Is Vlaams anders dan Nederlands?

[Adam Smith]

Oorspronkelijk geplaatst door Hertog van Gelre

Toch vergeet u hier een paar zaken.
1. Televisiezenders hebben een voorkeur voor nasynchroniseren óf voor ondertitelen van buitenlandse programma's. Ondertitelen is goedkoper én het laat de originele taal horen. Toch zijn er ook groepen die de voorkeur geven aan nasynchroniseren. Doch niet in Nederland. De 'ondertitelcultuur' is wijd verbreid en veelgebruikt. Er wordt dus ook makkelijker naar dit middel gegrepen om het Nederlands te ondertitelen.
2. De doven- en slechthorenden-lobby heeft zich in Nederland flink laten gelden. Zeker zo'n 10 �* 15 jaar geleden werd erop aangedrongen álles te ondertitelen. Het ging zelfs zo ver dat aan sommige presentatoren werd gevraagd hun snor af te scheren wegens onverstaanbaar voor liplezers. Om aan deze groep tegemoet te komen is vanaf die tijd veel ondertiteld, hoewel niet alles. Naar mijn indruk is deze lobby krachtiger geweest in Nederland dan in andere landen.

Ondertitelen van buitenlandse programma's of beter in een vreemde taal is niet aan de orde. Ik zeg enkel dat het vreemd overkomt bij Nederlandstalige programma's die omdat ze toevallig of uit Nederland of uit Vlaanderen komen, maar wel in AN zijn, door het ander gebied ondertiteld worden. U heeft wel een punt bij doven en slechthorenden, ik betwist niet dat het voor deze groep zinvol is. Echter binnen die groep, is er blijkbaar een groep die dan op pagina 888 is aangewezen; omdat daarin veel meer onderscheid (verschillende kleuren per spreker etc.)wordt gemaakt. Maar is het dan niet beter te stellen, dat die lobby zoals u dat noemt in het Nederlandse taalgebied gewoon sterk is geweest? Daar staat tegenover dat ik ook voorbeelden ken, waar beide AN sprekers in hetzelfde programma en/of interview, in Vlaanderen alleen een Nederlander en in Nederland alleen een Vlaming wordt ondertiteld. Dat laatste dat vind ik en blijf ik dan weer wél vreemd en onnodig vinden. In dat geval, vind ik dat je of alles of niets moet ondertitelen.....

[ossaert]

Oorspronkelijk geplaatst door Queensburry

Je hebt gelijk dat het in onze nog steeds 'versnellende' maatschappij steeds moeilijker wordt om de vaste waarden te onderscheiden van de mode, waan of commercieel succes van de dag. Maar de échte canon wordt dan ook door de geschiedenis uitgezift. Het is wat blijft. Je moet gewoon wat geduld hebben.

Mijn opmerking over Klara was uiteraard als een provocatie bedoeld.

Maar zoals jij kritiek hebt op mijn visie, heb ik er ook op de jouwe.
Ik zou inderdaad graag hebben dat het algemene niveau overal omhoog gaat. Niet iedereen moet naar Klara luisteren maar er moet ook klassieke muziek op ander posten worden gespeeld. Niet iedereen moet naar Arte kijken maar op de VRT moet men correct Nederlands spreken, en niet enkel kromtaal, en het moet soms wel ernstig zijn. Niet iedereen moet 'Paradise Lost' kunnen citeren, maar men moet toch weten dat het geen TV-reeks is.
Jij beweert dat ik vanuit een ivoren toren naar beneden plas. Ik ga niet akkoord. Ik wil dat iedereen naar boven komt, zodat er niemand meer beneden staat om op te plassen.
Daarom geef ik kritiek want, ja, ik wil inderdaad een 'volksverheffing'.
Maar het is me niet duidelijk wat jij wil.
Gewoon langs de zijlijn blijven staan en de schouders ophalen bij alle randdebielen die in 'de boekskes' als lichtend voorbeeld voor de gewone man worden voorgeschoteld is ook erg elitair. Want zo bestendig je de kloof.
Want als je de mensen niet positief stimuleert, zakken ze af naar beneden. En dan krijg je culturele centra waar men enkel feestjes organiseert, prachtige bibliotheken waar enkel schoolklassen komen, TV-stations waar elke vorm van inhoud tussen de plooien van het 'format' verdwijnt, en een internet met zijn ontzachlijke schat aan informatie waar in 2008 de meest gebruikte zoekterm 'Britney Spears' was...
Is het dat?

1.) Mijn opmerking over die ivoren toren was al even provocerend bedoeld en had vooral betrekking op figuren als Barnard en Lanoye.

2.) ‘De echte canon’ is, zoals ik eerder al stelde, lang niet zo neutraal of waardenvrij als jij aanneemt. Er is het proces van ‘social distinction’, dat ervoor gezorgd heeft dat bv. de ene auteur erin is beland en de andere niet, louter en alleen omwille van zijn grotere populariteit. Het zit al redelijk ver, maar ik herinner me een razend interessant artikel dat ik tien jaar geleden las als student, waarin net dat mechanisme uit de doeken werd gedaan. Twee kwalitatief gelijkwaardige zestiende- of zeventiende-eeuwse auteurs, waarvan de ene nog steeds als bijzonder geldt en de andere de reputatie heeft van een keukenmeidenschrijver te zijn. (Het zit nog ergens in een map – als ik eraan denk, zoek ik het wel even op). Daarnaast is er ook nog het academisme, namelijk de canon die gecreëerd wordt door een gevestigd en eerder conservatief lichaam, dat grote moeite heeft met het aanpassen aan of adopteren van nieuwe of vernieuwende stromingen en zich liever verlaat op gevestigde waarden. Is die inertie niet absoluut –een Ginsberg kwam uiteindelijk ook in Academia terecht-, dan is dat anders voor een laatste element, en dat is wat Gramsci met ‘hegemonie’ aanduidde. De canon is bij uitstek daarvan een uiting, zelfs al deel je Gramsci’s Marxistische interpretatie van het doel van een dergelijke hegemonie: de canon is tot stand gekomen en wordt onderhouden in een kleine minderheidsgroep die de maatschappelijke bakens uitzet. Het was vroeger de adel en de burgerij die de canon invulde, nu zijn het ‘de intelligentsia’ of Academia die de maatschappij voorschrijven wat goede smaak is – en dat is (verbaast het?) hún smaak. In het hele begrip ‘hoge’ en ‘lage’ cultuur zit al die notie van sociale dominantie vervat en je zou zelfs kunnen stellen dat de ‘dominante klasse’ deze cultuur, deze canon gebruikt, om zichzelf te onderscheiden van de ‘gedomineerde klasse’. Zeker, dat geef ik grif toe, er is een kwalitatief element dat maakt dat Mozart de tand des tijds iets beter zal doorstaan dan Frans Bauer, maar dat doe ik deels omdat ik mezelf identificeer met die intelligentsia (intern) én omdat die hegemonie zichzelf in stand houdt (of zal houden).

Nu, was het in prédemocratische tijden vanzelfsprekend dat de burgerij kiesrecht had, de staat domineerde én haar eigen goede smaak had – en dat die ‘goede smaak’ bovendien onbetwist was (er was trouwens geen enkele weerstand), dan is dat in onze tijde van massademocratie en massacommunicatie geen vanzelfsprekendheid meer: net zoals in de jaren 20 en 30 adel en burgerij met lede ogen moesten aanzien hoe het parlement en de maatschappij werden overgenomen door communisten, socialisten, christen-democraten, fascisten en ander ‘werkvolk’ (of middenstand), dan is het nu aan de intelligentsia om toe te kijken hoe de media gekoloniseerd worden door ‘het klootjesvolk’. Nu, de soep wordt niet zo heet gegeten als ze opgediend wordt: de massa’s komen in opstand, maar uiteindelijk zullen ze nog wel buiten de deur kunnen gehouden worden daar waar het er écht toe doet. Daar staat dan wel een prijs tegenover: ‘eeuwige waakzaamheid is de prijs van de vrijheid’, zoiets, maar –nogmaals- dat is geen vrijbrief voor arrogant gesnoef en misprijzend neerkijken.

Je zou deze notie overigens ook nog uitbreiden op wereldvlak, waarbij duidelijk wordt dat wat wij als dé culturele canon beschouwen, bij uitstek een verlengstuk van de westerse dominantie of zelfs ons imperialisme is. Er zit iets pervers aan het feit dat een Japanner zijn eigen cultuur ‘verraadt’ om zich maniakaal op het werk van Mozart te storten, of dat een Afrikaanse auteur pas succes kan hebben wanneer hij de normen van de westerse roman aanneemt. (Chinua Achebes ‘Things fall apart’ zou je écht eens moeten lezen). Op dezelfde manier als het Westen de wereld zijn politiek gezag, zijn economisch stelsel, zijn wetenschap, zelfs zijn ‘Universele’ Rechten van de Mens heeft opgedrongen, zo werd ook de culturele dominantie vastgezet in de canon.

Nogmaals, dat is geen oproep tot dom relativisme, maar de onderkenning van een realiteit en die is dat cultuur – zoals ik in mijn vorige bericht stelde – op verschillende niveau’s werkt en dat het niveau van de canon of –zoals ik liever hoor- de intellectueel stimulerende cultuur, zich in een minderheidspositie bevindt. ‘Volksverheffing’ –ik blijf het lastig hebben met die term- is een nobel doel, maar je mag je ideaal niet voor werkelijkheid nemen. Zoals ik eerder al zei, is de ‘hoge cultuur’ een minderheidspositie, die misschien wel kwalitatief hoogstaander is – met de reserves die ik eerder gaf -, maar voor het merendeel van de mensheid geen boodschap, geen relevantie heeft. Dat is dus evenmin een oproep tot inertie, gelatenheid of zelfs onverschilligheid, maar wel iets waar je jezelf heel scherp van bewust moet zijn.

[Queensburry]

Oorspronkelijk geplaatst door ossaert

1.) Zoals ik eerder al zei, is de ‘hoge cultuur’ een minderheidspositie, die misschien wel kwalitatief hoogstaander is – met de reserves die ik eerder gaf -, maar voor het merendeel van de mensheid geen boodschap, geen relevantie heeft. Dat is dus evenmin een oproep tot inertie, gelatenheid of zelfs onverschilligheid, maar wel iets waar je jezelf heel scherp van bewust moet zijn.

Wel, beste vriend, niet om je te jennen maar omdat het zo goed geformuleerd is, nog wat meer 'gebarnardiseer' over Vlaanderen en zijn dialect:

België bestaat 156 jaar, wat tegen de achtergrond van de Europese geschiedenis betrekkelijk kort is. In die periode zijn de Belgen er dan ook niet in geslaagd om over het bestaan van hun land overeenstemming te be-
[p. 21]reiken. Desondanks werd vrijwel de gehele Middelnederlandse letterkunde hier geproduceerd; en desondanks was Antwerpen vijfhonderd jaar geleden, toen men in Amsterdam nog tot zijn enkels in de modder wegzakte, al een Europees centrum.

Wat mij blijft verbazen is de ‘Selbsthass’ van de Belgen, terwijl dat onhandige sentiment juist voor mij heel begrijpelijk zou moeten zijn. Het Belgische probleem is namelijk het mijne: het is het probleem van iemand wiens nationaliteit niet in overeenstemming is met zijn identiteit.

Wat mij eveneens blijft verbazen is de houding van de Hollanders tegenover de Belgen, die een onontwarbare knoedel vormt van eigenwaan, burengerucht, provincialisme en onwetendheid. Die houding is een tot vooroordeel verstarde Belgenmop, waarvan de pointe de verteller doorprikt als een speld een ballon. Uit irritatie over die Hollandse houding ben ik de afgelopen jaren in gesprekken en artikelen steeds vaker België gaanuitleggen aan mijn landgenoten. En eigenlijk zou ik een boek willen schrijven met de titel België voor Hollanders bevattelijk verklaard. Dat impliceert helemaal niet dat ik geen kritiek op België heb: ik heb veel bezwaren tegen dit land. Maar die bezwaren zijn gefundeerd op een tienjarig verblijf, en niet op een weekendje Antwerpen.

Om iets van België te begrijpen moet een Hollander op de hoogte zijn van drie historische feiten en hun gevolgen.
Op 17 augustus 1585 werd Antwerpen door de troepen van Parma ingenomen, -een gebeurtenis die mij overigens vier eeuwen later aan een broodwinning zou helpen. Een week na de val van de stad arriveerde de eerste Antwerpenaar in Amsterdam en bedacht een Amsterdammer de eerste Belgenmop. (Tijdens het beleg duwen twee Antwerpenaars een blijde naar de vestingmuren. Op een gegeven moment leidt de kortste weg door een poortje, waarboven een bord hangt met de tekst ‘Max. toelaatbare hoogte 2.20 m’. De blijde is twee meter veertig hoog. Zegt de ene Antwerpenaar tegen de andere: ‘Jef, ziedegij de schout? Nee? Allee, bollen!’)
Op 5 februari 1831 stak de Nederlandse marineofficier Van Speijk de lont in het kruitvat en liet de kanonneerboot exploderen die kort daarvoor Antwerpen nog lid bestookt. Het typerende aan deze geschiedenis is niet dat een Hollander in België de lucht invloog, maar dat dat met zoveel lawaai gepaard ging. Van Speijks patriottische knal echoot nog altijd na in de gênante luidruchtigheid waarmee Hollanders in Antwerpse cafés de autochtone eigenaardigheden becommentariëren.
Op 4 augustus 1914 begonnen de Duitsers hun opmars door België, die uiteindelijk bij het riviertje de IJzer in West-Vlaanderen vast zou lopen. Een andere grap, namelijk dat België onze wat breed uitgevallen grens met Frankrijk vormt, werd toen een macabere waarheid, - des te gruwelijker omdat die grens tussen het Germaanse en het Latijnse deel van Europa ook nog eens dwars door de Belgische linies liep: duizenden Vlaamse soldaten sneuvelden met het mosterdgas in hun longen of werden uiteengereten door de schrapnels, omdat ze de bevelen van hun Franstalige meerderen niet verstonden en op het verkeerde moment uit hun loopgraven naar voren stormden. Op datzelfde moment zat een Hollandse huismoeder charitatieve aardappels te schillen voor haar Belgische vluchtelingen.
Al deze jaartallen zijn bekend. Toen ik in een artikel voor een Nederlands literair tijdschrift uitvoeriger op hun betekenis voor België inging, merkte een redacteur op dat ‘iedereen dat toch wist’. Het bevreemdende is nu juist dat ‘iedereen’ de feiten wel kent, maar dat bijna niemand enig benul heeft van de Vlaamse gevoeligheden die er de psychologische consequentie van zijn.
Terwijl de Amsterdammers, opgestuwd door de Vlaamse ‘brain drain’, hun Gouden Eeuw ingingen, verpauperde Vlaanderen, beroofd van zijn hersenen en zijn handelsinstinct als het was. De eigenlijke mop van de Belgische Hollandermoppen is dat de financiële gewiekstheid van de Hollanders mede door de aanwezigheid van Vlaamse kooplieden is gestimuleerd.

Ik wil niet beweren dat de lobotomie van 1585 de enige oorzaak is geweest van het Vlaamse verval, dat pas na de tweede wereldoorlog definitief is gekeerd. Ik wil wel beweren dat het Hollandse meerderwaardigheidsgevoel, dat voornamelijk berust op het verschil tussen standaardtaal en dialect, daar alles mee te maken heeft. Na 1585 werd het wingewest Vlaanderen leeggeroofd vanuit Madrid, genegeerd vanuit Wenen, onderdrukt vanuit Parijs en neerbuigend behandeld vanuit Amsterdam, - want Willem I onderhield zich ook liever in het Frans te Brussel dan in het Vlaams te Antwerpen. Sinds 1585 is Vlaanderen precies 147 jaar niet bezet geweest, en gedurende die 147 jaar is het geschoffeerd vanuit Brussel, wat voor de meeste Vlamingen even ver is als Madrid en Wenen. (In een voor Vlamingen bestemde tekst zou ik me weer druk kunnen maken over de Vlaamse apathie en onwetendheid met betrekking tot Brussel.)

Standaardtaal en dialect. Omdat de economie uiteindelijk bepaalt wie er beschaafd spreekt, is het geen wonder dat een streek die bijna vier eeuwen lang leeggeplunderd en achterlijk gehouden is niet de ‘standaardtaal’ heeft voortgebracht. Omdat Vlaanderen in de middeleeuwen economisch bloeide, is de Middelnederlandse letterkunde grotendeels in het Vlaams geschreven; en als Antwerpen niet was gevallen, spraken we nu allemaal Vlaams. Het is trouwens een mirakel dat de Vlamingen bereid zijn om het uit stopwoorden samengestelde Hollandse gegorgel als ‘standaard’ te erkennen, maar goed.

Standaardtaal en dialect. Een van de onderschatte tragedies uit de Westeuropese geschiedenis is het feit dat de zogenaamde Vlaamse Beweging, die voor Vlaanderen en dus ook voor de taal van Vlaanderen ijverde (en nog altijd ijvert), haar inspiratie heeft moeten ontlenen aan een loopgravenoorlog en haar doelstellingen een oorlog later heeft menen te kunnen verwezenlijken in een pact met de duivel. Minstens zo tragisch is het feit dat ‘Holland’ daar grosso modo nooit iets van gesnapt heeft. Collaboratie, Oostfront, IJzerbedevaart: de meeste Vlaamse intellectuelen hebben zich uit begrijpelijke schaamte van de bezoedelde Vlaamse Beweging afgekeerd. Allicht, als ik Vlaming was zou ik me daar ook verre van houden. Maar de meeste Hollandse intellectuelen doen geen enkele moeite om ook maar iets te begrijpen van dat hele ingewikkelde Vlaamse complex van misverstanden, minderwaardigheidsgevoel en ideologische misdadigheid.

Wat ik de Hollanders kwalijk neem is hun laksheid, hun flagrante onbegrip, de intellectuele gemakzucht waarmee ze het vrijwillige fascisme van Ezra Pound en het schaamteloze antisemitisme van Céline met hun schitterende oeuvre vergoelijken en tegelijkertijd alle Vlaamse collaborateurs en activisten als nazi's en Léon Degrelles beschouwen, - als ze al weten wie Degrelle überhaupt is. (Zeker, een kwart van de IJzerbedevaartbezoekers mag van mij levend onder de IJzertoren begraven worden, 84 meter onder de woorden ‘Nooit meer oorlog’. Degrelle is overigens een Waal, die het Waalse Oostfrontlegioen op poten zette.)

Wat ik die Hollandse intellectuelen kwalijk neem is dat ze opeeens alles willen weten over de inquisitie in het veertiende-eeuwse Franse bergdorp Montaillou, maar dat geen hond Mijn land in de kering van Karel van Isacker heeft gelezen. Goed, die Van Isacker is een vervelende jezuïet en zijn gebruik van de ‘standaardtaal’ is aanvechtbaar, maar het is toevallig wèl een goed boek. (O, en zeker, ik neem het de Vlamingen kwalijk dat ze boos zijn als ik een pleidooi houd voor de poëzie van hun eigen Anton van Wilderode, die ook de auteur is van een groot aantal versjes ter gelegenheid van de jaarlijkse IJzerbedevaart, - boos omdat ik mij kritisch over de IJzerbedevaart uitlaat, dan wel boos omdat ik niet kritisch genoeg ben over de IJzerbedevaart en de reactionaire katholiek Van Wilderode. En dat ze Het verdriet van België niet lezen, dat neem ik ze ook kwalijk.)

[Adam Smith]

Ach ja Nederlanders/Hollanders vs Belgen/Vlamingen. Het gaat onderling soms wel eens mis zonder dat men eigenlijk door heeft hoe iets bij de ander overkomt. U heeft het ook over het kennen van het verleden, allemaal waar en mij boeit dat wel; maar ik heb kunnen merken dat Jan modaal daar niet echt voor warm loopt, de kennis over het eigen land is feitelijk niet beter dan het buurland. Over de mythen rond 1830 was er, ik meen vorig jaar(of het jaar daar voor al weer) nog een tentoonstelling in Den Bosch, waar ik spijtig genoeg niet heen ben gegaan, die de berichtgeving van beide zijden heeft belicht.

[Shadowke]

Oorspronkelijk geplaatst door Adam Smith

Ach ja Nederlanders/Hollanders vs Belgen/Vlamingen. Het gaat onderling soms wel eens mis zonder dat men eigenlijk door heeft hoe iets bij de ander overkomt. U heeft het ook over het kennen van het verleden, allemaal waar en mij boeit dat wel; maar ik heb kunnen merken dat Jan modaal daar niet echt voor warm loopt, de kennis over het eigen land is feitelijk niet beter dan het buurland. Over de mythen rond 1830 was er, ik meen vorig jaar(of het jaar daar voor al weer) nog een tentoonstelling in Den Bosch, waar ik spijtig genoeg niet heen ben gegaan, die de berichtgeving van beide zijden heeft belicht.

als je samen bent, kan je mekaar ook beter leren kennen.
voor vele Vlamingen is Wallonië nu al buitenland.

[Pelgrim]

Ik voel mij in Wallonië even thuis als in Vlaanderen hoor.

In Belgique daarentegen...

[ossaert]

Oorspronkelijk geplaatst door Queensburry

Wel, beste vriend, niet om je te jennen maar omdat het zo goed geformuleerd is, nog wat meer 'gebarnardiseer' over Vlaanderen en zijn dialect:

België bestaat 156 jaar, wat tegen de achtergrond van de Europese geschiedenis betrekkelijk kort is. In die periode zijn de Belgen er dan ook niet in geslaagd om over het bestaan van hun land overeenstemming te be-
[p. 21]reiken. Desondanks werd vrijwel de gehele Middelnederlandse letterkunde hier geproduceerd; en desondanks was Antwerpen vijfhonderd jaar geleden, toen men in Amsterdam nog tot zijn enkels in de modder wegzakte, al een Europees centrum.

Wat mij blijft verbazen is de ‘Selbsthass’ van de Belgen, terwijl dat onhandige sentiment juist voor mij heel begrijpelijk zou moeten zijn. Het Belgische probleem is namelijk het mijne: het is het probleem van iemand wiens nationaliteit niet in overeenstemming is met zijn identiteit.

Wat mij eveneens blijft verbazen is de houding van de Hollanders tegenover de Belgen, die een onontwarbare knoedel vormt van eigenwaan, burengerucht, provincialisme en onwetendheid. Die houding is een tot vooroordeel verstarde Belgenmop, waarvan de pointe de verteller doorprikt als een speld een ballon. Uit irritatie over die Hollandse houding ben ik de afgelopen jaren in gesprekken en artikelen steeds vaker België gaanuitleggen aan mijn landgenoten. En eigenlijk zou ik een boek willen schrijven met de titel België voor Hollanders bevattelijk verklaard. Dat impliceert helemaal niet dat ik geen kritiek op België heb: ik heb veel bezwaren tegen dit land. Maar die bezwaren zijn gefundeerd op een tienjarig verblijf, en niet op een weekendje Antwerpen.

Om iets van België te begrijpen moet een Hollander op de hoogte zijn van drie historische feiten en hun gevolgen.
Op 17 augustus 1585 werd Antwerpen door de troepen van Parma ingenomen, -een gebeurtenis die mij overigens vier eeuwen later aan een broodwinning zou helpen. Een week na de val van de stad arriveerde de eerste Antwerpenaar in Amsterdam en bedacht een Amsterdammer de eerste Belgenmop. (Tijdens het beleg duwen twee Antwerpenaars een blijde naar de vestingmuren. Op een gegeven moment leidt de kortste weg door een poortje, waarboven een bord hangt met de tekst ‘Max. toelaatbare hoogte 2.20 m’. De blijde is twee meter veertig hoog. Zegt de ene Antwerpenaar tegen de andere: ‘Jef, ziedegij de schout? Nee? Allee, bollen!’)
Op 5 februari 1831 stak de Nederlandse marineofficier Van Speijk de lont in het kruitvat en liet de kanonneerboot exploderen die kort daarvoor Antwerpen nog lid bestookt. Het typerende aan deze geschiedenis is niet dat een Hollander in België de lucht invloog, maar dat dat met zoveel lawaai gepaard ging. Van Speijks patriottische knal echoot nog altijd na in de gênante luidruchtigheid waarmee Hollanders in Antwerpse cafés de autochtone eigenaardigheden becommentariëren.
Op 4 augustus 1914 begonnen de Duitsers hun opmars door België, die uiteindelijk bij het riviertje de IJzer in West-Vlaanderen vast zou lopen. Een andere grap, namelijk dat België onze wat breed uitgevallen grens met Frankrijk vormt, werd toen een macabere waarheid, - des te gruwelijker omdat die grens tussen het Germaanse en het Latijnse deel van Europa ook nog eens dwars door de Belgische linies liep: duizenden Vlaamse soldaten sneuvelden met het mosterdgas in hun longen of werden uiteengereten door de schrapnels, omdat ze de bevelen van hun Franstalige meerderen niet verstonden en op het verkeerde moment uit hun loopgraven naar voren stormden. Op datzelfde moment zat een Hollandse huismoeder charitatieve aardappels te schillen voor haar Belgische vluchtelingen.
Al deze jaartallen zijn bekend. Toen ik in een artikel voor een Nederlands literair tijdschrift uitvoeriger op hun betekenis voor België inging, merkte een redacteur op dat ‘iedereen dat toch wist’. Het bevreemdende is nu juist dat ‘iedereen’ de feiten wel kent, maar dat bijna niemand enig benul heeft van de Vlaamse gevoeligheden die er de psychologische consequentie van zijn.
Terwijl de Amsterdammers, opgestuwd door de Vlaamse ‘brain drain’, hun Gouden Eeuw ingingen, verpauperde Vlaanderen, beroofd van zijn hersenen en zijn handelsinstinct als het was. De eigenlijke mop van de Belgische Hollandermoppen is dat de financiële gewiekstheid van de Hollanders mede door de aanwezigheid van Vlaamse kooplieden is gestimuleerd.

Ik wil niet beweren dat de lobotomie van 1585 de enige oorzaak is geweest van het Vlaamse verval, dat pas na de tweede wereldoorlog definitief is gekeerd. Ik wil wel beweren dat het Hollandse meerderwaardigheidsgevoel, dat voornamelijk berust op het verschil tussen standaardtaal en dialect, daar alles mee te maken heeft. Na 1585 werd het wingewest Vlaanderen leeggeroofd vanuit Madrid, genegeerd vanuit Wenen, onderdrukt vanuit Parijs en neerbuigend behandeld vanuit Amsterdam, - want Willem I onderhield zich ook liever in het Frans te Brussel dan in het Vlaams te Antwerpen. Sinds 1585 is Vlaanderen precies 147 jaar niet bezet geweest, en gedurende die 147 jaar is het geschoffeerd vanuit Brussel, wat voor de meeste Vlamingen even ver is als Madrid en Wenen. (In een voor Vlamingen bestemde tekst zou ik me weer druk kunnen maken over de Vlaamse apathie en onwetendheid met betrekking tot Brussel.)

Standaardtaal en dialect. Omdat de economie uiteindelijk bepaalt wie er beschaafd spreekt, is het geen wonder dat een streek die bijna vier eeuwen lang leeggeplunderd en achterlijk gehouden is niet de ‘standaardtaal’ heeft voortgebracht. Omdat Vlaanderen in de middeleeuwen economisch bloeide, is de Middelnederlandse letterkunde grotendeels in het Vlaams geschreven; en als Antwerpen niet was gevallen, spraken we nu allemaal Vlaams. Het is trouwens een mirakel dat de Vlamingen bereid zijn om het uit stopwoorden samengestelde Hollandse gegorgel als ‘standaard’ te erkennen, maar goed.

Standaardtaal en dialect. Een van de onderschatte tragedies uit de Westeuropese geschiedenis is het feit dat de zogenaamde Vlaamse Beweging, die voor Vlaanderen en dus ook voor de taal van Vlaanderen ijverde (en nog altijd ijvert), haar inspiratie heeft moeten ontlenen aan een loopgravenoorlog en haar doelstellingen een oorlog later heeft menen te kunnen verwezenlijken in een pact met de duivel. Minstens zo tragisch is het feit dat ‘Holland’ daar grosso modo nooit iets van gesnapt heeft. Collaboratie, Oostfront, IJzerbedevaart: de meeste Vlaamse intellectuelen hebben zich uit begrijpelijke schaamte van de bezoedelde Vlaamse Beweging afgekeerd. Allicht, als ik Vlaming was zou ik me daar ook verre van houden. Maar de meeste Hollandse intellectuelen doen geen enkele moeite om ook maar iets te begrijpen van dat hele ingewikkelde Vlaamse complex van misverstanden, minderwaardigheidsgevoel en ideologische misdadigheid.

Wat ik de Hollanders kwalijk neem is hun laksheid, hun flagrante onbegrip, de intellectuele gemakzucht waarmee ze het vrijwillige fascisme van Ezra Pound en het schaamteloze antisemitisme van Céline met hun schitterende oeuvre vergoelijken en tegelijkertijd alle Vlaamse collaborateurs en activisten als nazi's en Léon Degrelles beschouwen, - als ze al weten wie Degrelle überhaupt is. (Zeker, een kwart van de IJzerbedevaartbezoekers mag van mij levend onder de IJzertoren begraven worden, 84 meter onder de woorden ‘Nooit meer oorlog’. Degrelle is overigens een Waal, die het Waalse Oostfrontlegioen op poten zette.)

Wat ik die Hollandse intellectuelen kwalijk neem is dat ze opeeens alles willen weten over de inquisitie in het veertiende-eeuwse Franse bergdorp Montaillou, maar dat geen hond Mijn land in de kering van Karel van Isacker heeft gelezen. Goed, die Van Isacker is een vervelende jezuïet en zijn gebruik van de ‘standaardtaal’ is aanvechtbaar, maar het is toevallig wèl een goed boek. (O, en zeker, ik neem het de Vlamingen kwalijk dat ze boos zijn als ik een pleidooi houd voor de poëzie van hun eigen Anton van Wilderode, die ook de auteur is van een groot aantal versjes ter gelegenheid van de jaarlijkse IJzerbedevaart, - boos omdat ik mij kritisch over de IJzerbedevaart uitlaat, dan wel boos omdat ik niet kritisch genoeg ben over de IJzerbedevaart en de reactionaire katholiek Van Wilderode. En dat ze Het verdriet van België niet lezen, dat neem ik ze ook kwalijk.)

Er zitten een aantal interessante punten in, onder meer over de desinteresse vanuit Nederland, maar over het algemeen zit er weer dat superieure toontje in. Nu, wat ik Barnard kwalijk neem, zijn de feitelijke onjuistheden waarin deze tekst grossiert: het beeld van de Eerste Wereldoorlog, bijvoorbeeld, is behoorlijk overtrokken, zijn visie op (het belang en de gevolgen van) het beleg van Antwerpen is gammel (nog afgezien van het feit dat men toen al lang geen blijdes meer gebruikte), en zijn overzicht van de Belgische geschiedenis als een aaneenschakeling van buitenlandse overheersingen is flagrant onjuist. Waar hij er met al zijn blaaskakerij wel de nagel op de kop slaat -als je door de woordendiarree kijkt- is dat een groot deel van de 'Vlaamse kwestie' inderdaad is terug te voeren op een gebrek aan identificatie met de staat... en, oh ja, Pound heeft zijn fascisme openlijk afgezworen en tegen Ginsberg gezegd dat het een grote dwaasheid was... en Céline was ook erg kritisch over zijn antisemitische periode.

[Adam Smith]

Oorspronkelijk geplaatst door ossaert

Er zitten een aantal interessante punten in, onder meer over de desinteresse vanuit Nederland, maar over het algemeen zit er weer dat superieure toontje in. Nu, wat ik Barnard kwalijk neem, zijn de feitelijke onjuistheden waarin deze tekst grossiert: het beeld van de Eerste Wereldoorlog, bijvoorbeeld, is behoorlijk overtrokken, zijn visie op (het belang en de gevolgen van) het beleg van Antwerpen is gammel (nog afgezien van het feit dat men toen al lang geen blijdes meer gebruikte), en zijn overzicht van de Belgische geschiedenis als een aaneenschakeling van buitenlandse overheersingen is flagrant onjuist. Waar hij er met al zijn blaaskakerij wel de nagel op de kop slaat -als je door de woordendiarree kijkt- is dat een groot deel van de 'Vlaamse kwestie' inderdaad is terug te voeren op een gebrek aan identificatie met de staat... en, oh ja, Pound heeft zijn fascisme openlijk afgezworen en tegen Ginsberg gezegd dat het een grote dwaasheid was... en Céline was ook erg kritisch over zijn antisemitische periode.

Die desintresse hoewel betreurenswaardig, ik vind het namelijk wel boeiend, zijn in de meeste gevallen niet bewust. Velen hebben al weinig intresse voor het verleden van het eigen land, dan kan u het hen moeilijk kwalijk nemen dat diezelfde mensen geen intresse in het verleden van hun buurland hebben.....Het verklaart voor een deel waarom men elkaar soms niet verstaat/begrijpt, maar dit is absoluut niet bewust.

[Queensburry]

Oorspronkelijk geplaatst door Adam Smith

Die desintresse hoewel betreurenswaardig, ik vind het namelijk wel boeiend, zijn in de meeste gevallen niet bewust. Velen hebben al weinig intresse voor het verleden van het eigen land, dan kan u het hen moeilijk kwalijk nemen dat diezelfde mensen geen intresse in het verleden van hun buurland hebben.....Het verklaart voor een deel waarom men elkaar soms niet verstaat/begrijpt, maar dit is absoluut niet bewust.

De Vlaming kent ook niet zo veel van zijn gemeenschappelijke geschiedenis, op enkele verdraaide gemeenplaatsen over de Guldensporenslag en de Frontbeweging na.
Als onverbeterlijke provincialist kent hij hooguit iets over zijn eigen streek. Als ik als geboren Limburger mijn heimat nog eens bezoek, samen met mijn vrouw uit Oost-Vlaanderen, hoor ik grappen als 'ze komt dus uit het buitenland', en 'kon je er hier geen krijgen?'. Het zijn grappen, maar ze komen te vaak voor om het endemische onder-de-kerktorensyndroom te kunnen verhullen, waaraan de Vlaamse ziel lijdt.
Het is zelfs nauwer dan provincialisme, want de typische dialecten - die de groep waartoe men behoort bepalen - omvatten meestal maar een halve provincie. (Om over de verschillen van dorp tot dorp maar helemaal te zwijgen.) In Limburg heb je een scheidingslijn tussen West-Limburgs (kort, afgekapt) en Oost-Limburgs (heel langzaam en heel zangerig). In de provincie Antwerpen loopt er een ijzeren taalgordijn tussen 't Stad en de Kempen en de Bruggelingen en kustbewoners lachen elkaars taal uit.
Mocht België ooit verdwijnen, dan zul je die lokale identiteiten nog meer tot bloei zien komen.
Bart de Wever en consoorten moeten zich geen echt illusies maken over Vlaanderen. Onlangs nog een discussie gevoerd met een hele groep: "We zijn Belgen én we zijn Europeanen, maar we zijn vooral Limburgers. Moeten we onze identiteit nu nog meer fragmenteren en moeten we nu ook nog eens Vlamingen worden? Laat maar zijn" Dat was de teneur.

Dus, ik volhard in de boosheid: de Vlaamse dialecten zijn het verdriet en de ondergang van Vlaanderen. En het artificiele VRT-verkavelingsvlaams zal daar niets aan veranderen.
Waarom begrijpen die boerenkloten het nu niet? Onze taal is het Nederlands. Het NEDERLANDS?
"Hebde gullie d�* n�* es in uldere kop gestoake dadde mè da stoem plat gezaaik nikske kent duun." (Of zoiets )

[Shadowke]

als een mens beetje zijn verstand gebruikt, kan hij de dialecten van anderen goed begrijpen
het is allemaal Nederlands dus

[Fetai]

Het is gewoon een dialect van het gestandaardiseerde Hollands, net als het Zeeuws.

[Turkje]

Oorspronkelijk geplaatst door Queensburry

De Vlaming kent ook niet zo veel van zijn gemeenschappelijke geschiedenis, op enkele verdraaide gemeenplaatsen over de Guldensporenslag en de Frontbeweging na.

U had natuurlijk veel liever gehad dat "de Belgen het dapperst zijn van alle Galliërs" als gemeenplaats in ons collectieve geheugen getatoeëerd zou zijn?

Als onverbeterlijke provincialist kent hij hooguit iets over zijn eigen streek. Als ik als geboren Limburger mijn heimat nog eens bezoek, samen met mijn vrouw uit Oost-Vlaanderen, hoor ik grappen als 'ze komt dus uit het buitenland', en 'kon je er hier geen krijgen?'. Het zijn grappen, maar ze komen te vaak voor om het endemische onder-de-kerktorensyndroom te kunnen verhullen, waaraan de Vlaamse ziel lijdt.

Ik hoor hier wel een zekere self-fulfilling prophecy. Zelf van 't Stad komende , en getrouwd zijnde met een Genkse, heb ik, behalve in de beginmaanden (wat normaal is), daar nooit last van gehad. En dat is toch al zo'n 10 jaar zo.

Om maar te zeggen dat uw eigen verhaal als standaard aannemen voor wat er werkelijk leeft in de Vlaamse ziel, getuigt van nogal wat navelstaarderij. Voor welke bevolkingsgroep is dat typisch, volgens u? Voor de Limburgers, Vlamingen, Belgen of Europeanen? Take your pick.

Bart de Wever en consoorten moeten zich geen echt illusies maken over Vlaanderen.

De put die u hier voor de ander graaft, is natuurlijk ook uw eigen ravijn. Maw als "provincialisme" een Vlaamse staat in de weg staat, dan geldt dat bij uitbreiding ook voor België.

Onlangs nog een discussie gevoerd met een hele groep: "We zijn Belgen én we zijn Europeanen, maar we zijn vooral Limburgers. Moeten we onze identiteit nu nog meer fragmenteren en moeten we nu ook nog eens Vlamingen worden? Laat maar zijn"

Een identiteit is per definitie fragmentarisch als je ze probeert te vatten in groepskwalificaties.

[Derk de Tweede]

Van de 7567 Nederlandstalige woorden die ik hier heb gezien begrijp ik alleen het woord 'zenne' nog steeds niet.

[ossaert]

Oorspronkelijk geplaatst door Derk de Tweede

Van de 7567 Nederlandstalige woorden die ik hier heb gezien begrijp ik alleen het woord 'zenne' nog steeds niet.

Dat is, afhankelijk van de context, een rivier dan wel een bevestigend tussenwerpsel...

[Pelgrim]

Oorspronkelijk geplaatst door Derk de Tweede

Van de 7567 Nederlandstalige woorden die ik hier heb gezien begrijp ik alleen het woord 'zenne' nog steeds niet.

vergelijkbaar met 'hoor' als in: "hey dat is wel antwerps dialect voor hoor, hoor'.

ofte: 'ey, da's wel aantwaarps veur zenne, zenne'

[Kritische Theorie]

Vlaams, dat is gewoon slecht uitgesproken Nederlands.

[djimi]

Oorspronkelijk geplaatst door Kritische Theorie

Vlaams, dat is gewoon slecht uitgesproken Nederlands.

Kritische filologie?

[Shadowke]

Oorspronkelijk geplaatst door Kritische Theorie

Vlaams, dat is gewoon slecht uitgesproken Nederlands.

volgens de Nederlanders op dit forum is het Vlaams mooier Nederlands dan bij hen
tis maar hoe je het bekijkt

[Kritische Theorie]

Oorspronkelijk geplaatst door Shadowke

volgens de Nederlanders op dit forum is het Vlaams mooier Nederlands dan bij hen
tis maar hoe je het bekijkt

Schoonheid is subjectief. Ook als het uit de mond van een Hollander komt

[Derk de Tweede]

Oorspronkelijk geplaatst door Shadowke

volgens de Nederlanders op dit forum is het Vlaams mooier Nederlands dan bij hen
tis maar hoe je het bekijkt

Het VRT-Vlaams is zeker mooier dan het NOS-Nederlands (of poldernederlands).
Plat-Antwerps of plat-Utègègs is wel grappig, maar mooi ?
West-Vlaams en Twents vind ik noch grappig, noch mooi. Met excusese aan de westvlamingen en de tukkers.
Ik moest vrijdag een groep bejaarde tukkers rondleiden, heb er nog hoofdpijn van.