iconografie

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Vervolg.
De compositie met een horizontaal-verticaal-ordening is statisch. Toch zijn verschillende acties gaande, maar niet nadrukkelijk. Jezus strekt zijn armpjes uit, Maria aanbidt haar kind, de engelen ondersreunen dat met muciceren, een herder praat met gebaren tot Jozef die als een jonge vent een bloot been op het andere kruist, en op het dak van de stal zit een (kwetterende?) ekster. ... .

Toen de National Gallery het paneel had aangeschaft is het gereinigd en nauwkeurig onderzocht en gefotografeerd, alvorens met de restauratie (en bescheiden overschildering) een aanvang werd gemaakt. Wat enige verbazing wekte was dat de herders bijna waren afgeschrapt. Wanneer was dat gebeurd en waarom? Men betwijfelt dat ze door Piero zijn geschilderd en men vermoedt de hand van een Vlaamse schilder voor de herders. Zi te zien heeft de NG die figuren niet hersteld.

Dit brengt mij op het aspect perspectief. Want de herders lijken mij iets te groot in vergelijking met de figuur van Jozef, die dichterbij de grondlijn zit dan de herders (gondlijn is waar de onderste beeldrand de afgebeelde grond raakt). Dat is belangrijk, want Piero staat bekend als mathematicus en geometrist. Hij schreef een boek met een methode voor het construeren van een realistisch perspectief voor schilderijen, De prospectiva pingendi, en een boekje over regelmatige veelhoeken als ruimtelijke figuren.
https://theartofinformationblog.word...-de-15de-eeuw/

Hoe zit dat met dit schilderij? Op het eerste gezicht is het perspectief niet overtuigend. We zien de stal recht vooruit en van dichtbij, en hij staat niet evenwijdig aan het beeldvlak. We zien beide zijmuren van links. Als de stal evenwijdig aan het beeldvlak zou staan dan zouden we van de linkermuur de binnenzijde zien. De stal is dus niet goed in perspectief geprojecteerd en daarom vermoedelijk niet door Piero della Francesca geschilderd.

Hoewel de horizon niet zichtbaar is, kan deze afgeleid worden van de figuren. Aangenomen mag worden dat de hoofden van Maria en Jozef op gelijke afstand boven de grond zijn. De hoofden zijn op gelijk niveau op het beeldvlak. Dan ligt de horizon ter hoogte van hun ogen. De luiten van de engelen liggen ook oo die hoogte. De rug van de ons is iets hoger.

[Piero]

De National Gallery Londen bezit ook een 'Nativity' van Sandro Botticelli, dat gedateerd wordt ca 1505. Dat is ruim na de dood van Piero della Francesca. Het is een merkwaardig gecompliceerde compositie met aan de bovenrand een tekst van Savonarola, de monnik die het einde van de wereld predikte, op basis van de Apocalyps van Johannes. Het werk wordt uitstekend beschreven in wikipedia.

Engelen assisteren de drie koningen links en de herders rechts bij het kijken naar de pasgeboren Jezus. Jozef zit te slapen en Maria aanbidt Jezus. Engelen als elegante jonge vrouwen doen een rondedans in de lucht, als jonge mannen zitten ze op het rieten dak van de stal, en als vredesengelen kussen ze mensen in de voorgrond van de compositie.

Alles is mooi uitgelicht op dat schilderij, zonder hinderlijke schaduwen en dus zonder atmosferisch perspectief. De stal is een loggia voor een grot. Het dak van de loggia is een luifel van zes stroken stroo of riet, die smaller worden naar achteren, als weergave van prspectievischein verkleining. Het riet rust niet op planken en balken. De twee dunne houtenn palen op de hoeken zijn aan de bovenzijde voorzien van een schoor, die dus niet aan een draagbalk van het rieten dak is gekoppeld. Het dak heeft geen frame als draagconstructie. Dat is ook het geval met de stal van Piero dalla Francesca. Dat is trouwens een dak van planken en geen rieten dak, zoals ik abusievelijk hierboven heb geschreven. Het ontbreken van een draagconsfructie is merkwaardig, want Piero wordt gezien als architect en hij verbouwde zijn eigen woning in San Sepolcro. Dat is nog een reden om te twijfelen aan het auteurschap van Piero voor het paneel met de geboorte van Christus in zijn nalatenschap. Een keerling kan het hebben geschilderd.

https://nl.m.wikipedia.org/wiki/De_mystieke_geboorte

[harriechristus]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

De National Gallery Londen bezit ook een 'Nativity' van Sandro Botticelli, dat gedateerd wordt ca 1505. Dat is ruim na de dood van Piero della Francesca. Het is een merkwaardig gecompliceerde compositie met aan de bovenrand een tekst van Savonarola, de monnik die het einde van de wereld predikte, op basis van de Apocalyps van Johannes. Het werk wordt uitstekend beschreven in wikipedia.

Engelen assisteren de drie koningen links en de herders rechts bij het kijken naar de pasgeboren Jezus. Jozef zit te slapen en Maria aanbidt Jezus. Engelen als elegante jonge vrouwen doen een rondedans in de lucht, als jonge mannen zitten ze op het rieten dak van de stal, en als vredesengelen kussen ze mensen in de voorgrond van de compositie.

Alles is mooi uitgelicht op dat schilderij, zonder hinderlijke schaduwen en dus zonder atmosferisch perspectief. De stal is een loggia voor een grot. Het dak van de loggia is een luifel van zes stroken stroo of riet, die smaller worden naar achteren, als weergave van prspectievischein verkleining. Het riet rust niet op planken en balken. De twee dunne houtenn palen op de hoeken zijn aan de bovenzijde voorzien van een schoor, die dus niet aan een draagbalk van het rieten dak is gekoppeld. Het dak heeft geen frame als draagconstructie. Dat is ook het geval met de stal van Piero dalla Francesca. Dat is trouwens een dak van planken en geen rieten dak, zoals ik abusievelijk hierboven heb geschreven. Het ontbreken van een draagconsfructie is merkwaardig, want Piero wordt gezien als architect en hij verbouwde zijn eigen woning in San Sepolcro. Dat is nog een reden om te twijfelen aan het auteurschap van Piero voor het paneel met de geboorte van Christus in zijn nalatenschap. Een keerling kan het hebben geschilderd.

https://nl.m.wikipedia.org/wiki/De_mystieke_geboorte

Een leuk verhaaltje.
Leuk voor de dieren, zoals de schaapjes van het lam gods.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door harriechristus

Een leuk verhaaltje.
Leuk voor de dieren, zoals de schaapjes van het lam gods.

Het is een illustratie van een deel van de Apocalyps; van een visieon, dus geen leuk verhaaltje. Bij iconografie en kunstbeschouwing kijken we naar de betekenis van het beeld voor de kunstenaar en diens opdrachtgever of doelgroep. We oordelen gewoonlijk niet over hun opvattingen.

[harriechristus]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Het is een illustratie van een deel van de Apocalyps; van een visieon, dus geen leuk verhaaltje. Bij iconografie en kunstbeschouwing kijken we naar de betekenis van het beeld voor de kunstenaar en diens opdrachtgever of doelgroep. We oordelen gewoonlijk niet over hun opvattingen.

En van de apocalyps is helemaal niks uitgekomen.
Onzin dus.

Blind voor het heden en vast geroest in het verleden.

Laat de doden de doden begraven en kom tot Mij, die de waarheid is.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door harriechristus

En van de apocalyps is helemaal niks uitgekomen.
Onzin dus.

Blind voor het heden en vast geroest in het verleden.

Laat de doden de doden begraven en kom tot Mij, die de waarheid is.

Jij bent voor mij 3000 bladzijden zelfverheerlijking. Vertel eens over het trauma en de psychose die daar de aanleiding voor is. Maar liever niet in de discussie iconografie.

[harriechristus]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Jij bent voor mij 3000 bladzijden zelfverheerlijking. Vertel eens over het trauma en de psychose die daar de aanleiding voor is. Maar liever niet in de discussie iconografie.

Ik verheerlijk de ware goden die de microwezentjes zijn, in plaats van ene belachelijke fantasie.

En als het over een trauma gaat is het wel slechts stof te zijn.
En niet eens te weten wat stof eigenlijk is.
Het is de modder waar "god" de mens van heeft gemaakt.
Een mens die nog steeds dier is.

Maar wie zichzelf kent verheerlijkt ook zichzelf GOD te zijn.

Amen.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door harriechristus

Ik verheerlijk de ware goden die de microwezentjes zijn, in plaats van ene belachelijke fantasie.

En als het over een trauma gaat is het wel slechts stof te zijn.
En niet eens te weten wat stof eigenlijk is.
Het is de modder waar "god" de mens van heeft gemaakt.
Een mens die nog steeds dier is.

Maar wie zichzelf kent verheerlijkt ook zichzelf GOD te zijn.

Amen.

Dank je wel voor dit duidelijke antwoord. Je analyseert jezelf en sublimeert mentaal lijden in je verbeelding met jezelf als kunstobject. Kunst is een medicijn. Dat begint met haarkammen, nagels knippen en tatoeages en dan goden en microwezentjes. Veel geluk daarmee!

[harriechristus]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Dank je wel voor dit duidelijke antwoord. Je analyseert jezelf en sublimeert mentaal lijden in je verbeelding met jezelf als kunstobject. Kunst is een medicijn. Dat begint met haarkammen, nagels knippen en tatoeages en dan goden en microwezentjes. Veel geluk daarmee!

Je hebt nu nog meer onzin verzonnen, hoe fijn...

Allemaal verzinsels van jouw brein, dat slechts verstand heeft van de buitenkant of iemand er goed uitziet.
Zo had ook Hitler een net pak aan en kamde zijn haren heel precies.
Maar de waarheid van mijn atoomtheorie kende hij niet.

Ook al diegene die eindeloos over de oude Bijbel zeuren weten die niet.

[Piero]

..

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door harriechristus

Je hebt nu nog meer onzin verzonnen, hoe fijn...

Zo had ook Hitler een net pak aan en kamde zijn haren heel precies.
Maar de waarheid van mijn atoomtheorie kende hij niet.

Citaat: De atoombomaanvallen op Hiroshima en Nagasaki zijn twee luchtaanvallen met atoombommen die in1945 door de Amerikaanse luchtmacht zijn uitgevoerd. Op 6 augustus werd de Japanse havenstad Hiroshima gebombardeerd en op 9 augustus de stad Nagasaki. ... Eind 1945 waren als gevolg van de aanvallen circa 250.000 mensen om het leven gekomen. Als gevolg van stralingsziekte en kanker zouden nog enige honderdduizenden slachtoffers zijn gevallen.

Op jouw atoomfantasie zit niemand te wachten. Het is ook hier of-topic.

[Piero]

De geboorte van Christus van Piero della Francesca is dus een merkwaardig schilderij. Het is nooit afgemaakt en gedeeltelijk gewijzigd - de herders op de achtergrond zijn afgekrabt. De sfeer is vreemd en abstract. De Madonna in het centrum is eigenlijk de hoofdpersoon, en Jezus op de grond is haar attribuut. Zonder Jezus zouden wij nooit van haar gehoord hebben.



De grote kunsthistoricus Bernard Berenson noemde Piero als een van de grote schilders van de Italiaanse Renaissance. En het meest bijzondere kenmerk van zijn kunst was de monumentaliteit van zijn composities en zijn personages. Die zijn "onwelsprekend, onaangedaan en onpersoonlijk, onbewogen". Zijn composities zijn uitgewogen, en gecompliceerd, en vanwege zijn eis van perfectie vaak een slachtveld.

Berenson illustreert zijn beschouwing met 1 afbeelding, een uitsnede uit de " geboorte van christus", ongeveer zoals hierboven, maar van een betere kwaliteit op speciaal fotopapier. Het is waar. Maria zit hier als een monument, emotioneel onaangedaan, eerbiedig, maar afstandelijk. Met haar smalle kin en fragiele figuur is ze niet de potente moederfiguur, en ze is niet van plan om Jezus te verzorgen. Die kan wel voor zichzelf en voor haar zorgen, denkt ze. De engelen die opzij staan als gehuurde muziekanten en zangers zijn ook al zeer formeel en onpersoonlijk. Toch waardeert Bernard Berenson de kunst van Piero boven die van de de schilders van de hoge renaissance en de dramatische en emotionele taferelen, of sierlijke figuren van de andere Italianen van rond 1500.

[harriechristus]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Citaat: De atoombomaanvallen op Hiroshima en Nagasaki zijn twee luchtaanvallen met atoombommen die in1945 door de Amerikaanse luchtmacht zijn uitgevoerd. Op 6 augustus werd de Japanse havenstad Hiroshima gebombardeerd en op 9 augustus de stad Nagasaki. ... Eind 1945 waren als gevolg van de aanvallen circa 250.000 mensen om het leven gekomen. Als gevolg van stralingsziekte en kanker zouden nog enige honderdduizenden slachtoffers zijn gevallen.

Op jouw atoomfantasie zit niemand te wachten. Het is ook hier of-topic.

Er is een groot verschil tussen atoombommen en atomen die uit ruimteschepen bestaan.

En het eindeloze gezeur over die oude Bijbel, dat komt de mensen de strot uit.
Maar in mijn nieuwe Bijbel zullen de mensen de waarheid vinden.

Daarvoor is jouw Jezus gestorven als je dat nog niet begrepen had.

Ook heeft Hij gezegd: "Laat de doden de doden begraven!"

Maar Piero heeft dat nog steeds niet begrepen.
Hij kijkt steeds maar weer achterom en zal een zoutpilaar worden.

[harriechristus]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

De geboorte van Christus van Piero della Francesca is dus een merkwaardig schilderij. Het is nooit afgemaakt en gedeeltelijk gewijzigd - de herders op de achtergrond zijn afgekrabt. De sfeer is vreemd en abstract. De Madonna in het centrum is eigenlijk de hoofdpersoon, en Jezus op de grond is haar attribuut. Zonder Jezus zouden wij nooit van haar gehoord hebben.



De grote kunsthistoricus Bernard Berenson noemde Piero

Piero als schilder...

[Piero]

Voor zijn compositie van "de geboortevan Christus kon Piero della Francesca zich baseren op heel veel schilderijen en fresco's met dit onderwerp in alle steden van Italië die hij had bezocht. De belangrijkste daarvan waren die van Giotto di Bondone, in de Scrovegni kapel in Florance, en in de San Francisco in Assissi. In Florance zijn het twee fresco's; één met de herders en één met de drie koningen. De fresco in Assisi is hierboven te zien. Het werk is natuurlijk half vergaan en weer opgelapt zo goed mogelijk in de oorspronkelijke kleuren.

De compositie omvat verschillende gebeurtenissen. Er is geen eenheid van tijd en plaats. Rechts zijn de herders met hun kudde, die van engelen de boodschap krijgen van de geboorte van de Christus. In de voorgrond wordt Jezus gebaad door twee vroedvrouwen, hoewel het kind in windsels is gewikkeld als een mummie. Giotto koos voor een open stal en een rotswand met grot, waarin een os en een ezel staan achter een grote trog, die belangstelling tonen voor Jezus. In de lucht is een ster geschilderd die vooruit wijst naar de komst van de drie koningen. Jozef zit op de grond in gepeins verzonken.

De overeenkomsten en verschillen met de composities van Piero en van Botticelli zijn gemakkelijk te vinden. Interessant is dat Giotto hier een globaal perspectief in het houtskelet van de stal gebruikt om onze positie als waarnemer te bepalen. De kijker staat rechts en ziet de stal van opzij. We beginnen dus in chronologische volgorde, bij de aankondiging aan de herders.

Dan kijken we naar links en zien Maria die zojuist een miraculeuze geboorte heeft meegemaakt. Ze was zwanger en heeft plots haar kind in de handen, dat als een postpakketje ingepakt uit de hemel is neergedaald. Een bundel vertikale gouden stralen reiken tot in de hemel om dit aan ons te tonen. Maar Jezus komt eveneens uit de schoot van Maria, want zijn voetjes zijn nog bedekt door een slip van haar blauwe mantel. De geboorte heeft Maria geen centje pijn gedaan. Dat verzin ik niet. Giotto moest dit dogma duidelijk uitbeelden. Hij heeft daarom twee groepen engelen geschilderd op twee niveaus. De engelen in de lucht kijken in aanbidding omhoog naar waar de gouden stralen vandaan komen. De 12 engelen die in de stal zweven kijkan omlaag in verukking naar aflevering van het goddelijke postpakket.

Volgens de restaurateurs van Piero's versie van dit onderwerp was er in zijn schilderij een brede lichrbundel die van bovenaf schuin door de houten luifel ging. Die is door de restaurateurs overschilderd.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

De compositie omvat verschillende gebeurtenissen. Er is geen eenheid van tijd en plaats. Rechts zijn de herders met hun kudde, die van engelen de boodschap krijgen van de geboorte van de Christus. In de voorgrond wordt Jezus gebaad door twee vroedvrouwen, hoewel het kind in windsels is gewikkeld als een mummie. Giotto koos voor een open stal en een rotswand met grot, waarin een os en een ezel staan achter een grote trog, die belangstelling tonen voor Jezus. In de lucht is een ster geschilderd die vooruit wijst naar de komst van de drie koningen. Jozef zit op de grond in gepeins verzonken. ....

Giotto heeft van de Franciscanen in Assisi blijkbaar de opdracht gekregen om in deze compositie de belangrijkste theologische aspecten van de geboorte van Christus samen te vatten. Het id een didactisch tafereel geworden. Geen romantiek, communicatie en expressie in de personages. Het gebruik van perspectief in de stal werkt niet door in de figuren op de voorgrond, want die zijn te klein in verhouding tot de er achter geplaatste figuren. Het zijn bijna rekwisieten voor de theologische strekking van de compositie.

Jozef is niet de vader van Jezus, de schapen verklaren de functie van de herders, de vroedvrouwen met Jezus benadrukken dat dit kind geen band heeft met zijn ouders. Het is een God die naar de wereld is gekomen. Dat is ook wat de engelen willen duidelijk maken. We mogen vermoeden dat de Franciscanen met deze fresco de sentimentele of romantische gedachten van vele vrouwen wilden onderdrukken, die vereren van "het kindeke Jezus" tot een cultus maakten, met gedichtjes en lieve liedjes.

[harriechristus]

Leuk zijn al die kleine koppies van de engelen.
Plus Maria met baby op de voorgrond.
Leuk gefantaseerd.
Leuk gecomponeerd.
Alleen het dak van de stal is strak en weinig fantasievol.
Dat is wel heel erg koud en mechanisch.
Zo ziet het dak van een stal er niet uit.
Dat past er niet bij.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door harriechristus

Leuk zijn al die kleine koppies van de engelen.
Plus Maria met baby op de voorgrond.
Leuk gefantaseerd.
Leuk gecomponeerd.
Alleen het dak van de stal is strak en weinig fantasievol.
Dat is wel heel erg koud en mechanisch.
Zo ziet het dak van een stal er niet uit.
Dat past er niet bij.

Dat het dak contrasteert met de organische vormen van de rest van de compositie zal Giotto ook hebben overwogen.
Hij heeft dit strak geometrisch dak weloverwogen geschilderd.
Waarom? Wat is de functie daarvan voor de compositie - en de strekking van het geheel?

[harriechristus]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Dat het dak contrasteert met de organische vormen van de rest van de compositie zal Giotto ook hebben overwogen.
Hij heeft dit strak geometrisch dak weloverwogen geschilderd.
Waarom? Wat is de functie daarvan voor de compositie - en de strekking van het geheel?

Hij was gewoon te lui om een goede stal te schilderen.
Of hij geloofde helemaal niet in dat geboorteverhaal en was als renaissance mens in de ban van de wiskunde geraakt, zoals ook Spinoza later, die meende dat de wiskunde een voorbeeld was om de mens en God te begrijpen.

Aldus was Giotto zijn tijd ver vooruit, wat zich later als de abstracte kunst zou openbaren.
De Geest van de mathematica zweeft nu al boven het arme hoofdje van Jezus.
Hij ontkomt er niet aan...

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door harriechristus

Hij was gewoon te lui om een goede stal te schilderen.
Of hij geloofde helemaal niet in dat geboorteverhaal en was als renaissance mens in de ban van de wiskunde geraakt, zoals ook Spinoza later, die meende dat de wiskunde een voorbeeld was om de mens en God te begrijpen.

Aldus was Giotto zijn tijd ver vooruit, wat zich later als de abstracte kunst zou openbaren.
De Geest van de mathematica zweeft nu al boven het arme hoofdje van Jezus.
Hij ontkomt er niet aan...

De bedoeling van het geometrische perspectief en de ordelijke compositie heb ik al genoemd.
Giotto was zeker niet te lui voor dit of dat.
Kijk maar eens goed naar de aankleding van de eenvoudige gebeurtenis.
Je kent zijn werk blijkbaar niet. Het is trouwens proto-renaissance.