Percalion is de vierenveertigste forummer van de week

[Dronkoers]

Mooi, en nu zijt ge fvdw af, dus de rest wil ik niet horen


Goed gedaan trouwens

[Percalion]

Kzal een week moeten recupereren gewoonweg.

[Dronkoers]

Oorspronkelijk geplaatst door Percalion

Kzal een week moeten recupereren gewoonweg.

van 362 posts? Duupje had er bijna 1000 meer

[Percalion]

Oorspronkelijk geplaatst door Polle Tieker

En daarop verdergaand: wat is de reden dat de huidige economen zo vaak een 'verkeerde' visie hebben? Zien ze door het bos van economische termen de bomen (menselijke interacties) niet meer of ligt het aan iets anders?

De meest populaire methode (wiskundig dus) zorgt ervoor dat je bepaalde zaken haast per constructie over het hoofd ziet. Bijvoorbeeld: het is een wetmatigheid dat de vraag naar een bepaald goed afneemt als de prijs toeneemt. Dat kan logisch beargumenteerd worden, en dat kan uitgelegd worden zodat zelfs het kleinste kind snapt wat het principe daarachter is. Maar tegenwoordig wordt zo'n "woordelijke" uitleg als onvoldoende, of niet-exact, gezien. Je moet het dan in een functie neerschrijven, zo van:

Qd = Qd(P) met Qd(P) een functie van P waarvoor geldt Qd'(P) < 0 (eerste afgeleide van de functie is negatief).

Dat is natuurlijk geen zak wetenschappelijker, het is zelfs een pak minder exact omdat er niet toegelicht wordt waarom dat zo zou moeten zijn. Om dat uit te leggen, moet je uiteindelijk tóch weer je toevlucht zoeken tot de logische uitleg.

Neem nog zoiets als het concurrentieproces. Verschillende ondernemers hebben verschillende inzichten, ideeën, grondstoffen, machines, bedrijven op andere locaties, andere werknemers enzovoort. Veronderstel dat we bezig zijn met de markt van de potloden, en zelfs alleen maar met de HB-potloden. We kunnen logisch beargumenteren dat in een gedachte-experiment na verloop van tijd de prijs van HB-potloden van zelfde kwaliteit bij alle ondernemers dezelfde zal zijn, want waarom zouden mensen méér betalen voor 'n potlood als ze exact hetzelfde potlood ook goedkoper kunnen krijgen bij een andere ondernemer? Maar die achterliggende redenering (die zeer realistisch en genuanceerd is) kan je maar moeilijk precies in wiskundige symbolen weergeven. Wat je moet doen, is dus een som maken van aanbodcurves, en dan dit totale marktaanbod schrijven als functie van o.a. de prijs:
Qs = Qs(P) met Qs'(P) > 0

En dan is het gewoon een kwestie van Qs(P) = Qd(P). Maar intussen heb je een boel onrealistische elementen binnengesmokkeld onder het mom van "exacte" formuleringen. Het is helemaal géén oplossing om het dynamische marktproces (en de onvoorstelbaar belangrijke rol van ondernemers) te reduceren tot enkele statische vergelijkingen; maar het is evengoed een blunder om te denken dat je 't met enkele differentie- of differentiaalvergelijkingen wél goed kan weergeven. Al die vergelijkingen verbergen het essentiële van een markteconomie, het marktproces.

Het is alsof je een wiskundig model zou opstellen waarmee je kan verklaren wanneer een Chinees welke klanken zal uitstoten. Het kan goed zijn dat je daar met wat statistische technieken een interessant model kan van maken, zodat je met een grote mate van zekerheid kan voorspellen wat de volgende lettergreep zal zijn die hij zal zeggen. Maar daarmee versta je nog geen Chinees, natuurlijk.

Nog een voorbeeld. Je kan logisch beargumenteren waarom er zoiets bestaat als een afnemend marginaal nut. Voor elke extra eenheid die ik verwerf van een bepaald goed, daalt het nut van een bijkomende eenheid. De reden is eenvoudig: als een bijkomende eenheid van een goed gebruikt kon worden voor een belangrijker doel dan de doelen die ik nu al bereik, dan was ik voorheen inefficiënt bezig want dan had ik schaarse middelen gebruikt om minder belangrijke doelen te bereiken. Met andere woorden, mocht het nut van die bijkomende eenheid stijgend zijn, dan ben ik zeer dom aan het omspringen met mijn vorige eenheden. (Mocht het nut gelijk zijn aan het nut van de voorgaande, zitten we in een logisch onmogelijke situatie; want dan zou ik nooit kunnen beslist hebben wat ik met de vorige eenheid moest aanvangen. Er is geen plaats voor gelijke waarderingen in het menselijke handelen; handelen is altijd kiezen, A boven B verkiezen.)

Waarin verschilt dat van de wiskundige benadering? De benadering die men bijvoorbeeld volgt is
U = U(x) (het nut is een functie van de hoeveelheid van x).
Om te beginnen spreekt de "logische" benadering van de economie niet over een functie, en niet over een nutsniveau, maar enkel over een ordening, over voorkeuren. Het marginaal nut is echter niet het nut van een bijkomende eenheid, maar MU(x) = U'(x), de eerste afgeleide van de nutsfunctie. Maar afgeleiden zijn veranderingen in U ten gevolge van oneindig kleine wijzigingen in x. "Oneindig kleine wijzigingen" zijn echter niet relevant voor mensen; wij kunnen geen oneindig kleine wijzigingen waarnemen, laat staan dat we ze belangrijk genoeg zouden vinden om rekening mee te houden in onze handelingen.

Maar wat is dan het afnemend marginaal nut? Het is niets anders dan een positieve eerste afgeleide (het nut van een bijkomende eenheid is positief) en een negatieve tweede afgeleide. Daarmee veronderstel je kennis over de vorm van de nutsfunctie (concave functie). Maar dat is dan weer niet wetenschappelijk; want het zou een veronderstelling zijn over een wiskundige vorm, terwijl die wiskundige vorm eigenlijk eender wat kan zijn. En zo krijg je dus de situatie waarbij een logische en realistische benadering van "afnemend marginaal nut" vervangen wordt door een formalistische benadering die niet eens in staat is om dat concept van afnemend marginaal nut te bewijzen. Maar je hebt natuurlijk wél een blad vol formules en dat oogt zeer exact.

Ik denk dat dat een groot stuk van de verschillen "tussen mainstream en Mises" verklaart.

[nun]

Oorspronkelijk geplaatst door Percalion

Ik denk dat er meer mogelijkheden moeten komen. Momenteel is er één systeem, namelijk het schoolsysteem; en in bijna alle netten is het stramien exact hetzelfde. Overal heb je drie kleuterklasjes, zes jaar lager onderwijs, en een zestal jaar secundair onderwijs; overal heb je dezelfde tijdsindeling en dezelfde handboeken, dezelfde leerplannen en dezelfde onderwijsmethoden, dezelfde taken en dezelfde examens. Op die manier kan je weinig vooruitgang boeken qua onderwijsmethoden. Ik heb geen toverrecept om het onderwijs te verbeteren, maar ik denk dat we de leerkrachten, de scholen zélf - degenen die met andere woorden met beide voeten in het systeem staan - meer vrijheid moeten geven om naar eigen goeddunken een onderwijsprogramma op te stellen.

En mensen zouden meer informatie moeten krijgen over de middenjury en zo.

De leerplicht vind ik geen goede zaak. Er zijn redelijk wat mensen die op school niets bijleren en die integendeel het best gediend zouden zijn met een praktische opleiding, een stage, waar ze eventueel al voor betaald worden en zo.

Geen voorstander van gelijke kansen op middelmatigheid?

[Percalion]

Oorspronkelijk geplaatst door nun

Geen voorstander van gelijke kansen op middelmatigheid?

Nee; ik denk niet dat het lovenswaardig is om iedereen tot een middelmatige "gemiddelde mens plus of min standaardfout" te maken. Ontwikkelen betekent niet dat je wordt zoals de anderen, maar met een foutenmarge; het betekent dat je wordt waar je het beste in bent. Ik heb liever dat mensen zich echt kunnen toeleggen op datgene wat hen onderscheidt van anderen, datgene waar ze zich in thuisvoelen, waar ze goed in zijn, en dat ze daar proberen zo goed mogelijk in te worden.

[Percalion]

@ Polle Tieker:
hier een artikeltje van Stephan Karlsson dat ongeveer hetzelfde zegt:
http://blog.mises.org/archives/008056.asp