Gij hadt - jij had - Pagina 2

Dimitri · 7 november 2003, 20:09

Circe en Frits, jullie hebben inderdaad gelijk:
http://oase.uci.kun.nl/~ans/e-ans/02/03/06/01/body.html

Nooit geweten dat ge ook in de verleden tijd met en -t vervoegd wordt. Maar ja, in Nederland wordt die vorm dan ook nauwelijks gebruikt en kwam niet of nauwelijks ter sprake bij het vak Nederlands, of het was om te zeggen dat die vorm verouderd is en zo min mogelijk gebruikt moet worden. Trouwens, ook opvallend: 'jullie hebt' mag blijkbaar ook.

Overigens wordt op de stek hierboven ook nog beweerd dat 'ge' in het westen van Vlaanderen minder gebruikt wordt dan in de rest. Klopt dat? Het wordt in Nederland overigens nog gebruikt in Noord-Brabant. In het Limburgs wordt voor de tweede persoon enkelvoud meestal 'doe' of 'dich' gebruikt.

Patriot, in de schrijftaal zie ik in Vlaanderen heel vaak 'je' staan. Wel eens op de webstek van de Vlaamse overheid geweest? Of bij de Ikea? En op de VRT hoor ik ook vaak 'je'. Zo ongewoon is het dus blijkbaar niet. Geinponem

dan weer wel.

Knuppel · 11 november 2003, 12:23

De 'gij' wordt nog courant in Vlaanderen gebruikt. Ook als er een soort 'beschaafd Nederlands' gesproken wordt. Heb je bijvoorbeeld al ooit Minister Anciaux 'jij' horen gebruiken?

In onze dialecten hoort 'jij' echter beslist niet thuis!

Ikzelf schakelde pas op 'jij' over omdat mijn kleinkind op school niets anders meer te horen krijgt. Spreek ik met anderen dan drijft de 'gij' opnieuw boven. Gewoon omdat ik me aanpas aan de wijze waarop ik aangesproken word.
Vermits beide ouders van mijn kleinkind in het onderwijs zitten en uitsluitend 'beschaafd' Nederlands met het kind spreken, weet het niet beter. Voor het kind was er immers nooit iets anders.
Op die manier verdwijnen wel onze rijke dialecten in sneltreinvaart.

Naar het dagdagelijkse gebruik van de 'jij' overschakelen gebeurt minder vlug, dit omdat er nog altijd heel veel mensen zijn die hun streekdialect min of meer hebben behouden en het ook blijven gebruiken zolang ze in eigen streek blijven wonen. Ik kan je verzekeren dat het bijzonder vreemd aanvoelt om heel je leven, ook op school, zowel in beschaafd Nederlands als in je eigen dialect de 'gij' te hebben gebruikt en dan plots op 'jij' over te schakelen!
Indien ik het echter als een foute trent zou aangevoeld hebben, zou ik er nooit mee begonnen zijn. Via de volgende generaties zal het 'jij' gebruik zeker veralgemenen ten nadele van de 'gij'.

In het Limburgs dialect wordt zeer zeker ook de 'gij' gebruikt. Het is er de beleefdheidsvorm. 'Ich en dich' gebruikt men onder gelijken. Met 'Gij' spreekt men zijn ouders aan en zijn meerderen.

Aangebrande Phönix · 11 november 2003, 12:27

Jij wordt nog vaak gebruikt in West-Vlaanderen (ach, laatste bastion der streektalen) in de niet-beklemtoonde vorm "je". Ingwaeoons (schrijf ik dit correct?) overheerst nu eenmaal in de standaardtaal.

Otto · 11 november 2003, 12:49

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Frits van Egters

Onlangs had ik een gesprek met een collega die een paar jaar jonger is dan ik. Hij had ergens in een tekst 'gij had' geschreven en bleek niet te weten dat daar een ‘t’ achter hoort.

Ik moest terugdenken aan mijn tijd in de lagere school. Ik heb nog geleerd dat de tweede persoon enkelvoud en meervoud 'gij' was. En de regel was: ‘gij’ drinkt altijd ‘t’. Van 'jij', 'jou' of 'jullie' was er geen sprake.

Tot in het vierde leerjaar (moet omstreeks 1965 zijn geweest) de didactische platen met vervoegingen die in de klas hingen ineens met plakkers aangepast waren. Het ‘jij-tijdperk’ was aangebroken.

Nu mijn vraag. Is er iemand op dit forum die weet om welke reden het lager onderwijs omstreeks die tijd van het gij-gebruik is afgestapt? Ik bedoel daarmee: is er een instructie gekomen van de overheid of de inrichtende machten? Wie weet daar nog iets van?

Voor alle duidelijkheid: ik ben niet geïnteresseerd in de wenselijkheid van die omschakeling en ik wil ook geen discussie beginnen over de ‘Vlaamse’ versus de ‘Nederlandse’ taal, het enige wat ik wil weten is wat de precieze omstandigheden waren van die toch wel ingrijpende verandering. Beleidsbeslissingen, koninklijke besluiten, dat soort dingen.

Verleden tijd had kan nnoit een extra T krijgen,
Ik, jij, gij, hij had, zonder t dus.
TT natuurlijkwel, Gij hebt, komt, net als u.
Uw collega had gelijk.

circe · 11 november 2003, 13:49

Otto! lees even een paar posts hierboven!

De E-ANS is de elektronische versie van de tweede, herziene editie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst (kortweg: de ANS), die in 1997 verschenen is.

http://oase.uci.kun.nl/~ans/

Dimitri · 11 november 2003, 14:02

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Knuppel

De 'gij' wordt nog courant in Vlaanderen gebruikt. Ook als er een soort 'beschaafd Nederlands' gesproken wordt. Heb je bijvoorbeeld al ooit Minister Anciaux 'jij' horen gebruiken?

In onze dialecten hoort 'jij' echter beslist niet thuis!

Wat ik gelezen heb, is dat 'jij' in het (West-)Vlaams wel gebruikelijk is. In het Brabants (en Oost-Vlaams) is 'gij' gebruikelijk, in het Limburgs 'doe' en 'dich'.

Citaat:

Ikzelf schakelde pas op 'jij' over omdat mijn kleinkind op school niets anders meer te horen krijgt. Spreek ik met anderen dan drijft de 'gij' opnieuw boven. Gewoon omdat ik me aanpas aan de wijze waarop ik aangesproken word.
Vermits beide ouders van mijn kleinkind in het onderwijs zitten en uitsluitend 'beschaafd' Nederlands met het kind spreken, weet het niet beter. Voor het kind was er immers nooit iets anders.
Op die manier verdwijnen wel onze rijke dialecten in sneltreinvaart.

Het gebruik van 'jij' in de standaardtaal lijkt me correct. Maar spreek je dan geen Limburgs met je kleinkind? 'Jij' is standaardtaal, dat leer je uiteraard op school, maar je hoeft toch niet onder elkaar standaardtaal te spreken?

Je vertelt verder dat je altijd gewend was 'gij' te gebruiken, terwijl dat in het Limburgs helemaal niet voorkomt (zie volgende stukje beneden). Is het dan niet zo dat 'gij' een Vlaamse vorm is die in Limburg ook niet oorspronkelijk is, maar door de eenheid met de rest van Vlaanderen erin geslopen is (het 'verkavelingsvlaams')? Ik heb het idee dat een tussentaal als het verkavelingsvlaams juist is ontstaan doordat mensen hun dialect, het dominante dialect (Brabants) en de standaardtaal vermengen.

Citaat:

In het Limburgs dialect wordt zeer zeker ook de 'gij' gebruikt. Het is er de beleefdheidsvorm. 'Ich en dich' gebruikt men onder gelijken. Met 'Gij' spreekt men zijn ouders aan en zijn meerderen.

Volgens deze Limburgse grammaticalijst is de beleefdheidsvorm in het Limburgs 'geer' (g'r) en 'deer' (d'r), dezelfde vormen als voor de tweede persoon meervoud: http://taal.phileon.nl/limburgsegrammatica.pdf Ik weet natuurlijk niet wat de onderlinge verschillen zijn in het Limburgs, maar ik denk dat 'gij' in Vlaams Limburg van oorsprong net zo 'uitheems' is als 'jij'.

Otto · 11 november 2003, 20:48

In mijn liedboek staat in psalm 44:vers 9: "trouw aan het verbond dat Gij ons gaf. "
En in gezang 213: vers 5:
"Nu bidden wij U, Zoon van God, omdat Gij opstond uit de dood."

Volgens u zou het gaft en opstondt moeten zijn. Iets dat ik ten zeerste betwijfel.

circe · 12 november 2003, 09:30

ik denk zelfs gij gaaft!

The Paulus Experience · 12 november 2003, 10:55

http://www.onzetaal.nl/advies/gijhadt.htm

hier bevestigen ze die regel

'k vind het raar.

circe · 12 november 2003, 11:42

Ik heb blijkbaar toch wel héél goed opgelet in de klas vroeger

Maar het komt me zelfs niet onnatuurlijk over. In het oost-vlaams dialect kunt ge al niet anders dan de gij-vorm gebruiken, en die uitgangen hangen er ook ineens aan vast soms.

Ook ivm bepalingen van mannelijk/vrouwelijk/onzijdig ligt het antwoord heel dikwijls verborgen in automatische verbuigingen die men in het dialect nog wel gebruikt.

Otto · 12 november 2003, 11:44

Maar waarom wordt er vervoegd in het psalmenboek in de gij-vorm anders?

circe · 12 november 2003, 11:50

misschien omdat ze gewoon geen goddelijke inspiratie hadden om het juist te schrijven?

Ik neem aan dat het Nederlanders waren?

dus vraag is : "waarom vervoegT het psalmenboek het anders?"
Antwoord: net daarom denk ik!

Otto · 12 november 2003, 11:57

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door circe

misschien omdat ze gewoon geen goddelijke inspiratie hadden om het juist te schrijven?

Ik neem aan dat het Nederlanders waren?

dus vraag is : "waarom vervoegT het psalmenboek het anders?"
Antwoord: net daarom denk ik!

Dat is een beetje flauw, ik vraag me werkelijk af waarom er in het liedboek; dat foutloos geschreven is een andere vervoeging staat als de Taalunie aangeeft. Dit moet erop duiden dat reeds een geruime tijd voor de gij-vorm de u-vorm wordt gebruikt, ook in de verleden tijd.

Otto · 12 november 2003, 12:09

In sommige andere stukken zie ik het wel weer.

En ik zag toe, en ziet, gij hadt tegen den HEERE, uw God, gezondigd; gij hadt u een gegoten kalf gemaakt; gij waart haastelijk afgeweken van den weg, Gij hebt ons gelouterd, gelijk men het zilver loutert;. Gij hadt ons
in het net gebracht; Gij hadt een engen band om onze lenden gelegd;. als gij voor het aangezicht des HEEREN, uws Gods, aan Horeb stondt,
als de HEERE tot mij zeide: Vergader Mij dit volk, Gij zijt niet slecht geweest: gij waart slechts zwak, Om niet in Mij te g'looven, die u liefde. Gij waart een kind.

11 november 2003, 12:23	#22
Knuppel Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 21 juni 2002 Locatie: Vlaanderen Berichten: 117.759	De 'gij' wordt nog courant in Vlaanderen gebruikt. Ook als er een soort 'beschaafd Nederlands' gesproken wordt. Heb je bijvoorbeeld al ooit Minister Anciaux 'jij' horen gebruiken? In onze dialecten hoort 'jij' echter beslist niet thuis! Ikzelf schakelde pas op 'jij' over omdat mijn kleinkind op school niets anders meer te horen krijgt. Spreek ik met anderen dan drijft de 'gij' opnieuw boven. Gewoon omdat ik me aanpas aan de wijze waarop ik aangesproken word. Vermits beide ouders van mijn kleinkind in het onderwijs zitten en uitsluitend 'beschaafd' Nederlands met het kind spreken, weet het niet beter. Voor het kind was er immers nooit iets anders. Op die manier verdwijnen wel onze rijke dialecten in sneltreinvaart. Naar het dagdagelijkse gebruik van de 'jij' overschakelen gebeurt minder vlug, dit omdat er nog altijd heel veel mensen zijn die hun streekdialect min of meer hebben behouden en het ook blijven gebruiken zolang ze in eigen streek blijven wonen. Ik kan je verzekeren dat het bijzonder vreemd aanvoelt om heel je leven, ook op school, zowel in beschaafd Nederlands als in je eigen dialect de 'gij' te hebben gebruikt en dan plots op 'jij' over te schakelen! Indien ik het echter als een foute trent zou aangevoeld hebben, zou ik er nooit mee begonnen zijn. Via de volgende generaties zal het 'jij' gebruik zeker veralgemenen ten nadele van de 'gij'. In het Limburgs dialect wordt zeer zeker ook de 'gij' gebruikt. Het is er de beleefdheidsvorm. 'Ich en dich' gebruikt men onder gelijken. Met 'Gij' spreekt men zijn ouders aan en zijn meerderen. __________________ Het Oosten: De kiezer heeft niet altijd gelijk. De kiezer heeft alleen gelijk als hij stemt zoals Het Oosten het zou willen.

11 november 2003, 12:27	#23
Aangebrande Phönix Minister Geregistreerd: 24 juni 2003 Locatie: Hoofd Berichten: 3.818	Jij wordt nog vaak gebruikt in West-Vlaanderen (ach, laatste bastion der streektalen) in de niet-beklemtoonde vorm "je". Ingwaeoons (schrijf ik dit correct?) overheerst nu eenmaal in de standaardtaal. __________________ Ik sta in den avond Op den rand van een afgrond En schouw in het Heelal Niets was, niets is, niets zal

11 november 2003, 13:49	#25
circe Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 22 december 2002 Locatie: Antwerpen Berichten: 49.144	Otto! lees even een paar posts hierboven! De E-ANS is de elektronische versie van de tweede, herziene editie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst (kortweg: de ANS), die in 1997 verschenen is. http://oase.uci.kun.nl/~ans/ __________________ Waarom islam"fobie"? Betaalt U ook mee de religieuze halal taks die het terrorisme financiert? Kijk hoeveel er verdiend wordt met halal certificatie van dingen die totaal niet hoeven gecertificeerd te worden. https://www.youtube.com/watch?v=YVPngzSE94o

12 november 2003, 09:30	#28
circe Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 22 december 2002 Locatie: Antwerpen Berichten: 49.144	ik denk zelfs gij gaaft! __________________ Waarom islam"fobie"? Betaalt U ook mee de religieuze halal taks die het terrorisme financiert? Kijk hoeveel er verdiend wordt met halal certificatie van dingen die totaal niet hoeven gecertificeerd te worden. https://www.youtube.com/watch?v=YVPngzSE94o

12 november 2003, 10:55	#29
The Paulus Experience Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 21 oktober 2003 Locatie: Jem Enfous Berichten: 23.202	http://www.onzetaal.nl/advies/gijhadt.htm hier bevestigen ze die regel 'k vind het raar. __________________ De oorzaken van liberalisme staan uitgebreid beschreven in de DSM-5 Een dag niet gelachen is een dag dichter bij uw N-VA lidmaatschap. De motivatie van een N-VA kiezer: https://forum.politics.be/showpost.p...7&postcount=54

7 november 2003, 20:09	#21
Dimitri Perm. Vertegenwoordiger VN Geregistreerd: 5 november 2002 Berichten: 12.386	Circe en Frits, jullie hebben inderdaad gelijk: http://oase.uci.kun.nl/~ans/e-ans/02/03/06/01/body.html Nooit geweten dat ge ook in de verleden tijd met en -t vervoegd wordt. Maar ja, in Nederland wordt die vorm dan ook nauwelijks gebruikt en kwam niet of nauwelijks ter sprake bij het vak Nederlands, of het was om te zeggen dat die vorm verouderd is en zo min mogelijk gebruikt moet worden. Trouwens, ook opvallend: 'jullie hebt' mag blijkbaar ook. Overigens wordt op de stek hierboven ook nog beweerd dat 'ge' in het westen van Vlaanderen minder gebruikt wordt dan in de rest. Klopt dat? Het wordt in Nederland overigens nog gebruikt in Noord-Brabant. In het Limburgs wordt voor de tweede persoon enkelvoud meestal 'doe' of 'dich' gebruikt. Patriot, in de schrijftaal zie ik in Vlaanderen heel vaak 'je' staan. Wel eens op de webstek van de Vlaamse overheid geweest? Of bij de Ikea? En op de VRT hoor ik ook vaak 'je'. Zo ongewoon is het dus blijkbaar niet. Geinponem dan weer wel.

11 november 2003, 20:48	#27
Otto Schepen Geregistreerd: 14 september 2002 Berichten: 423	In mijn liedboek staat in psalm 44:vers 9: "trouw aan het verbond dat Gij ons gaf. " En in gezang 213: vers 5: "Nu bidden wij U, Zoon van God, omdat Gij opstond uit de dood." Volgens u zou het gaft en opstondt moeten zijn. Iets dat ik ten zeerste betwijfel.

12 november 2003, 11:42	#30
circe Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 22 december 2002 Locatie: Antwerpen Berichten: 49.144	Ik heb blijkbaar toch wel héél goed opgelet in de klas vroeger Maar het komt me zelfs niet onnatuurlijk over. In het oost-vlaams dialect kunt ge al niet anders dan de gij-vorm gebruiken, en die uitgangen hangen er ook ineens aan vast soms. Ook ivm bepalingen van mannelijk/vrouwelijk/onzijdig ligt het antwoord heel dikwijls verborgen in automatische verbuigingen die men in het dialect nog wel gebruikt. __________________ Waarom islam"fobie"? Betaalt U ook mee de religieuze halal taks die het terrorisme financiert? Kijk hoeveel er verdiend wordt met halal certificatie van dingen die totaal niet hoeven gecertificeerd te worden. https://www.youtube.com/watch?v=YVPngzSE94o

12 november 2003, 11:44	#31
Otto Schepen Geregistreerd: 14 september 2002 Berichten: 423	Maar waarom wordt er vervoegd in het psalmenboek in de gij-vorm anders?

12 november 2003, 11:50	#32
circe Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 22 december 2002 Locatie: Antwerpen Berichten: 49.144	misschien omdat ze gewoon geen goddelijke inspiratie hadden om het juist te schrijven? Ik neem aan dat het Nederlanders waren? dus vraag is : "waarom vervoegT het psalmenboek het anders?" Antwoord: net daarom denk ik! __________________ Waarom islam"fobie"? Betaalt U ook mee de religieuze halal taks die het terrorisme financiert? Kijk hoeveel er verdiend wordt met halal certificatie van dingen die totaal niet hoeven gecertificeerd te worden. https://www.youtube.com/watch?v=YVPngzSE94o

12 november 2003, 12:09	#34
Otto Schepen Geregistreerd: 14 september 2002 Berichten: 423	In sommige andere stukken zie ik het wel weer. En ik zag toe, en ziet, gij hadt tegen den HEERE, uw God, gezondigd; gij hadt u een gegoten kalf gemaakt; gij waart haastelijk afgeweken van den weg, Gij hebt ons gelouterd, gelijk men het zilver loutert;. Gij hadt ons in het net gebracht; Gij hadt een engen band om onze lenden gelegd;. als gij voor het aangezicht des HEEREN, uws Gods, aan Horeb stondt, als de HEERE tot mij zeide: Vergader Mij dit volk, Gij zijt niet slecht geweest: gij waart slechts zwak, Om niet in Mij te g'looven, die u liefde. Gij waart een kind.