Is kapitalisme uitbuiting ?

[Ambiorix]

Oorspronkelijk geplaatst door lombas

En jij denkt dat iemand die zo reageert op wat muziek van zijn werknemers, lang succesvol gaat zijn? Dat hij zijn werknemers zal kunnen motiveren naar beste vermogen te produceren?

en percalion beweerde dat er concurrentie was tussen arbeiders, hoe minder arbeiders hoe meer geld ze verdienen. Dus: als hier een deel van de potentiele arbeiders niet w�*l werken bij Koen, zal er altijd een deel zijn dat ondanks het verbod op dat soort muziek toch nog wil werken. Feit is wel dat hiermee de macht van de baas wordt aangetoond.

[lombas]

Oorspronkelijk geplaatst door Ambiorix

en percalion beweerde dat er concurrentie was tussen arbeiders, hoe minder arbeiders hoe meer geld ze verdienen. Dus: als hier een deel van de potentiele arbeiders niet w�*l werken bij Koen, zal er altijd een deel zijn dat ondanks het verbod op dat soort muziek toch nog wil werken. Feit is wel dat hiermee de macht van de baas wordt aangetoond.

Waar haal jij dat rode vandaan?

[Ambiorix]

Oorspronkelijk geplaatst door lombas

Waar haal jij dat rode vandaan?

wel, van jouw maatje percalion

hij zegt dat als er voor een bepaald beroep of in een bepaalde sector weinig volk wil werken maar er wel vraag naar is, dat die mensen dan meer verdienen.

[lombas]

Oorspronkelijk geplaatst door Ambiorix

wel, van jouw maatje percalion

hij zegt dat als er voor een bepaald beroep of in een bepaalde sector weinig volk wil werken maar er wel vraag naar is, dat die mensen dan meer verdienen.

Ha ja, in die zin wel. Ik interpreteerde het even anders.

[Jantje]

Een klasieke discussie onderwerp,is kapitalisme uitbuiting?

Simpel antwoord is hier gewoon niet mogelijk.

Koen is idd een oudere timmerman die een systeem heeft uitgevonden om op de zelfde tijd als een andere timmerman, het vijfvoudige aan planken te kunnen zagen. Hierdoor kan koen zijn planken goedkoper leveren aan andere dan zijn concurrenten. Kevin die ook timmerman is, ziet dat de zaken bij Koen goed draaien en gaat in loondienst, inplaats van zelf tegen Koen zijn machine te concureren. Dankzij de meer arbeid van Kevin in Koen zijn bedrijf, kan Koen meer planken verkopen en zijn bedrijf uitbreiden.

Kevin heeft dus zelf de keuze gemaakt om voor Koen te gaan werken met de zekerheid dat deze zijn loon kan betalen en hij een vast inkomen heeft.
Koen verdiend hierdoor wel aan de arbeid van Kevin, maar Kevin geniet van geestelijke arbeid van Koen. Want Kevin moet zich slecht de uren dat hij werkt bezig houden met het zagen van de planken, terwijl Koen zelfs terwijl hij slaapt bezig is met te zorgen dat hij voldoende planken kan maken en verkopen om Kevin zijn loon te kunnen uitbetalen.

Kevin word dus op 2 manieren betaald door Koen.
Hij krijgt een loon voor zijn geleverd werk en hij krijgt een rustiger en minder zorgelijk leven. En hij weet met zekerheid dat hij elke maand in zijn levensonderhoud kan voorzien.

Dus op die manier buit Koen Kevin zeker niet uit. Kevin leverd immers maar een deel van het werk voor de productie en verkoop van de planken.

Maar op een dag komt Koen er achter dat hij zijn planken veel goedkoper kan laten maken in het naburige dorp en dat de mensen daar het dubbele van de tijd werken tegen de helft van Kevin zijn loon. Nu begint Koen Kevin af te dreigen dat hij zijn bedrijfje gaat vehuizen als Kevin niet tegen het zelfde loon de zelfde uren wil werken als de mensen in het naburige dorp, en hij Koen zo zijn eigen inkomsten nogeens kan verdubbelen voor het zelfde werk.
En dat is wel uitbuiting.

[driewerf]

Oorspronkelijk geplaatst door StevenNr1

Concreet bedoelt u dus dat voor elke 10 planken dat die jongen maakt, de timmerman de jongen slechts een loon uitkeert equivalent met de marktwaarde van bijv. 6 planken. Als de timmerman die jongen dus niet zou 'uitbuiten' zou hij die jongen volgens u (denk ik toch) een loon equivalent aan de marktwaarde van 10 planken moeten uitkeren. Welke motivatie is er dan nog voor die timmerman om meer machines te maken en anderen zonder 'uitbuiting' te werk te stellen? Hij zal er waarschijnlijk zelfs verlies mee maken daar hij die machine nog moet onderhouden e.d. Klinkt een beetje dom eerlijk gezegd, maar dat lijkt wel Marx' meerwaardetheorie, erg toch...

je had kunnen vermijden zelf een beetje dom te klinken door je af te vragen waarom er in mijn post er het woordje 'netto' stond.

[GaRnaaLBeeR]

Oorspronkelijk geplaatst door Percalion

Een kapitalist mag niet beschikken over de eigendommen van zijn werknemers; omgekeerd geldt hetzelfde: de timmerman doet met zijn machine wat hij wil.
"Compensaties" is niet het juiste woord. Het is gewoon de timmerman die nog steeds over zijn eigendom beschikt. In het hele verhaal is er volgens mij nergens 'diefstal'.
Alle inkomsten worden uiteindelijk verdeeld over de productiefactoren: grondstoffen, land, arbeid, kapitaal. Als iemand legitiem kapitaalsgoederen kan bezitten, dan kan hij ook legitiem een vergoeding van dat kapitaal vragen. Volgens mij is de eigenaar van het kapitaal doorgaans de legitieme eigenaar en heeft hij inderdaad het recht om winst op te strijken.

En nu eens proberen vanuit een historisch standpunt.
Het eerste productie systeem was er een waarin de mens over zijn ijge arbeid en productiemidelen bezat, het was toen vanzelf sprekend dat iedereen over zigzelf besliste wat hij met de opbrengst ging doen. Als er een permanente overschot begon te ontstaan, voedsel reserve, hout dat niet meten verbrand moest worden, kon de mens meer doen dan de overlevings noden waar de natuur voor zorgd, voldoen. Uit de permanente overschot kon hij middelen en tijd krijgen waarmee hij zijn productiekracht verder kon ontwikelen.

Met deze overschot begon ook de eerste handel. Aanvankelijk begon de mens zelf met zijn goederen te ruilen. Maar toen het duidelijk werd dat handel drijven en tegelijkerteid produceren niet zo evident was ontstonden handelaars die profesioneel de goederen van de producent kochten en die probeerde te verkopen tegen een hogere prijs dan die waarvoor hij ze had aangekocht. Geen probleem natuurlijk, de handelaar had iets waar hij geld met kon krijgen en de arbeider kon geld aan die handel verdienen zonder dat zijn productie capaciteiten er onder leden en daarbovenop was hij zoals iedere andere werker zoals normaal nog steeds bezitter van zijn werktuigen en kon hij kiezen wat hij met zijn opbrengst deed.

Nu een tijd later bestaan er niet aleen handelaars die goedere van de producent overkopen voor de ruil maar ook handelaars die werkrachten en productie middelen begonnen kopen om hun eige permanent overschot te laten maken en deze te verkopen. Plots was het niet meer zo evident om vrij te kiezen wat er met u opbrengst gedaan word, want namelijk doordat er mensen zijn die een hoop andere mensen voor hun laten werken hebben zij veel meer middelen om hun productie te ontwikelen zij kunnen steeds meer en nieuwere dure machines aankopen terwijl de mens die nog steeds enkel zijn ijge arbeid gebruikt en het met een veel minder mogelijkheden moet stellen.
Dit op zich was mischien niet zo een groot probleem geweest moest hij nu niet afhankelijk zijn geworden van die geavanceerde ruil. Eten word nu namelijk niet meer geproduceerd om gewoon op te eten maar om te verkopen aan winst, extra geld dat noodzakelijk is geworden om te kunnen bestaan in de nieuwe concurentie. En dat is niet altijd evenmakelijk sinds diegeen die veel extra arbeid en productie midellen hebben gekocht, altijd een voorsprong hebben op diegeen die probeert op zich de baas te blijven van alles wat hij zelf heeft geproduceerd. (kijk naar wat er tijdens de industrieele revolutie plaatsvond, allemaal zelfstandige die de concurentie niet aankonden en in de fabrike moesten gaan werken). Dus doordat er mensen zich productie midellen zijn beginnen toeijgenen, zijn we geevalueerd van een maatschapij waar iedereen logischer wijs voledig bezitter was vanwat hij produceerde naar een maatschapij waar men moet knokken tegen grotere machten voor dat recht op dat eigen bezit.

[StevenNr1]

Oorspronkelijk geplaatst door driewerf

je had kunnen vermijden zelf een beetje dom te klinken door je af te vragen waarom er in mijn post er het woordje 'netto' stond.

Mja misschien, wat bedoelt u dan met netto? Dat de timmerman er zelf geen cent aan mag verdienen of?

[GaRnaaLBeeR]

Oorspronkelijk geplaatst door Percalion

Nog meer elementen die volgens mij verwaarloosd worden door de marxisten: concurrentie tussen verschillende werkgevers. Er is niet zomaar één groep "werknemers" van waaruit de werkgever lukraak een paar elementen kiest die bij hem moeten komen werken. Sommige jobs zijn heel vermoeiend en vereisen zware fysieke inspanningen; andere jobs vereisen creativiteit, onderhandelingsvaardigheden, wiskundige achtergrond enzoverder. Tegenwoordig zijn de meeste productieprocessen zeer complex en is er een grote verscheidenheid aan vaardigheden nodig binnen één bedrijf. Zouden werkgevers miljoenen uitgeven aan "Human Resource Management" als dat alles geen winst opleverde? We moeten niet rekenen op de welwillendheid van ondernemers; zij willen zoveel mogelijk winst. Maar hun concurrenten ook. Als sommige werkkrachten schaars zijn op de markt, zullen firma's tegen elkaar opbieden en stijgen de lonen voor die werknemers.

Werkloosheid wordt niet in stand gehouden door werkgevers om de lonen laag te houden (door een permanent overaanbod te scheppen). Integendeel: werkloosheid (alleszins de massale variant die het Westen al enkele decennia kent) hangt samen met het belemmeren van de marktwerking. Het zijn minimumlonen, CAO's, barema's... die de kostprijs voor de werkgever van sommige soorten arbeid een stuk boven de opbrengst legt. Het gevolg is dan ook, dat een werkgever minder werknemers aanneemt. Die werknemers hebben dan misschien een loon dat iets hoger ligt; maar de keerzijde is werkloosheid.
Wie wordt daardoor werkloos? Niet de meest begaafden, de meest flexibele of de meest creatieve werknemers, maar de zwakkere werknemers - degenen die het minste opleveren aan de werkgever. Als een persoon met een handicap in één maand tijd iets minder dan duizend euro oplevert, maar het minimumloon is duizend euro (te vermeerderen met de sociale lasten), dan is het duidelijk dat de werkgever deze gehandicapte zal ontslaan. Mochten minimumlonen werkelijk helpen, waarom legt men de minimumlonen dan niet meteen veel hoger, bv. op één miljoen per maand voor iedereen?

Er is vaak kritiek te horen op de kapitaalsaccumulatie. Nochtans is daar weinig reden toe. Kapitaalsaccumulatie betekent niet zomaar cijfertjes op een bankrekening; het betekent nieuwe fabrieken, nieuwe machines, en dat betekent dan weer meer en betere producten.
Draai het en keer het zoals je wil: een kapitalist die bv. één miljoen per maand verdient, zal verhoudingsgewijs veel minder consumeren dan iemand die maar duizend euro per maand verdient. Die laatste zal misschien zijn hele inkomen consumeren (bijna 100%), de miljonair zal bijvoorbeeld op grote voet leven en vijfhonderdduizend euro per maand erdoor jagen (50%). Dat is een vaststelling: hoe hoger het inkomen, hoe lager het percentage van de consumptie. Mocht je één miljard euro per maand verdienen, zou je misschien met heel veel moeite twintig miljoen euro per maand opsouperen - dat is 2% van het inkomen.
Hoe rijker men is, hoe meer geld men spaart (verhoudingsgewijs). De nieuwe en betere producten (het gevolg van sparen en investeren) komen vooral terecht bij de gewone man.

De afgelopen jaren zijn er bijvoorbeeld PC's, GSM's, internet, stofzuigers, koffiezetapparaten, auto's, telefoontoestellen, fax, radio, televisie... bijgekomen. Je kan moeilijk ontkennen dat al die uitvindingen het leven van de mens makkelijker gemaakt hebben - in het slechtste geval kan je nog altijd kiezen om ze niét te kopen. Die nieuwe producten zijn meestal het gevolg van investeringen van kapitalisten, en dus ook van risico's (het was goed mogelijk dat niemand geïnteresseerd was in een televisie, dat kon men op voorhand niet weten).

Ik zie dat je die vraag over werkzoekende en werkaanbod verder hebt uitgediept.
Dat is een niet onbelangrijk element in de discusie, Tot in hoever zijn mensen in staat om te kiezen of ze voor een baas beginnen te werken of om zelf iets uit de grond te trekken? In hoever is die vrijwilige overeenkomst tussen kapitalist en arbeider vrijwilig?
Verder over de die werkloosheid die terugedrongon zou kunnen worden door de oneindelijke steeds verder rijkende luxe behoeftes van de mens. ik zie ook dat er nieuwe dingen ontwikeld kunnen worden die op de markt gebracht kunnen worden. Maar er zijn ook ontwikelingen die wegvallen en die robots die steeds beter worden,die gefabriceerd worden om het bedrijf eficienter te maken, pikken ook arbeidersplaatsen in. Daarbij komt ook nog eens kijken dat als er nieuwe ontwikelingen komen die de winsten van een ander bedrijf in gevaar kunnen brengen, het bedrijf wel eens een patent wil kopen en het dan mooi in de gepoleiste onderste lade van het bureau laat verdwijnen (Olie bedrijf dat waterstof aoto opkoopt, ik zeg zomaar iets).
Ik heb het gewoon moeilijk om te begrijpen dat er echt een constante bijkomst is van die luxe behoeftes. Wat zijn de klasieke argumenten hiervoor om het te bewijzen en welk zijn diegeen die het proberen te weerlegen?

[Percalion]

Oorspronkelijk geplaatst door driewerf

Je verhaal klopt niet.

Inderdaad niet; cfr. de caveat in mijn eerste bericht:
Tot hier is er geen fundamenteel bezwaar, denk ik - behalve de mogelijke tegenwerping dat het nooit zo gegaan is. Maar zoals aangegeven, het is een denkoefening.

De oude timmerman zal de jonge knaap nooit het volledige bedrag uitbetalen dat hij "netto" produceert. Hij zal een deel van dat bedrag in eigen zak steken, en dus daar wél die jongen uitbuiten. Mocht dit niet het geval zijn, dan was er geen sprake van uitbuiting. Maar hij zal dus een deel van die waarde ofwel zelf opsouperen, ofwel in de zaak steken om uit te breiden, maar blijven claimen dat het van hem is.

Je zal het met me eens zijn dat er twee factoren spelen: de loonkost en de productiviteit van de werknemer. En je zal het ook met me eens zijn dat een ondernemer winst wil maken, en dat winst betekent dat de productiviteit hoger ligt dan het loon.
Dat betekent, dat een ondernemer zijn winst kan laten stijgen door meer werknemers aan te nemen zolang hun loon lager is dan de winststijging die ze zullen veroorzaken, oftewel: zolang hun loon lager is dan hun marginale productiviteit.

Nu is het zo dat, gegeven een kapitaalsvoorraad, er een dalende meeropbrengst van arbeid is: de eerste arbeider die 30 euro verdient, levert de firma 300 euro winst op; de volgende 200 euro; de volgende 100 euro, de volgende 90 euro... De werkgever zal doorgaan met het aannemen van werknemers tot de meeropbrengst van arbeid even hoog is als het loon, dus in dit voorbeeldje 30 euro. De "marginale arbeider" (ik verzin die term niet, zo heet dat) verdient dus min of meer wat hij oplevert aan de firma. Niet iedere arbeider wordt met andere woorden even hard 'uitgebuit'.

Langs de andere kant: de productiviteit van de arbeider zou lager zijn in afwezigheid van kapitaal. Het toevoegen van kapitaal bezorgt de firma ook een meeropbrengst; de firma zal ook wat kapitaal betreft steeds meer eenheden toevoegen tot de kostprijs van de volgende eenheid gelijk is aan de marginale productiviteit.

Daarnaast is er nog een probleem: onze jongere denkt nu: Aha, een vast inkomen! Ik kan een leuk appartementje huren, en dat gaan inrichten met wat meubeltjes, behang en een vrouwtje. Hij gaat een lening aan, en koopt zich in de plaatselijke Ikea al het nodige. Doordat hij nu een huur en een lening moet afbetalen is die jonge gast (laat ons hem 'Kevin' noemen) echter wel verplicht om dat inkomen ook echt te hebben. Helaas, driewerf helaas, Kevin heeft de gewoonte om onder het werk naar Klezmer-muziek te luisteren, en dit zint de oude timlmerman niet (laten we hem gauw gauw 'Koen' dopen). Koen, stevig doorwinterd in de liberale en libertarische literatuur, denkt: dit is mijn eigendom, ik moet dit niet dulden, en dreigt Kevin af: "geen klemzer of geen werk. En geen discussie, zeker geen democratische. Dit is mijn eigendom, ik doe hiermee wat ik wil."

Het zou inderdaad bijvoorbeeld kunnen, dat de negenennegentig collega's van Kevin terecht een hartsgrondige hekel hebben aan Klezmermuziek en minder productief zijn als Kevin zijn muziek oplegt.
Het zou kunnen dat de sfeer tussen de werknemers hierdoor verslechtert waardoor hun productiviteit zakt. Als muziek in de bedrijfshal de productiviteit verhoogt, zal een verstandige Koen die muziek gaarne gedogen en oordopjes kopen of de burelen geluidsdicht laten isoleren.

Kladderadatsch. Daar staat Kevin met zijn klezmer en zijn lening. Maar daar staat hij vooral met zijn mond vol tanden! Want hij weet één ding: in China kennen ze geen klezmer-liedjes, en een machine is snel verscheept. Het is dus zwijgen en slikken. Of aansluiten bij de bolsjevistische LSP, en Koen diets maken dat het bedrijf best gecollectiviseerd kan worden.

Als 99 collega's Klezmer onaanhoorbaar lawaai vinden, is de kans klein dat Kevin onder een bolsjevistisch bestel wel naar zijn Klezmer zal mogen luisteren onder het werken.

[Percalion]

Oorspronkelijk geplaatst door StevenNr1

Daarnaast volg ik u wel min of meer met die lening van die jongen, het punt is m.i. dat er geen vrij contract mogelijk is tussen iemand die moet zien te overleven (en die zelf niet vrij is om zijn levensonderhoud te voorzien) en iemand die reeds weet te overleven (door eigen inspanning maar evengoed door de ander zijn vrijheid om in z'n levensonderhoud te voorzien beknot.)

Tussen twee mensen die absoluut het contract niet moéten sluiten, zal er doorgaans gewoon geen contract gesloten worden. Als ik geen kast wil en jij wil geen centen, dan is de kans klein dat ik een kast zal kopen en dat ji ze zal verkopen. In alle andere gevallen kan je steeds beweren dat er ergens wel een vorm van 'onvrijheid' is.
Als ik tevreden ben met een basisinkomen en absoluut niets anders begeer, en een ondernemer is in staat om zijn bedrijf zonder mij draaiende te houden, dan zal er simpelweg geen arbeidscontract tot stand komen.

Als je stelt dat mensen allicht meer zullen willen verdienen dan enkel hun basisinkomen, kan je evengoed beweren dat dit verlangen naar meer welvaart een vorm van onvrijheid is: wie in luxe wil leven is wel genoodzaakt om te werken, aangezien zijn basisinkomen niet hoog genoeg is.

Nu ja, Percalion werpt dan op dat het georgisme inconsistent is maar dan denk ik, zou het dan toch niet beter zijn om dat onrecht (door het ontzeggen v/h natuurlijk erfdeel dat volgens mij ieder mens toekomt) door bijv. een onvoorwaardelijk basisinkomen (�* la Vivant dan bijv., dus niet met inkomsten van een pachtsysteem) toch min of meer te compenseren? (Zie bijv. http://www.sdnl.nl/gv-1k03b.htm een link die ik net van kobaf kreeg omtrent een vorm van belasting op milieugebruik voor de financiering van het basisinkomen zonder grondpacht te gebruiken.)

Mijn mening over het georgisme betreft niet enkel het pachtsysteem, maar evengoed die filosofische wortels. We hebben die discussie al gevoerd: als "de natuur" iedereen toekomt, dan ben jij voor één zesmiljardste mijn eigendom - als bomen, stukken grond, lucht en dieren tot het erfdeel behoren, waarom zou die ene diersoort dan een uitzondering vormen?
Of omgekeerd, aangezien de mens ook een diersoort is: waarom is er überhaupt een natuurlijk erfdeel? Moeten we niet veeleer consequent stellen dat niets of niemand iemands eigendom kan zijn, dat zelfs mijn eigen lichaam niet mijn eigendom kan zijn? Etc.

[driewerf]

Oorspronkelijk geplaatst door StevenNr1

Mja misschien, wat bedoelt u dan met netto? Dat de timmerman er zelf geen cent aan mag verdienen of?

Neen, met netto bedoel ik die extra waarde die er gevormd is na het betalen van de grondstoffen huur van het pand, elektriciteit, verwarming e tutti quanti. Kevin produceert een bepaalde waarde boven al die kosten, maar krijgt slechts een deel ervan uitbetaald. De rest steekt onze Koen in zijn zak en vormt zijn winst, of de waarde waarvoor Kevin wordt uitgebuit. Uiteraard maakt geen enkele marxist bezwaar dat de kosten (grondstoffen, huur etc) worden terugbetaald. Maar de verhouding tussen wat Kevin uitbetaald krijgt, en wat Koen in zijn zak steekt, dat vormt net de inzet van de klassenstrijd.

[driewerf]

Oorspronkelijk geplaatst door Percalion

Het zou inderdaad bijvoorbeeld kunnen, dat de negenennegentig collega's van Kevin terecht een hartsgrondige hekel hebben aan Klezmermuziek en minder productief zijn als Kevin zijn muziek oplegt.

met zulke barbaren spreek ik niet. Ik eis genoegdoening. Verdedig uw eer.

*zet algauw een cd'tje op van Giora Feidmann*

[Percalion]

Oorspronkelijk geplaatst door driewerf

met zulke barbaren spreek ik niet. Ik eis genoegdoening. Verdedig uw eer.

*zet algauw een cd'tje op van Giora Feidmann*

Tool kunt ge krijgen, en niets anders.



Zijne apathische gitaargodheid A. Jones

[StevenNr1]

@Driewerf: Het bedenken van die machine en het verlenen van een job aan Kevin door het beschikbaar stellen van die machine en zijn taken e.d. te plannen mag volgens mij toch iets opbrengen voor Koen.

@Percalion: Die discussie was ik al vergeten. Moet ik nog eens op terugkomen als ik het kan, tot ooit dus misschien.

[GaRnaaLBeeR]

[quote]

Oorspronkelijk geplaatst door Jantje

Simpel antwoord is hier gewoon niet mogelijk.

Koen is idd een oudere timmerman die een systeem heeft uitgevonden om op de zelfde tijd als een andere timmerman, het vijfvoudige aan planken te kunnen zagen. Hierdoor kan koen zijn planken goedkoper leveren aan andere dan zijn concurrenten. Kevin die ook timmerman is, ziet dat de zaken bij Koen goed draaien en gaat in loondienst, inplaats van zelf tegen Koen zijn machine te concureren. Dankzij de meer arbeid van Kevin in Koen zijn bedrijf, kan Koen meer planken verkopen en zijn bedrijf uitbreiden.
Kevin heeft dus zelf de keuze gemaakt om voor Koen te gaan werken met de zekerheid dat deze zijn loon kan betalen en hij een vast inkomen heeft.

Even terug deze post aanhalen.

En nu eens proberen vanuit een historisch standpunt.
Het eerste productie systeem was er een waarin de mens over zijn ijge arbeid en productiemidelen bezat, het was toen vanzelf sprekend dat iedereen over zigzelf besliste wat hij met de opbrengst ging doen. Als er een permanente overschot begon te ontstaan, voedsel reserve, hout dat niet meten verbrand moest worden, kon de mens meer doen dan de overlevings noden waar de natuur voor zorgd, voldoen. Uit de permanente overschot kon hij middelen en tijd krijgen waarmee hij zijn productiekracht verder kon ontwikelen.

Met deze overschot begon ook de eerste handel. Aanvankelijk begon de mens zelf met zijn goederen te ruilen. Maar toen het duidelijk werd dat handel drijven en tegelijkerteid produceren niet zo evident was ontstonden handelaars die profesioneel de goederen van de producent kochten en die probeerde te verkopen tegen een hogere prijs dan die waarvoor hij ze had aangekocht. Geen probleem natuurlijk, de handelaar had iets waar hij geld met kon krijgen en de arbeider kon geld aan die handel verdienen zonder dat zijn productie capaciteiten er onder leden en daarbovenop was hij zoals iedere andere werker zoals normaal nog steeds bezitter van zijn werktuigen en kon hij kiezen wat hij met zijn opbrengst deed.

Nu een tijd later bestaan er niet aleen handelaars die goedere van de producent overkopen voor de ruil maar ook handelaars die werkrachten en productie middelen begonnen kopen om hun eige permanent overschot te laten maken en deze te verkopen. Plots was het niet meer zo evident om vrij te kiezen wat er met u opbrengst gedaan word, want namelijk doordat er mensen zijn die een hoop andere mensen voor hun laten werken hebben zij veel meer middelen om hun productie te ontwikelen zij kunnen steeds meer en nieuwere dure machines aankopen terwijl de mens die nog steeds enkel zijn ijge arbeid gebruikt en het met een veel minder mogelijkheden moet stellen.
Dit op zich was mischien niet zo een groot probleem geweest moest hij nu niet afhankelijk zijn geworden van die geavanceerde ruil. Eten word nu namelijk niet meer geproduceerd om gewoon op te eten maar om te verkopen aan winst, extra geld dat noodzakelijk is geworden om te kunnen bestaan in de nieuwe concurentie. En dat is niet altijd evenmakelijk sinds diegeen die veel extra arbeid en productie midellen hebben gekocht, altijd een voorsprong hebben op diegeen die probeert op zich de baas te blijven van alles wat hij zelf heeft geproduceerd. (kijk naar wat er tijdens de industrieele revolutie plaatsvond, allemaal zelfstandige die de concurentie niet aankonden en in de fabrike moesten gaan werken). Dus doordat er mensen zich productie midellen zijn beginnen toeijgenen, zijn we geevalueerd van een maatschapij waar iedereen logischer wijs voledig bezitter was vanwat hij produceerde naar een maatschapij waar men moet knokken tegen grotere machten voor dat recht op dat eigen bezit.

Ik probeer te zeggen. Kevin heeft gekozen om voor Koen te werken, maar hij heeft niet gekozen om in de vrije markt te leven. Vroeger was het niet meer dan normaal, dat iedereen bezitter was van hetgeen dat men zelf produceerde. Toen een zeer kleine minderheid zich productie middellen begon toe te ijgenen, kon de overgrote meerderheid van de bevolking hun recht op het bezit van al wat ze produceerde, niet meer veroorloven doordat die kleine minderheid de mensen dwong om op te boksen tegen hun geavanceerde productie capaciteiten. Met het gekende gevolg natuurlijk, waarbij die duizende ex zelf bezitter voor een rot loon onder rot omstandigheden moesten gaan werken voor de nieuw opgekome klasse.

Sinds dat ik niet meteen reactie kreeg op mijn historisch beeld, ben ik mij toch wel zwaar gaan afvragen, of ik een degelijk punt heb aangehaald of niet?

Koen verdiend hierdoor wel aan de arbeid van Kevin, maar Kevin geniet van geestelijke arbeid van Koen. Want Kevin moet zich slecht de uren dat hij werkt bezig houden met het zagen van de planken, terwijl Koen zelfs terwijl hij slaapt bezig is met te zorgen dat hij voldoende planken kan maken en verkopen om Kevin zijn loon te kunnen uitbetalen.
Kevin word dus op 2 manieren betaald door Koen.
Hij krijgt een loon voor zijn geleverd werk en hij krijgt een rustiger en minder zorgelijk leven. En hij weet met zekerheid dat hij elke maand in zijn levensonderhoud kan voorzien.
Dus op die manier buit Koen Kevin zeker niet uit. Kevin leverd immers maar een deel van het werk voor de productie en verkoop van de planken.

In elk modern economisch systeem, dat ik mij kan inbeelde zijn er individue nodig die de kennis en de wil hebben om een economie te observeren.En deze mogen van mij gerust iets meer hebben voor al hun moeite. Maar ik denk niet dat er een soort waarden schaal bestaat waarin zwaardere studies en meer verantwoordelijkheid, beloond moet worden door een zegenschap te krijgen over een ander.

Maar op een dag komt Koen er achter dat hij zijn planken veel goedkoper kan laten maken in het naburige dorp en dat de mensen daar het dubbele van de tijd werken tegen de helft van Kevin zijn loon. Nu begint Koen Kevin af te dreigen dat hij zijn bedrijfje gaat vehuizen als Kevin niet tegen het zelfde loon de zelfde uren wil werken als de mensen in het naburige dorp, en hij Koen zo zijn eigen inkomsten nogeens kan verdubbelen voor het zelfde werk.
En dat is wel uitbuiting.

In zijn rijnste vorm.

[GaRnaaLBeeR]

[quote=GaRnaaLBeeR;2266224]

Sinds dat ik niet meteen reactie kreeg op mijn historisch beeld, ben ik mij toch wel zwaar gaan afvragen, of ik een degelijk punt heb aangehaald of niet?

Waar zitten die liberale als je ze nodig hebt?

[sancho]

[quote=GaRnaaLBeeR;2268256]

Oorspronkelijk geplaatst door GaRnaaLBeeR

Waar zitten die liberale als je ze nodig hebt?

Ik denk dat de meeste mensen jou niet begrijpen wanneer je spreekt over "handelaars die produktiemiddelen kopen om hun eigen permanent overschot te creëren". Zo'n dingen verzwaren uw tekst een beetje.

[sancho]

Oorspronkelijk geplaatst door StevenNr1

, het punt is m.i. dat er geen vrij contract mogelijk is tussen iemand die moet zien te overleven (en die zelf niet vrij is om zijn levensonderhoud te voorzien) en iemand die reeds weet te overleven (door eigen inspanning maar evengoed door de ander zijn vrijheid om in z'n levensonderhoud te voorzien beknot.)

Dit lijkt me filosofie met het hoofd ver in de wolken.

[GaRnaaLBeeR]

[quote=sancho;2268897]

Oorspronkelijk geplaatst door GaRnaaLBeeR

Ik denk dat de meeste mensen jou niet begrijpen wanneer je spreekt over "handelaars die produktiemiddelen kopen om hun eigen permanent overschot te creëren". Zo'n dingen verzwaren uw tekst een beetje.

OK. Laten we die hele tekst achterwegen laten, en concentreren op mijn kleine samenvating. Deze lijkt mij toch duidelijk ?

Ik probeer te zeggen. Kevin heeft gekozen om voor Koen te werken, maar hij heeft niet gekozen om in de vrije markt te leven. Vroeger was het niet meer dan normaal, dat iedereen bezitter was van hetgeen dat men zelf produceerde. Toen een zeer kleine minderheid zich productie middellen begon toe te ijgenen, kon de overgrote meerderheid van de bevolking hun recht op het bezit van al wat ze produceerde, niet meer veroorloven doordat die kleine minderheid de mensen dwong om op te boksen tegen hun geavanceerde productie capaciteiten. Met het gekende gevolg natuurlijk, waarbij die duizende ex zelf bezitter voor een rot loon onder rot omstandigheden moesten gaan werken voor de nieuw opgekome klasse.