de gelovige

[redwasp]

assalaam alaikum,

>> Misschien moet je jezelf eens afvragen: 'ben ik een agnost of een
>> gnostisch persoon of een Moslim?'

ik ben een mens. ik ben als mens onderworpen aan het goddelijke, in het arabisch noemen we zo iemand "muslim". dus ik ben in elk geval en muslim.

in de islamitische traditie wordt god het best omschreven in het surah al iqlaas (104). miljoenen muslims wereldwijd kennen dit surah van buiten, waarschijnlijk onder andere omdat het een van de kortste surahs uit de koran is. het luidt: "in naam van god, de barmhartige, de rechtvaardige. zeg: 'god is één, god is absoluut. god verwekt niet en werd niet verwekt. en er is niets gelijk aan god." god is absoluut transcendent, hij verwekt niet en werd niet verwekt. god is geen schakel in de ketting van oorzaken en gevolgen die wij "de wereld" noemen.

maar het laatste ayat van het surah is nog sterker. er is niets vergelijkbaar met god. ieder beeld dat we van god kunnen hebben is verkeerd. ieder concept dat we van het goddelijke hebben staat ons eigenlijk in de weg om het goddelijke puur te ervaren. die pure ervaring wijst weg van alle mogelijke concepten en godsbeelden. een goede muslim moet dus van die godsbeelden afstappen en een conceptloze manier van aanbidding vinden.

wat dat betreft is de vergelijking met een gnostieke stroming vij voor de hand liggend. het weten van de christelijke en de hermetische gnostici was niet een rationeel begrijpend denken, maar een wijsheid die de wijsheid overstijgt (prajnaparamita in het sanskriet), een goddelijke wijsheid (theosophia in het grieks), een noetische wijsheid. ieder beeld dat we van god maken staat wat dat betreft in de weg. de christelijke mysticus meister eckhardt zei botweg dat er naar één ding hem hinderde om god echt te bleven, dat was god zelf. in de buddhistische traditie zegt men zelfs dat de buddha die tussen ons en onze verlichting staat gedood moet worden.

veel van de christelijke mystieke stromingen hebben hun wortels in deze gnostische periode. via pseudodionysius de aeropagiet zijn een heel aantal denkwijzen uit de gnostiek in het reguliere christelijke denken binnengekomen. een van de belangrijkste methodes is de via negativa, de negerende weg. deze weg probeert het goddelijke te benaderen via ontkenningen. iedere bevestigende uitspraak over god, begrenst god alleen maar (als we zeggen dat god groot is, dan impliceren we daarmee dat het kleine niet god kan zijn, en dus dat er kleine dingen bestaan die afgescheiden zijn van god en dat god dus niet één en ondeelbaar is) we moeten dus een niet-bevestigende manier van spreken uitvinden. we kunnen dit doen door van iedere bevestiging de grens na te gaan en daar over na te denken. als die uitspraak een grens heeft, kan ze dus eigenlijk niet over god gaan en moeten we die uitspraak ontkennen. als we zo te werk gaan spreken we over het goddelijke alleen nog in ontkenningen.

het is volgens mij van ongelofelijk belang om een beetje hygienisch te zijn in onze manier van denken. we moeten een stricte scheiding proberen te maken tussen het noumenale en het fenomenale. over iedere verschijnsel kunnen we iets gezegd krijgen, maar over het noumenale als mystieke dimmensie van het fenomenale kunnen we dat niet. wanneer we over god spreken en het goddelijke een aantal kenmerken toedichten, dan zijn we eigenlijk niet bezig met een deel van de wereld te beschrijven, we zijn dus niet bezig met het doen van propositionele uitspraken. door te zeggen "alahu akbar, god is groot", zeggen we niet dat god een groot iets is. zo lang we die denkfout maken en uitspraken over het noumenale blijven behandelen als proposities over het fenomenale, blijven we in de knoop geraken. als we doorhebben dat het twee volledig verschillende manieren van spreken zijn met elk een manier om betekenis te genereren en elk een eigen waarheidscalculus dan maken we een aantal denkfouten niet meer opnieuw.

god als ultieme dimmensie is er altijd geweest. god is oorspronkelijker dan energie, het bouwmateriaal van ons materieel universum. in die zin is hij zeker de schepper van het alles. maar god schept niet van buiten het heelal, maar schept juist doordat hij in heel het heelal aanwezig is. net zoals de oceaan alleen maar golven kan scheppen door zelf in zichzelf aanwezig te zijn. in de kabalistische traditie wordt hiervoor wel eens het beeld gebruikt van god die zichzelf in verschillende opvangschalen uitgiet. iemand zegt dat we johannes 3;16 in die context moeten begrijpen.

god wil inderdaad iets van ons, maar niet op de manier waarop wij iets van mensen willen. god wil dat wij spiritueel groeien, want in die groei opnbaart hij steeds meer van zichzelf. uw wil geschiede op aarde als in de hemel is niet alleen een programmapunt, maar ook nu al realiteit. één (heel rationele) manier om over de wil van god te spreken is die wil "natuurwet" te noemen. die natuurwet geeft ons niet alleen alle mogelijke toestanden (die worden in de natuurwetenschappen onderzocht) maar geeft ook een aantal morele aspecten. deze kunnen eigenlijk niet uitgesproken worden, maar ze liggen open en bloot voor ons. we zien die morele aspecten van de natuurwet wanneer we tot rust komen en niet meer proberen om het morele expliciet te beschrijven. onze daimon, ons innerlijk kompas, geeft ons alle aanwijzingen die we nodig hebben om volgens de wil van god te leven, maar we horen die aanwijzingen alleen maar als we zelf (ons ego,onze persoonlikheid, onze illusie van het afgescheiden zijn) eindelijk zwijgen.

de god die ik probeer te beschrijven heeft dus de twee kenmerken die jij opnoemt. als je die god echt leer kennen, merk je ook dat god goed is, maar ook nu weer betekent 'goed' niet hetzelfde als wanneer ik bijvoorbeeld zeg dat jij goed bent. weer kunnen we de echte betekenis van het woord 'goed' in de uitspraak 'god is goed' alleen maar begrijpen door iedere betekenisgewoonte die we in verband met dat woord hebben los te laten.

er staat op verschillende plaatsen in de koran dat het een open en duidelijk boek is voor iedereen die erin gelooft, terwijl het niets zegt aan wie niet gelooft. die verzen zijn een soort handleiding bij het omgaan met religieuze teksten. als je die teksten ziet als aanwijzingen om zelf spiritueel te groeien, dan worden ze een schat van een inspiratiebron. maar om ze echt helemaal te begrijpen (om het boek echt duidelijk en open te maken) moeten we god zelf ontmoet hebben. we moeten de aanwijzingen opgevolgd hebben en een vorm van eenheid met god ervaren hebben. en als wij één stap in zijn richting zetten, loopt god zelf er duizend in onze richting.

je kunt je volgens mij overigens wel afvragen of het heelal een doel heeft, de vraag echt stellen kun je niet. het woord 'doel' heeft namelijk alleen een betekenis als we het in verband brengen met fenomenen binnen het heelal. buiten het heelal bestaan geen verschijnselen (god is geen verschijnsel) en kan er dus ook geen doel bestaan. in een poetische en mystieke bui kun je dus wel uitspraken doen over het doel van het heelal, maar je moet weten dat die uitspraken eigenlijk niet echt iets zeggen, ze wijzen alleen maar naar iets wat op zich niet uitgesproken kan worden.


misschien moet ik hier nog een en ander schrijven over het woord profeet. met dat woord wordt op een exoterisch (uiterlijk) niveau iemand bedoeld die inderdaad een soort fax-verbinding heeft met het godelijke. dit exoterisch niveau is echter maar het hele prille begin van een religieus-spiritueel pad. op een dieper niveau beseffen we dat god geen persoon is en dat hij dus niet met mensen communiceert zoals personen dat doen. een profeet communiceert met god doordat hij voortdurend één is met het goddelijke. wie zich op een eerlijke en onbevangen manier bezighoudt met het bestuderen van het leven en de uitspraken van de profeet mohammed (vzmh) kan niet anders dan tot de conclusie trekken dat deze opmerkelijke man inderdaad een profeet is. wie eerlijk en onbevangen naar religie kijkt, moet dus wel concluderen dat er één god is en dat mohammed een van zijn profeten is.

de koran, het heilig boek dat aan de profeet mohammed werd geopenbaard, is dan ook het ware en onveranderlijke woord van god. maar om dat ware en onveranderlijke woord van god erdoorheen te horen, moeten we ons weer ontdoen van het veranderlijke, het tijdelijke en het onzuivere. de koran bevat aanwijzingen die heel tijdsgebonden zijn, maar die toch de eeuwige en onveranderlijke wil van god bevatten. als we die aanwijzingen leren ontdoen van alle tijdelijke en veranderlijke aspecten, dan komen we op de ware wil van god uit.

er staat bijvoorbeeld te lezen in de koran dat een dief zus of zo gestraft moet worden. de maat en de vorm van de straf (zijn inkomen afnemen of hem een merkteken geven op de hand, al naar gelang de interpretatie van bijvoorbeeld 5:38 ) waren geschikt voor de maatschappij waarin de profeet mohammed leefde. maar we moeten verder kijken dan de vorm en de maat van die straf. je hebt een paar posts geleden zelf de profeet jezus (vzmh)aangehaald die volgens het johannes-evangelie een overspelige vrouw redde van de stenigingsdood, jezus toonde daarmee dat niet de strafmaat en de vorm et belangrijkste van de wet is. hij zei 'wie zonder zonde is werpe de eerste steen'. en één na één vertrokken de aanwezigen in stilte, zonder dat ook maar iemand een steen wierp. toen zij allen weg waren vroeg jezus 'heeft niemand je dan gevonnist? welnu, ik vonnis je ook niet. ga maar naar huis en zondig voortaan niet meer.' vooral dat laatste zinnetje is belangrijk. ga maar naar huis en zondig voortaan niet meer, dat is de kern van de wet. daarom dat bijna ieder ayat uit de koran dat over straf gaat gevolgd wordt door een oproep tot vergevingsgezindheid. in ons voorbeeld worden we aangemoedigd om de dief te vergeven (zie bijvoorbeeld 5:39) en zegt god dat vergeven beter is dan straffen. ook dat is de wet. straffen dienen alleen maar om, wanneer het echt nodig is en alleen dan, de grenzen van de wet duidelijk te maken. in 5:38 staat daarom dat het straffen van de dief ook dient om anderen af te schrikken.

de hemel en de hel dienen ook voor dat afschrikkn, ze bevatten een lezing van de tekst op een eerste, exoterisch niveau. wie niet meer aan een fenomenale interpretatie van de tekst gehecht is, gelooft ook niet meer in een feitelijk bestaan van een hel en een hemel. het individu, ons ego, onze persoonlijkheid houdt op met bestaan bij de dood. hemel en hel zijn toestanden in deze wereld, wittgenstein schrijft dat de wereld van iemand die gelukkig is een andere wereld is dan die van een ongelukkige. hemel en hel moeten we volgens mij, op een esoterisch nivo, zo bekeken worden. wie moreel hoogstaand leeft, leeft hier en nu in de hemel (ondanks alle miserie die deze persoon misschien wel beleeft) en iemand die moreel verwerpelijk leeft, leeft hier en nu (ondanks al het plezier dat hij misschien beleeft) in de hel.

ik hoop dat ik niet te onduidelijk was in het verwoorden van wat ik denk en voel. incha'allah was wat ik zei niet te ver van de waarheid verwijderd.

assalaam alaikum

redwasp

[redwasp]

assalaam alaikum,

wat ik eigenlijk wilde zeggen is dat iedere muslim moet toegeven dat niets vergelijkbaar is met god (al iqlaas) en dat hij dus in zijn diepste wezen een agnost is. maar dat inzicht op zich is een goddelijk inzicht, een onderdeel van het heilige weten dat de gnostiekers "gnosis"of "theosophia" noemden. iedereen die onderworpen is aan god en die eerlijk op zoek gaat is muslim, agnost en gnosticus tegelijk.

assalaam alaikum

redwasp.

[alberto]

Oorspronkelijk geplaatst door redwasp

ik ben een mens. ik ben als mens onderworpen aan het goddelijke, in het arabisch noemen we zo iemand "muslim". dus ik ben in elk geval en muslim.

Als mens u onderwerpen aan iets fictiefs als het goddelijke???

[Knorretje]

Oorspronkelijk geplaatst door redwasp

ik ben als mens onderworpen aan het goddelijke, in het arabisch noemen we zo iemand "muslim".

U bent niet onderworpen ; u onderwerpt uzelf. Met hulp van uw 'godsgen' en nog meer van uw verbeelding.

[Flippend Rund]

Oorspronkelijk geplaatst door Knorretje

U bent niet onderworpen ; u onderwerpt uzelf. Met hulp van uw 'godsgen' en nog meer van uw verbeelding.

Uiteraard zijn we onderworpen. Geen enkel ding valt onder onze controle. De dag van je geboorte en de dag van je dood, kies jij die soms?

[redwasp]

assalaam alaikum,

al baqarah 258: "Hebt gij niet vernomen van hem, die met Abraham over zijn Heer redetwistte, omdat Allah hem het koninkrijk had gegeven? Toen Abraham zeide: "Mijn Heer is Hij, die het leven geeft en doet sterven", zeide hij: "Ik geef leven en doe sterven." Abraham zeide: "Nu, Allah doet de zon van het Oosten opgaan, doet gij haar van het Westen opgaan." Daarop verstomde de ongelovige in verbazing. En Allah leidt het onrechtvaardige volk niet. "

slm,

redwasp

[Ongelovige Thomas]

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Uiteraard zijn we onderworpen. Geen enkel ding valt onder onze controle. De dag van je geboorte en de dag van je dood, kies jij die soms?

Ja, men zou wel kunnen opperen dat we zuiver aan natuurwetten (binnennatuurlijk) zijn onderworpen, in plaats van aan een goddelijke (bovennatuurlijke) wil.

[Ongelovige Thomas]

Oorspronkelijk geplaatst door redwasp

assalaam alaikum,

wat ik eigenlijk wilde zeggen is dat iedere muslim moet toegeven dat niets vergelijkbaar is met god (al iqlaas) en dat hij dus in zijn diepste wezen een agnost is. maar dat inzicht op zich is een goddelijk inzicht, een onderdeel van het heilige weten dat de gnostiekers "gnosis"of "theosophia" noemden. iedereen die onderworpen is aan god en die eerlijk op zoek gaat is muslim, agnost en gnosticus tegelijk.

assalaam alaikum

redwasp.

Beste Redwasp,

Ik hoor in jouw betoog dikwijls de zachte ketterij van de verlichting.

Voorbeeldje: "het individu, ons ego, onze persoonlijkheid houdt op met bestaan bij de dood. hemel en hel zijn toestanden in deze wereld"

Hoeveel Imams zouden dat zeggen?

Maar ik denk dat je de boeken met een zoete vooringenomenheid leest (die ik alleen maar kan toejuichen).

Voorbeeldje: "iedere oprechte religieuze mens die ooit de koran las is het er eigenlijk ook over eens dat het een boek over vrede is"

Ik ben een oprecht niet-Moslim en ik vind dat de Koran vnl. een bedreigende en integristische ondertoon heeft, al moet ik eerlijk zijn dat er ook mooie dingen in staan. Mag ik je vragen, jij die vooral die mooie dingen ziet, om deze visie uit te dragen vooral naar andere Moslims toe.

Hoeveel Moslims kennen jouw verlichting? Wees eens eerlijk: als de Saudi-Arabische versie van de Islam hier nog meer invloed wint, zou jij jezelf niet bedreigd voelen?

Jouw broeder in de mensheid,
Thomas

[Flippend Rund]

Oorspronkelijk geplaatst door Ongelovige Thomas

Ja, men zou wel kunnen opperen dat we zuiver aan natuurwetten (binnennatuurlijk) zijn onderworpen, in plaats van aan een goddelijke (bovennatuurlijke) wil.

Dan werd ik door de natuurwetten gedwongen om mijn mening te typen, en jij werd door de natuurwetten gedwongen om uw mening te typen. Waarom zou de ene opinie dan meer waarheid bevatten dan de andere?

Als twee verschillende blaadjes van een boom vallen, dan is het ook absurd van te stellen "blaadje 1 bevat meer waarheid dan blaadje 2"

[Basy Lys]

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Dan werd ik door de natuurwetten gedwongen om mijn mening te typen, en jij werd door de natuurwetten gedwongen om uw mening te typen. Waarom zou de ene opinie dan meer waarheid bevatten dan de andere?

Als twee verschillende blaadjes van een boom vallen, dan is het ook absurd van te stellen "blaadje 1 bevat meer waarheid dan blaadje 2"

Hoe meet men het waarheidsgehalte van blaadjes 1 en 2 en welke criteria hanteert men om het gehalte van beide te vergelijken?

[Ongelovige Thomas]

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Dan werd ik door de natuurwetten gedwongen om mijn mening te typen, en jij werd door de natuurwetten gedwongen om uw mening te typen. Waarom zou de ene opinie dan meer waarheid bevatten dan de andere?

Omdat we alletwee door miljoenen jaren evolutie een brein gekregen hebben die een fractie van onze omgeving kan beschrijven en modelleren in een opinie. Naargelang het model meer of minder een correct model van deze werkelijkheid is, is de ene opinie juister dan de andere.

Dwingt de natuur of niet? Wel, of onze vrije wil een illusie is of niet, hangt van de definitie van vrije wil af (en daar begin ik niet aan ), net als een discussie openen over afgeleiden zoals ethiek.

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Als twee verschillende blaadjes van een boom vallen, dan is het ook absurd van te stellen "blaadje 1 bevat meer waarheid dan blaadje 2"

Blaadjes hebben geen brein die opinies kunnen vormen.

[Flippend Rund]

Oorspronkelijk geplaatst door Ongelovige Thomas

Omdat we alletwee door miljoenen jaren evolutie een brein gekregen hebben die een fractie van onze omgeving kan beschrijven en modelleren in een opinie. Naargelang het model meer of minder een correct model van deze werkelijkheid is, is de ene opinie juister dan de andere.

Wat definieert de juistheid van een opinie? Enkel het feit dat iemands hersens deze opinie als juist beoordeelt. Ook dit is maar een blind natuurkundig proces. Er bestaat niet zoiets als juiste of valse opinies, enkel het fenomeen dat het brein sommige opinies bestempelt als waar, en sommige als onwaar.

Dwingt de natuur of niet? Wel, of onze vrije wil een illusie is of niet, hangt van de definitie van vrije wil af (en daar begin ik niet aan ), net als een discussie openen over afgeleiden zoals ethiek.

Als de natuur ons niet dwingt, dan is er dus nog iets anders aan het werk dan enkel de natuurwetten.

Blaadjes hebben geen brein die opinies kunnen vormen.

Het vallen van een blaadje of het vormen van een opinie in uw brein zijn allebei blinde natuurkundige processen.

[Ongelovige Thomas]

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Wat definieert de juistheid van een opinie? Enkel het feit dat iemands hersens deze opinie als juist beoordeelt. Ook dit is maar een blind natuurkundig proces. Er bestaat niet zoiets als juiste of valse opinies, enkel het fenomeen dat het brein sommige opinies bestempelt als waar, en sommige als onwaar.

Er is de realiteit. Als jouw opinie is dat water in normale omstandigheden bevriest op 20°C, dan is dat een verkeerde opinie (een verkeerd model van de werkelijkheid gegeven de taal- en meetconventies). Natuurlijk zijn sommige opinies amper te meten tegen maatstaven (bv. als ik racisme afkeur, is dat een goede of foute opinie? hangt van de maatstaf af - vandaar de maatschappelijke polemiek, natuurlijk)

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Als de natuur ons niet dwingt, dan is er dus nog iets anders aan het werk dan enkel de natuurwetten.

Hangt van je definitie van 'vrije wil' af. Als 'vrije' wil gedefinieerd is als een intentievorming die los is van alle biologische processen in de hersenen, dan is er geen vrije wil (in mijn opinie).

Als je de 'vrije wil' definieert als de mogelijkheid om keuzes te maken als gezond mens, gebruik makend van de biologische processen in de hersens, dan bestaat die wel. Ik ben niet gedwongen om vanavond te gaan slapen om 11 uur, ik kan het ook om 12 uur doen.

Nu ben ik vervallen in een definitie, wat eigenlijk ik niet wou doen, ik ben daar niet zo goed in.
In ieder geval, het is volgens mij mogelijk om zuiver met natuurwetten het gedrag van de mens te verklaren. Echter, ik vrees, gezien de complexiteit, dat je een slimme jongen zult moeten zijn. Da's moeilijker dan een knikker van de Kunstberg laten rollen en van te voren tot op de millimeter berekenen wat het resultaat is.

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Het vallen van een blaadje of het vormen van een opinie in uw brein zijn allebei blinde natuurkundige processen.

Je beschouwt de eerste definitie. In dat geval wel. Maar dan herdefinieer je 'vrije wil' en 'opinie' om aan jouw definitie te voldoen.