Bent u voorstander van de zo-egalitair-als-mogelijke samenleving?

[Alexandr Borodin]

[quote=eno2;5053241]

Ik zet Plato altijd ondersteboven in mijn bibliotheek. Op zijn kop. Voor zijn straf.

[eno2]

Hoewel ik grotendeels de egalitaire mentaliteit deel van de communisten en de marxisten, kan ik me nooit achter een politieke organisatie scharen die op hun ideologie gebaseerd is.

In tegenstelling tot het kapitalisme weten ze zich nu eenmaal niet democratisch te organiseren en structureren.

Ze falen in de belangrijkste egalitaire component: een gelijke politieke stem voor iedereen.

[eno2]

Het egalitarisme is de normatieve politieke theorie van verdelende rechtvaardigheid.

Het primaire doel is dat alle burgers in de samenleving met gelijke zorg en gelijk respect worden behandeld.

Voor de overheid impliceert dit dat de baten en de lasten van het samenleven in de politieke gemeenschap rechtvaardig over burgers moeten worden verdeeld.

Gelijkheid betekent niets meer of minder dan dat gelijke
gevallen gelijk worden behandeld – wie kan daar tegen zijn? Echter, de vraag is welke gevallen gelijk
zijn in moreel relevante zin, en wat gelijke behandeling precies inhoudt. Sommige ongelijkheden zijn
triviaal, andere zelfs wenselijk, en weer andere onvermijdbaar. Het nastreven van gelijkheid in het ene
domein zal ongelijkheden in het andere genereren. Wat precies moet gelijk verdeeld worden, en hoe
bereiken we deze gelijke verdeling in dynamische en plurale samenlevingen?

Over deze vragen is er sinds de verschijning van John Rawls’ Theory of Justice (1971) een intensief
filosofisch debat gaande. Dit debat wordt gedomineerd door twee stromingen. In de eerste benadering,
het burgerschapegalitarisme, ligt de nadruk op het egaliseren van voorwaarden die het mogelijk maken
voor burgers om als sociale gelijken in de democratische samenleving te participeren. Ongelijkheid
wordt gezien als een systemische uitkomst van de manier waarop de basisstructuur van de samenleving
is ingericht. Het doel van deze theorie is om de sociale instituties in deze basisstructuur in
overeenstemming te brengen met principes van rechtvaardigheid, zodat sociale ongelijkheden zoveel
mogelijk worden tegengegaan. Deze benadering is vooral geënt op het werk van Rawls. In de tweede
benadering, het omstandighedenegalitarisme, ligt de nadruk op gelijkheid als uitgangspunt van
interpersoonlijke vergelijking. Het basisidee is dat ongelijkheden tussen burgers rechtvaardig zijn als
ze voortkomen uit de keuzen die mensen maken, maar onrechtvaardig als ze voortkomen uit ongekozen
omstandigheden, bijvoorbeeld aangeboren handicaps of sociale omstandigheden zoals ras, etniciteit,
gender, etcetera. Voor een omstandighedenegalitarist is het onrechtvaardig als mensen geheel buiten
hun keuze om met serieuze beperkingen te maken hebben terwijl anderen het geluk hebben dat ze in
hun persoonlijke leven nooit geconfronteerd worden met dit soort tegenspoed. Aan de andere kant
moeten mensen verantwoordelijk worden gehouden voor zaken waar ze zelf voor gekozen hebben. De
overheid moet respect hebben voor de keuzen die mensen maken en de gevolgen ervan zoveel mogelijk
ongemoeid laten; aan de andere kant moet ze zorg dragen voor mensen die buiten hun schuld om in
problematische situaties zitten. Deze benadering is vooral geïnitieerd door het werk van Ronald
Dworkin

Het burgerschapegalitarisme en omstandighedenegalitarisme hebben complementaire sterke en
zwakke punten. In recente debatten worden ze vaak als alternatieve egalitaire benaderingen tegenover
elkaar gezet. Het doel van deze draad is om het egalitarisme te beschrijven aan de hand van het debat
tussen aanhangers van deze twee stromingen en een synthese te presenteren waarin de sterke kanten
van beide benaderingen worden verenigd.

Gelijkheid als norm voor de basisstructuur van de samenleving:

John Rawls’ A Theory of Justice wordt algemeen gezien als het beginpunt van het egalitarismedebat
zoals we dat nu kennen.

Het centrale doel van A Theory of Justice is het vinden en rechtvaardigen van
principes van rechtvaardigheid voor de basisstructuur van de samenleving. De basisstructuur omvat de
fundamentele spelregels van de samenleving: de grondwet en alle andere politieke, juridische,
economische en sociale instituties die een belangrijke invloed hebben op het dagelijkse leven van
mensen .
De basisstructuur als geheel is “a public system of rules defining a scheme of
activities that leads men to act together so as to produce a greater sum of benefits and assigns to each
certain recognized claims to a share in the proceeds” (Rawls 1999c: 74).

Deze basisstructuur van de
samenleving is het onderwerp van de principes van rechtvaardigheid, omdat ze zo bepalend is voor de
kansen van de individuele burgers

[eno2]

Het egalitariteitsbeginsel is helemaal ingebakken in de politieke structuren van onze democratieën. Het moet alleen nog maar steeds beter bevleesd worden, anders blijft het een rammelend geraamte.

[eno2]

[quote=eno2;5061648]Het egalitarisme is de normatieve politieke theorie van verdelende rechtvaardigheid.

Het primaire doel is dat alle burgers in de samenleving met gelijke zorg en gelijk respect worden behandeld.

Voor de overheid impliceert dit dat de baten en de lasten van het samenleven in de politieke gemeenschap rechtvaardig over burgers moeten worden verdeeld.

Gelijkheid betekent niets meer of minder dan dat gelijke
gevallen gelijk worden behandeld – wie kan daar tegen zijn? Echter, de vraag is welke gevallen gelijk
zijn in moreel relevante zin, en wat gelijke behandeling precies inhoudt. Sommige ongelijkheden zijn
triviaal, andere zelfs wenselijk, en weer andere onvermijdbaar. Het nastreven van gelijkheid in het ene
domein zal ongelijkheden in het andere genereren. Wat precies moet gelijk verdeeld worden, en hoe
bereiken we deze gelijke verdeling in dynamische en plurale samenlevingen?

Over deze vragen is er sinds de verschijning van John Rawls’ Theory of Justice (1971) een intensief
filosofisch debat gaande. Dit debat wordt gedomineerd door twee stromingen. In de eerste benadering,
het burgerschapegalitarisme, ligt de nadruk op het egaliseren van voorwaarden die het mogelijk maken
voor burgers om als sociale gelijken in de democratische samenleving te participeren. Ongelijkheid
wordt gezien als een systemische uitkomst van de manier waarop de basisstructuur van de samenleving
is ingericht. Het doel van deze theorie is om de sociale instituties in deze basisstructuur in
overeenstemming te brengen met principes van rechtvaardigheid, zodat sociale ongelijkheden zoveel
mogelijk worden tegengegaan. Deze benadering is vooral geënt op het werk van Rawls. In de tweede
benadering, het omstandighedenegalitarisme, ligt de nadruk op gelijkheid als uitgangspunt van
interpersoonlijke vergelijking. Het basisidee is dat ongelijkheden tussen burgers rechtvaardig zijn als
ze voortkomen uit de keuzen die mensen maken, maar onrechtvaardig als ze voortkomen uit ongekozen
omstandigheden, bijvoorbeeld aangeboren handicaps of sociale omstandigheden zoals ras, etniciteit,
gender, etcetera. Voor een omstandighedenegalitarist is het onrechtvaardig als mensen geheel buiten
hun keuze om met serieuze beperkingen te maken hebben terwijl anderen het geluk hebben dat ze in
hun persoonlijke leven nooit geconfronteerd worden met dit soort tegenspoed. Aan de andere kant
moeten mensen verantwoordelijk worden gehouden voor zaken waar ze zelf voor gekozen hebben. De
overheid moet respect hebben voor de keuzen die mensen maken en de gevolgen ervan zoveel mogelijk
ongemoeid laten; aan de andere kant moet ze zorg dragen voor mensen die buiten hun schuld om in
problematische situaties zitten. Deze benadering is vooral geïnitieerd door het werk van Ronald
Dworkin

Het burgerschapegalitarisme en omstandighedenegalitarisme hebben complementaire sterke en
zwakke punten. In recente debatten worden ze vaak als alternatieve egalitaire benaderingen tegenover
elkaar gezet. Het doel van deze draad is om het egalitarisme te beschrijven aan de hand van het debat
tussen aanhangers van deze twee stromingen en een synthese te presenteren waarin de sterke kanten
van beide benaderingen worden verenigd.

Gelijkheid als norm voor de basisstructuur van de samenleving:

John Rawls’ A Theory of Justice wordt algemeen gezien als het beginpunt van het egalitarismedebat
zoals we dat nu kennen.

Het centrale doel van A Theory of Justice is het vinden en rechtvaardigen van
principes van rechtvaardigheid voor de basisstructuur van de samenleving. De basisstructuur omvat de
fundamentele spelregels van de samenleving: de grondwet en alle andere politieke, juridische,
economische en sociale instituties die een belangrijke invloed hebben op het dagelijkse leven van
mensen .
De basisstructuur als geheel is “a public system of rules defining a scheme of
activities that leads men to act together so as to produce a greater sum of benefits and assigns to each
certain recognized claims to a share in the proceeds” (Rawls 1999c: 74).

Deze basisstructuur van de
samenleving is het onderwerp van de principes van rechtvaardigheid, omdat ze zo bepalend is voor de
kansen van de individuele burgers

Rawls baseert zijn politieke theorie op het idee van het sociale contract. Rechtvaardigheidsprincipes
zouden, idealiter gezien, de uitkomst moeten zijn van een besluitvormingsprocedure waarin alle leden
van de samenleving als vrije en gelijke burgers participeren en een vetorecht hebben. Rawls nodigt zijn
lezers uit om hem te volgen in een gedachte-experiment: over de rechtvaardigheidsprincipes wordt
overlegd en besloten in een oorspronkelijke positie, een hypothetische omgeving die hiervoor speciaal
is ontworpen. Volgens Rawls dienen we bij onze besluiten over rechtvaardigheidsprincipes de belangen
van alle burgers mee te nemen in onze overwegingen, en niet alleen onze eigen belangen. Deze
onpartijdigheid in de oorspronkelijke positie wordt afgedwongen door de sluier van onwetendheid.
Niemand heeft kennis over zijn of haar situatie: we weten niet of we gezond of ziek zijn, atheïst of
religieus fundamentalist. Een vergelijkbare situatie is het aansnijden van de verjaardagstaart zonder te
weten welk stuk je krijgt. Door de onwetendheid word je gedwongen onpartijdig te zijn, domweg
omdat je niet weet welke partij je bent.
Rawls verwacht dat burgers in de originele positie achter de sluier van onwetendheid kiezen voor
een maximin strategie: ze zullen die principes kiezen waarmee ze in de slechtst mogelijke sociale
positie in de samenleving, relatief nog het beste af zijn (1999c: 133). Deze strategie leidt volgens Rawls
tot twee principes van rechtvaardigheid, waarin een zo groot mogelijk stelsel van vrijheden voor
iedereen wordt gecombineerd met een egalitaire norm op sociaal-economisch gebied