Spelling

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Leo

Om een balans te kunnen opmaken heb ik de tekst van de samenvatting volledig en letterlijk overgenomen, spelling inbegrepen zodat je een beeld hebt van het uiteindelijke resultaat.

Die tekst was me eerder bekend en staat trouwens al lange tijd te lezen op:

http://www.ufsia.ac.be/~estorme/geerts.html

Blijkbaar gaat het hier nog om iets anders, daar de regeling voor de tussen -n in dit voorstel totaal anders is dan wat we nu hebben.

[Leo]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Die tekst was me eerder bekend en staat trouwens al lange tijd te lezen op:

http://www.ufsia.ac.be/~estorme/geerts.html

Blijkbaar gaat het hier nog om iets anders, daar de regeling voor de tussen -n in dit voorstel totaal anders is dan wat we nu hebben.

Het is een samenvatting, onderdeel van een kommentaar na afsluiting geschreven door iemand die destijds van nabij de groei van de voorstellen heeft gevolgd. Parallel daarmee zijn de voorstellen in het politieke besluitvormingsproces terechtgekomen, waar zoals bekend enkel de tussenletterkwestie behouden werd. Het is best mogelijk dat daarin nog wijzigingen aangebracht werden. Ik herinner me dat Luc van den Bossche het zwaar te verduren gekregen heeft in verband met die zonnenschijn, koninginnendag en dies meer. Er werden toen "uitzonderingen" toegestaan, maar daar heb ik geen notulen van. Tenzij natuurlijk het eindresultaat.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Leo

Ik herinner me dat Luc van den Bossche het zwaar te verduren gekregen heeft in verband met die zonnenschijn, koninginnendag en dies meer. Er werden toen "uitzonderingen" toegestaan, maar daar heb ik geen notulen van. Tenzij natuurlijk het eindresultaat.

U gaat me toch niet proberen wijsmaken dat Van den Bossche of zijn Nederlandse tegenhanger op z'n eentje wat regeltjes over de tussen -n heeft zitten bedenken... Kom nou!

De spelling-Geerts wemelt trouwens nog van uitzonderingen en lijkt me op geen enkel opzicht een verbetering. Waarom moet "thee" wel met een th bijvoorbeeld? Zelfs etymologisch is die h niet te verantwoorden (denk aan tea in het Engels, Tee in het Duits). En de oude vorm "thans"? En waarom zou "offisieel" niet kunnen (zoals in het Afrikaans)? Zogezegd omdat mensen dan "offizieel" zouden lezen? Zegt dat dan iemand? En dan weer die knotsgekke regel voor de tussen -n.

De spelling-Geerts lijkt me een mikmak van alles en nog wat, weer een spellingshervorming die niet consequent durft zijn en ergens halverwege strandt (eens kijken hoeveel keren er weer staat, "maar uitgezonderd...")

Is het dan werkelijk teveel gevraagd om gewoon even naar het Afrikaans te kijken? Daar schrijft men al jaren "hiperaktief", "misterie", "simpatie", "ekstra", enzovoort. Geen mens die daar problemen mee heeft, integendeel. De spelling is er eenvorming, eenduidig.

[Leo]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

U gaat me toch niet proberen wijsmaken dat Van den Bossche of zijn Nederlandse tegenhanger op z'n eentje wat regeltjes over de tussen -n heeft zitten bedenken... Kom nou!

De spelling-Geerts wemelt trouwens nog van uitzonderingen en lijkt me op geen enkel opzicht een verbetering. Waarom moet "thee" wel met een th bijvoorbeeld? Zelfs etymologisch is die h niet te verantwoorden (denk aan tea in het Engels, Tee in het Duits). En de oude vorm "thans"? En waarom zou "offisieel" niet kunnen (zoals in het Afrikaans)? Zogezegd omdat mensen dan "offizieel" zouden lezen? Zegt dat dan iemand? En dan weer die knotsgekke regel voor de tussen -n.

De spelling-Geerts lijkt me een mikmak van alles en nog wat, weer een spellingshervorming die niet consequent durft zijn en ergens halverwege strandt (eens kijken hoeveel keren er weer staat, "maar uitgezonderd...")

Is het dan werkelijk teveel gevraagd om gewoon even naar het Afrikaans te kijken? Daar schrijft men al jaren "hiperaktief", "misterie", "simpatie", "ekstra", enzovoort. Geen mens die daar problemen mee heeft, integendeel. De spelling is er eenvorming, eenduidig.

We zullen wel nooit weten wat er in de hoofden van de ministers heeft gespeeld. Feit is wel dat ze ter verantwoording verklaard hebben dat het systeem geen te grote breuk met de bestaande spelling mocht zijn. Ik ben het volkomen met je eens dat ik in hun plaats meteen schoonschip gemaakt zou hebben. Was het angst voor de reaktie van de kiezer? Verder zijn we aangewezen op de geruchtenmolen. Het is ook geweten dat de ambtenarij zich in alle toonaarden tegen elke hervorming heeft verzet (beroepsmisvorming?). Daar zal wel hier en daar een germanist tussen zitten, neem ik aan. Heeft dat meegespeeld? Hebben die van hun "baas" de opdracht gekregen een tegenrapport te maken? Als er geen ingreep geweest is, hoe komt het dan dat er van de aanbevelingen zo weinig overgebleven is, nog afgezien van de kwaliteit ervan? In het rapport staat op blz. 24 uitdrukkelijk als titel 2.4 Afschaffen van de voorkeurspelling; geen opwaardering. Wie heeft er dan voor gezorgd dat diegenen die de aanbeveling moesten bekrachtigen, net het omgekeerde hebben gedaan? Toch niet per ongeluk het verkeerde pakje regels op de post gedaan zeker?

Opmerkelijk is ook dat de Vlaamse kultuurminister Hugo Weckx getwijfeld heeft, en dat zijn opvolger Luc Martens een eerste poging ondernam om wijzigingen aan te brengen die prompt door onderwijsminister Luc van den Bossche werd afgeschoten, net als onlangs het proefballonnetje van Paul van Grembergen door Marleen Vanderpoorten. Wat scheelt die onderwijsministers? Horen die de klachten van hun docenten niet? In het Noorden weten ze officieel nog van niets.

Als ik het rapport vergelijk met zowel de oude voorkeurspelling als de progressieve spelling, dan lijkt het me een compromis dat dicht tegen de progressieve spelling aanleunt. Een tussenstap, dus. Ik ken het Afrikaans slechts van af en toe een stuk te lezen, maar voortgaande op jouw voorbeelden hadden ze die bestaande en goed werkende spelling beter meteen overgenomen, in plaats van een hoop mensen aan het werk te zetten die vooral geen breuk mochten veroorzaken. De opdracht vermeldde duidelijk: Het verdient aanbeveling dat nagegaan wordt, hoeveel veranderingen gemiddeld per bladzijde/regel zullen voorkomen in diverse types van teksten. Is dat nou een criterium? Geerts en zijn ploeg hadden dan wellicht nog hun akademische vrijheid binnen hun beperkte opdracht, maar wie heeft dan achteraf die tussen-e(n) regel bijgewerkt (dat was me ontgaan)? Taalkundigen op de ministeriële kabinetten die helemaal geen vrijheid hadden? Ambtenaren van de Nederlandse Taalunie (waarom staat dat dan niet vermeld in het rapport)? Je kan niet volhouden dat de politiek daar geen dikke vinger in de pap heeft.

Langs de andere kant vind ik het niet meteen invoeren van vreemde woorden geen slechte zaak. Denk maar aan het verengelsen van ons taalgebruik. Vreemde woorden horen dan ook niet in onze woordenboeken thuis, tenzij in een apart "voorgeborchte". Zijn ze eenmaal ingeburgerd (je weet wel: het hele pakket van uitspraak, vervoegingen, verbuigingen, meervoudsvorming, voor- en achtervoegsels...) dan kunnen ze meteen mét een Nederlandse spelling de woordenboeken in, als ze ondertussen al niet naar Frans voorbeeld vervangen zijn door een goed Nederlands woord (denk aan tekstverwerker).

[Leo]

Ik lees in het NRC Handelsblad van 7 augustus: Intussen besloot de Frankfurter Allgemeine Zeitung twee jaar na de invoering van de nieuwe regels terug te keren naar de oude spelling. Verschillende schrijvers, onder wie Martin Walser, Günter Grass en Hans Magnus Enzensberger, negeerden de hervorming vanaf het begin. Zij krijgen nu navolging van belangrijke uitgevers en grote kranten die collega's oproepen hen te volgen om, zoals de Süddeutsche schrijft, hun "verantwoordelijkheid voor komende generaties'' te nemen. Ook daar was het de politiek die de boel om zeep geholpen heeft...