Limburg dan toch onafhankelijk?

[Van Poppel]

@Eberhard Leclerc:

Omdat Heerenveen veel scholen en sportinfrastructuur heeft, wonen en werken daar veel "Hollanders". Heerenveen is trouwens ook een plaats die net ten Noorden van de taalgrens ligt. Het is dus logisch dat daar iets minder Fries wordt gesproken dan in de rest van de provincie.

De meeste van uw voorbeelden zijn overigens afkomstig ten zuiden van de taalgrens.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Adrian M

In Fryslân is de eerste taal het Frysk en de tweede taal het Nederlands.
Bestuurlijk dient de taal het Fries te zijn. Ambtelijk stukken tweetalig, maar in de praktijk worden de ambtelijke stukken veelal alleen in het Fries aangeleverd (ambtelijke stukken, vergaderingen etc.)
Rechters zijn eveneens verplicht het Fries te kunnen/te leren.

Ik lees hier allerlei zaken die niet kloppen. Volgens artikel 2.10 van de wetgeving op de administratie van 1992 moeten wetten die "algemeen bindende voorschriften" inhouden ook in het Nederlands opgesteld worden. Daarenboven is het Nederlands nog steeds de rijkstaal, waardoor burgers, ook in Friesland, het recht op het Nederlands kan inroepen als zijn belangen beschadigd dreigen te worden. Artikel 2.11 voorziet zelfs heel uitdrukkelijk de wettelijke verplichting tot een Nederlandse vertaling als de burger daarom vraagt.

[Leo]

Oorspronkelijk geplaatst door Adrian M

Al eeuwenlang is dit een enclave in Fryslän met verhollandste Friezen. Ze ontwikkelden een dialect als het Stadsfries, Hollands met hier en daar wat Fries.
Dit gaf hen een andere positie en keken op de Fries neer (Voor een Fries nep-Friezen en voor een Hollander nep-Hollanders)
Het Stadsfries is daar op z'n retour

Sjonge, dit doet me onwillekeurig denken: waar heb ik dat nog gehoord?
Vervang Fryslan door Vlaanderen, verhollandst door verfranst, Friezen door Vlamingen, Stadsfries door Brussels, Hollands door Frans, Fries door Nederlands en nep-Hollander door nep-Waal. Grappig, toch?

[Adrian M]

Oorspronkelijk geplaatst door Eberhard Leclerc

Die 350.000 kun je echt vergeten. Misschien in 1950 of zo.[/i]

Snap op zich je mogelijke redenen waarom je sprekers van andere talen dan het Nederlands als gering wil doen voorstellen.
Je beweert het wel, maar staaft het niet met ook maar enig cijfer.

Als je daarentegen op het web zoekt geven deze een ander beeld dan je voor wil doen stellen.
De cijfers wisselen, maar de schattingen verschillen niet uitzonderlijk veel.

De meeste cijfers geven het volgende: (exclusief hoge schattingen):
o Als moedertaal: 325.000 -350.000
o Als tweede taal: 90.000-120.000

Als tweede taal:
Freie Universität Berlein
Schatting actieve sprekers, tweede taal: 150.000
Friese dialecten: 10,7%

* 150.000 lijkt een te hoog aantal. 90.000 als laagte aantal mag aangenomen worden als de meest betrouwbare schatting


EUR. COMM. HUNGARIAN HUMAN RIGHTS CENTRAL EUROPE febr 2010

In Nederland wordt het Fries door 440,000 personen gesproken, waarvan 350,000 deze taal als moedertaal hebben.
Van de gehele bevolking in Nederland gebruikt bijna 2 % het Fries als moedertaal, en in het totaal is ongeveer 3 % deze taal machtig.
In Friesland verstaat 95 % van de bevolking Fries

( Bevolking Nederland: 16.730.632 (2012) > Nederland, inclusief Friesland, het Fries machtig (3%): 501.918)


Onderzoek: 2018
Overigens in 2018 wordt er een grootschalig wetenschappelijk onderzoek gehouden naar het gebruik en in welke mate er nog Fries wordt gesproken


Hoe lang het Fries, dan wel het Limburgs, nog stand zullen houden is geen peil op te trekken.
Statisch gezien zou het Fries daarentegen op den duur uit kunnen -/of moeten sterven

Overheidsbeleid kan daarentegen dit mogelijk helpen te vertragen wanneer bijvoorbeeld gemeenten met haar burgers alleen in het Fries communiceren.
Als ook zaken als bijvoorbeeld personeeladvertenties etc. alleen in her Fries opstellen.

Een beleid van een Friese overheid, gericht op de Friese taal, zal vrijwel alleen kunnen werken met werknemers die het Fries machtig zijn.
Een baan bij de Friese overheid, zonder kennis van het Fries, wordt daarmee tevens moeilijker om in aanmerking te kunnen komen.

[Adrian M]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Ik lees hier allerlei zaken die niet kloppen. Volgens artikel 2.10 van de wetgeving op de administratie van 1992 moeten wetten die "algemeen bindende voorschriften" inhouden ook in het Nederlands opgesteld worden. Daarenboven is het Nederlands nog steeds de rijkstaal, waardoor burgers, ook in Friesland, het recht op het Nederlands kan inroepen als zijn belangen beschadigd dreigen te worden. Artikel 2.11 voorziet zelfs heel uitdrukkelijk de wettelijke verplichting tot een Nederlandse vertaling als de burger daarom vraagt.

Uw voorbeeld is uit 1992. Regelingen zijn inmiddels -/en worden steeds weer aangepast.

Waar het de Nederlands staat aangaat dient het Nederlandse gebruikt te worden, Wat de provincie betreft gaat deze regel echter niet op.
De Friese overheid heeft in primaire zin geen verplichting ten aanzien van het Nederlands.
Zoals u stelt, als de burger er om vraagt kan hij desgewenst een vertaling in het Nederlands krijgen.

Convenant:
Minister Remkens tekende 2005 een convenant dat de Friezen in Friesland erkent als nationale minderheid en hen het recht geeft op het gebruik van het Fries in bestuurlijke en rechterlijke context

Grondwet:
Hoewel Nederland officieel twee rijkstalen kent, Nederlands en Fries, is dit niet in de grondwet vastgelegd. Het Fries geldt echter alleen voor de provincie Friesland

Nederlandse taal in de Grondwet - Hoofdinhoud
Anders dan in veel landen van de EU (onder meer Finland, Frankrijk, Oostenrijk, Tsjechië en Zweden) bevat de Nederlandse Grondwet geen artikel waarin de positie van de taal is vastgelegd.
In september 2010 diende de regering een voorstel in dat dit moet regelen. Aan dit artikel wordt ook een bepaling over het Fries toegevoegd.

Doel van het wetsvoorstel is waarborgen dat burgers altijd met de Nederlandse taal terecht kunnen bij de overheid.
Verder krijgt de overheid een zorgplicht voor de taal opgelegd. Vastgelegd wordt dat Nederlands de hoofdtaal is en dat daarnaast andere talen, zoals het Fries, een gewaarborgde positie kunnen hebben.
In voorbereiding is een soortgelijke regeling voor het gebruik van het Papiaments op Bonaire en het Engels op Sint Eustatius en Saba.

Nederland wordt na invoering in de grondwet dus officieel viertalig



10. BELEID TEN AANZIEN VAN HET GEBRUIK VAN DE FRIESE TAAL
Meerdere Friese gemeenten hebben een beleid ten aanzien van het gebruik van de Friese taal aangenomen.

Deze bestaat uit de volgende punten:
o Er worden alleen Friestalige borden geplaatst in het gemeentehuis;
o Vacatures worden uitsluitend in de Friese taal opgesteld;
o De Friese gemeenten trachten met elkaar, voor minimaal 50 % in het Fries te communiceren;Straatnamen worden uitsluitend in het Fries opgesteld;
o De gemeente tracht in het Fries te communiceren met haar burgers;
o Er wordt getracht zoveel mogelijk in het Fries te publiceren;
o De gemeente stelt haar raadsstukken ook in het Fries op;

De Nederlandse wet waarborgt, dat diegene die geen Fries spreekt, in de Nederlandse taal kennis kan nemen van de beslissingen van de gemeente.
Dit recht kan door een Nederlandstalig persoon zo worden gebruikt dat hij een gratis vertaling van de stukken kan krijgen indien hij persoonlijk betrokken is.


- Diverse Friese gemeenten communiceren met de Friese provinciale Staten alleen nog in het Fries.
- De regering heeft nu gesteld dat elke gemeente, geen uitgezonderd, verplicht is een beleidsplan op te stellen te aanzien van het gebruik van het Fries.


6-HET GEBRUIK VAN DE FRIESE TAAL IN HET RECHTSVERKEER
Fries is de tweede rijkstaal van Nederland. Gedurende een rechtszitting mag de Friese taal vanaf het proces verbaal tot het oordeel gebruikt worden. Het oprichten van een stichting of een vereniging kan ook in de Friese taal gebeuren. Andere notariële akten, zoals een koopakte of een testament kunnen in de Friese taal worden opgesteld, zonder dat de Friese tekst verplicht moet worden voorzien van een identieke Nederlandstalige tekst

WET GEBRUIK FRIESE TAAL IN HET RECHTSVERKEER
Tekst zoals deze geldt op 14 juli 2012
Volgende actualisering: januari 2013

Artikel 6
1. Hetgeen in het Fries is gesproken wordt, indien het in het proces-verbaal wordt opgenomen, in die taal vermeld. De rechter kan bepalen dat een vertaling in het Nederlands wordt gemaakt.
2. Indien naar het oordeel van de rechter opneming van het gesprokene in het Fries in redelijkheid niet kan worden gevergd, wordt het in het Nederlands in het proces-verbaal opgenomen en wordt daarin aangetekend dat het Fries is gebezigd.

Artikel 7
1. In strafzaken, civiele zaken en bestuursrechtelijke zaken die aanhangig zijn bij een in de provincie Fryslân gevestigd gerecht, mogen processtukken, met uitzondering van dagvaardingen en telasteleggingen in strafzaken, in het Fries worden gesteld.
2. Indien dat voor een goede beoordeling van het stuk wenselijk is, kan de rechter ambtshalve of op verzoek van een van de andere bij de zaak betrokkenen verlangen, dat een vertaling in het Nederlands wordt toegevoegd.

* De Nederlandse staat betaalt eventueel tolken Fries-Nederlands, ook ingeval buiten Friesland


Eed

In Friesland kan een ambtseed afgelegd worden in het Fries. Hoewel dit ook wel in de tweede kamer is gebeurd

Joop Atsma (Lid tweede kamer)
In 1998 werd Atsma gekozen in de Tweede Kamer. Opvallend was dat hij zijn eed in het Fries aflegde.
Mogelijk ging hij hiermee buiten z’n boekje, daar de taal in de tweedekamer het Nederlands dient te zijn.

[Adrian M]

Oorspronkelijk geplaatst door Leo

Sjonge, dit doet me onwillekeurig denken: waar heb ik dat nog gehoord?
Vervang Fryslan door Vlaanderen, verhollandst door verfranst, Friezen door Vlamingen, Stadsfries door Brussels, Hollands door Frans, Fries door Nederlands en nep-Hollander door nep-Waal. Grappig, toch?

Komt inderdaad op hetzelfde neer zoals het in Brussel ging en gaat.
Rond de 16e eeuw gingen Friezen zich in sommige steden aanpassen aan Hollanders. Ze namen de taal over, met nog wat Fries erin. Die taal werd Stadsfries genoemd, maar wordt feitelijk onder het Hollands gerekend.

Deze elite vormde een sociale middenlaag tussen de Friezen en de Hollanders.
De elite heeft het Stadsfries laten vallen, met als gevolg dat het nu alleen nog gesproken wordt door een lagere sociale klasse en dus uitsterft.

Wat Leeuwarden betreft heb je nu dus te maken met een stad met bewoners die feitelijk zo goed als Hollanders zijn (taal) en een restant welke een gedegradeerd dialect spreekt ten opzichte van het Fries en het Nederlands. Niet verwonderlijk dat er weinig animo is voor het Fries.

[Adrian M]

Oorspronkelijk geplaatst door Eberhard Leclerc

Tot ik op het drukbezochte Heerenveen forum (de voetbalclub) stuitte. Jawel, alles in het Nederlands. Zelfs daar. Nou ja, bijna alles. [/i]

Nogal een voorbeeld. In Heerenveen spreken ze Stadsfries (Wat er nog van over is)

Quote: Stadsfriese vormen en verschijnselen die afwijken van het hedendaagse Nederlands zijn terug te vinden in de 16e-eeuwse Hollandse dialecten die
model hebben gestaan voor het Stadsfries.
De inwoners van de Friese steden verruilden hun Fries in de 16e eeuw voor die Hollandse dialecten toen Friesland onder Saksisch bestuur
een Duits/Nederlandstalig bestuursapparaat kreeg en de handel tussen de steden en andere gewesten toenam.
Oebele Vries heeft laten zien dat tussen 1500 en 1580 de Friese steden het Fries als bestuurstaal volledig in hebben gewisseld voor het Nederlands.
Of het Fries toen ook als spreektaal uit de steden is verdwenen, is niet aangetoond (wiki)

[Vlaanderen Boven]

Ik vind het interessant dat ze in Leeuwarden al in de zestiende eeuw overgeschakeld zijn op Nederlands, terwijl ze in de omliggende gebieden tot de huidige tijdsperiode Fries zijn blijven spreken. Dat terwijl de stad Groningen zijn dialect heeft weten op te leggen aan de Ommelanden, hoewel het geen officiële taal was. Een zeer merkwaardig fenomeen.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Adrian M

Uw voorbeeld is uit 1992. Regelingen zijn inmiddels -/en worden steeds weer aangepast.

Aangepast? U schrijft zelf:

De Nederlandse wet waarborgt, dat diegene die geen Fries spreekt, in de Nederlandse taal kennis kan nemen van de beslissingen van de gemeente.
Dit recht kan door een Nederlandstalig persoon zo worden gebruikt dat hij een gratis vertaling van de stukken kan krijgen indien hij persoonlijk betrokken is.

Dat is overeenkomstig wat ik aanbracht over die artikelen.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Adrian M

Convenant:
Minister Remkens tekende 2005 een convenant dat de Friezen in Friesland erkent als nationale minderheid en hen het recht geeft op het gebruik van het Fries in bestuurlijke en rechterlijke context

Eerlijk gezegd zie ik nergens in het Convenant staan dat "de Friezen een nationale minderheid vormt".

http://www.rijksoverheid.nl/document...n-cultuur.html

[Adrian M]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Aangepast? U schrijft zelf:



Dat is overeenkomstig wat ik aanbracht over die artikelen.

Zak me mezelf quoten uit bovenstaande: "Zoals u stelt, als de burger er om vraagt kan hij desgewenst een vertaling in het Nederlands krijgen"

[Adrian M]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Eerlijk gezegd zie ik nergens in het Convenant staan dat "de Friezen een nationale minderheid vormt".

http://www.rijksoverheid.nl/document...n-cultuur.html

Overgenomen uit een artikel. Desalniettemin, wat zijn de Friezen dan?
We spreken eveneens over een minderheidstaal toch?

(Een nationale minderheid is een minderheid, die onder de bepalingen van het Kaderverdrag inzake de bescherming van nationale minderheden van de Raad van Europa valt)

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Adrian M

Overgenomen uit een artikel. Desalniettemin, wat zijn de Friezen dan?

Dat mag dan wel staan in het artikel waaruit u citeert, ik ga echter uit van de tekst van het Convenant zelf.

Daar vind ik niets over een erkenning van de Friezen als nationale minderheid. De inhoud van de brontekst telt toch, nietwaar?! Niet wat men de tekst toedicht...