1054: de paus van Rome en de patriarch van Constantinopel excommuniceren elkaar

[Nr.10]

"The Bishop of Constantinople, however, shall have the prerogative of honour after the Bishop of Rome; because Constantinople is new Rome." (the Second Ecumenical Council, Constantinople, Canon III, 381 AD)

(aanklikken om te vergroten)

[system]

Oorspronkelijk geplaatst door Nr.10

"The Bishop of Constantinople, however, shall have the prerogative of honour after the Bishop of Rome; because Constantinople is new Rome." (the Second Ecumenical Council, Constantinople, Canon III, 381 AD)

(aanklikken om te vergroten)

Natuurlijk was de bisschop van Rome de eerste onder zijn gelijken. Dat betwist hier ook niemand.

[Nr.10]

Oorspronkelijk geplaatst door system

Natuurlijk was de bisschop van Rome de eerste onder zijn gelijken. Dat betwist hier ook niemand.

Er staat ook dat Constantinopel het nieuwe Rome is.
Dat is toch een vrij intrigerend zinnetje.

[system]

Oorspronkelijk geplaatst door Nr.10

Er staat ook dat Constantinopel het nieuwe Rome is.
Dat is toch een vrij intrigerend zinnetje.

Ja, maar dat was toen ook zo. Nog niet helemaal, maar Constaninopel was in opmars. Daar lag meer en meer het centrum van de macht van het Romeinse rijk. Zeker na Constantijn. De stad heette toen ook Nova Roma.

[Adam Smith]

Anderzijds hebben de drie andere Oosterse Patriarchaten Jeruzalem, Alexandrië en Antiochië, maar ook de Westerse Paus, deze positie van de nieuwkomer Constantinopel niet zomaar geaccepteerd. Rome bleef weliswaar de eerste onder gelijken, maar Constantinopel werd wel meteen eerste in rang onder de Oosterse Patriarchaten.

[system]

Oorspronkelijk geplaatst door Adam Smith

Anderzijds hebben de drie andere Oosterse Patriarchaten Jeruzalem, Alexandrië en Antiochië, maar ook de Westerse Paus, deze positie van de nieuwkomer Constantinopel niet zomaar geaccepteerd. Rome bleef weliswaar de eerste onder gelijken, maar Constantinopel werd wel meteen eerste in rang onder de Oosterse Patriarchaten.

Dat klopt. Maar dan nog. Het was traditie bij de Oosterse kerken dat ieder van hen op hun zelfstandigheid stond. En zeker tegenover Rome.

[Nr.10]

Over het schisma:

In de 11e eeuw (1054) vond het grote schisma plaats tussen het oostelijke en het westelijke deel van de christenheid van het vroegere Romeinse Rijk. Dit leidde tot de scheiding tussen de orthodoxe of byzantijnse Patriarchaten en de rooms-katholieke of latijnse Kerk. De oorzaak daarvan moet gezocht worden in de culturele en theologische verschillen tussen Oost en West, evenals in de heersende politieke verhoudingen.

De paus, patriarch van Rome zag zichzelf als opvolger van Petrus en eiste ook het gezag over de Oosterse patriarchaten op. De patriarch van Constantinopel was echter van mening dat hij, als leider van het "nieuwe Rome", de spirituele leider was van de héle Kerk. Wanneer de paus van Rome beweerde dat hij de opvolger van Petrus was, overeenstemmend Mattheus 16:19, verwezen de patriarchen van het oosten naar Mattheus 18:18, waar uitdrukkelijk geschreven staat dat de 12 apostelen samen dezelfde macht en autoriteit hadden, om de zonden van de mensen kwijt te schelden en deze kwijtschelding te bekrachtigen.

Bovendien waren er ook een tegenstrijdigheden over de canonieke en juridische status van de kerk binnen het Rijk. Het wantrouwen werd nog groter door de culturele en nationale verschillen tussen het Griekse oosten en het Latijnse westen.

De confrontatie tussen Oost en West duurde, met tijdelijke pauzes en periodes van vrede, van midden 9e eeuw tot 1054. De rechtstreekse aanleiding tot het schisma was de toevoeging door de Westerse Kerk van het Filioque aan de geloofsbelijdenis of het Credo van Nicea-Constantinopel. Aangezien deze toevoeging niet door een oecumenisch concilie was aanvaard, kon de Oosterse Kerk deze onmogelijk accepteren. Het Oosten beschouwde het Filioque als theologisch onjuist. Een legaat van de paus van Rome excommuniceerde de Kerk van Constantinopel en alle andere Orthodoxe Kerken, die de toevoeging van het filioque niet aanvaardden. Paus Leo IX excommuniceerde de patriarch van Constantinopel, en Michaëlus Caerularius deed op zijn beurt de paus in de ban.

Na de scheiding tussen het patriarchaat van Rome en de oosterse patriarchaten namen de al bestaande verschillen tussen hen verder toe in aantal. Niet enkel voor wat betreft de liturgische praktijk in de eredienst, maar evenzeer ging dit op voor de canonieke en de dogmatische verschillen. Door de middeleeuwse kruistochten, vooral de Vierde Kruistocht, verslechterden verder de relaties tussen de orthodoxie en de Latijnse veroveraars.

bron

[system]

Oorspronkelijk geplaatst door Nr.10

Over het schisma:

In de 11e eeuw (1054) vond het grote schisma plaats tussen het oostelijke en het westelijke deel van de christenheid van het vroegere Romeinse Rijk. Dit leidde tot de scheiding tussen de orthodoxe of byzantijnse Patriarchaten en de rooms-katholieke of latijnse Kerk. De oorzaak daarvan moet gezocht worden in de culturele en theologische verschillen tussen Oost en West, evenals in de heersende politieke verhoudingen.

De paus, patriarch van Rome zag zichzelf als opvolger van Petrus en eiste ook het gezag over de Oosterse patriarchaten op. De patriarch van Constantinopel was echter van mening dat hij, als leider van het "nieuwe Rome", de spirituele leider was van de héle Kerk. Wanneer de paus van Rome beweerde dat hij de opvolger van Petrus was, overeenstemmend Mattheus 16:19, verwezen de patriarchen van het oosten naar Mattheus 18:18, waar uitdrukkelijk geschreven staat dat de 12 apostelen samen dezelfde macht en autoriteit hadden, om de zonden van de mensen kwijt te schelden en deze kwijtschelding te bekrachtigen.

Bovendien waren er ook een tegenstrijdigheden over de canonieke en juridische status van de kerk binnen het Rijk. Het wantrouwen werd nog groter door de culturele en nationale verschillen tussen het Griekse oosten en het Latijnse westen.

De confrontatie tussen Oost en West duurde, met tijdelijke pauzes en periodes van vrede, van midden 9e eeuw tot 1054. De rechtstreekse aanleiding tot het schisma was de toevoeging door de Westerse Kerk van het Filioque aan de geloofsbelijdenis of het Credo van Nicea-Constantinopel. Aangezien deze toevoeging niet door een oecumenisch concilie was aanvaard, kon de Oosterse Kerk deze onmogelijk accepteren. Het Oosten beschouwde het Filioque als theologisch onjuist. Een legaat van de paus van Rome excommuniceerde de Kerk van Constantinopel en alle andere Orthodoxe Kerken, die de toevoeging van het filioque niet aanvaardden. Paus Leo IX excommuniceerde de patriarch van Constantinopel, en Michaëlus Caerularius deed op zijn beurt de paus in de ban.

Na de scheiding tussen het patriarchaat van Rome en de oosterse patriarchaten namen de al bestaande verschillen tussen hen verder toe in aantal. Niet enkel voor wat betreft de liturgische praktijk in de eredienst, maar evenzeer ging dit op voor de canonieke en de dogmatische verschillen. Door de middeleeuwse kruistochten, vooral de Vierde Kruistocht, verslechterden verder de relaties tussen de orthodoxie en de Latijnse veroveraars.

bron

Ik heb nooit iets anders verteld. Mijn post #40:

Oorspronkelijk geplaatst door system

Eigenlijk ligt de oorzaak bij de claim op het primaatschap van de kerk. Vroeger leefde men op basis van gelijkwaardigheid. De 'patriarchen' van Rome, Constaninopel, Antiochië en Alexandrië, leefden op voet van gelijkheid. En iedereen had zo met zijn eigen geplogenheden in 'zijn kerk'. De bisschop van Rome echter, die dacht dat hij meer rechten kon opeisen, gezien het feit dat de bisschopszetel in Rome steunde op de apostolische traditie van Petrus en Paulus, probeerde de andere kerken naar zijn hand te zetten. En zo is het vuur beginnen te smeulen todat de kruik barstte vele vele eeuwen later. Natuurlijk was de aanleiding van de scheiding van dogmatische aard en de politiek kwam ook om de hoek kijken natuurlijk. Maar de oorzaak van de scheiding zat veel dieper. Rome of 'de Latijnen' traden altijd erg arrogant op.

[Nr.10]

Vandaag overigens begint het nieuwe jaar volgens de Orthodoxe Christenen (die de Juliaanse kalender volgen).
Feest in Belgrado gisterenavond.

[Nr.10]

Oorspronkelijk geplaatst door system

Ik heb nooit iets anders verteld. Mijn post #40:

Inderdaad.

Daar misschien nog aan toevoegen. Het Oost-Romeinse Rijk bleef ook langer overeind dan het Westerse. Eigenlijk zijn de Byzantijnen best wel te begrijpen. Lang nadat het West-Romeinse Rijk niet meer bestond waren zij nog wel aanwezig. Zij hoefden dus de arrogantie vanuit Rome op dat ogenblik niet te aanvaarden.

(Romeinse Rijk 476)

[Nr.10]

En waar de veroveraars van de Westerse zich bekeerden tot het Christendom was dat niet zo voor diegenen die vele honderden jaren later Byzantium innamen.

De bekering van Clovis, de Koning van de Salische Franken, tot het Christendom (rondom het jaar 500) is van enorm belang.

[lombas]

Oorspronkelijk geplaatst door Nr.10

Inderdaad.

Daar misschien nog aan toevoegen. Het Oost-Romeinse Rijk bleef ook langer overeind dan het Westerse. Eigenlijk zijn de Byzantijnen best wel te begrijpen. Lang nadat het West-Romeinse Rijk niet meer bestond waren zij nog wel aanwezig. Zij hoefden dus de arrogantie vanuit Rome op dat ogenblik niet te aanvaarden.

(Romeinse Rijk 476)

Dit prentje is iets beter voor de context in de elfde eeuw:

[system]

Oorspronkelijk geplaatst door Nr.10

En waar de veroveraars van de Westerse zich bekeerden tot het Christendom was dat niet zo voor diegenen die vele honderden jaren later Byzantium innamen.

De bekering van Clovis, de Koning van de Salische Franken, tot het Christendom (rondom het jaar 500) is van enorm belang.

Ja maar het ergste is nog dat het de Westerse christenen zelf zijn geweest die de ondergang van het Oost-Romeinse rijk hebben bespoedigd door de inname en plundering van Constantinopel tijdens de vierde kruistocht met de doge van Venetië, Enrico Dandolo, op kop. De 4de kruistocht was een complete ramp voor Byzantium.

[lombas]

Oorspronkelijk geplaatst door system

Ja maar het ergste is nog dat het de Westerse christenen zelf zijn geweest die de ondergang van het Oost-Romeinse rijk hebben bespoedigd door de inname en plundering van Constantinopel tijdens de vierde kruistocht met de doge van Venetië, Enrico Dandolo, op kop. De 4de kruistocht was een complete ramp voor Byzantium.

Het bestaan van Byzantium zelf was op dat moment al de ramp voor Byzantium. Als het die paar luie Venetianen niet waren, dan was het snel wel iets anders geweest.

[system]

Oorspronkelijk geplaatst door lombas

Het bestaan van Byzantium zelf was op dat moment al de ramp voor Byzantium. Als het die paar luie Venetianen niet waren, dan was het snel wel iets anders geweest.

De kans zat er wel in in dat het christelijke Byzantium nog altijd zou bestaan hebben in een of andere vorm, moest die verwoestende Vierde Kruistocht er niet zijn geweest.

[lombas]

Oorspronkelijk geplaatst door system

De kans zat er wel in in dat het christelijke Byzantium nog altijd zou bestaan hebben in een of andere vorm, moest die verwoestende Vierde Kruistocht er niet zijn geweest.

Het leger van het Latijnse Keizerrijk verschompelde tegenover wat de Turken er tegen konden zetten hoor... Het is nu ook niet dat Byzantium de "oorlog" op dat front aan het winnen was.

[system]

Oorspronkelijk geplaatst door lombas

Het leger van het Latijnse Keizerrijk verschompelde tegenover wat de Turken er tegen konden zetten hoor... Het is nu ook niet dat Byzantium de "oorlog" op dat front aan het winnen was.

Neen, maar eigenlijk werd Byzantium niet verslagen door de Turken. Byzantium werd verslagen omdat de Westerse christenen het rijk zagen als een buit. Een land waar er 'veel te rapen viel'. In plaats van naar Jeruzalem op te trekken, trokken kruisvaarders op naar Konstantinopel. En tenslotte er een 'Latijns' (sic) keizerrijk van maakte met als stropop-keizer van Byzantium: Boudewijn IX van Vlaanderen. Een 'Latijns' keizerrijk in een Griekse wereld...En dit nadat Konstantinopel twee maal werd geplunderd door de kruisvaarders.

En dat was het begin van het einde.

[Albrecht]

Oorspronkelijk geplaatst door system

Neen, maar eigenlijk werd Byzantium niet verslagen door de Turken. Byzantium werd verslagen omdat de Westerse christenen het rijk zagen als een buit. Een land waar er 'veel te rapen viel'. In plaats van naar Jeruzalem op te trekken, trokken kruisvaarders op naar Konstantinopel.

Als Byzantium zich niet kon verweren tegen muitende, ongehoorzame 'kruisvaarders', hoe zou het zich dan kunnen verdedigen tegen de Moslims.

Je noemt het crapuul van de vierde kruisvaart 'Westerse Christenen'. Voor alle duidelijkheid ging die muiterij helemaal in tegen de wil van de Paus. Nogmaals een bewijs dat de heersers van Europa vaak helemaal niet zo Christelijk waren.

[Nr.10]

Oorspronkelijk geplaatst door lombas

Dit prentje is iets beter voor de context in de elfde eeuw:

Het Byzantijnse gekleurde deel op deze kaart plus Servië plus de westkust van Anatolië zou kunnen omschreven worden als 'het Griekse Oosten' (gedurende drie millenia).

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door system

Ja maar het ergste is nog dat het de Westerse christenen zelf zijn geweest die de ondergang van het Oost-Romeinse rijk hebben bespoedigd door de inname en plundering van Constantinopel tijdens de vierde kruistocht met de doge van Venetië, Enrico Dandolo, op kop. De 4de kruistocht was een complete ramp voor Byzantium.

Niet echt. Hoogstens voor de stad Constantinopel. Alleen was het zo dat de veerkracht van het Byzantijnse Rijk in die tijd al lang gebroken was en al een tijdje het onderspit aan het delven was tegen de oprukkende Turken. Zelfs op het hoogtepunt van haar macht onder Justinianus wist het Byzantijnse Rijk zelfs nooit die kracht te ontwikkelen om zich naar behoren te weren tegen de nieuw gevestigde Germaanse koninkrijken.