N-VA ontevreden over denkpistes Leterme inzake BHV

[Knuppel]

woensdag 07 november 2007
Definitief slot of zoveelste doorstart?
FDF-voorzitter Olivier Maingain (l.) en MR-voorzitter Didier Reynders gaven het kadervoorstel van formateur Yves


BRUSSEL - Analyse LETERME VECHT VOOR OVERLEVING
Bij het ter perse gaan stond de politieke barometer op storm. Een stemming in de kamercommissie van Binnenlandse Zaken leek nog moeilijk te vermijden. Is dat het geval, dan stevent de tweede formatieopdracht van Yves Leterme op een mislukking af. Tenzij er vanochtend een ultiem compromis gevonden wordt.

Van onze redacteur

Deze ochtend komen de Vlaamse en Franstalige onderhandelaars voor een ultiem overleg bij elkaar. Dan moet blijken of de partijen het eens raken over een nieuw 'onderhandelingskader' voor de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde. Lukt dat niet, dan wordt een eenzijdige stemming in de kamercommissie voor Binnenlandse zaken onvermijdelijk.

'De toestand is benard', vertelde een Vlaamse liberale bron gisteravond. Even voordien waren de Franstalige partijen de ambtswoning van kamervoorzitter Herman Van Rompuy (CD&V) - waar Yves Leterme momenteel verblijft - buiten gewandeld. Zij reageerden negatief op Letermes voorstellen.

Leterme had een 'kader' voorbereid om de discussie over de stemming heen te tillen. Als de Vlamingen en Franstaligen dat raamwerk zouden aanvaarden, kon de commissievergadering worden uitgesteld. Gisteravond leek het er op dat niemand de verantwoordelijkheid voor een mislukking op zich wilde nemen. Bovendien had Leterme nog zestien uren de tijd om de scheve situatie recht te trekken.

Omstreeks halftien gisteravond liet Leterme plots weten dat zowel CD&V, N-VA als Open VLD toch akkoord gingen met zijn 'vertrekbasis voor de onderhandelingen'. Eerder op de dag lag de N-VA nochtans dwars.

Daarmee is de formatie niet gered. De Franstalige partijen schoten Letermes voorstel af als 'weinig bruikbaar', onder impuls van FDF'er Olivier Maingain. Vanochtend moet blijken of ze van gedachten zijn veranderd.

Op de 150ste dag van de formatie wordt een krachtmeting onvermijdelijk. De Vlaamse partijen CD&V/N-VA en Open VLD drongen eind oktober aan op een substantiële vooruitgang in het BHV-dossier voor de nieuwe samenkomst van de commissie. Dat ultimatum vervalt om 14.30uur deze middag. Zonder evolutie moet commissievoorzitter Pieter De Crem (CD&V) overgaan tot de stemming over het Vlaamse splitsingsvoorstel, zo niet lijdt hij onoverkomelijk gezichtsverlies.

De goedkeuring brengt de splitsing niet dichterbij. In België is het compromis grondwettelijk verankerd. De Vlaamse meerderheid kan bijgevolg haar eisen niet opleggen aan de Franstalige minderheid. Via een belangenconflict of een alarmbelprocedure wordt de verdere parlementaire behandeling van het voorstel stopgezet.

De eerste procedure verloopt via de Franse Gemeenschapsraad, de tweede via het federale parlement zelf. Maar er is een constante: de procedures tillen de kwestie op het bord van de regering. En daar ligt een stevig haar in de boter. De huidige regering kan slechts de lopende zaken behartigen. En het probleem verhindert juist de totstandkoming van een nieuwe regering. Kortom, de parlementaire behandeling van het dossier zit meteen muurvast.

Maar een stemming bezegelt zo goed als zeker het lot van formateur Leterme. De Franstaligen hebben herhaalde keren gedreigd om de onderhandelingen te verlaten wanneer de Vlamingen in de commissie hun wil opdringen. Zowel MR-voorzitter Didier Reynders als PS-voorzitter Elio Di Rupo willen na de stemming alle Franstalige partijvoorzitters samenroepen voor een plechtig moment van eensgezindheid. Meteen staan Vlamingen en Walen met getrokken messen tegenover elkaar.

Niemand weet hoe de gordiaanse communautaire knoop dan nog kan worden ontward. Door zijn gebrek aan autoriteit bij de Franstaligen, kan Leterme bovendien niet anders dan zijn opdracht aan de koning terug te geven. Meteen ligt het oranje-blauwe project aan diggelen en wordt een al dan niet traditionele tripartite onvermijdelijk. Daarbij kan eventueel een noodprogramma worden afgewerkt voor in 2009 de federale en regionale verkiezingen samenvallen. Het is onwaarschijnlijk dat Leterme zo'n regering leidt. De kansen van Reynders stijgen.

Bart Brinckman

De N-VA is dus ontevreden over denkpistes Leterme inzake BHV maar gaat uiteindelijk toch de gewone VU-weg.