Mechelaars starten internet campagne tegen Somers

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Mij niet, ik sluit me liever aan bij kardinaal Daneels die indertijd stante pede verklaard heeft dat Joos niet het officiële standpunt van de Kerk verkondigde. Wat denkt u hiervan, mijnheer Van den Berghe? Mag Joos' boude taal u aangerekend worden?

Waarmee kardinaal Danneels zichzelf eigenlijk belachelijk maakte, daar kardinaal Joos gewoon de leer van de Kerk herhaalde. En dat is de leer van de Kerk van ROME. Niet de Kerk van Mechelen. In het Vatikaan staat Danneels bekend als een progressief, niet als een pausgetrouwe bisschop. Daarom is hij zeker geen "papabile" zoals sommige progressieve media suggeren.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Of nog een ander voorbeeld. Iedereen schreeuwt moord en brand omdat een 25-jarige autochtone islamdocent een Nederlands politicus dood wenst. Ik vind 's mans uitlatingen evenmin kunnen, maar ik reken het niet de ganse moslimgemeenschap aan. Vergeet niet dat ook katholieken niet onverdeeld gelukkig waren met de uitlatingen van wijlen Gustaaf kardinaal Joos. Of moet men ons beiden diens standpunten ook aanrekenen?

U mag de uitlatingen van kardinaal Joos mij gerust aanrekenen. Ik schaar me volledig achter die kardinaal, zaliger gedachtenis. Tenminste nog een hoge geestelijke die in Vlaanderen de leer van de Kerk durfde te verkondigen, zelfs al valt die niet in goede oren in dat progressief kerklandschap.

Even opmerken trouwens dat die islamdocent een veelgevraagd en graag geziene figuur is onder de moslimjongeren. Blijkbaar vinden zijn opvattingen dus wel weerklacht.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

U betitelt sommige "moderne" parochies en de pastoors die daar dienstdoen als "zeemzoeterig". Die bewering laat ik uiteraard volledig voor uw rekening. Wel weet ik dat onze pastoor wel degelijk eisen durft te stellen aan ouders die hun kindje willen laten dopen of die hun kinderen willen laten vormen. En zijn eis dat een christelijke uitvaartdienst een verwijzing moet inhouden naar de verrijzenis valt niet bij iedereen in goede aarde. De leden van onze parochieploeg (waarvan ikzelf deel uitmaak) hebben het niet altijd makkelijk om 's mans denkbeelden verkocht te krijgen, maar wel staan we voor de volle honderd procent achter hem (al verwijten we hem soms een ietwat tekort aan diplomatie - ook priesters zijn maar mensen). Tot zover mijn antwoord op uw insinuatie dat ik zeemzoeterig zou zijn.

Dan heeft u nog een pastoor die nog iets probeert te redden, al worden die met de minuut kleiner in aantal.

Feit is gewoon dat heel weinig priesters nog durven eisen stellen zodat de zaken verlopen in overeenstemming met de leer en de voorgeschreven regels. Zo is een mis een "knutselgelegenheid" om iets in elkaar te stampen met ballonnen, zandkasteeltjes, zelfgemaakte tekstjes, enz. In de liturgie hoort men de voorgeschreven boeken te gebruiken.

Er is slechts één bisschop in België die tegen die liturgische warboel durft ingaan en dat is mgr. Léonard van Namen. Al de rest laat maar begaan, vooral in Vlaanderen. Missen zijn verworden tot optreden en mensen komen de kerk binnen met de vraag: "Wat zal het nu weer zijn?" Meestal is dan nog platgezaagde humanistische rommel, waar men de verwijzing naar God en Jezus met een groot vergrootglas moet zoeken.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Het is maar al te eenvoudig om te stellen dat je gelooft in de Vader, de Zoon en de Geest, maar voorbijgaat aan de kroon op Zijn schepping: de mens. Akkoord, geloven in de mens houdt risico's in, dit in tegenstelling tot geloven in God die in Zijn volmaaktheid niet kan ontgoochelen. Maar zonder je geloof in de mens is je geloof in God van nul en generlei betekenis. Want dan begrijp je niets van God die mens werd in de persoon Jezus Christus.

U draait de zaak netjes om. Mijn vertrouwen in de mens (niet geloof!) is niets, wanneer ik niet in God geloof. U keert de belangrijkheid echter om.

God werd mens opdat de mens god zou worden, staat er bij de heilige Chrysostomos. D.w.z. dat God onze natuur aannam opdat de mens tot de eeuwige volmaaktheid zou kunnen opklimmen. Dit is de diepe aard van Jezus' menswording; niet dat humanistisch geleuter wat u ervan maakt.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Zonder mijn eigenheid als christen te willen prijsgeven beschouw ik de confrontatie en het leren samenleven met moslims als een uitdaging. Mijn geloof in God, en mijn geloof in de mens dwingen me ook in de goede wil vanuit de moslimgemeenschap te geloven. Ik kan niet anders; zoniet dan is mijn kerkelijke praktijk totaal zonder betekenis.

U weet gewoon niet waarover u spreekt. Ga maar eens praten met père Guy, een orthodox priester - en rasechte Waal - die jarenlang pastoor was van een orthodox Arabische parochie en weet wat het is tussen moslims te moeten wonen. Ik wil gerust zijn adres eens voor u opsporen. Dan zult u het getuigenis van de werkelijkheid kunnen aanhoren.

[ElFlamencoLoco]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Diezelfde Heer Jezus droeg ons op: "Ga en verkondig!" Hij zei niet: "Ga en leef samen met de moslims." Blijkbaar moeten Jezus' radikale woorden heel zuur in uw oren klinken.

Moet ik hierop serieus ingaan? Ten eerste bestond de islam niet ten tijde van Jezus, en ten tweede heeft Hij uitdrukkelijk bevolen het geloof te verkondigen en de vrijheid te respecteren van de heidenen om zich al dan niet te bekeren. Als een verkondiger slecht ontvangen werd, dan moest hij op staande voet vertrekken en zelfs het zand van zijn zolen schudden.

Waarmee Jezus alleen wilde verduidelijken dat gedwongen bekeringen totaal zinloos zijn. Wie zich niet uit zichzelf bekeert blijft beter een heiden. Gekoppeld aan Zijn woorden i.v.m. naastenliefde werd (en wordt) van christenen verwacht dat zij zich ook jegens heidenen en andersgelovigen welwillend opstellen.

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Dat bepaalde katholieken verschillen "in benadering" (wat een eufemisme om te zeggen dat ze de leer aan hun laars lappen) hebben ze louter aan zichzelf te danken. De leer van de Kerk is één en als katholiek hebben we die te volgen. Wie ervan afwijkt, is geen katholiek meer.

Allemaal goed en wel, de katholieke Kerk heeft het nog niet helemaal afgeleerd zich als een monoliet te gedragen. Gelukkig is ze dat de facto niet langer.

Een klein beetje vrije recente kerkgeschiedenis vertelt ons dat tot paus Pius IX de bisschop van Rome als "primus inter pares" gold. Tot dan hadden ook locale bisschoppen een serieuze vinger in de pap. Vanaf Pius IX tot en met superpaus Pius XII werd veel meer de nadruk gelegd op het primaatschap van Rome: alleen het Vaticaan was gemachtigd om officiële standpunten in te nemen, de overige bisschoppen wereldwijd, moesten blindelings gehoorzamen.

En dan verschijnt die ouwe Roncalli ten tonele en laat heel andere geluiden horen, die zijn opvolger overneemt. Johannes-Paulus II daarentegen houdt de teugel weer veel strakker in de hand.

Wat is nu de officiële leer van de Kerk, als de pausen het al niet met elkaar eens zijn. Een monoliet is die Kerk niet meer, en gelukkig maar. Want anders zou zij tot een sekte verworden zijn waar dissidenten gewoon uitgeschakeld worden. In een grijs verleden werden die wel op de brandstapel gezet, maar gelukkig liggen die tijden ver achter ons. Ik hoop dat u er geen heimwee naar heeft.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Moet ik hierop serieus ingaan? Ten eerste bestond de islam niet ten tijde van Jezus, en ten tweede heeft Hij uitdrukkelijk bevolen het geloof te verkondigen en de vrijheid te respecteren van de heidenen om zich al dan niet te bekeren. Als een verkondiger slecht ontvangen werd, dan moest hij op staande voet vertrekken en zelfs het zand van zijn zolen schudden.

U stelt zich niet op het standpunt van de verkondiger, maar van de lijdzame toeschouwer. Hiermee kan ik de zaak kort maar juist typeren.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Wat is nu de officiële leer van de Kerk, als de pausen het al niet met elkaar eens zijn. Een monoliet is die Kerk niet meer, en gelukkig maar. Want anders zou zij tot een sekte verworden zijn waar dissidenten gewoon uitgeschakeld worden. In een grijs verleden werden die wel op de brandstapel gezet, maar gelukkig liggen die tijden ver achter ons. Ik hoop dat u er geen heimwee naar heeft.

U liegt doelbewust als u stelt dat de pausen het niet met elkaar eens zijn. Het onderricht van deze paus is in overeenstemming met de vorige, en die met zijn voorganger enzovoort. Over bepaalde randelementen van het geloof zijn er wel eens discussies geweest, maar dat waren onbelangrijke dingen (zoals de vraag of het vagevuur eeuwig was of niet).

De leer van de Kerk is nog altijd een. Spijtig voor diegenen die zich er niet aan houden, maar dat zijn dan geen katholieken meer.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Een klein beetje vrije recente kerkgeschiedenis vertelt ons dat tot paus Pius IX de bisschop van Rome als "primus inter pares" gold. Tot dan hadden ook locale bisschoppen een serieuze vinger in de pap. Vanaf Pius IX tot en met superpaus Pius XII werd veel meer de nadruk gelegd op het primaatschap van Rome: alleen het Vaticaan was gemachtigd om officiële standpunten in te nemen, de overige bisschoppen wereldwijd, moesten blindelings gehoorzamen.

Dan heeft u nog nooit over de bul van Innocentius XIII gehoord waarin reeds de suprematie van het pausschap werd verwoord (dan zitten we notabene in de 13e eeuw). Of de beroemde bul van paus Bonifatius.

Dat er een zekere centralisatie is gebeurd, is wel een feit. Maar dat verandert niets aan de leer dat de paus de hoeksteen is van de Kerk. U verwart hierbij duidelijk kerkdiscipline met leer.

[ElFlamencoLoco]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

U weet gewoon niet waarover u spreekt. Ga maar eens praten met père Guy, een orthodox priester - en rasechte Waal - die jarenlang pastoor was van een orthodox Arabische parochie en weet wat het is tussen moslims te moeten wonen. Ik wil gerust zijn adres eens voor u opsporen. Dan zult u het getuigenis van de werkelijkheid kunnen aanhoren.

Mijn beste Jan van den Berghe,

Praat u eens met uw eigen ouders of grootouders, of met mensen die vroeger in een kleine plattelandsparochie woonden waar iedereen iedereen kende, en waar de sociale controle bijwijlen verstikkend was. Ik heb in mijn jeugdjaren die tijd nog een beetje meegemaakt, en ik ben écht blij dat dit voorbij is, hoor. Een familielid van me heeft zwaar geleden omdat hij als één van de eersten afstand nam van de kerk. Wat daar gebeurde was Christus onwaardig. De details zal ik dit forum maar besparen.

U zal me wellicht in de schoenen schuiven dat ik ouwe koeien uit de gracht haal. Dat kan ik u evengoed verwijten. Bovendien is Vlaanderen Arabië niet. U stelt het voor dat ENKEL de moslims verantwoordelijk zijn voor samenlevingsproblemen. De werkelijkheid is iets complexer, u bent er zelf het levende bewijs van...

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Waarmee Jezus alleen wilde verduidelijken dat gedwongen bekeringen totaal zinloos zijn. Wie zich niet uit zichzelf bekeert blijft beter een heiden. Gekoppeld aan Zijn woorden i.v.m. naastenliefde werd (en wordt) van christenen verwacht dat zij zich ook jegens heidenen en andersgelovigen welwillend opstellen.Allemaal goed en wel, de katholieke Kerk heeft het nog niet helemaal afgeleerd zich als een monoliet te gedragen. Gelukkig is ze dat de facto niet langer.

Niemand spreekt hier over gedwongen bekeringen. Het is de ononderbroken leer van de Kerk dat het geloof in vrijheid moet worden aangenomen. Uw welwillendheid tegenover de mens in het algemeen verwart u duidelijk met de aanvaarding van andere geloven.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Praat u eens met uw eigen ouders of grootouders, of met mensen die vroeger in een kleine plattelandsparochie woonden waar iedereen iedereen kende, en waar de sociale controle bijwijlen verstikkend was. Ik heb in mijn jeugdjaren die tijd nog een beetje meegemaakt, en ik ben écht blij dat dit voorbij is, hoor. Een familielid van me heeft zwaar geleden omdat hij als één van de eersten afstand nam van de kerk. Wat daar gebeurde was Christus onwaardig. De details zal ik dit forum maar besparen.

Ik kom uit een dorp waar er veel sociale controle bestaat. Nooit heb ik dat als verstikkend aangevoeld. Het grote verschil is, denk ik, dat ik me in een gemeenschap thuisvoel en niet individualistisch reageer. Een mens is een sociaal wezen en hij hoort dan ook thuis in dat sociaal weefsel. Sociale controle is daarbij een bijzonder belangrijk goed. Soms kan het wel eens wegen, maar het maakt ook dat bepaalde uitwassen niet gebeuren.

De eerste christenen waren ook niet mals voor wie afstand nam van de Kerk. De eerste christenen waren zelfs bijzonder streng en hun disciplinaire maatregelen zouden velen van ons met verstomming slaan.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

U zal me wellicht in de schoenen schuiven dat ik ouwe koeien uit de gracht haal. Dat kan ik u evengoed verwijten. Bovendien is Vlaanderen Arabië niet. U stelt het voor dat ENKEL de moslims verantwoordelijk zijn voor samenlevingsproblemen. De werkelijkheid is iets complexer, u bent er zelf het levende bewijs van...

Ik stel dat helemaal niet zo voor; dat maakt u ervan. Gelieve mijn woorden te respecteren en er niet van te maken wat in uw kraampje past. De islam vormt een probleem wat in de toekomst alleen nog maar zal verergeren wanneer men alles op z'n beloop laat. Niet alleen ik zeg dat, maar ook vele anderen (en sommigen zijn echt niet de minsten).

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

En dan verschijnt die ouwe Roncalli ten tonele en laat heel andere geluiden horen, die zijn opvolger overneemt. Johannes-Paulus II daarentegen houdt de teugel weer veel strakker in de hand.

Indien deze "ouwe Roncalli" weer zou keren, dan zou hij met verschrikking aanschouwen wat ze van "zijn" concilie hebben gemaakt. Zo werd nog onder zijn pontificaat de constitutie voor de liturgie afgekondigd. NERGENS in heel dat document staat bijvoorbeeld dat de oude altaren moesten verlaten worden en dat er voortaan op omgekeerde tafels "gevierd" (want tegenwoordig is alles "viering") zou moeten worden. Er staat NERGENS in dat document dat men de vrijheid zou hebben om zelf "eucharistievieringen" in elkaar te knutselen. NERGENS is er sprake van de afschaffing van het Latijn; alleen werd geopperd om de volkstaal een ruimere plaats te geven (wat een goede zaak is). NERGENS is er sprake van handcommunie. NERGENS.

Dan spreek ik nog niet over al de rest. Welke puinhoop hebben ze van de Kerk gemaakt...

[ElFlamencoLoco]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Dan heeft u nog nooit over de bul van Innocentius XIII gehoord waarin reeds de suprematie van het pausschap werd verwoord (dan zitten we notabene in de 13e eeuw). Of de beroemde bul van paus Bonifatius.

Dat er een zekere centralisatie is gebeurd, is wel een feit. Maar dat verandert niets aan de leer dat de paus de hoeksteen is van de Kerk. U verwart hierbij duidelijk kerkdiscipline met leer.

Neemt niet weg dat er heel wat pausen zijn geweest die hun oor te luisteren legden bij dissidenten, i.p.v. ze op de brandstapel te zetten. De redenen daarvoor lopen uiteen, gaande van het platste opportunisme over machtsoverwegingen tot de hoogststaande wijsheid. Waar blijf je dan met de leer dat de paus de hoeksteen is van de Kerk, goed wetende dat onze samenleving steeds sneller evolueert (doldraait?). In theorie klinkt dat allemaal heel mooi, maar waarschijnlijk ben ik iets praktischer ingesteld dan u.

Nogmaals, u stelt de katholieke Kerk bijna gelijk aan een sekte. Als het Vaticaan morgen uw definitie van katholiek toepast, dan verschrompelt de Kerk wereldwijd. Zelfs een dissident als Leonardo Boff, die in de jaren '80 de bevrijdingstheologie predikte in Latijns-Amerika, werd spijts zijn spreekverbod nooit geëxcommuniceerd. Rome zat duidelijk met hem verveeld: enerzijds stond zijn theologie het Vaticaan niet aan, anderzijds wist Rome hoe populair Boff was.

Ik ben katholiek, en ik ervaar de Kerk niet (meer) als verstikkend en allesbepalend, zeker niet nu ik samen met vele andere gelovigen mag zoeken naar manieren om als gelovige minderheid onze plaats te vinden in een geseculariseerde samenleving. Of Daneels nu papabile is of niet zal me worst wezen. Duidelijk is wel dat in Rome al jarenlang zich een machtsstrijd afspeelt achter de schermen, nu meer dan ooit omdat onze huidige kerkvader hoogbejaard is.

Een tijdje geleden las ik nog in de Standaard een interview met Rik Torfs. Eén van zijn mooiste uitspraken was dat de Kerk weer nood heeft aan "ketters", met dien verstande dat het woord "ketter" een verbastering is van "Kathaar", dat dan weer uit het Grieks werd ontleend: "katharos" betekent - u weet het wellicht - "zuiver". Wel, ik beschouw mezelf een beetje als ketter, ook in mijn doen en laten binnen de parochie. Mijn "strenge" pastoor weet dat nochtans zeer op prijs te stellen.

Ik geef grif toe dat ik lang niet alles weet van de officiële kerkdiscipline, zomin als het overgrote deel van de katholieken, overigens. Want mocht men dat van alle gelovigen wereldwijd eisen, dan decimeert de Kerk zichzelf. Mijn gezond verstand, een dosis intuïtie en het me laten inspireren vanuit het evangelie maken me een gelukkig mens die soms ook anderen kan gelukkig maken, of troost bieden in hun ellende. Dát is de essentie van het geloof, en dat koop je niet met boekenwijsheid, wat de officiële leer ook moge beweren...

[ElFlamencoLoco]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Indien deze "ouwe Roncalli" weer zou keren, dan zou hij met verschrikking aanschouwen wat ze van "zijn" concilie hebben gemaakt. Zo werd nog onder zijn pontificaat de constitutie voor de liturgie afgekondigd. NERGENS in heel dat document staat bijvoorbeeld dat de oude altaren moesten verlaten worden en dat er voortaan op omgekeerde tafels "gevierd" (want tegenwoordig is alles "viering") zou moeten worden. Er staat NERGENS in dat document dat men de vrijheid zou hebben om zelf "eucharistievieringen" in elkaar te knutselen. NERGENS is er sprake van de afschaffing van het Latijn; alleen werd geopperd om de volkstaal een ruimere plaats te geven (wat een goede zaak is). NERGENS is er sprake van handcommunie. NERGENS.

Dan spreek ik nog niet over al de rest. Welke puinhoop hebben ze van de Kerk gemaakt...

Wel, toch iets waarover we het eens zijn. Het zoeken naar nieuwe lithurgische vormen heeft inderdaad een chaos veroorzaakt, die nooit gezien was, in de hele kerkgeschiedenis niet.

Het moet gezegd dat ook ik me mateloos kan ergeren aan een onverzorgde lithurgie. Maar - en nu verschil ik mogelijk met met u van mening - mijns inziens heeft dat niet zozeer te maken met het al dan niet respecteren van oude vormelijkheden, maar eerder met het totale gebrek aan kennis van zaken vanwege sommige nieuwlichters. In hoeveel parochies werd het "kerkpersoneel" (koster, lectoren, misdienaars...) goed voorbereid op eventuele vernieuwingen? In mijn eigen parochie is het erbarmelijk gesteld: een organist die zelfs niet de meest elementaire muzikale principes beheerst (wat uiteraard zijn gevolgen heeft voor de kwaliteit van de gezangen), een (vroegere) pastoor met een stuitend gebrek aan goede smaak (de mentaliteit van zo-nauw-steekt-het-niet), lectoren die niet de minste vorming kregen...

Het resultaat: de mensen werden letterlijk de kerk uitgeschreeuwd. Dat is de erfenis waaraan een handvol gelovigen vandaag bezwaard zit. En gelooft u me, er is een groot geloof voor nodig om deze parochie weer op poten te krijgen. Soms voel ook ik het aan als vechten tegen de bierkaai, maar de eerste resultaten beginnen zich toch af te tekenen.

Jonge mensen herontdekken bvb. de waarde van oude kerkmuziek, zoals o.a. Gregoriaanse gezangen. Dat wil nog niet zeggen dat we het Gregorianum in zijn oude positie zullen herstellen, er is zeker ook "modern" materiaal dat zeer de moeite waard is. Op termijn hopen we beide naast mekaar een plaats te geven. En uiteraard hebben we daar goedgevormde musici voor nodig. Allemaal nog tamelijk verre toekomstmuziek, maar ik voel dat ik niet alleen zit met bepaalde ideeën...

Een tijd geleden heb ik nog een aantal vormingsavonden gevolgd voor gebedsleiders. Ook daarin wordt nadrukkelijk gevraagd de officiële gebedenboeken te gebruiken, en een einde te maken aan de irritante praktijk om de beide lezingen te vervangen door niet-bijbelse teksten (als er al van twee lezingen sprake is, want ook daarin gaat men op vele plaatsen in de fout). In een kleine gebedsgroep "oefenen" we de geleerde technieken uit, en op vrij korte termijn zat het gebedslokaal redelijk gevuld, ook met jonge mensen. U zult begrijpen hoezeer ons geloof daardoor gesterkt wordt.

Kortom: ik ben het met u eens dat vele tradities verloren gingen omdat men na Vaticanum II nagelaten heeft zich te herbronnen. Tradities zijn een veruitwendiging van een inspiratiebron. Wanneer die bron opdroogt verliest een traditie haar zin. Nu blijkt dat die bronnen allesbehalve opgedroogd zijn, boort men ze weer aan, en zijn er talrijke oude tradities opgewaardeerd, samen met enkele nieuwere.

Dat de priester de eucharistie vandaag met het gelaat naar de geloofsgemeenschap toe opdraagt is zo'n vernieuwing die ik alleen maar toejuich, al was het maar omdat zij zo veel meer aansluit bij de gang van zaken van het Laatste Avondmaal; toen stond Jezus ook niet met Zijn rug naar zijn apostelen.

Ik ga deze discussie hierbij laten, mijnheer Van den Berghe. Maar eigenlijk verheug ik me dat er naast - waarschijnlijk talrijke - meningsverschillen ook overeenkomsten bestaan. Mag ik u een weldoende nachtrust toewensen?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Nogmaals, u stelt de katholieke Kerk bijna gelijk aan een sekte. Als het Vaticaan morgen uw definitie van katholiek toepast, dan verschrompelt de Kerk wereldwijd. Zelfs een dissident als Leonardo Boff, die in de jaren '80 de bevrijdingstheologie predikte in Latijns-Amerika, werd spijts zijn spreekverbod nooit geëxcommuniceerd. Rome zat duidelijk met hem verveeld: enerzijds stond zijn theologie het Vaticaan niet aan, anderzijds wist Rome hoe populair Boff was.

U verwarte sekte met rechtgelovigheid. Rechtgelovigheid is de Kerk altijd geweest, alleen zijn haar leden dat niet altijd. In onze tijd is er echter zoveel verwarring, zoveel onheil, zoveel dwaalleer dat heel veel mensen gewoon niet meer weten waar ze eigenlijk nog in geloven moeten. Pastoor A zegt dat er geen hel is. Priester B leert dat Maria geen maagd is. Broeder X komt ook nog eens doodleuk vertellen dat Jezus helemaal geen goddelijk persoon is. Enzovoort. Of zoals de middeleeuwers al wisten: geen erger kwaad dan van de geestelijkheid. Juist heel veel geestelijkheid heeft vanaf de jaren zestig het volk Gods verwart, waardoor de leegloop nog in grote mate is versneld (al waren er ook andere oorzaken).

Het Vatikaan heeft jarenlang een veel te brave koers gevaren. Vooral paus Paulus VI was bang krachtige maatregelen te nemen, wat ook verklaart waarom bepaalde figuren met de meest afwijkende leringen niet in de ban werden gedaan. Op het einde van zijn pontificaat zag Paulus VI echter in dat hij verkeerd had gehandeld en in een van zijn laatste pastorale brieven schrijft hij dan ook dat "de rook van de Satan in de Kerk is binnengedrongen".

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Het moet gezegd dat ook ik me mateloos kan ergeren aan een onverzorgde lithurgie. Maar - en nu verschil ik mogelijk met met u van mening - mijns inziens heeft dat niet zozeer te maken met het al dan niet respecteren van oude vormelijkheden, maar eerder met het totale gebrek aan kennis van zaken vanwege sommige nieuwlichters. In hoeveel parochies werd het "kerkpersoneel" (koster, lectoren, misdienaars...) goed voorbereid op eventuele vernieuwingen? In mijn eigen parochie is het erbarmelijk gesteld: een organist die zelfs niet de meest elementaire muzikale principes beheerst (wat uiteraard zijn gevolgen heeft voor de kwaliteit van de gezangen), een (vroegere) pastoor met een stuitend gebrek aan goede smaak (de mentaliteit van zo-nauw-steekt-het-niet), lectoren die niet de minste vorming kregen...

Er waren vroeger natuurlijk onvolkomenheden, maar de liturgische regels zorgden er al voor dat vele afwijkingen die we nu zien niet konden gebeuren. In die zin was de liturgische gestrengheid een dam, een bescherming voor de priester tegen zichzelf, een bescherming van het volk tegen zichzelf (woorden van een oude parochiepriester).

In de liturgische "vernieuwing" heeft men het vele mooie gewoon weggegooid. Ach, het gaat niet zozeer om dat Latijn. Er mocht wel een plaats gegeven worden aan de volkstaal, maar men heeft heel het ritueel, alle waardevolle teksten de vuilbak ingekieperd. De orthodoxen waren en zijn in dat opzicht veel verstandiger. In een recent interview verklaarde de huidige patriarch van Constantinopel dat de liturgie niet het terrein van de experimenten is, wel van de vertalingen. Ik zie dan ook dat orthodoxe kerken in de diaspora hun oude Griekse, Slavische of Bulgaarse teksten getrouw vertalen naar de taal van het land waar hun diaspora nu bevindt. Ze gooien hun liturgie niet weg zoals de RKK in het Westen heeft gedaan. Ook hun eeuwenoude muziek gooien ze niet in de prullenmand.

Maar bij ons werd de oude liturgie regelrecht de vuilbak ingekieperd, inclusief alle prachtige muziekstukken die generaties lang uit het hoofd kenden. Van de ene dag op de andere moest het verdwijnen. Wat kwam er in de plaats? Heel povere moderne liedjes. En een heel armzalig, showachtig "ritueel" (voor zover dit woord erop kan toegepast worden).

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Dat de priester de eucharistie vandaag met het gelaat naar de geloofsgemeenschap toe opdraagt is zo'n vernieuwing die ik alleen maar toejuich, al was het maar omdat zij zo veel meer aansluit bij de gang van zaken van het Laatste Avondmaal; toen stond Jezus ook niet met Zijn rug naar zijn apostelen.

Dat is iets wat helemaal niet toe te juichen is, omdat het een totaal verkeerde oriëntatie en gronding van de liturgie verraadt. De mis is geen onderonsje van een priester die optreedt voor een publiek.

De vergelijking met Jezus' laatste Avondmaal gaat trouwens niet op. Indien men dat ene aspect eruit haalt als normerend, moet men ook de andere zaken eruit halen. Jezus' stond niet, maar lag aan tafel. Jezus' celebreerde geen Mis, maar verrijkte het joodse Paasmaal met de instellingswoorden. En die laatste werden op totaal verschillende tijdsstippen uitgesproken, los van elkaar.

De oriëntatie van de priester met het gelaat naar het oosten (of de absis van de Kerk) is zoveel rijker en het toont een bijzonder krachtige dynamiek die de mis "met het gelaat naar het volk" totaal ontbeert.

In de traditionele opstelling (reeds in voege vanaf het vroege christendom - de heilige Ireneus van Lyon beschrijft het al, en dat is een apostelleerling) is de priester als de herder die zijn kudde, het volk Gods, vooropgaat en leidt naar de ene God. Samen met het volk leidt hij het volk bij dat gebed, dat opgaan naar de Heer. Vandaar dat de Mis vroeger heel toepasselijk begon met de woorden "Introibo at altare Dei". "Ik zal opgaan naar Gods altaar" (woorden uit een psalm). Tegelijkertijd steekt er nog een andere, veel grotere symboliek achter, nl. ons leven als een opgang naar God, een pelgrimstocht naar het eeuwig leven. Daarnaast waren er nog de symbolische aspecten van het uitkijken naar het licht (oosten, waar de kerken op georiënteerd waren), het eeuwige Licht dat zowel Christus als het eeuwig leven voorstelde.

Ik ervaar altijd die krachtige symboliek als ik de gelegenheid een traditionele mis of een viering bij de orthodoxen mee te maken. Heel wat anders dan de ervaring die ik opdoe als ik uit node of uit sociale verplichting naar een van die zit-en-blaadjesmissen moet gaan. Altijd weer komen me bij die traditonele opstelling die beschrijving van de heilige Ambrosius weer in gedachten wanneer hij een mis in zijn basiliek beschrijft, waarbij heel het volk samen met de priester gericht zijn naar het oosten, de handen opgeheven (zoals toen nog gebruikelijk was bij alle gebeden), biddend terwijl de zon opkomt. Dat moet indertijd heel indrukwekkend geweest zijn, vooral voor mensen die toen nog zo dicht ook bij de symboliek en kracht van de natuur stonden.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco

Ik ga deze discussie hierbij laten, mijnheer Van den Berghe. Maar eigenlijk verheug ik me dat er naast - waarschijnlijk talrijke - meningsverschillen ook overeenkomsten bestaan. Mag ik u een weldoende nachtrust toewensen?

Ik wens u van harte hetzelfde toe.