De nieuwe Bijbel.

[harriechristus]

Het monotheïsme.

Dan lees ik in Prisma ook nog dat de oorspronkelijke godsdienst der joden geen monotheïsme was, maar een monolatrie.
Een consequent monotheïsme treedt pas tijdens de ballingschap aan het licht (Deutero-Jesaja).
Inderdaad, want zo werd in de tien geboden het bestaan van andere goden niet ontkend, ze mochten alleen niet aanbeden worden.
Exodus 20:3 3 Gij zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben.
Wiki: Het idee dat er maar één God is (monotheïsme: Gr. theos, "god") ontstond waarschijnlijk pas in de Hellenistische tijd, toen in het oostelijke Middellandse Zeegebied Griekse en Levantijnse culturen en ideeën meer dan ooit met elkaar in contact kwamen, elkaar wederzijds beïnvloedden en, onder andere, allerlei gedaanten van de Griekse filosofie greep kregen op de manier waarop over het idee "God" werd gedacht. Allerlei plaatselijke godheden werden met elkaar geïdentificeerd: men concludeerde bijvoorbeeld dat de Griekse oppergod Zeus (of de Romeinse oppergod Jupiter) en Jhwh, de god van Jeruzalem, één en dezelfde God waren. Het idee dat er verschillende goden zouden bestaan was niet meer in overeenstemming met de rede (de logos), en slechts volgens de rede was het gepast te spreken over God.

[harriechristus]

Een God als geest en schepper en wetgever.

De idee dat er maar een god zou zijn is door de Griekse filosoof Xenophanes (560 - 478 vc) beweerd, waar ik al eerder iets over geschreven heb.
Nochtans nog niet duidelijk als Geest, wat Anaxagoras (500 - 428 vc) heeft uitgevonden met zijn "Nous" als denkende, redelijke en almachtige Geest.
Aldus veronderstel ik dat de vier elementen van de joodse religie: dat er maar een god zou zijn als geest en schepper en als wetgever, zich in de Griekse cultuur heeft herhaald, maar nu niet meer als geloof, maar als denken, als filosofie in de volgorde van Xenophanes, Anaxagoras en wat de wet betreft moet ik dan aan Socrates denken, die over de ethiek na begon te denken.
Nochtans zijn er meerdere wetgevers geweest, zoals Hammurabi, die leefde van 1795 tot 1750, dus veel eerder dan Mozes, maar het schijnt dat de wetten van de joden vooruitstrevend waren in die tijd.

[harriechristus]

En een bekende Griekse wetgever is Solon (640 - 560).
Uit Wiki:

1 - Behalve in moordzaken wordt de strafmaat verlicht ten opzichte van de Draconische codex.

2 - Er wordt een koppeling gemaakt tussen de bestuurlijke - en de vermogensklassen, ofwel Timocratie (de pentekosiomedimnoi, de hippeis, de zeugitai en de thetes).

3 - Allerlei bestuurlijke organen worden gereorganiseerd of ingesteld. De armste bevolkingsgroep wordt alleen toegelaten tot de volksvergadering en de volksrechtbank. De raad van Areopagus wordt voortaan bemand door oud-archonten en houdt toezicht op de wetten.

4 - In een situatie van politieke onrust is elke burger verplicht om de partij te kiezen die men het rechtvaardigste acht.

5 - De huwelijkswetgeving is gericht op het verwekken van kinderen en schrikt gelds- en machtshuwelijken af.

6 - Het is verboden om kwaad te spreken van de doden.

7 - Het is toegestaan om bij testament goederen na te laten aan niet-familieleden.

8 - Regelgeving ten aanzien van kuisheid en veiligheid van vrouwen tijdens de bijzondere religieuze vrouwenfeesten.

9 - Regels die het rouwmisbaar en de begrafenisriten beperken. Op de ouders rust de plicht om de kinderen een ambacht te laten leren; voldoen zij hier niet aan, dan zijn de kinderen ook niet verplicht om de oude dag van hun ouders te ondersteunen.

10 - De regels inzake overspel zijn strenger voor de vrouw dan voor de man. Iedereen moet zijn eigen waterputten graven, maar als men geen water vindt, heeft men het recht de put van zijn buren te gebruiken.

11 - Allerlei praktische regels worden gegeven die gemeen hebben dat men verplicht is zijn naaste geen overlast te bezorgen (bij het planten van bomen, het graven van greppels, het plaatsen van bijenkorven, overlast van honden enz.).

12 - Er worden uitvoerbeperkingen ingesteld voor alle landbouwproducten behalve olijfolie op straffe van vervloeking of 100 drachmen boete. De opbrengst van de Attische bodem moet worden gebruikt om de inwoners van Attica te voeden en niet als ruilmiddel voor luxegoederen.

13 - Buitenlanders (metoiken) die een ambacht uitoefenen en met hun hele gezin in Athene komen wonen, kunnen het burgerrecht krijgen.

14 - Ten slotte wordt een hervorming van de tijdrekening bij wet vastgelegd, die het verschil tussen maanjaar en zonnejaar moet harmoniëren. Als zeeman moet Solon voldoende astronomische kennis opgedaan hebben om een dergelijke hervorming te kunnen doorvoeren, voorbeelden kan hij aan de Egyptische kalender hebben ontleend en het belang van een kloppende kalender kende hij als koopman, aangezien betalingstermijnen meestal in maanden werden uitgedrukt.

[harriechristus]

De Perzische religie.

Nu mogen we natuurlijk ook de Perzische religie niet vergeten met slechts een god van Zarathustra als de ware scheppergod, de god van licht en waarheid, hoewel daar later het accent is komen te liggen op de onoverbrugbare tegenstelling tussen de goede en de kwade god: Ahura Mazda en Angra Mainyu, als tegenstelling dus en dan ook als dualisme kan worden begrepen, wat overigens ook in de Bijbel aanwezig is en pas als alle kwaad aan het einde der tijden overwonnen zal zijn, die ware Ene God tevoorschijn moet komen, en in het christendom dan samen met zijn Zoon en de Heilige Geest.

[harriechristus]

Het Zurvanisme.

Gedurende de eeuwen na Zoroaster ontstond een tegenbeweging, het Zurvanisme, waar men zowel Ahura Mazda als Angra Mainya beschouwde als nakomelingen van Zurvan Akarana (letterlijk Eindeloze Tijdruimte). Dit liet toe het probleem te omzeilen van het scheppen van het kwaad door de scheppergod, of dit althans te hebben toegelaten. Aan het einde der tijden, zo zei men, zou Ohrmazd regeren en alles doen voor zijn plezier.

[harriechristus]

Een heldere en duidelijke voorstelling van zaken.

In de Perzische religie speelde ook het laatste oordeel een grote rol waarbij het goede definitief over het kwade zou zegevieren.
Aldus zou men daarbij kunnen bedenken dat onder invloed daarvan de joodse religie was voltooid in vier basis elementen: de ene God(1) die schepper is(2) en ook wetgever in het onderscheid van goed en kwaad(3) en bij het laatste oordeel(4) de goede mensen ten hemelen zal doen stijgen en de slechte voor eeuwig in de hel zal werpen*.
Streng maar rechtvaardig, eenvoudig en duidelijk.
En zeer gelijkende op de Perzische religie, die ook nog ten tijde van Jezus Christus de aller grootste was.

[harriechristus]

*De brug van het laatste oordeel.

Bij de Perzen was het laatste oordeel voorgesteld als overgang over de Chinvat-brug, waarbij de slechte mensen naar beneden zullen vallen in de hel en het de goede mensen lukt aan de overkant in de hemel te komen.
Ook wel voorgesteld als een groot kromzwaard, waarbij het de goede mensen gelukt over de scherpte van het zwaard te lopen en de slechts mensen in tweeën worden gesneden, dus dwars door hun kruis tot aan het kruintje van hun schedel.
Dik pech gehad dus.

[harriechristus]

Het natuurlijke licht, de kleur en de zwarte duisternis van de Geest.

Maar het essentiële verschil is toch dat bij de Perzen het licht wordt aanbeden, Ahura Mazda dus, voorgesteld als een gevleugelde zonneschijf, een voorstelling die we ook bij de Egyptenaren vinden, en dat de Joden God als Geest aanbidden, wat ik overigens als zwarte "kleur" voorstel, misschien vanwege de zwarte bijbel, terwijl het zuivere licht helder is, wit, met daarbij ook nog de veelkleurigheid.
Alsof met de overgang van de natuur naar de geest de ellende pas goed begint: de zwartgalligheid en met name bij de christenen de extra nadruk op de eigen zondigheid, die dan ook nog erfelijk is.
De leer van Zarathustra heeft zulk een eenzijdige leer der zondigheid, die ook nog erfelijk zou zijn, niet.
En ook niet zo dat de mens voor eeuwig in de hel zou komen.
De straf moet overeenkomstig de misdaad zijn en ook zo dat de mens daardoor gecorrigeerd wordt en uiteindelijk iedereen in de hemel komt.
En het oordeel over de mens is overeenkomstig wat hij feitelijk goed en kwaad heeft gedaan en niet naar een gedachte erfelijkheid van zondigheid*.
Dit lijkt mij heel wat redelijker te zijn.
Zie hiervoor voor verdere informatie in het boek: Handboek van de wereldgodsdiensten in woord en beeld - Voorhoeve den Haag.

[harriechristus]

De erfzonde.

*Als het om erfelijkheid gaat, dus zo wat het eigene van de mens is, dan is er evenzeer sprake van erfelijke goedheid, want wij allen zijn zowel tot het goede als het kwade geneigd, beide dus, en niet alleen maar het kwade.
In de mens is evenzeer de ontwikkeling van de Geest om de natuur te boven te komen, waar hij zich overigens ook mee moet verzoenen, omdat de waarheid de eenheid van beide is.
En het is niet zo dat de natuur alleen maar het kwade zou zijn en de geest alleen maar goede. Beide: zowel goed als kwaad zijn zowel in de natuur als ook in de geest te vinden*.
In de Geest is dat de negativiteit, de antithese in de dialectiek, terwijl de natuur zelf uit de logica van de geest is voortgekomen, dus daarin ook een goede grondslag heeft, of beter: zowel goed als kwaad is.
Verder is de ontwikkeling van het goede over het kwade een eindeloos ontwikkelingsproces tot steeds grotere heiligheid, niet als een eenmaligheid zoals het in de oude Bijbel wordt voorgesteld.
Ware dat zo dan zou het met het leven afgelopen zijn, want er zou verder niets meer te beleven zijn dan "eindeloos op de harpjes te spelen", wat nogal stompzinnig is.

[harriechristus]

De concrete Geest.

*Ik moet dan aan Börger denken die steeds maar weer herhaalde dat de natuur als het onbewuste het negatieve en verkeerde was en de geest het goede, maar de natuur is een hogere cultuur van de microwezentjes: wie kan er een boom maken? Vanuit die visie bezien is de natuur juist het hogere, waar onze kleine geest nog lang niet aan kan tippen.
Wel heeft de natuur als zodanig zelf nog geen bewustzijn, maar ze bestaat wel als bewustzijn voor ons en nog meer in het hogere bewustzijn van de microwezentjes, kortom: ze maakt wel deel uit van onze geest en die van de microwezentjes nog meer.
De concrete geest (en de geest is pas geest als ze concreet is) omvat ook de ziel en de natuur.

[harriechristus]

De Joden en de Grieken en het christendom.

Nu wil ik die zwartgalligheid toch nog zo uitleggen dat uit de duisternis het licht geboren wordt, het licht van de Geest als een nieuw standpunt en wel zo dat dat bij de Joden als geloof is ontstaan, maar zich bij de Grieken verder heeft ontwikkeld in het denken der filosofie en ten derde dat beide, in aanraking met elkander gekomen, als synthese het christendom hebben geopenbaard.

[harriechristus]

De wet.

Bij Prisma lees ik nog dat na de terugkeer van de Joden uit Babylon de tempel herbouwd werd en Ezra zich concentreerde op het voorlezen en het verklaren der wet en het Jodendom tot een wetsgodsdienst is geworden (blz.83 van de godsdienst der volkeren van Ringgren en Ström).
Nu is de wet natuurlijk belangrijk, want dat behoort tot de ethiek en deze regelt de onderlinge verhoudingen der mensen in het respect voor elkander.
Maar in veel ruimere zin ook de organisatie van de maatschappij als geheel.
En dan ook nog de idee die de mensen over God hebben en hun verhouding tot Hem.
Zo heet het in de tien geboden dat God de enige God wil zijn en zeer jaloers is en wraak neemt tot in de derde en vierde generatie als iemand een andere God zou willen vereren.
Niet erg aardig dus om de kinderen en de kleinkinderen en ook nog de achterkleinkinderen en die daarna ook nog te laten boeten.

[harriechristus]

Exodus 20:6
Maar voor hen die Mij liefhebben en mijn geboden onderhouden ben Ik een God die goedheid bewijst tot aan de duizendste generatie.
Nu, van die goedheid hebben de Joden weinig gemerkt als we denken aan de diaspora en de holocaust.
Of we moeten aannemen dat geen enkele Jood er iets van terecht heeft gebracht, dat kan ook nog en de beloofte op de christenen is over gegaan.
En dan hebben de Joden uit angst voor hun God der wrake hunne wetten uitgesponnen tot in de kleinste details, deels juist, zoals ook onze wetten, maar ook deels uit allerlei bijgelovigheid, zoals de spijswetten en de sabbatrust, waarmee nauwelijks valt te leven.
Van levende werkelijkheid is het aldus een lijk geworden, ook vanuit de idee dat wat God beweert voor alle eeuwigheid waar moet zijn en geen verdere ontwikkeling verdraagt.

[harriechristus]

Zelfs Jezus maakt er nog een potje van door te beweren:
Mattheus 5:17: Denk niet dat Ik gekomen ben om de Wet of de Profeten op te heffen. Ik ben niet gekomen om ze op te heffen, maar om ze te vervullen.
[18] Want Ik verzeker jullie; eer hemel en aarde vergaan, zal er niet één punt of komma van de wet afgaan voor het allemaal gebeurd zal zijn.
[19] Wie één van die geringste geboden ontkracht en dat de mensen leert, zal de geringste genoemd worden in het koninkrijk der hemelen. Maar wie ze onderhoudt en leert, zal groot genoemd worden in het koninkrijk der hemelen.
[20] Want Ik zeg jullie: als jullie gerechtigheid niet méér betekent dan die van de schriftgeleerden en farizeeën, zul je het koninkrijk der hemelen zeker niet binnengaan.

Dat is weinig liefdevol en zeer kleinzielig en uiting van een neurotische op angst en wraakzucht gebaseerde mentaliteit, zoals dat later in de katholieke kerk met name zijn vervolg heeft gekregen en ook nog in het protestantisme.

[harriechristus]

De erfzonde en de erfelijke goedheid.

Nu, wat die wraak over drie a vier generaties betreft, komt onwillekeurig de vergelijking op met de idee der erfzonde, die door de christenen is bedacht, maar in Genesis niet zo letterlijk staat beschreven.
En dan zou de zonde van Adam en Eva slechts voor 3 a 4 generaties gestraft moeten zijn.
Maar enige redelijkheid zit daar wel in, dat de zondeval aan alle mensen toekomt, dus aan de menselijke soort en dat daar iemand mee begonnen moet zijn, dus het bewustzijn van goed en kwaad eens tot de mensheid doorgedrongen moet zijn.
Overigens niet alleen het kwaad, maar ook het goede, dus men zou even zo goed van een erfelijke goedheid kunnen spreken, temeer daar God de goedheid tot duizend generaties beloont, dus zo ongeveer 20.000 jaar, dat is geen kleinigheid en hebben de in Jahweh goede gelovigen nog zo'n 14.000 jaar sinds de schepping tegoed aan Gods welwillendheid.
Dit dan volgens de Willibordbijbel, want in andere bijbels staat iets anders, niet duizend generaties, maar:
Exodus 20:6 En doe barmhartigheid aan duizenden dergenen, die Mij liefhebben, en Mijn geboden onderhouden.
Uit de Statenvertaling.
Wat mij niet juist vertaald lijkt te zijn in vergelijking met de eerder genoemde generaties (moet God dat herhalen) en dat God van al die goede mensen slechts een aantal duizenden uit zou kiezen, in plaats van allemaal.

[harriechristus]

Het extra kwaad van de mens.

Nu kennen ook de dieren al het goede en het kwade, in die zin dat dieren elkaar opvreten, maar bij de mens is dat verder ontwikkeld, want de mens is in staat de medemens te kwellen en te martelen en te doden, niet speciaal omwille van de noodzaak van voedsel, dus om de medemens op te eten, maar om psychische redenen zijn ongenoegen in het leven af te reageren op een ander of omwille van de wraak of gewoon uit sadistische boosaardigheid*.

[harriechristus]

Oorspronkelijk geplaatst door harriechristus

Het extra kwaad van de mens.

Nu kennen ook de dieren al het goede en het kwade, in die zin dat dieren elkaar opvreten, maar bij de mens is dat verder ontwikkeld, want de mens is in staat de medemens te kwellen en te martelen en te doden, niet speciaal omwille van de noodzaak van voedsel, dus om de medemens op te eten, maar om psychische redenen zijn ongenoegen in het leven af te reageren op een ander of omwille van de wraak of gewoon uit sadistische boosaardigheid*.

*Evenzeer is de mens in staat extra goed te doen, dus dat houdt elkaar in evenwicht.

[harriechristus]

En bovendien is de mens in staat van het goede en het kwade van het leven een geestelijk probleem te maken, dus er over na te denken, zich daarmee te kwellen waarom het kwaad bestaat, en te pogen daarvoor een oplossing te vinden, zoals door meest ideale wetten te bedenken om de menselijke betrekkingen te regelen, zoals in de gedachte: "wat U niet wilt dat U geschiedt, doe dat dan ook een ander niet!"
En zo zijn er nog veel meer van zulke ideeën van goede wille.

[harriechristus]

Maar we moeten daarnaast ook een onderscheid maken tussen het goede en kwade waartoe de mens in het algemeen in staat is, en het karakter van de individuele mens.
Niet iedereen is een slecht of zondig mens en het is ook niet zo dat als de ouders slecht zijn dat de kindere dan ook hetzelfde slechte karakter zouden moeten hebben.
Of omgekeerd dat goede ouders ook goede kinderen verwekken of dat een goede opvoeding altijd goede kinderen voort zou brengen.
Dus de idee van de "erfelijkheid" (dus de eigenschap van de soort mens als het om de ethiek gaat) zegt nog niks over de individuele mens, wat apart bekeken moet worden.
Nu zullen goede kinderen natuurlijk wel lijden onder hunne slechte ouders, maar dat alleen omwille van de toevalligheid dat ze nu eenmaal door slechte ouders zijn verwekt, niet omdat het een straf zou zijn, want daarvoor is geen goede reden te bedenken.
In die zin moet ik ook aan het onredelijke denken dat pas geboren kinderen die nog niet zijn gedoopt, niet in gewijde aarde begraven mogen worden, omdat ze de zegeningen van het christendom zouden missen, dus het geloof in Jezus.
Wat kan in godsnaam dat pas geboren, nog totaal onschuldige babietje daar nu aan doen?**

[harriechristus]

Oorspronkelijk geplaatst door harriechristus

Wat kan in godsnaam dat pas geboren, nog totaal onschuldige babietje daar nu aan doen?**

**Al zou je wel kunnen bedenken dat het babytje al reeds in de genen de neiging heeft tot het kwade of omwille van een vorig leven, maar feitelijk heeft het nog niks kwaads gedaan.
En de ouders of de dominee en de pastoor kunnen hier ook nog helemaal niks van weten, of daar een heilig kindje in de wieg ligt of een toekomstige misdadiger.
Vauit het geloof wordt slechts uitgegaan van de idee van de algemene zondigheid, de erfzonde dus, zonder ook de erfelijke goedheid te erkennen en zonder een verschil te maken in de individuele goedheid of slechtheid en de werkelijke daden (hoewel in de biecht dan weer wel) en ook in hoeverre de mens door goede of slechte opvoeding of andere omstandigheden al of niet verantwoordelijk is.