Bart de Wever in De Morgen 12-5-2007

[luc broes]

BDW krijgt een zeer uitgebreid interview in DM
Wie heeft dit gelezen en wie heeft daar aantekeningen bij?
Ik ben VB-er, maar mijn bedoeling is niet BDW aan te vallen (hopelijk doen anderen dat ook niet) wel om enkele critische bemerkingen te maken.
Ik heb begrip voor de taktiek van BDW om via het kartel CD&V-NVA zijn programma (gedeeltelijk) te verwezenlijken. Ik hoop dat hij er succes mee oogst, hoewel ik er sterk aan twijfel. Maar hopelijk heb ik daarin ongelijk.

Waarom krijgt BDW zoveel aandacht in DM? Ik denk dat daarover niet de minste twijfel bestaat: DM hoopt daardoor het VB te beschadigen, en zeker niet om de idealen van BDW een klankbord te verschaffen.

CD&V verklaart dat er wederzijds respect en vertrouwen is, zeker na het incident met JMDD. Neem me niet kwalijk maar dat is ronduit belachelijk. Die zaak heeft aangetoond hoe wankel de samenwerking is en vooral wie bepaalt wat mag en wat niet.

Ik heb persoonlijk BDW begroet op de receptie na het Zangfeest. Hij stond er helemaal alleen met vrouw en kroost. Ik vond het een goed zangfeest, er werd goed gezongen, en er waren nuchtere toespraken oa van Remi Vermeiren (Manifest voor een zelfstandig Vlaanderen - De Warande-).
In DM zegt BDW 'op het Zangfeest ben je soms geneigd elke hoop te verliezen....het publiek wordt heel sterk door emoties en weinig door ratio gedreven'.
Ik vind dat vanwege Bart een weinig rationele benadering om te verwachten dat op een Zangfeest niet de emotie maar wel de ratio zou doorwegen.
Als ik naar de Dubliners luister weegt bij mij ook de emotie door.

BDW verwacht dat op een Zangfeest de ratio doorweegt, maar de emotionele politicus BDW haalde JMDD binnen, 'een gedroomde kans om het VB pijn te doen'.
De ratio gebiedt politicus BDW om Vlaamse onafhankelijkheid te verwezenlijken, niet om het VB (die dat ook wil) pijn te doen

BDW stelt vast dat eindelijk in de 70-tiger jaren Vlaanderen er in geslaagd was haar Vlaamse identiteit terug politiek neutraal te maken. Maar dat nadien het VB de slinger weer helemaal teruggedraaid heeft.
Ik meen dat historicus BDW hier blind is voor de hedendaagse werkelijkheid. De massale ongecontroleerde immigratie samen met de multiculturele heilsleer als een door de staat opgelegde godsdienst, heeft de verdediging van onze eigen identiteit tot een zonde verklaard.
Dat werd zopas nogmaals zeer duidelijk in Frankrijk toen Sarkozy in volle kiesstrijd de Franse identiteit centraal stelde, tot grote verontwaardiging van links. Identiteit was het thema van 'uiterstrechts! Foei!

Als BDW denkt dat Vlaamse identiteit door toedoen van het VB in de gevarenzone beland is dan dwaalt de historicus

[Knuppel]

Waarom krijgt BDW zoveel aandacht in DM? Ik denk dat daarover niet de minste twijfel bestaat: DM hoopt daardoor het VB te beschadigen, en zeker niet om de idealen van BDW een klankbord te verschaffen.

Dat bevestigt Dewever zelf met zijn laatste antwoord.

Oorspronkelijk geplaatst door Bart Dewever

"Weet je, ik heb een blinde vlek als het over het Vlaams Belang gaat. Ik ben er zo op gebeten terrein terug te pakken dat ik dan even al de rest vergeet. Dat was ook de reden waarom ik de affaire met Dedecker zo fout heb ingeschat. Het was een gedroomde kans om het Belang pijn te doen.

[HAMC]

Oorspronkelijk geplaatst door Bart Dewever
"Weet je, ik heb een blinde vlek als het over het Vlaams Belang gaat. Ik ben er zo op gebeten terrein terug te pakken dat ik dan even al de rest vergeet. Dat was ook de reden waarom ik de affaire met Dedecker zo fout heb ingeschat. Het was een gedroomde kans om het Belang pijn te doen.

Als dit waar is dan is BDW... wat eigenlijk, bekrompen?

Alleszins is hij dan het haatdragende nietsontziende type. Heel gevaarlijk zo iemand die vanuit zijn emoties redeneert, best geen macht geven zo een mens.

[Knuppel]

"Ik heb geen vijanden meer nodig, maar tegenstanders blijven handig"
Bart De Wever en zijn interview in de Morgen
Yves Desmet

De Morgen - 12 mei 2007



Wat drijft hen de komende campagne in, wat bepaalt hun wezen, hun politieke ziel? De Morgen plakte weken op hun vel, praatte met vriend en vijand, en heel lang met de betrokkene zelf.

Wie Bart De Wever een paar weken volgt, verrijkt moeiteloos zijn kennis van militaire metaforen. Voortdurend worden flanken afgedekt, fronten bezet, schaarbewegingen gerepeteerd, manoeuvres gedecodeerd.
Ook als hij het over zichzelf heeft: "Mijn grootste karakteriële eigenaardigheid is dat de vuurlinie mijn favoriete habitat is."

Woensdagmiddag. Op het partijhoofdkwartier De Barricade verzamelen woordvoerders Ben Weyts, Piet De Bruyn, politiek directeur Piet De Zaeger, kabinetard Stefaan Huysentruyt (ex-De Tijd) en Bart De Wever, die zoals altijd te laat binnenstapt met zijn kenmerkende slungelige pas. Een kale ruimte, op het randje van het schrale. De partij bulkt niet van het geld. Het is de N-VA-warroom, het campagneteam dat ervoor moet zorgen dat de partij op 10 juni het verhoopte resultaat behaalt in Vlaanderen, maar ook - en misschien vooral - binnen het kartel zelf. Vijf pizzadozen, cola light, een aanvraag van een zakenclub voor een voordracht van Bart De Wever, maar "die mag het niet alleen hebben over zijn verwezenlijkingen". De voorzitter: "Dat laatste kan geen enkel noemenswaardig probleem stellen." Zelfspot, daar zijn vriend en vijand het over eens, is een van zijn innemendere kantjes.

Of Open Vld nu echt zo stom gaat zijn nog een congres over migratie te organiseren, waarom ze nu altijd over dat klimaat zitten te mekkeren, het boek van De Gucht, de Knack-uitval van Noël Slangen.

Bart De Wever: "Ik begrijp echt niet waar die gasten mee bezig zijn."

Piet De Zaeger: "Een tripartite misschien?"

Bart De Wever: "Dan toch één waar ze zelf niet in zitten."

De voorzitter wil profiteren van een levensgrote opportuniteit: zo goed als zeker gaat de Scottish National Party volgende vrijdag de grootste partij van Schotland worden, met een sociaaldemocratisch en nationalistisch programma dan nog wel, waarin een referendum over de onafhankelijkheid van Schotland wordt aangekondigd. Het kan dus en dat moet onder de aandacht van de Vlaamse pers worden gebracht. Met een persconferentie, desnoods een persmededeling, met het uitdelen van gratis maltwhisky op straten en pleinen (een idee dat het niet haalt wegens strijdig met de kieswetgeving) of met een fotoshoot met SNP- en N-VA-leiders. Alle mogelijke scenario's met voor- en nadelen passeren meer dan een half uur de revue. "Een Schot in de roos", wordt wegens al te ludiek niet weerhouden als titel.

De Wever stort zich in een historische uiteenzetting over Robert de Bruges, een Vlaming die ongeveer duizend jaar geleden naar Schotland emigreerde en de Vlaamse Leeuw meenam, die tot op vandaag op de wapenschilden van Schotland en Engeland prijkt. Kan het Schotse volkslied niet weerklinken als iemand vrijdag de N-VA-website aanklikt? Kunnen we ook geen referendum over Vlaamse onafhankelijkheid vragen voor 2010? En zal Jo Vandeurzen dat leuk vinden? Het is verbazend hoeveel fanatieke energie wordt gestopt in wat niet meer dan een detail is.

Dat fanatisme is helemaal De Wever, zegt zijn jeugdvriend en studiegenoot Frederic Destoop:
"Toen hij hier kwam helpen verhuizen, vonden wij om 22 uur dat het wel mooi was geweest voor die dag. Hij niet, hij bleef tapijt plakken tot 4 uur 's nachts. Hij moet en zal resultaat zien." Nog straffer is het badmintonverhaal. De atletische Destoop had De Wever de sport aangepraat, bezorgd om zijn iets te corpulente boezemvriend. De Wever gaf toe, maar kreeg voortdurend genadeloos op zijn kas. "Ik zag hem een paar maanden niet en toen we weer begonnen te spelen was hij spectaculair verbeterd. Nog wat later liet hij me alle hoeken van het veld zien, ik kon er niet meer tegenop." De Wever bleek in het geheim een half jaar training te hebben gevolgd bij een Belgisch kampioen badminton."

De Wever grijnst als we hem met het verhaal confronteren: "Toegegeven, ik ben een competitiebeest. Alleen moet je je gevechten wel kiezen. Ik kan perfect aanvaarden dat er dingen zijn waar ik geen schijn van kans maak. Maar in de gevechten die ik kies, probeer ik de beste te zijn. Frederic weet me op terreinen te lokken waar ik eigenlijk niet op wil, maar ik ben dan wel zo fanatiek dat ik ook daar wil winnen, zeker tegen hem."

"Het badmintonverhaal is wel het fanatiekste dat ik ooit in mijn leven heb gedaan. Ik ben een slechte verliezer, zo bitter dat ik de grote middelen heb gebruikt: ik ga u nog hebben, ik zal er alles aan doen, maar ik ga u hebben. Het rare is, als dat dan gebeurt, als je hem verslaat, is de lol er meteen af. Er was daarna geen voldoening meer, geen drive om nog verder te spelen. We zijn dan ook gestopt. Wat zegt dat nu over mij als mens? Niet veel goeds zeker?"

Overigens: Destoop is een belgicist, afkomstig uit een Franstalige Vlaamse familie en voedt zijn kinderen tweetalig op.

Ook al lijkt het soms alsof hij er altijd geweest is, toch is De Wever pas sinds 2004 verkozen. Enkele jaren daarvoor stak hij, toen nog historicus aan de universiteit, zijn neus aan het raam als lid van de Oranjehofgroep, een clubje samenzweerders die het niet langer konden aanzien hoe Bert Anciaux de Volksunie steeds verder van haar Vlaams-nationalistische programma deed afdrijven. In Sint-Martens-Latem beslisten ze om Geert Bourgeois als tegenkandidaat-voorzitter uit te spelen, als krachtig signaal tegen de clan-Anciaux. Tot hun eigen stomme verbazing haalden ze het nog ook. De Volksunie was dood, de N-VA geboren. Dat gedachtestreepje heeft overigens geen enkele grammaticale betekenis. Het staat er alleen omdat er al een NVA met bijbehorende webstek bestond: de Nederlandse Vereniging voor Autisten.

De euforie de partij te hebben gered deed De Wever zijn academische carrière opgeven, om in 2003 voor het eerst deel te nemen aan de verkiezingen, waar alleen Geert Bourgeois de kiesdrempel haalde.

Ben Weyts, medesamenzweerder van de Oranjehofgroep: "Dat was meer dan een opdoffer, het was eerder een trauma. Je houdt immers geen rekening met scenario B. Hij was zwaar aangeslagen. Het had ook consequenties voor zijn persoonlijke leven: zijn job opgegeven en dan plots even niets meer. Voor een jonge gast is dat iets anders dan voor iemand met een rijkgevulde parlementaire loopbaan. Ook dat heeft hij, net als de affaire-Dedecker, thuis verwerkt, met vrouw en kinderen. Dat is zijn laatste plek, zijn houvast."

"Uit die tijd stamt ook zijn uitspraak "dat hij zich vaak voelt als de commandant van de Russen in Stalingrad".

De Wever: "Op mijn helft van het ideologische speelveld zie ik al mijn hele leven hoe de vertolkers van een bepaald soort nationalisme, waar ik van gruw, aan speelveld winnen, en zie ik hoe wij moeten achteruitgaan. Tot op het punt dat we het kartel wel moesten sluiten, wilden we overleven. Daar moet je niet flauw over doen. We zijn al twintig jaar op de terugtocht. Dat is Stalingrad: achteruitgang, nederlagen, de vijand die oprukt, tot je hem uiteindelijk ergens tot stilstand kunt brengen. Toen ik die uitspraak deed, was Stalingrad nog een hoop, nu misschien een werkelijkheid. Dat gevoel heb ik toch aan de Antwerpse verkiezingen overgehouden: ze zijn voor het eerst tot stilstand gebracht. En ze hebben natuurlijk een gigantisch probleem vanaf het ogenblik dat hun opmars stilvalt. Ik heb destijds voor mezelf een streep in het zand getrokken: tot hier en niet verder met de oprichting van N-VA. Ik ga hier de oever van de Wolga verdedigen tot de laatste man en de laatste kogel. Ze hebben zich daaraan mispakt. Ze dachten echt dat ze ons volledig onder de voet konden lopen. Zeker na het sluiten van het kartel hebben ze een offensief ingezet, alle divisies naar voren. Maar ze hebben zich doodgelopen op de muren en de huis-aan-huisgevechten."

Het had ook op een leegloop kunnen uitdraaien. De psychologie van het Vlaams-nationalisme kennende, had het door uw achterban ook beschouwd kunnen worden als de ultieme capitulatie voor een staatsdragende partij.

De Wever: "Dat kon, ja. Je moest afwachten wat dat ging geven. Ik denk dat de Russische commandanten ook met de laatste kogel van hun revolver naast hun bed sliepen, voor het geval dat. Nee, in het begin was het bibberen, inwerken op de troepen om loyaal te blijven. Dat is wonderwel gelukt. We staan op het sterkste niveau dat we ooit hebben gehad, ook al heeft het Vlaams Belang enorm veel energie gestoken in wat zij hoopten dat onze doodsstrijd ging worden."

"Zij zitten nu met een enorm probleem van strategische geloofwaardigheid. Vanaf het moment dat ze niet langer snel oprukken, verdwijnt de aantrekkingskracht en wordt het almaar pijnlijker duidelijk hoe steriel ze zijn. Ze hebben veel terrein genomen, maar het nooit kunnen consolideren. Net als Napoleon en Hitler zijn ze gedoemd tot een lange en pijnlijke achteruitgang. De burgerlijke Vlaams Belangkiezer, die ik dag na dag tegenkom, en die voor die partij heeft gestemd, desnoods met dichtgeknepen billen, maar vanuit de hypnose van het getal, begint eindelijk te twijfelen."

Maandag, het partijbestuur. Bart De Wever presideert snel en efficiënt over een dertigtal partijbestuursleden, sturend maar niet dwingend. Net als een paar dagen eerder in de warroom gaat er veel aandacht naar de relatie met kartelpartner CD&V. Zijn de advertentieruimtes eerlijk verdeeld? Is die communicatielijn wel doorgepraat? Heeft Leterme het woord 'staatshervorming' voldoende gebruikt bij de bekendmaking van zijn kandidatuur? En hoe zit het nu met de laatste onderhandelingen over die ene plaats waarover nog discussie heerst? Een niet eens verkiesbare plaats dan nog, waarin men alleen een manoeuvre van de lokale CD&V-afdeling en haar kandidaat vermoedt. Maar afspraken zijn afspraken en ook al zullen '"empathische Jo" en "breker Schouppe" wellicht nog maar eens de rol van good cop, bad cop spelen, er wordt niet toegegeven.

Nog een ander probleempje eist de aandacht: in een andere provincie is een sluimerende vete tussen een N-VA- en een CD&V-kandidaat tot uitbarsting gekomen. Inzet blijkt iets met de lokale duivenclub te maken te hebben en de CD&V'er dreigt ermee om met "het schandaal naar de nationale pers te stappen". De Wever: "Daar gaat volk naar komen kijken." De relatie tussen beide partijen mag met meer dan een beetje eufemisme als een verstandshuwelijk omschreven worden.

"Empathische Jo", beter bekend als Jo Vandeurzen, CD&V-voorzitter: "Ach, we delen de soms existentiële eenzaamheid van een voorzitter en dan troosten we elkaar. Hij moet zijn wereld en zijn bedrijfscultuur verzoenen met de mijne, en omgekeerd. Je herkent veel in elkaar, bijvoorbeeld bij de lijstvorming, omdat je de complexiteit beheerst en weet hoe elkaars winkel in elkaar steekt. Ik bewonder hem wel, als je ziet hoe hij met een minimale logistiek en organisatie weerwerk biedt. Er is, denk ik, wederzijds respect en vertrouwen, zeker na het incident met Dedecker. Dat heeft hij op een grootse manier aangepakt en dat heeft het vertrouwen groter gemaakt. N-VA zat toen even in een stockholmsyndroom, volledig in haar eigen logica doorgedraaid. Dat hij daaruit kon ontstijgen, de fout erkennen en rechtzetten, maakt van hem een grote."

Bart De Wever: "Na 10 juni zouden de dingen snel in beweging kunnen komen. Het is moeilijk om daarop vooruit te blikken en zelfs ronduit politiek dom om dat te doen. Maar vooruit, de uitslag zal heel veel bepalen. Scoort het kartel niet, dan zie ik het heel somber in. Dan heeft de chemie niet gepakt en zal men snel met de vinger naar het kleine broertje wijzen. Krijg je wel een sterk mandaat van de kiezer, dan zal het ook voor CD&V heel moeilijk worden om dat herwonnen krediet zomaar op het spel te zetten voor een regeringsdeelname zonder meer."

"Het Belgische niveau is eigenlijk ook niet meer zo interessant voor CD&V. Er bestaat geen Belgische electorale ruimte voor hen, de band met cdH is volledig verdwenen. Ze zullen altijd onder de socialisten liggen en misschien ook onder de liberalen. Dus is alles wat naar Vlaanderen verschoven kan worden - waar ze wel de grootste zijn - een interessante oefening, los van ideologie, maar puur uit machtsfilosofie."

"Je blijft daarnaast ook afhankelijk van omgevingsfactoren. Krijgt Open Vld een toefeling? Wat gebeurt er dan? Een nieuw leiderschap, waardoor eindelijk de bereidheid komt om te praten over andere programmapunten dan Verhofstadt III, het enige wat ze nu hebben? Verhofstadt zou durven de techniek van de verschroeide aarde toe te passen tegen het kartel. Alles blokkeren om ons zo uit elkaar proberen te spelen, zodat ze geestelijk als Franstaligen aan de onderhandelingstafel zullen zitten. Is hij niet langer houdbaar, dan zouden er binnen Open Vld wél mensen kunnen opstaan die een eind weegs willen gaan."

"Ik heb het voordeel dat mijn achterban aanvaardt dat we een minderheidsbeweging zijn en dat je dus geen andere keuze hebt dan allianties te sluiten met meerderheidspartijen om zo je slag thuis te halen. Die staan open voor een realpolitieke benadering, dus als we iets binnenhalen in de orde van een Sint-Michielshervorming staan we er heel goed voor."

Ben Weyts: "Hij is een minnaar van het kartel, meer dan een koele zelfs. Omdat het hem een grotere macht geeft, omdat hij er zwaarder mee op het beleid zal kunnen wegen dan vanuit een steriele oppositiebank. Wat is op dit moment trouwens het alternatief? Een puur overlevingsgevecht. Maar anderzijds weet hij ook wel dat we met een symbolisch minimum niet weg geraken en dat de regeringsonderhandelingen de ultieme lakmoesproef zullen zijn. Dat weten onze tegenstanders ook wel en zij bereiden nu al nu strategieën voor om ons uit elkaar te spelen."

Jo Vandeurzen: "Natuurlijk wordt dat de grote test, maar we zijn niet van plan hen te laten vallen als de sirene van de macht ons roept. Ook bij ons ligt de lat hoog en hij weet dat. Een symbooltje hier en daar, dan passen wij ook. Ik denk niet dat De Wever op het dogma zal breken, daar is hij te veel realpoliticus voor. Natuurlijk zal hij zijn achterban moeten overtuigen, maar hij heeft bewezen dat hij dat kan, dat hij er zich ook niet door laat gijzelen."

"De Antwerpse Cathy Berx, ondervoorzitster van CD&V, was een drijvende kracht achter het kartel en mag inmiddels zelfs als politieke vriendin van De Wever omschreven worden: "Hij is wel een overtuigd kartelman, alleen moet hij af en toe zijn troepen meekrijgen. Maar hij is ook niet naïef. Het kartel is voor hem geen doel, maar alleen een instrument dat hem toelaat politiek zwaarder te wegen dan hij dat als partij alleen zou kunnen. Het is een verstandshuwelijk, ja, maar met toch wat ideologische verliefdheid. Heeft hij niet ooit gezegd dat hij in een onafhankelijk Vlaanderen voor de christendemocratie zou kiezen? Maar verwacht zeker geen fusie. Bart is stukken liever nummer één bij N-VA dan nummer zeven bij CD&V. Zolang hij denkt dat zijn politieke geloofwaardigheid het compromis overleeft, gaat hij ervoor. Van verraad naar verraad gaan we naar de Vlaamse staat, zoals hij Philip Dewinter ooit toebeet."

Wat als u wint op inhoud, op sociaaleconomisch vlak, maar een symbool als B-H-V niet binnenhaalt? Krijgt u dan uw achterban mee?

Bart De Wever: "Symbolen zijn zeer belangrijk in zulke onderhandelingen. Haal je dat binnen, dan heb je meer dan half gewonnen, anders blijft het een mislukking, los van de intrinsieke waarde van wat je wel binnenhaalt. Onze achterban is daar zeer gevoelig voor. Kiezers gaan daar nu eenmaal niet altijd even rationeel mee om. Kijk naar Hugo Schiltz, hij haalde veel binnen, maar pakte het dan met een zeer laag EQ aan. Zodra hij als briljant intellectueel alles op een apothekersweegschaal had gelegd en die sloeg door, dan was iedereen die er anders over dacht..."

Mentaal gehandicapt?

Bart De Wever: "Zoiets, ja. Het scheelt al veel hoe je je achterban bejegent, welk verwachtingspatroon je schept. Het blijft een precair moment, zo'n onderhandelingstafel. Maar je verwacht toch niet dat ik mijn kop nu in het schietkraam ga leggen door te verklappen wat voor mij haalbaar en verdedigbaar is? Ach, 's avonds voor het slapengaan komen de muizenissen soms, de scenario's waarbij het kan mislopen, maar je wordt toch gedreven door het fundamentele besef dat je risico's moet lopen. Als je agenda de uiteindelijke Vlaamse autonomie is, niet alleen omdat zulks meer democratisch en efficiënt is, maar ook - en ik verstop dat niet - omdat dat mij meer mogelijkheden geeft deze samenleving te ordenen volgens mijn ideologie, dan moet je ervoor gaan. Wat kun je anders?"

"Die logica speelt omgekeerd ook: links Vlaanderen is strategisch het meest gebaat met een alliantie met Wallonië. Als zij niet wegsteken dat dat voor hen een reden is om de Belgische as te behouden, waarom zou ik dan verstoppen dat dat voor mij net een reden is om die as te breken? Aan de kant van de rivier staan en roepen en tieren is fijn en luxueus, maar wil je iets veranderen, dan zul je je vroeg of laat toch nat moeten maken. Toegegeven, de kans dat je uitglijdt of kopje-onder gaat is er dan ook. Een politiek accident is altijd mogelijk en ik heb al gemerkt dat je daar soms rapper bent dan je zelf denkt. (grijnst)"

Maar realpolitik en de Vlaamse beweging gaan nooit echt goed samen. De semantiek van het Vlaams-nationalisme is die van de vernedering, de kaakslag.

Bart De Wever: "Absoluut, dat is zo. Op het Vlaams Nationaal Zangfeest ben je soms geneigd elke hoop te verliezen. Als je ziet waar dat publiek op kickt, welke pavlovreacties je soms krijgt op bepaalde passages in de toespraken, dan weet je: dit is een publiek dat heel weinig door ratio en heel sterk door emotie gedreven wordt."

Zondagochtend, de studio's van de Antwerpse lokale omroep ATV. Hij heeft, zien we in de schminkkamer, onwaarschijnlijk kort afgeknipte vingernagels, het kenmerk van de nagelbijter. Caroline Gennez en Mieke Vogels moeten links verdedigen, hij en Hugo Coveliers ("De Statler en Waldorf van de Antwerpse gemeenteraad, maar dan in zijn eentje", dixit De Wever) de rechterkant. De Wever is de enige die zich heeft voorbereid, getuige zijn gekribbelde notities op een A4'tje. Met een onderbouwde analyse van het conservatieve gedachtegoed, ook al weet hij dat hij in dit soort format geen kans heeft om erover uit te weiden.

Maandagochtend, N-VA-partijbestuur. Het papiertje komt alsnog van pas om de verkiezing van Sarkozy te duiden. Het bewijs is nu wel geleverd dat een antimei 68-discours wel degelijk electoraal kan scoren. En dat zulks toch wel een bewijs is dat de partij minder schroom moet hebben om een conservatief wereldbeeld te verdedigen. Geert Bourgeois is het daar niet mee eens, conservatisme is een politiek onverkoopbaar en onbruikbaar product.

Bart De Wever: "Ik blijf toch proberen."

Koketteert hij met het conservatisme of meent hij het echt?

Jo Vandeurzen: "Hij meent het niet. Dat stuk over Burke was een vergissing."

Ben Weyts: "Hij heeft dat etiket opgekleefd gekregen en het plakt harder dan ik zou willen. Hij dacht dat hij met dat Burkestuk een gat in de markt had gevonden. Ik weet niet of hij van alles even inhoudelijk overtuigd is."

Cathy Berx: "Een conservatieve communautarist, ja. Maar niet Burke, dat is gedateerd, maar de nieuwe denkers, iemand als Theodore Dalrymple, vindt hij de max."

Het inmiddels bijna legendarische Burkestuk verscheen in 2003 in De Standaard, die een aantal politici vroeg een essay over hun lievelingsfilosoof te leveren. De Wever, nog aan het bekomen van de povere verkiezingsuitslag, schreef misschien net iets te enthousiast over Edmund Burke, een achttiende-eeuwse katholieke denker, inmiddels zowat overal ter wereld uitgegroeid tot icoon van het neoconservatisme. "Ik aanvaard het predicaat 'conservatief' enthousiast als geuzennaam, al was het maar als loutere provocatie van het politiek correct denkende establishment waar ik zo'n hekel aan heb", leidde hij het stuk in.

De Wever volgt Burke daarin niet helemaal, zoals anderen die vanuit deze filosofie blind in Forza Italia- of Forza Flandriadenkbeelden terechtkwamen. Hij mengde zich evenmin met Hayek, om zo bij thatcherisme en reaganisme uit te komen. Maar hij verklaarde zich wel volmondig akkoord met deze kern: "Een samenleving is in wezen organisch en dus niet maakbaar. Wie als politicus iets ten goede wil veranderen, kan bijgevolg het best optreden als een chirurg: met voorzorg, subtiele precisie en nazorg. Wie als een beenhouwer tekeergaat, zorgt alleen voor miserie. Politieke revoluties leiden nooit tot blijvende en/of positieve veranderingen. De overmoed van een maatschappelijke tabula rasa op grond van een of andere rationele blauwdruk wordt keer op keer door de geschiedenis afgestraft. Mei '68 is een schoolvoorbeeld. Wie de erfenis van het verleden radicaal overboord gooit, pleegt roofbouw op toekomstige generaties.

Een samenleving is meer of zou meer moeten zijn dan een sociaal contract tussen individuen die er zich in wezen mee beschermen tegen elkaar. Als het individu de maat is van alle dingen wordt alleen de gerichtheid op het eigen ik groter en staat de deur open voor een ongeremd en zuiver materialistisch egotisme. Tussen het individu en de staat is er dan geen tussenschot meer. De mens wordt de klant van de overheidswinkel die almaar meer taken moet opnemen en volledig gaat functioneren volgens de wetten van vraag en aanbod. Bij conflicten blijft alleen nog een beroep op het juridische staatsgezag over als oplossing. Een moreel gezag resulterend in zelfcontrole of sociale controle wordt als een beperking van de individuele vrijheid immers niet langer aanvaard. Het is hoog tijd om als politicus terug met klem te durven spreken over de noodzaak van civiele waarden als trouw, solidariteit, respect, intellectuele eerlijkheid, moed, erkentelijkheid en uiteindelijk burgerzin voor de uitbouw van een harmonieuze samenleving. Vrijheid dient spontaan beperkt door zin voor verantwoordelijkheid en verbondenheid. Een cruciale rol daarin is weggelegd voor de civic society, het middenveld. Het gezin, de buurt, de school, de vereniging en uiteindelijk de Vlaamse cultuurgemeenschap zijn de kringen waarin die overdracht van waarden maximaal georganiseerd wordt."

Te midden van de Citibankhetze publiceert De Wever een column in De Morgen waarin hij erop wijst dat ook de armen die onbetaalbare leningen afsluiten zelf een stuk verantwoordelijkheid dragen voor hun situatie. Hij wordt prompt uitgedaagd door een vereniging van kansarmen om in debat te gaan. Zowel de inhoud van het stuk als de bereidheid om meteen in debat te gaan tekenen hem. Cathy Berx: "Hij heeft een ongelooflijk vermogen om opeens dat andere perspectief te vinden, niet met de bulk mee te denken. Hij wil dat mensen sterker worden en verfoeit dat ze zwak en afhankelijk worden gehouden. Als iets hem stoort in de PS-benadering is het net dat. Dat hij probleemloos met kansarmen daarover in debat gaat, tekent zijn authenticiteit. Hij zegt zowat altijd waar hij voor staat."

Woensdagavond, de Lessiushogeschool in Antwerpen. Bart De Wever is aandachtig toehoorder op een lezing van Theodore Dalrymple, een Schotse psychiater die jarenlang in achterstandswijken heeft gewerkt en zijn bevindingen heeft gepubliceerd in Leven aan de onderkant. Dalrymple stelt dat als je mensen constant als slachtoffer blijft behandelen en ook steunen, ze uiteindelijk zichzelf ook als slachtoffer zien en zich zo gaan gedragen. Ze worden uitkeringsafhankelijk, verleggen elke persoonlijke verantwoordelijkheid tegenover de samenleving of haar instellingen en vinden geen enkele motivatie meer om zelf initiatief te nemen om aan hun situatie te ontsnappen. Dat leidt dan weer tot van generatie op generatie overgedragen kansarmoede. Die analyse deelt De Wever volledig, alleen: wat doe je eraan? Dalrymple glimlacht: "Mister Bart, I must confess, I have no solutions either."

De Wever: "Ik geef toe, dat blijft het zwakke punt in mijn uitleg. Hoe bouw je dat normen- en waardenkader weer op? Dat iemand van mijn generatie nog gelooft, vind ik bijvoorbeeld raar. Georganiseerde religiositeit lijkt me voorbijgestreefd, ook als bron van dat organische gezag. Een algemene zingeving gebaseerd op religie is niet langer haalbaar. Het moet een civiele oefening worden, maar dat ligt moeilijk. Welke bron van moreel en ethisch gezag aanvaard je nog? Welke gezagsinstantie kan de voeten van de treinbank houden, kan vragen of het niet beter zou zijn iets als Temptation Island, een programma dat zelfs de makers wel wansmakelijk moeten vinden, van de buis te houden?"

"De politiek slaagt er niet meer in, en ook de religie niet. Wat zit er nog diep genoeg geworteld in onszelf om dat te doen? En hoe bereik je een brede consensus daarover? Ik ben voorstander van holebi-adoptie, veel CD&V'ers niet. (grijnst) Als ik dat ooit vind, schrijf ik mijn magnum opus en stop ik ermee."

Bart De Wever is een van de absolute topdebaters in Vlaanderen. Onlangs in de Gentse Vooruit, waar een progressief publiek onder meer Tarik Fraihi en Etienne Vermeersch over de gevaren van nationalistisch en religieus fundamentalisme kwam aanhoren. Tegenstem van dienst was De Wever, die de zaal meer dan één keer tegenvoets pakte en de anderen op de tippen van hun tenen deed lopen met een onderbouwd betoog voor een civiel nationalisme.

Bart De Wever: "Yes, ik heb me rot geamuseerd die avond. Het was kicken, ook al wist ik dat ik er geen stem kon verdienen. Een normale politicus zoekt dan een verontschuldiging, maar ik zie dan de antagonismen komen. Het publiek zal tegen mij zijn, de andere debaters ook en jij modereert dat, dan wordt het één tegen allen. Dan begint de adrenaline te stromen. Zalig toch? Ik heb geen vijanden meer nodig zoals vroeger, maar tegenstanders blijven handig."

"Trouwens, voor mijn sterkste tegenstanders heb ik een grote intellectuele waardering en vaak ook een menselijke. Wat die mensen vertellen is geen zever. Als je onbekwaam bent om je daartegen te verdedigen, heb je dus een probleem. Wie gelijk heeft, heeft gelijk. Soms ben ik wel wat teleurgesteld dat het aan de overzijde niet altijd even vanzelfsprekend is, dat het daar ook persoonlijk wordt. Ik kom wel regelmatig in milieus waar de diepgewortelde overtuiging heerst dat ik een gevaarlijke klootzak ben. Tja, misschien lok ik het wel uit met dat cynische pantsertje van mij. "J'énerve, donc je suisé", is lang mijn motto geweest. Maar ik speel wel altijd de bal, denk ik, al sluit ik niet uit dat ik af en toe een stuk scheenbeen mee heb. Maar de poging is altijd goedbedoeld. Sterker, mijn progressieve tegenstanders lijken mij interessantere mensen dan degenen die hun dagen slijten aan de toog van de Leeuw Van Vlaanderen en wier bestaan zich beperkt tot het elkaar overroepen in het eigen grote gelijk. Dat lijkt me pas echt verschrikkelijk."

Het hoge woord is gevallen: arrogante zak, patser die zijn superioriteit te graag etaleert.

Cathy Berx: "Een onwaarschijnlijk hard, cynisch pantser, waarachter een warme mens zit. Zelfbescherming, vermoed ik."

Frederic Destoop: "Hij was oprecht verbaasd over de reacties na zijn verlies in De slimste mens, ook na Dedecker. Hij had blijkbaar echt niet door dat je als verliezer ook sympathiek kunt zijn."

Ben Weyts: "Hij gebruikt de provocatie als zelfbescherming."

Bart De Wever: "Ik denk niet dat ik beter ben. Ik weet dat ik kan meedoen, dat ik een kans maak. Ik zou liegen als ik dat ontken, anders kom je dat podium toch niet op? Ik zal er daar een paar in mijn nek krijgen, maar ik ga er ook wat uitdelen. Dat zelfbewustzijn heb je nodig om als politicus te overleven, zeker als je een minderheidsstandpunt verdedigt. Want je staat niet meteen bij de grootste megafoon van de samenleving en voor je het weet stoppen ze je ze dolgraag in één zak met het Belang."

"Ach, alle politici zijn toch zo? Competitiebeesten vol ijdelheid? Anders hou je het toch niet vol? Trouwens, het aantal politici die echt in de ratrace meelopen, is wel erg klein aan het worden. Marc Van Peel had gelijk met zijn opmerking over de oligarchie: steeds meer verantwoordelijkheid en dus ook macht komt op steeds minder schouders terecht. Het aantal gladiatoren in de arena slinkt en er komen almaar meer bankzitters. Maar degenen die er wel in meedraaien, hebben toch allemaal dezelfde mentaliteit, niet?"

Voor de zoveelste keer rinkelt zijn gsm. De begintune van The A-team.

Bart De Wever: "Ik ben een kind van de jaren tachtig, een vreselijk decennium, dat van de Rubick's Cube, Miami Vice en The A-team, met de afschuwelijkste muziek die de laatste veertig jaar is gemaakt. Maar het waren wel mijn apenjaren. Ik was een lastige puber. Ja, de jongen met de kop vol puisten die nooit aan een lief ging geraken en die geen flauw idee had wat hij met zijn leven zou aanvangen. Atypisch op alle mogelijke terreinen, voortdurend met alles en iedereen in de contramine. Nee, het was niet de gelukkigste periode uit mijn leven. Het heeft lang geduurd, te lang."

"De jongen met de drie vrienden en de dertig vijanden, en het mogen er best nog wat meer zijn, ken je hem? Vermoedelijk is toen dat arrogante schildje gekomen, ik heb lang niet begrepen waarom mensen zo op me reageerden, terwijl je het natuurlijk zelf uitlokt. Al word ik steeds milder, ik hoef me niet meer zo nodig de hele tijd tegen alles en iedereen te bewijzen."

Hoe frustrerend is dat eigenlijk? U bent erudiet, gepokt en gemazeld in de Vlaamse geschiedenis, waarschijnlijk de beste debater voor het Vlaams-nationalisme, maar binnen een beweging, een Vlaams-nationalistische subcultuur, die zeker in haar uiterlijkheden en haar retoriek zo anders kan zijn.

Bart De Wever: "Ik begrijp het. Je wilt me een depressie aanpraten. (Stil) Nee, het is soms eenzaam. Ik had ook nooit de bedoeling om in de politiek te stappen. Ook al ben ik erin geboren, ook al adem ik het, maar er professioneel actief in zijn, dat wilde ik vroeger nooit. Maar toen die moeilijkheden in de Volksunie begonnen, zag ik wel een opportuniteit om iets neer te zetten, iets wat Bert Anciaux begin jaren negentig had beloofd: het nationalisme herdefiniëren, opnieuw gestalte geven en relevant maken, er dingen aan koppelen die niet langer naar de mottenballen van de geschiedenis ruiken, maar waarmee je weer in het centrum van het intellectuele debat komt te staan."

"Hij heeft het niet waargemaakt, omdat hij uiteindelijk gecapituleerd is voor de zwaarte van de taak. Waarom moest hij nog altijd een label blijven verdedigen dat zo zwaar vergiftigd was? Het was moeilijk om als drager van die vlag binnen te komen in de milieus waartoe hij wilde behoren. Ik denk dat hij het gewoon heeft opgegeven, omdat je voor die milieus als nationalist toch altijd die mentaal gehandicapte blijft, finaal. De oprichting van ID21 was eigenlijk zijn bekentenis dat het hem niet lukte, dat hij maar beter op zijn persoonlijke populariteit een soort bijwinkeltje kon openen, waar die vlaggen niet hingen en waar zijn publiek misschien wel wilde binnenkomen. Maar zo heeft hij natuurlijk de tweespalt definitief gemaakt en de partij om zeep geholpen. Wij hadden nooit gedacht dat de tegenkandidatuur van Bourgeois zou lukken, maar plots zaten we daar en moesten we wel verder. Toen dacht ik: als ik nu een beetje de Soeslov (ideoloog van de Russische Communistische Partij,YD) speel, is er misschien wel een kans om dat nationalisme te larderen met maatschappelijke ideeën die ik wel interessant vind."

"Voor ik het wist, zat ik in een positie waarin ikzelf die verantwoordelijkheden moest opnemen. Het Vlaams-nationalisme is niet de meest sexy stroming om te verdedigen. In enkele van zijn meest manifeste verschijningsvormen is het iets om gillend van weg te lopen. Dus je start al in de verdediging. Ofwel geef je het dan op, ofwel... Ik zie niet goed in wat ik anders zou moeten doen."

"De Vlaamse beweging heeft na de Tweede Wereldoorlog veertig jaar nodig gehad om haar culturele identiteit terug politiek neutraal te maken. Begin jaren zeventig was men daar eindelijk. Toen kon je probleemloos de Vlaamse Leeuw als volkslied laten erkennen door de Vlaamse cultuurraad. Ik betwijfel of dat vandaag nog even vanzelfsprekend zou zijn. En dan gaat dat Vlaams Blok de slinger helemaal terugdraaien, en van het Vlaming zijn weer een politiek statement maken. En wat voor één. Zo worden al die net ontsmette symbolen opnieuw negatief beladen. Dat verklaart ook mijn woede tegenover dat Belang. Een woede die groter is dan ik onder woorden kan brengen."

Of hij beseft dat hij zijn familiegeschiedenis aan het vertellen is? Een vorsende blik, het blijft stil. We sommen even op: De Wevers grootvader werd na de Tweede Wereldoorlog een tijdlang in de gevangenis gestopt wegens collaboratie. Zijn vader ging hem daar bezoeken toen hij tien jaar oud was, wat hem ook levenslang mentaal vastketende aan de zwarte Vlaamse beweging.
Vader De Wever behoorde tot de vroege VMO, nog voor die uitgroeide tot de knokploeg van Bert Eriksson. Bart De Wever betoogde voor het eerst voor de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde als driejarige aan de hand van zijn vader.

Bart De Wever: "En wat moet ik daar nu op zeggen?"

Dat het meer is dan politiek. Dat het ook over de kern van uw wezen gaat, over het terugclaimen van de erfenis van uw vader en grootvader.

Bart De Wever: "Dat is ook zo, ja. Als je daarin opgroeit, kun je maar twee dingen doen als je tot de jaren van verstand bent gekomen. Je maakt je synthese. Wat is mij meegegeven, wat is waardevol en hoe ga ik dat uitdragen? Ofwel neem je er afstand van, omdat de erfenis te zwaar is of je er niet meer in gelooft en je het bijgevolg niet meer kunt verdedigen. Dat heeft mijn broer gedaan. Hij heeft de deur achter zich dichtgetrokken. (Broer Bruno De Wever is professor geschiedenis aan de Universiteit Gent, YD) Omdat de omgevingsfactoren zo negatief lijken dat je er zelfs niet meer aan begint. Alle respect daarvoor, ik begrijp dat. Ofwel ben je de kleine gek van de familie die het wel wil proberen, zoals ik. In die zin behoort het tot mijn kern, want er zijn inderdaad gezelligere hobby's of makkelijkere wegen in het leven te bedenken. Maar ja, we doen verder."

Uw broer Bruno en u, dat is toch de geschiedenis van de Volksunie in één familie?

Bart De Wever: "Misschien wel."

En de sleutel voor uw drijfveer: opgegroeid in een zwart gezin, de wereld is onze vijand en wij zijn de vijand van de wereld. Sociale mobiliteit gefnuikt, het jongetje dat met de bruine Lada naar de ouderavond moest, tussen de Mercedessen en BMW's van de betere Antwerpse bourgeoisie.
De vernedering daarvan, het zich willen bewijzen daarom.

Bart De Wever: "Je hebt je huiswerk veel te goed gemaakt. Ik kom niet uit de onderkant van de samenleving, dat zou een pathetische overdrijving zijn. Ik ben niet de bloem op de mesthoop. Maar de psyche van de familie klopt wel. Grootvader was dorpsonderwijzer, een notabele, die na de Tweede Wereldoorlog moest gaan leuren van deur tot deur. Dat heeft mijn vader getekend.

"Het cultiveren van slachtofferschap, ook zo typisch voor de Vlaamse beweging. Dat is ook het excuus dat de zwakke parlementsleden die nu voor het Belang zetelen, inroepen om hun inactiviteit te verklaren. Ze mogen zogezegd niet van het establishment of van het cordon sanitaire. Intussen steken ze een parlementaire wedde op zak om absoluut niets te doen."

Maar uit die sociologie van de vernedering haalt u ook wel uw brandstof: een motivatie om er toch voor te gaan. Kijk papa, zo kan het ook. Misschien verklaart het ook waarom u zo allergisch bent voor complimenten. Omdat u vreest uw brandstof te verliezen.

Bart De Wever: "Ik kan daar karakterieel inderdaad slecht mee om. Ik heb het lastig met lofbetuigingen, dat is altijd zo geweest. Ik merk dat ik er zelfs met lichaamstaal op reageer. Zeg me dat ik een kloefkapper ben en de kans bestaat dat daar een goed gesprek uit voortkomt. Maar bewierook mij en het is afgelopen. Dan krimp ik geestelijk en fysiek in elkaar. Voer voor psychiaters zeker. Maar ik geloof niet in psychoanalyse."

Bij u gaat ze anders wel op.

Bart De Wever: "Oké. Van jongs af aan was er het idee: de wereld is vijandig en je moet je daartegen weren. Ofwel raap je de strijdbijl op, ofwel loop je weg. Raap je ze op, dan wordt ook je mentaliteit geboetseerd en dat tekent je als mens en politicus. Het gevecht aan te gaan en zelfs te zoeken, waarvan anderen zeggen: doe dat niet, of tenminste toch niet tegen iedereen tegelijk, en precies daar een kick van te krijgen. Ook als iedereen anders denkt toch de contramine opzoeken, argumenteren, winnen, altijd willen winnen. Nooit de weg van de minste weerstand. Er was geen sociale miserie. Ik ging niet gebukt onder armoede of afgunst. Maar wel de strijd opzoeken, ja. Het idee dat je op een soort eiland in de samenleving zat en dat je je moest verdedigen. Het ontwikkelen van oratorische gaven is er vroeg ingepompt, telkens in debat, ook thuis, tegen vader in. Want ook daar was er een voortdurende strijd. Wat zou Freud daarvan denken? Maar ik word niet alleen door jeugdtrauma's gedreven, hoop ik."

"Alles wat je niet rationeel kunt verdedigen of motiveren, is niet de moeite waard om voor te vechten. Dat is een heilig principe. In de spiegel kijken en moeten toegeven: ik ben puur op emoties bezig, dat zou een nachtmerrie zijn. Als je alleen op rancune of het verwerken van jeugdtrauma's zou drijven en van daaruit een wereld- en vijandbeeld zou opbouwen, stop er dan mee, dat zou ziekelijk zijn. Helaas is dat inderdaad een van de belangrijke verschijningsvormen van het Vlaams-nationalisme."

"Wat drijft me? Waarom zijn anderen niet gedreven, dát is voor mij de vraag. Ik weet niet wat het is om ongedreven te zijn. Wat in de samenleving gebeurt, op politiek vlak, is toch belangrijk. Daar discussieerden wij thuis ook al voortdurend over. Dat het essentieel is voor het leven, is zo natuurlijk voor mij dat ik er niet bij stilsta. Ik begreep al die schoolvrienden niet die over voetbalclubs konden praten. Het NAVO-dubbelbesluit, daarentegen."

"Mijn vader was niet direct een consistente ideologische denker, absoluut niet. Hij was een emotionele Vlaams-nationalist en omdat zoiets rechts hoorde te zijn, was hij dat ook. Ik heb niet het idee dat hij hierboven elke stap gadeslaat. Kijk, papa, het had ook anders gekund. Nee, onze relatie was zo niet. Hij heeft op zijn sterfbed wel vergiffenis gevraagd voor het gebrek aan betrokkenheid in mijn leven. Net toen ik hem na de puberjaren terug aan het vinden was, is hij gestorven. Ik was 25."

Wat is uw finaliteit? Wanneer zult u zeggen: het is volbracht?

Bart De Wever: "Nooit, denk ik, toch niet dat ik het nog zal meemaken. Ik denk niet dat er veel politici tot zo'n besef komen. Het zal uiteindelijk een historicus zijn die ooit zal uitmaken of ik een ietwat rechte lijn heb gevolgd en die mijn poging tot beheersing van de chaos op een lijn zal zetten en zeggen: die man heeft een pad gevolgd, een taak volbracht."

"Maar de politicus zelf, die dag na dag in die georganiseerde chaos ploetert, zal die evaluatie zelfs niet op zijn sterfbed kunnen maken. De ideeën die je belangrijk vindt vormgeven, een steen in de rivier verleggen."

Zegt de man die gruwt van de maakbaarheidgedachte van de samenleving.

Bart De Wever: "Akkoord, maar ik bedoel eerder: ik heb mijn taak altijd eerder ideologisch gezien dan beleidsmatig."

Meer Soeslov dan Lenin?

Bart De Wever: "Als je wilt, ja. Absoluut, je moet investeren in ideologie, in een maatschappijbeeld en dat moet je uitdragen. En een mandaat is daarvoor niet per se nodig, maar wel handig en ook goed om je brood te betalen."

Voor mij zit een predikant in het diepst van zijn gedachten.

Bart De Wever: "Ik ga niet eens de moeite doen dat te ontkennen. Ik wil een rol in dat maatschappelijke debat. Het voor een stuk naar me toetrekken, veel meer dan ik de ambitie heb om de wachtlijsten van de gehandicapten weg te werken. Dat is ook erg verdienstelijk. Het zou zelfs fantastisch zijn mocht iemand daar ooit in slagen, maar het is mijn ding niet. Want geef toe, we hebben toch een armoedig intellectueel klimaat? Alles is hier klein, de Vlaamse mediamarkt, de Vlaamse opiniemarkt. De Theodore Dalrymple van Vlaanderen is nog niet opgestaan. Dat is mijn finaliteit, al de rest zijn modaliteiten om het met succes te kunnen doen. Maar het maakt me wel atypisch, omdat de meeste politici inderdaad vooral kicken op het uitoefenen van macht en beleid."

U kickt zelf op het debat, maar anderen roept u telkens op te zwijgen wegens contraproductief. 01/10 was beter niet doorgegaan en De Gucht zijn boek is koren op de molen van het Belang.

Bart De Wever: "Maar ik bewonder De Gucht inhoudelijk. Die man heeft een visie en gaat ervoor. Of hij strategisch altijd even goed bezig is, is een andere vraag. Ja, ik ga die kritiek moeten aanvaarden. Misschien is het een stukje van mijn arrogantie. Maar als ik dat zeg, zal het altijd over het Vlaams Belang gaan, omdat ik misschien de pretentie heb te weten hoe ik ze kan pakken, en het me dan ook mateloos irriteert als er mensen met goede bedoelingen komen tussenrijden die geen enkele feeling hebben met de psychologie van die beweging. Mijn frustratie is dat veel mensen die die partij haast professioneel bestrijden er alleen in geslaagd zijn het Belang verder groot te maken. Die telkens als het Belang in de problemen komt, erop gaan matrakkeren, met als enige resultaat dat je ze weer bij elkaar drijft."

Toch denk ik dat u het boek van De Gucht meer apprecieerde dan de oproep van Leterme om te helpen met e-mails voor een warme samenleving.

Bart De Wever: "Verleid me nu niet tot levensgevaarlijke uitspraken. Laat me zeggen dat ik het boek van De Gucht in één ruk heb uitgelezen. Weet je, ik heb een blinde vlek als het over dat Belang gaat. Ik ben er zo op gebeten terrein op hen terug te winnen, dat ik dan even al de rest vergeet. Dat was ook de reden waarom ik de affaire met Dedecker zo fout heb ingeschat. Het was een gedroomde kans om het Belang pijn te doen. Daardoor bleef ik blind voor de aversie die hij opriep bij CD&V, maar ook voor het feit dat de man onze partij dreigde te veranderen.

"Pas dagen later, na de stroom van e-mails en reacties van wie weg zou gaan en welke nieuwelingen zouden binnenkomen, begon het me te dagen dat je nooit een partij mét Dedecker, maar alleen die ván Dedecker kunt worden. Plus: de breuk van het kartel op dat moment was eenvoudigweg geen optie, punt. Ik heb toen diep gezeten, maar toch iets prettig ervaren. Ik ben sindsdien voor de meesten wat minder het absolute ijskonijn, ik ben omarmd omdat ik getoond heb ook maar een kneusje te zijn."

Voor iemand die dweept met Dalrymple en het opnemen van de eigen verantwoordelijkheid, bent u niet goed bezig.

Bart De Wever: "Hoezo?"

Ik heb u deze week zien overleven op pizza, vleesbroodjes, friet en cola. U hebt overgewicht, u sport niet...

Bart De Wever: "Er zijn kosten aan, ja, maar ik tref alleen mezelf. Ik ben er niet trots op en ga het ook niet cultiveren. Ik heb geprobeerd er iets aan te doen, maar ik heb de genetica tegen. Ik kom uit een lange lijn van dikkerdjes, dus ook al hou je je aan de levensstijl van een doorsneemens, het blijft een levenslang gevecht, dat ik bovendien niet altijd met overtuiging voer."

"In het leven dat ik nu leid, ben ik niet bereid om daar nog tijd voor te maken. Ik beklaag me niet en je krijgt er enorm veel voor terug. We werken ons te pletter en dan is de vertroosting eens goed gaan eten en een glas drinken. Dat drinken is gelukkig niet problematisch, ik heb daar ook geen aanleg voor, maar eten is iets anders. Om 1 uur 's nachts naar huis rijden en het toch niet kunnen laten om nog even bij de frituur te stoppen."

Freud zou de term doodsdrift laten vallen. Rage, rage, against the dying of the light.

Bart De Wever: "(na een lange stilte) Daar speelt iets van mee, al van in mijn jonge jaren. Het idee van kort maar krachtig. Misschien het vals romantiseren van de live it up-gedachte. Ok, ik pleit schuldig, edelachtbare."

Woensdag, de warroom. Ben Weyts vindt dat er dringend eens moet worden nagedacht over een paar ludieke acties, omdat zowel De Wever, Bourgeois als N-VA een te hard en ernstig imago uitstralen.

Bart De Wever: "Zal ik mijn kandidatuur als premier stellen?"

Ben Weyts: "Je hebt toch niet te veel geheimen prijsgegeven aan Desmet hier?"

Bart De Wever: "Je kent mij, Ben. Ik kan zwijgen als een open graf."

"De persmededeling van N-VA over de verkiezingsoverwinning van de Scottish National Party werd door geen enkel Vlaams medium opgenomen."

"Weet je, ik heb een blinde vlek als het over het Vlaams Belang gaat. Ik ben er zo op gebeten terrein terug te pakken dat ik dan even al de rest vergeet. Dat was ook de reden waarom ik de affaire met Dedecker zo fout heb ingeschat. Het was een gedroomde kans om het Belang pijn te doen. Ik kom wel regelmatig in milieus waar de diepgewortelde overtuiging heerst dat ik een gevaarlijke klootzak ben. Tja, misschien lok ik het wel uit met dat cynische pantsertje van mij. "J'énerve, donc je suis", is lang mijn motto geweest"

[Knuppel]

Oorspronkelijk geplaatst door HAMC

Als dit waar is dan is BDW... wat eigenlijk, bekrompen?

Alleszins is hij dan het haatdragende nietsontziende type. Heel gevaarlijk zo iemand die vanuit zijn emoties redeneert, best geen macht geven zo een mens.

Het is dus waar....

[Zwartengeel]

Ik stel mijzelf dan ook nogmaals de vraag waarom BDW dan eigenlijk naar de begrafenis van Karel Dillen gegaan is?

[Jong N-VA'er]

Als er nu net één partij is, die het op vlak van regeren met de emotie wint van de rest, is het Vlaams Belang toch wel zeker!

[luc broes]

Oorspronkelijk geplaatst door Jong N-VA'er

Als er nu net één partij is, die het op vlak van regeren met de emotie wint van de rest, is het Vlaams Belang toch wel zeker!

Ik had graag dat je commentaar geeft op mijn opmerkingen. Zijn ze terecht, of maak ik ergens een fout.

[Jazeker]

Oorspronkelijk geplaatst door Zwartengeel

Ik stel mijzelf dan ook nogmaals de vraag waarom BDW dan eigenlijk naar de begrafenis van Karel Dillen gegaan is?

?

[Knuppel]

Oorspronkelijk geplaatst door luc broes

Ik had graag dat je commentaar geeft op mijn opmerkingen. Zijn ze terecht, of maak ik ergens een fout.

Wil je hier commentaar op Luc?

Als BDW denkt dat Vlaamse identiteit door toedoen van het VB in de gevarenzone beland is dan dwaalt de historicus.

Elke VB-er zal je gelijk geven met deze opmerking:Bart Dewever dwaalt.
Zowat elke niet VB-er niet: Bart Dewever heeft gelijk.

Feit is dat het VB de hond is die MOET geslagen worden. Of we dat nu willen weten of niet, het IS zo.

Iedereen die eerlijk is met zichzelf wéét dat de Vlaamse identiteit in een land zoals Belgique ALTIJD in een gevarenzone heeft gezeten, en nog altijd zit.

[E]

allez jongens, de vlaamse identiteit is een negentiende-eeuws bijproduct van het belgische nationalisme. zonder belgisch enthousiasme in 1830 geen aanbidding van het 'grootse vlaamse verleden', geen fascinatie voor breydel en de conicnk, geen stmpathie voor het vlaamse en -vandaaruit - geen eengemaakte nederlandsevlaamse spelling...

Jullie flamingantski's hebben toch echt een heel verkeerd zicht op de belgische geschiedenis en op de ontwikkeling van de vlaamse subnatie hoor...

[stropdrager]

Oorspronkelijk geplaatst door E

allez jongens, de vlaamse identiteit is een negentiende-eeuws bijproduct van het belgische nationalisme. zonder belgisch enthousiasme in 1830 geen aanbidding van het 'grootse vlaamse verleden', geen fascinatie voor breydel en de conicnk, geen stmpathie voor het vlaamse en -vandaaruit - geen eengemaakte nederlandsevlaamse spelling...

Jullie flamingantski's hebben toch echt een heel verkeerd zicht op de belgische geschiedenis en op de ontwikkeling van de vlaamse subnatie hoor...

Over welk Belgisch enthousiasme heeft u het?

[E]

ik vond het trouwens een heel sterk interview. ik ben niet van het gedacht van bdw, maar ik heb wel respect voor zijn overtuiging & intelligentie. en dat hij inziet hoeveel schade de underdog-psychologie aanricht aan zijn eigen zaak, is toch alleen maar een teken van intelligentie te noemen?

[E]

ik heb het over het grote Belgische enthousiasme dat in zeer brede kringen werd gedragen. Voor en na de revolutie van 1830. Niet in het minst door vlaamse literatoren als Hendrik Conscience.... De flaminganten zijn maar tijdens en na de eerste wereldoorlog antibelgisch geworden; lees daar maar eens een historisch boekje over (eender welk)

[E]

het hele idee 'voor vlaanderen alles, voor het belgiekske niekske' is pas tijdens de eerste wereldoorlog, ten tijde van flamenpolitik en activisme ontstaan. Tot die tijd geloofden flaminganten dat ze de rechten van de eigen taal moesten en konden realiseren binnen belgie. Meer nog: ze geloofden, net als hunfranstalige landgenoten, dat het dubbele karakter van de belgische natie (vlaams en waals) juist haar kern uitmaakte. Wie de vlaamse taal en cultuur versterkte, geloofden zij, versterkte belgie. (Want een belgie dat zich niet op vlaamse taal en glorieuze vlaamse middeleeuwse verleden beriep, was maar moeilijk te onderscheiden van frankrijk, wat in de ogen van vlaams-en franstalige belgicisten tot de opslokking van het jonge belgie door frankrijk had kunnen leiden)

[stropdrager]

Oorspronkelijk geplaatst door E

ik heb het over het grote Belgische enthousiasme dat in zeer brede kringen werd gedragen. Voor en na de revolutie van 1830. Niet in het minst door vlaamse literatoren als Hendrik Conscience.... De flaminganten zijn maar tijdens en na de eerste wereldoorlog antibelgisch geworden; lees daar maar eens een historisch boekje over (eender welk)

In de kringen van de Franstalige burgerij zeker.

Na 1830 waren er oorspronkelijk veel orangisten, vooral in steden zoals Antwerpen en Gent. Ik denk bijvoorbeeld aan iemand zoals Jan-Frans Willems.
De eerste flaminganten ijverden idd voor gelijke rechten voor zowel Vlamingen als Franstaligen.
Het Belgische, Franstalige establishment wou echter niet dat de Vlamingen gelijke rechten kregen en zo werd de Vlaamse beweging een separatistische beweging.

Dat er vandaag in België zoveel separatisten zijn, heeft België enkel aan zichzelf te danken.

[C uit W]

Edmund Burke, een achttiende-eeuwse katholieke denker, inmiddels zowat overal ter wereld uitgegroeid tot icoon van het neoconservatisme.

Ok, wie wil er samenleggen om een vlammenwerper aan te schaffen en de gebouwen van de Morgen te gaan bezoeken, dit is echt hemeltergend!

[stropdrager]

Oorspronkelijk geplaatst door E

het hele idee 'voor vlaanderen alles, voor het belgiekske niekske' is pas tijdens de eerste wereldoorlog, ten tijde van flamenpolitik en activisme ontstaan. Tot die tijd geloofden flaminganten dat ze de rechten van de eigen taal moesten en konden realiseren binnen belgie. Meer nog: ze geloofden, net als hunfranstalige landgenoten, dat het dubbele karakter van de belgische natie (vlaams en waals) juist haar kern uitmaakte. Wie de vlaamse taal en cultuur versterkte, geloofden zij, versterkte belgie. (Want een belgie dat zich niet op vlaamse taal en glorieuze vlaamse middeleeuwse verleden beriep, was maar moeilijk te onderscheiden van frankrijk, wat in de ogen van vlaams-en franstalige belgicisten tot de opslokking van het jonge belgie door frankrijk had kunnen leiden)

Welke Vlaamse taal? Bij mijn weten spreken de Vlamingen Nederlands, geen Vlaams

[stropdrager]

Oorspronkelijk geplaatst door E

het hele idee 'voor vlaanderen alles, voor het belgiekske niekske' is pas tijdens de eerste wereldoorlog, ten tijde van flamenpolitik en activisme ontstaan. Tot die tijd geloofden flaminganten dat ze de rechten van de eigen taal moesten en konden realiseren binnen belgie. Meer nog: ze geloofden, net als hunfranstalige landgenoten, dat het dubbele karakter van de belgische natie (vlaams en waals) juist haar kern uitmaakte. Wie de vlaamse taal en cultuur versterkte, geloofden zij, versterkte belgie. (Want een belgie dat zich niet op vlaamse taal en glorieuze vlaamse middeleeuwse verleden beriep, was maar moeilijk te onderscheiden van frankrijk, wat in de ogen van vlaams-en franstalige belgicisten tot de opslokking van het jonge belgie door frankrijk had kunnen leiden)

Vandaar ook dat het bv. zolang duurde vooraleer de universiteit van Gent Nederlandstalig werd (in 1930).

[E]

inderdaad is het sepratisme ontstaan uit het gevoel dat vlaamse eisen niet voldoende snel binnen belgie konden worden gerealiseerd. Maar die overtuiing krijgt pas heel laat vorm, definitief vanaf WOI

Het is beslist onjuist dat alleen franstalige burgerij enthousiast was over belgie. (overigens: wat is franstalige burgerij? alle burgerij in vlaanderen voerde in elk geval een groot deel haar professionele conversatie in het frans). Oók de vlaamse filologen waren bijzonder enthiousiast over belgie en vonden dat met de revolutie een oude belgische natie - waarvan ook zij geloofden dat ze tot Caesar terugging - eindelijk onafhankelijk was geworden

Oók Jan frans Willems geloofde dat, trouwens. Hij heeft als organgist gevochten in 1830, dat is waar. En zijn gehechtheid aan het Verenigd Koninkrijk der Nerderlanden was groot geweest. Maar ook hij schakelt zich al snel met grote overtuiging in binnen het vlaams-belgische verhaal. Hij is zelfs een van de belangrijkste bouwers van die vlaams-belgische synthese. Zijn geloof in Belgie, waarin het vlaams als taal en als cultuur weliswaar moest worden geherwaardeerd, blijft de hele negentiende eeuw de belangrijkste inspiratiebron voor de vlaamse letterkundigen. Samen met Conscience bewijst juist Willems dat de oudste vlaamse beweging precies uit belgicisme is geboren. Of daar in elk geval niet van kan worden losgemaakt