Waarom heeft Oostenrijk in 1870 niet deelgenomen aan de vorming van Duitsland?

[Adam Smith]

Het Pruisische koninkrijk groeide langzaam in aanzien en macht. Na 1815 kwamen vrijwel alle toenmalige Duitse staten terug in een Duitse confederatie, waarin Oostenrijk en Pruisen streden om de leidende rol. Ondanks de lange geschiedenis van interne bestuurlijke verdeeldheid is er wel zoiets geweest als een Duitse Natie, de lidstaten van het Heilige Roomse Rijk waren dan ook officieel verplicht om de grenzen gezamelijk te verdedigen tegen vijanden (in de praktijk werkte ze vaak genoeg samen). De Franse revolutie en daar op volgende oorlogen en soms zelfs inlijving heeft nationale gevoelens ook hier sterk aangewakkerd. (Zoals in wel meer delen van Europa.) In 1848 biedt het Frankfurter parlement (van de Duitse confederatie) de titel Keizer der Duitsers aan de Pruisische koning aan deze weigert een kroon van burgers aan te nemen. Toch is er binnen de nationale bewegingen binnen de Duitse confederatie een splitsing der geesten. Een deel is voor een Klein Duitse oplossing zonder Oostenrijk (dat heel veel entinische minderheden had) onder leiding van Pruisen (met in Oosten ook wat kleine minderheden) en een groot Duitse oplossing inclusief Oostenrijk. Hoewel geen groot voorstander beseft Von Bismarck dat deze nationale beweging onafwendbaar is en hij deze beter in het voordeel van Pruisen kan benutten. Ten eerste werd Oostenrijk in de Duitse confederatie buitenspel gezet en ten tweede heeft Von Bismarck de Duits Franse oorlog van 1870-1871 benut om door te zetten. Veel zuid Duitse staten waren namelijk helemaal niet zo happig, de euforie van de overwinning kon helpen dit (tijdelijk) weg te nemen. Aldus werd Koning Willem I van Pruisen (met tegenzin, ''hij droeg Pruisen te grave")op voordracht van de Koning van Beieren (met Von Bismarck op de achtergrond) door de Duitse vorsten tot Duits Keizer (niet van Duitsland, meen dat dat formeel de positie van de andere Duitse vorsten meer zou aantasten) uitgeroepen.

[Adam Smith]

Kortom het is de uiteindelijke uitkomst van een lang proces. Had Oostenrijk deze conficten in plaats van Pruisen gewonnen of de habsburgse Rooms Keizers of hun voorgangers waren erin geslaagd de centrale autoriteit te versterken en/of hun positie net zoals in Frankrijk en Engeland erfelijk (het prestige van het Rooms Keizerschap en bijkomend koningschap van Italie (het huidige Noord Italie) was ook een van de obstakels, als ze enkel Duits Koning waren geweest dan was dit iets gemakkelijker geweest) te maken. Dan had de geschiedenis van onze Oosterbuur er mogelijk heel anders uitgezien.

[Metternich]

Alvast één grote handicap voor de keizers van het Heilige Roomse Rijk: hun vazallen waren niet verplicht om troepen te leveren. De keizers overleefden vaak van de goodwill van de rest. Zie maar naar het geval "von Wallenstein".

[Steben]

Een confederatie waarbinnen elkaars individuele grenzen collectief verdedigd worden is een prima idee.

[Adam Smith]

Ten eerste was het niet de gouden bull van Sicilië die Karel IV uitvaardigde maar die van Neurenberg. Ten tweede was het niet zo dat ze niet zondermeer verplicht waren om troepen te leveren in alle gevallen als de keizer dat wenst, het kan wel zo zijn dat een Diet of Rijksdag in theorie zoiets besluit. De vergelijking is niet perfect, maar het lijkt een beetje op de NAVO, die kunnen ook politiek iets overeenkomen, maar dan werkelijk leveren is ook iets anders. Het is dus zeker waar dat besluitvorming heel traag ging. Het rijk had echter ook instituten om interne geschillen op te lossen. De vorsten konden dus niet zomaar de rijksvrede verstoren en een leen van iemand anders zich toe eigenen. In dat soort gevallen kwam het vaak genoeg voor dat een daadkrachtig keizer de steun kreeg van de rijksvorsten, juist omdat ook die zich bedreigd voelden en de keizer voor hun opkwam. Die gebieden die dan door het rijk werden afgenomen, gingen niet automatisch naar de keizer; die kon wel wat houden vaak, maar moest een (groot) deel weer uitdelen aan de rijksvorsten. Bij uitsterven van een dynastie(, zonder duidelijke erfgenamen) vervielen hun titel wel aan de keizer om weer uit te delen. Een voorbeeld is het hertogdom Milaan die Karel V beleende aan zijn zoon Filips II, het is echter geen automatische meestal gingen ook deze lenen naar andere rijksvorsten. Sterker nog een Rooms Keizer die te veel zelf hield en zo de macht van de rijksvorsten aantastte had grote kans op burgeroorlog en mogelijke tegenkoningen (zwakke vorsten trouwens ook). Dit klinkt allemaal heel uitgebalanceerd, maar door deze verdeeldheid heeft het rijk veel gebieden verloren en werd het ook vaak gebruikt als algemeen strijdtoneel.

[Rr00ttt]

Oorspronkelijk geplaatst door roger verhiest

ons land is er een fraai voorbeeld van.

Maar de houdbaarheidsdatum van dat soort landen blijkt toch beperkt te zijn en weinig democratie te verdragen.

I.e. als een land al niet begint als een culturele eenheid, kan het er best voor zorgen dat zo snel mogelijk te worden. In België (en bvb veel van de uiteengevallen ex oostblok landen) is dat echter nooit gelukt.

[Adam Smith]

Ondanks dat er grote culturele minderheden waren in het Heilige Roomse Rijk, was er in het Duitse koninkrijk (onderdeel van het Heilige Roomse Rijk) wel iets van (proto) gemeenschappelijk cultureel iets. Dit is weliswaar minder bewust gestimuleerd als in de centralistische koninkrijken Frankrijk en Engeland, toch was deze lange tijd ook daar niet heel sterk. Pas met het opkomen van de centrale overheid in deze koninkrijken en onder andere de invloed van conflicten zoals de Honderdjarige Oorlog, is deze steeds meer gaan afwijken. Ondanks dat is het niet voor niets dat sinds de 16e eeuw de officiële naam Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie was.