Art 195 GW in de lijst opgenomen ?

[Pandareus]

Zal men weer voor gemakkelijkheidsoplossing kiezen en art 195 oplijsten ? Of kiest men voor een gedetailleerde opgave van de artikelen die men bewust wil voor herziening vatbaar maken ?

Ik vind dat men het tweede moet doen, dat knoeiwerk met art 195 is loodgieterij.

Welke artikelen uit de grondwet mag het volgende parlement wijzigen? Over die vraag boog de regering zich al enkele keren, voorlopig zonder resultaat. Vanmiddag hopen de ministers knopen door te hakken. Waarom verloopt dat zo moeizaam? En bepaalt de huidige regering nog wat er na de verkiezingen gebeurt met onze grondwet?

Het is de laatste taak van de regering en het parlement: officieel vastleggen welke grondwetsartikelen voor herziening vatbaar zijn. Enkel die specifieke artikelen kunnen dan door het volgende parlement worden gewijzigd. Na die beslissing wordt het parlement op 8 mei ontbonden.

"De regering legt dus eigenlijk het kader vast waarbinnen het volgende parlement kan werken als het gaat over de grondwet", legt professor grondwettelijk recht Patricia Popelier van de Universiteit Antwerpen uit.

"Dat is eigenlijk vreemd, want men beslist nu iets met een meerderheid die er na de verkiezingen mogelijk niet meer is. Het idee daarachter is dat zoiets als de grondwet niet lichtzinnig gewijzigd mag worden en er dus verschillende stappen nodig zijn."

Wat is de grondwet?

De Belgische grondwet is de belangrijkste wet van ons land. Het bepaalt de basisregels van het land: de fundamentele rechten van inwoners, de structuur van het land en de verdeling van macht tussen verschillende overheden. Het is de hoogste wet en alle andere wetten moeten ermee in overeenstemming zijn.

Het openstellen van de grondwet is in de eerste plaats belangrijk omdat het een staatshervorming mogelijk maakt. De regering moet nu dus beslissen of er volgende legislatuur een vervolg kan komen op de 6 staatshervormingen die we al gehad hebben.

Afgelopen jaren was dat niet mogelijk: de vorige regering – onder leiding van Charles Michel – had geen belangrijke grondwetsartikelen voor herziening vatbaar verklaard. De regering-De Croo sprak bij haar aanvang in 2020 wel meteen af om de grondwet op cruciale punten open te stellen.

Selectie artikels veroorzaakt onenigheid
De regering moet nu specifiek aanduiden welke van de 198 artikels uit de grondwet ze voor herziening vatbaar wil verklaren. Dan ligt vast welke hervormingen er precies mogelijk zijn na de verkiezingen. Nu puntje bij paaltje komt, is daar onenigheid over.

"Op zich is het goed dat daar discussie over is, het gaat over iets belangrijk", vindt Popelier. "Het toont wel duidelijk aan dat er eigenlijk geen gemeenschappelijke visie is op wat er met de grondwet moet gebeuren." De regering had zich nochtans voorgenomen om een staatshervorming voor te bereiden, dat stond in het regeerakkoord.

In 2021 stelde de regering daarom al een lijst op van de grondwetsartikels die volgens hen aan verandering toe waren. Het gaat om artikel 46, 48, 96, 142 en 195.

Artikel 46 en 96 bepalen hoe de regeringsvorming verloopt. Door die te wijzigen, zouden regeringsonderhandelingen in de toekomst anders georganiseerd worden. Denk aan een concrete deadline waarvoor er een nieuwe regering moet zijn of bepaalde deblokkeringsmechanismen.

Artikel 48 en 142 gaan over de controle van verkiezingen. Het parlement beoordeelt of die verkiezingen correct zijn verlopen. België moet dat systeem aanpassen. Volgens Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is die manier van werken onwettig.

De "truc" met artikel 195
Dat de regering er al enkele vergaderingen over doet om tot een akkoord te komen, is vooral te wijten aan het befaamde artikel 195.

"Door dat artikel voor herziening vatbaar te verklaren, maak je eigenlijk in één keer de hele grondwet voor herziening vatbaar. Artikel 195 dient eigenlijk om de procedure te veranderen om de grondwet te wijzigen. Maar op die manier kan het parlement ook artikels wijzigen zonder dat die door hun voorgangers voor herziening vatbaar zijn gemaakt."

"Het laat het volgende parlement toe – als daarover een tweederdemeerderheid is - om zelf aan te duiden welke artikels aangepast moeten worden", legt Popelier uit.

Die manier van werken werd al eens toegepast, bij de 6e staatshervorming, maar stuit op kritiek bij grondwetsexperts. "Het is een soort van trucje dat de regering toepast om niet de specifieke artikelen te moeten aanduiden", aldus Popelier.

Net daar wringt nu het schoentje. De groenen stellen zich vragen bij die manier van werken. Ze vragen zich af of het niet beter is om wel degelijk een duidelijk kader vast te leggen en alleen specifieke artikelen open te stellen. "De grondwet is geen vodje papier dat je zomaar mag wijzigen", verwijzen ze naar de bekende uitspraak van voormalig premier Leo Tindemans.

Klimaat en abortus in de grondwet?
Ondertussen schuiven partijen ook een wenslijstje met bijkomende grondwetswijzigingen naar voor, die niets met een staatshervorming te maken hebben.

Open VLD wil bijvoorbeeld het recht op zelfbeschikking in de grondwet, zodat abortus en euthanasie niet kunnen worden afgeschaft. De liberalen willen dat ons land Frankrijk volgt, dat in maart als eerste land ter wereld abortus opnam in de grondwet.

Bij Groen hopen ze in de toekomst op een aanpassing van artikel 7bis. Dat gaat over duurzame ontwikkeling. Door een wijziging zou het federale niveau meer beslissingsrecht kunnen krijgen over klimaatbeleid en bestaat de mogelijkheid om doelstellingen steviger te verankeren.

Vraag blijft of de regering al die afzonderlijke artikels zal aanduiden of voor de gemakkelijkheidsoplossing – artikel 195 – opteert.

Het parlement - de Kamer en de Senaat - moet de lijst met artikels die de regering opstelt wel finaal goedkeuren. In de Senaat stond al enkele keren een vergadering over de grondwetsartikels gepland. Maar bij gebrek aan consensus binnen de regering werd die steeds uitgesteld.

Nog veel stappen tot een echte grondwetswijziging
Voor het tot echte grondwetswijzigingen komt, is er nog een lange weg af te leggen. De volgende regering moet het erover eens geraken en twee derde van het parlement moet de wijziging goedkeuren. Het is afwachten hoeveel ruimte daarvoor zal zijn. Hoe groter de radicale partijen op 9 juni, hoe moeilijker het zal worden om zo'n grote meerderheid te vinden.

De kans op een nieuwe grote staatshervorming lijkt hoe dan ook klein. De PS - in Wallonië volgens de laatste peiling nog steeds goed voor meer dan een kwart van de stemmen - heeft tijdens de campagne al meermaals laten verstaan dat die er niet komt als het van hen afhangt. Dat is "politieke fictie" aldus PS-vicepremier Pierre-Yves Dermagne.

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04...-195-regering/

[Knuppel]

Maar panda toch! Ben je vergeten dat artikel 195 volgens jezelf NOOIT van stal zou worden gehaald?

Je weet toch dat het uitgerekend jouw flutpartijtje is dat er artikel 195 persé wil door krijgen?

Je bent voor het toelaten van kopvodden door Bruno Tobback opgestapt uit je eerste keuze partaai. Ga je nu ook je tweede-keuze-partaai de bons geven? Niet doen hoor, want het is electoraal al gene vette meer bij échte liberalen!

Het was de bedoeling dat daar gisteren al over beslist werd. Niet dus. Ze kibbelen er toch niet om?

[Knuppel]

Vraag blijft of de regering al die afzonderlijke artikels zal aanduiden of voor de gemakkelijkheidsoplossing – artikel 195 – opteert.

Het parlement - de Kamer en de Senaat - moet de lijst met artikels die de regering opstelt wel finaal goedkeuren. In de Senaat stond al enkele keren een vergadering over de grondwetsartikels gepland. Maar bij gebrek aan consensus binnen de regering werd die steeds uitgesteld.

[quote][De volgende regering moet het erover eens geraken en twee derde van het parlement moet de wijziging goedkeuren. Het is afwachten hoeveel ruimte daarvoor zal zijn. Hoe groter de radicale partijen op 9 juni, hoe moeilijker het zal worden om zo'n grote meerderheid te vinden. /QUOTE]

Zij zijn er dus nog altijd niet uit. En Panda zit ocharme op gloeiende kolen.

Gelukkig is er Dermagne van de PS die troost biedt.
Als de PS geen staatshervorming wil komt er geen. Zo simpel is het.
Het komt dus goed met het Belziekske!

Waarom ga je niet in Franstalig België wonen, pandaatje? Je kan dan voor je derdekeuze-partij stemmen. De PS.

[Knuppel]

De PS. De redders van België. Alles MOET (EN ZAL) blijven zoals het is. Ja toch?

[Knuppel]

Ik denk niet dat het Weverke onder die voorwaarden premier wil worden....

[De gemuilkorfde]

Ik vind dat beiden moeten gebeuren, artikel 195 en de rest van je artikels ook.
Ik heb er geen problemen mee dat fundamentele rechten in de Grondwet ingeschreven worden, zolang het niet te gedetailleerd is.
Dus wel recht op abortus, maar niet zomaar in alle gevallen.

De reden dat artikel 195 er voor mij bij moet is omwille van het democratisch deficit.
Ik vind het niet normaal dat een regering de constitutionele speelruimte bepaalt van de volgende.
Tegelijk mag ze wat mij betreft wel aangeven wat ze zou veranderen als dezelfde partijen de dienst uitmaken de volgende keer, ook al is dit twijfelachtig.

[Pandareus]

Oorspronkelijk geplaatst door De gemuilkorfde

Ik vind dat beiden moeten gebeuren, artikel 195 en de rest van je artikels ook.
Ik heb er geen problemen mee dat fundamentele rechten in de Grondwet ingeschreven worden, zolang het niet te gedetailleerd is.
Dus wel recht op abortus, maar niet zomaar in alle gevallen.

De reden dat artikel 195 er voor mij bij moet is omwille van het democratisch deficit.
Ik vind het niet normaal dat een regering de constitutionele speelruimte bepaalt van de volgende.
Tegelijk mag ze wat mij betreft wel aangeven wat ze zou veranderen als dezelfde partijen de dienst uitmaken de volgende keer, ook al is dit twijfelachtig.

Dat was de wens van de grondwetgever, ervoor zorgen dat men niet lichtzinnig de GW kan wijzigen, om er zeker van te zijn dat de gevraagde wijziging duurzaam gedragen is en niet uit een opvlieging voortkomt.

[De gemuilkorfde]

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

Dat was de wens van de grondwetgever, ervoor zorgen dat men niet lichtzinnig de GW kan wijzigen, om er zeker van te zijn dat de gevraagde wijziging duurzaam gedragen is en niet uit een opvlieging voortkomt.

Bullshit.
Dat vermijden van lichtzinnigheid zit in het feit dat men met 2/3e moet goedkeuren + een meerderheid in elke taalgroep.
Het is van den gekke dat één regering mag bepalen wat de volgende mag doen.

[Knuppel]

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

Dat was de wens van de grondwetgever, ervoor zorgen dat men niet lichtzinnig de GW kan wijzigen, om er zeker van te zijn dat de gevraagde wijziging duurzaam gedragen is en niet uit een opvlieging voortkomt.

Nu heeft de grondwetgever wat.

FEIT blijft dat de VLD artikel 195 prefereert.

Als de grondwetgevers van Vivaldi niet verder geraken met hun eeuwige gekibbel heeft jouw Belziekske zelfs die uitweg niet meer om te kunnen overleven.

[Herr Flick]

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

Dat was de wens van de grondwetgever, ervoor zorgen dat men niet lichtzinnig de GW kan wijzigen, om er zeker van te zijn dat de gevraagde wijziging duurzaam gedragen is en niet uit een opvlieging voortkomt.

Dat klopt , maar tegelijk vergrendeld het wel de werking, van de door de burger gekozen volgende lichting.

Eigenlijk zou die grondwet herziening ook moeten kunnen ontgrendeld worden door een referendum.

[Knuppel]

Oorspronkelijk geplaatst door Herr Flick

Dat klopt , maar tegelijk vergrendeld het wel de werking, van de door de burger gekozen volgende lichting.

Eigenlijk zou die grondwet herziening ook moeten kunnen ontgrendeld worden door een referendum.

België verdraagt geen democratie, dus ook geen referendum. Dat werd midden vorige eeuw trouwens bewezen.

[E. Gidius]

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

Zal men weer voor gemakkelijkheidsoplossing kiezen en art 195 oplijsten ? Of kiest men voor een gedetailleerde opgave van de artikelen die men bewust wil voor herziening vatbaar maken ?

Ik vind dat men het tweede moet doen, dat knoeiwerk met art 195 is loodgieterij.


https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04...-195-regering/

Het is totaal onlogisch én ondemocratisch dat een aftredende regering mag vastleggen wat het volgende parlement kan doen. Dat parlement zal een andere samenstelling hebben.

[Knuppel]

Oorspronkelijk geplaatst door E. Gidius

Het is totaal onlogisch én ondemocratisch dat een aftredende regering mag vastleggen wat het volgende parlement kan doen. Dat parlement zal een andere samenstelling hebben.

Panda heeft daar duidelijk geen problemen mee.

[E. Gidius]

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

Dat was de wens van de grondwetgever, ervoor zorgen dat men niet lichtzinnig de GW kan wijzigen, om er zeker van te zijn dat de gevraagde wijziging duurzaam gedragen is en niet uit een opvlieging voortkomt.

In een democratie zijn wetten, ook grondwetten, er om veranderd te worden. Het is pervers dat de ene generatie de andere kan gijzelen.

[De gemuilkorfde]

Oorspronkelijk geplaatst door Knuppel

Panda heeft daar duidelijk geen problemen mee.

Panda is gewoon een opportunist, het komt hem goed uit dat de VLD en de andere bendeleden van de Vivaldi kliek kunnen bepalen wat een volgende regering mag hervormen qua grondwet.
Stel je nu eens het omgekeerde voor, dat er een regering zonder VLD, maar met N-VA is die aan de macht is, en de VLD wil graag na verkiezingen allerlei ethische kwesties in de grondwet zetten, maar N-VA stemt doelbewust geen artikel 195 en ook het betreffende artikel wordt niet op de lijst gezet.
Dan zou hij moord en brand schreeuwen.
Het is allemaal plat opportunisme.

[Knuppel]

Oorspronkelijk geplaatst door E. Gidius

In een democratie zijn wetten, ook grondwetten, er om veranderd te worden. Het is pervers dat de ene generatie de andere kan gijzelen.

De wens van de grondwetgever komt panda beter uit.

Over de Belgische grondwet.

De Belgische grondwet kwam uit de pen van uitsluitend Franstaligen.

De notie volkssoevereiniteit kwam/komt niet voor in de Belgische grondwet.

Het parlement, door cijnskiesrecht voorbehouden aan de vermogende klasse, was georganiseerd in een tweekamerstelsel: de Kamer van volksvertegenwoordigers zou gedomineerd worden door de hoge burgerij en de Senaat door de hoge grondadel.

De Grondwet was oorspronkelijk in het Frans opgesteld. De Nederlandse vertaling die in het Bulletin officiel des lois et arrêtés royaux de la Belgique verscheen, bleef officieus. Een officiële vertaling werd in 1925 vastgesteld bij koninklijk besluit na voorbereidend werk van de Centrale Commissie voor de Nederlandse Rechtstaal en Bestuurstaal in België, zij het nog steeds zonder rechtskracht. De authentieke Nederlandstalige versie van de grondwet dateert van 1967.

De Belgische grondwet werd tientallen keren aangepast, maar het blijft een feit dat er alles aan werd/wordt gedaan om dit niet gemakkelijk te maken.

[Pandareus]

Oorspronkelijk geplaatst door De gemuilkorfde

Bullshit.
Dat vermijden van lichtzinnigheid zit in het feit dat men met 2/3e moet goedkeuren + een meerderheid in elke taalgroep.
Het is van den gekke dat één regering mag bepalen wat de volgende mag doen.

Deze tekst vat samen wat de bedoeling van de grondwetgever was, en hoe die bewust een getrapt systeem ontworpen hebben.

De procedure om de Grondwet te veranderen is vastgelegd in wijzigingsregels. Die leggen strenge voorwaarden op zodat veranderingen aan de Grondwet steeds bedachtzaam gebeuren. Anders dan gewone wetten kan de Grondwet bijvoorbeeld niet worden gewijzigd door een gewone meerderheid.

De wijzigingsregels zijn vastgelegd in het bekende artikel 195 van de Grondwet. Dat schrijft voor dat elke wijziging in drie stappen moet gebeuren. In een eerste stap verklaart het Parlement dat bepaalde artikels voor herziening vatbaar zijn. De tweede stap is de ontbinding van het parlement en het organiseren van verkiezingen. De derde stap is de concrete wijziging van de artikels, toch als het nieuw samengestelde parlement dat raadzaam acht. Die procedure is bedoeld om elke wijziging voldoende bedachtzaam te laten gebeuren: eenzelfde samenstelling van het parlement kan niet beslissen dat bepaalde artikels moeten worden gewijzigd en die beslissingen ook zelf doorvoeren. Tegelijk geeft ze de burger een zekere controle over de grondwetswijziging: door de tussenliggende verkiezing kan die immers mee de richting bepalen. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat grondwetswijzigingen zelden het expliciete onderwerp van verkiezingen vormen, ook al zijn heel wat regeringen gevallen omwille van problemen die te maken hadden met de communautaire breuklijnen.

Dat is nu ook de kritiek van grondwetspecialisten : dat men door het 'truukje' van art 195 erbij op te lijsten het volgende parlement vrij spel geeft. (wat expliciet NIET is wat de grondwetgever bedoelde...)

https://www.belgischegrondwet.be/the...dwetswijziging

Het beroemdste voorbeeld blijft het ontslag van toenmalig premier Leo Tindemans die naar de koning trok in 1978 omdat hij niet wou aanvaarden dat de partijvoorzitters over zijn hoofd heen een staatshervorming wilden doordrukken die de wijzigingsprocedure niet zou respecteren.

[Knuppel]

Hoe je het ook draait of keert, pandaatje, het jouw favoriete partij die een voorkeur heeft voor artikel 195 van de grondwet.

Selectie artikels veroorzaakt onenigheid

De regering moet nu specifiek aanduiden welke van de 198 artikels uit de grondwet ze voor herziening vatbaar wil verklaren. Dan ligt vast welke hervormingen er precies mogelijk zijn na de verkiezingen. Nu puntje bij paaltje komt, is daar onenigheid over.

"Het toont wel duidelijk aan dat er eigenlijk geen gemeenschappelijke visie is op wat er met de grondwet moet gebeuren." De regering had zich nochtans voorgenomen om een staatshervorming voor te bereiden, dat stond in het regeerakkoord.

In 2021 stelde de regering daarom al een lijst op van de grondwetsartikels die volgens hen aan verandering toe waren. Het gaat om artikel 46, 48, 96, 142 en 195.



Dat de regering er al enkele vergaderingen over doet om tot een akkoord te komen, is vooral te wijten aan het befaamde artikel 195.

Door artikel 195 voor herziening vatbaar te verklaren, maak je eigenlijk in één keer de hele grondwet voor herziening vatbaar.

Artikel 195 dient eigenlijk om de procedure te veranderen om de grondwet te wijzigen. Maar op die manier kan het parlement ook artikels wijzigen zonder dat die door hun voorgangers voor herziening vatbaar zijn gemaakt."
"Het is een soort van trucje dat de regering toepast om niet de specifieke artikelen te moeten aanduiden"



Vraag blijft of de regering al die afzonderlijke artikels zal aanduiden of voor de gemakkelijkheidsoplossing – artikel 195 – opteert.

Het parlement - de Kamer en de Senaat - moet de lijst met artikels die de regering opstelt wel finaal goedkeuren. In de Senaat stond al enkele keren een vergadering over de grondwetsartikels gepland. Maar bij gebrek aan consensus binnen de regering werd die steeds uitgesteld.

Voor het tot echte grondwetswijzigingen komt, is er nog een lange weg af te leggen. De volgende regering moet het erover eens geraken en twee derde van het parlement moet de wijziging goedkeuren. Het is afwachten hoeveel ruimte daarvoor zal zijn. Hoe groter de radicale partijen op 9 juni, hoe moeilijker het zal worden om zo'n grote meerderheid te vinden.

De kans op een nieuwe grote staatshervorming lijkt hoe dan ook klein. De PS heeft tijdens de campagne al meermaals laten verstaan dat die er niet komt als het van hen afhangt.

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04...-195-regering/

Als de PS NON zegt is het NON.

[Knuppel]

Vive La Belgique!

[Knuppel]

De Amerikaanse grondwet begint met ‘We, the People...’, de Belgische met ‘België is een federale staat met gewesten en gemeenschappen.’