ANALYSE. Waarom het verbod op rent-a-wife overdreven is

[Rudy]

ANALYSE. Waarom het verbod op rent-a-wife overdreven is

(c) De Standaard - 03/10/07






> Rechter verbiedt seksistisch reclamefilmpje

> 'Vrouw wordt als seksobject voorgesteld'

> Hoever gaat politieke correctheid?

Een authentieke scène in een slagerij in een West-Vlaams dorpje midden de jaren tachtig. 'Zeg, Jacques, het tocht hier in uw winkel. De wind waait onder de deur.' De slager antwoordt: 'Een momentje, ik ga mijn schoonmoeder halen. Dan leg ik die tegen de deur.' Algemene hilariteit onder de klanten in het goedgevulde winkeltje.

Enkele West-Vlaamse vleeskopers hebben dan wel goed gelachen, maar vertaald naar 2007 heeft slager Jacques hiermee wel de antidiscriminatiewet overtreden. Want hij heeft aangezet 'tot discriminatie, haat of geweld jegens een persoon (...) wegens het geslacht, de seksuele geaardheid, de burgerlijke staat, de geboorte, het fortuin, de leeftijd, het geloof of levensbeschouwing, de huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap of een fysieke eigenschap'.

Het filmpje Rent-a-Wife heeft nu hetzelfde gedaan als slager Jacques, en is op die gronden door de Brusselse handelsrechter veroordeeld. De rechter volgde de redenering van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, dat een klacht had ingediend.

De klacht was gericht tegen Home Entertainment Services, dat de website DVDPost beheert, en tegen het marketingbureau Emakina.

Emakina - dat ook de (even illegale) internetweddenschappen op de volgende regering heeft bedacht - had in opdracht van DVDPost de internetcampagne 'Rent-a-Wife' opgezet. DVDPost verhuurt dvd's via de post. Wie niet tevreden is over een film, kan die in een envelop steken en terugsturen. In het internetfilmpje maakt Emakina de parallel met echtgenotes. Een man schuift zijn vrouw voor verzending in een levensgrote speelgoedverpakking, en ontvangt daarna een soortgelijke doos met een andere echtgenote.

Volgens rechter Marc D'Hoore wordt daarmee de vrouw niet alleen als koopwaar en seksobject behandeld - in de doos wordt de echtgenote met leren riempjes vastgegespt. Deze denigrerende houding wordt bovendien 'benadrukt door de omwisselbaarheid' van de vrouwen. Daarom moeten Emakina en Home Entertainment Services 2.500 euro betalen per dag dat het filmpje nog online staat.

Wie gisteren op www.rentawife.be surfte, vond daar inderdaad het bewuste spotje niet meer terug. De website vermeldde dat het filmpje is weggenomen, maar 'als u gevoel voor humor hebt, mag u nog steeds onze reclamespot bekijken', waarop een link naar het bewuste filmpje op YouTube staat.

'Wij zijn niet verantwoordelijk voor wat op YouTube staat', is bij Emakina te horen. Volgens het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen daarentegen is deze link een overtreding van de rechterlijke uitspraak, en dus moet de dwangsom worden betaald.

Het instituut gaf gisteren een persconferentie, waarop het uiteraard erg enthousiast op de veroordeling reageerde. De juridische afkeuring van deze 'aprilgrap' - zoals Emakina de campagne noemde - is volgens het instituut een unicum en is een precedent voor de hele reclamesector.

'Dan moet de slogan “Mannen weten waarom, van Jupiler ook verboden worden', droeg de verdediging aan tijdens het proces. 'Dat we vrouwen zouden verhuren, is zo absurd dat het humoristisch wordt.'

Maar volgens het instituut is de boodschap van Rent-a-Wife minder onschuldig dan ze lijkt. 'Niet alleen wordt een omgeving gecreëerd die vijandig is tegenover vrouwen', zegt Michel Pasteel, de directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen. 'Op de website kom je pas na meerdere keren doorklikken te weten dat het om de verhuur van dvd's gaat. Op de openingspagina is daar nergens sprake van. Het lijkt alsof het echt om de verhuur van vrouwen draait.'

De campagne bevestigt de stereotypen over vrouwen, vindt Pasteel. En precies die stereotypen zijn volgens hem problematisch, want ze versterken een klimaat waarin vrouwen nog steeds gediscrimineerd worden - denk maar aan het glazen plafond op de arbeidsmarkt. 'Het is niet onze bedoeling om humor te verbieden', aldus nog de directeur. 'Wel is het onze bedoeling om structurele stereotypen te doorbreken.'

De vraag is alleen waar de humor eindigt, en de structurele stereotypen beginnen. De hottentot van Urbanus, de verwijfde Jimmy B. van Chris Van den Durpel en het spraakgebrek van Jacques Vermeire, zetten die ook allemaal aan tot 'discriminatie, haat of geweld'?

Humor kan kwetsend zijn, en daar wordt terecht op gewezen. Maar is een verbod dan de beste oplossing? Door de kwetsende humor brutaal te verbieden, wordt de kloof tussen de publieke en private ruimte nog groter dan ze nu al is. Dan is er op televisie, in de theaters, in reclameboodschappen en in kranten alleen nog gepolijste, politiek correcte humor te zien en horen.

Maar hoe gekuister die boodschappen, hoe rauwer de moppen en andere praat op YouTube, internetfora en tussen mensen persoonlijk, precies omdat die publiekelijk niet aan bod komen. Sociale controle is er helemaal niet.

Er is blijkbaar een behoefte aan moppen gebaseerd op clichés en stereotypen. Maar die verbieden werkt hun 'goorheidsgehalte' alleen maar in de hand.


Pieter Lesaffer is redacteur binnenland.

www.rentawife.be

[freespirit]

Ik kan kort zijn: 'iedereen heeft het recht om uitgelachen te worden'

[manta]

Ow ...
Ge kunt er dus geen huren ???
Zonde hé

[Rudy]

Oorspronkelijk geplaatst door freespirit

Ik kan kort zijn: 'iedereen heeft het recht om uitgelachen te worden'

Akkoord. Maar heeft de vrouw in het filmpje het recht om representatief te zijn voor alle vrouwen ? Of Jimmy B voor alle holebi's ?