Cuba schaft gelijke lonen af - Pagina 4

lombas · 16 juni 2008, 19:20

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Polle Tieker

Waarom niet eigenlijk? Van jou had ik eerder een antwoord verwacht dat de overheid geen (rechtsfilosofische) legitimering kan hebben om de inhoud van een afspraak tussen werknemer en werkgever te bepalen.

Waarom kan dat nu plots wel, en vindt ge het zelfs 'niet zo positief' wanneer dat niet gebeurt?

Wacht even, is de verandering die in Cuba op til is een vermindering wat etatisme betreft? Ik dacht het even hárd niet, integendeel.

En nee, rechtsfilosofisch zie ik bitter weinig legitimering. Dat hoeft geen praktische visie te hinderen - de wereld draait verder, of hoe zeggen ze dat ook al weer?: "De honden blaffen, &c."

FallenByTheHand · 16 juni 2008, 19:57

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door vlijmscherp

waarom is dat negatief? mogen in het communisme de mensen niets van luxe hebben dan?

en wat is er mis met niet iedereen hetzelfde loon te geven? wat is daar kapitalistisch aan? de klassestrijd heeft hier toch niets mee te maken?

ze passen binnen het kader van een zich langzaam openstellen voor de markt. Om de weg van China op te gaan, feitelijk.

Het is vooral dat kader waar ik moeilijkheden mee heb.

AdrianHealey · 16 juni 2008, 20:05

Misschien, hé. Misschien heeft ook het Cubaans communisme gefaald en hebben ze dat daar nu eindelijk door.

Alé; zou dat niet kunnen?

lombas · 16 juni 2008, 20:21

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door AdrianHealey

Misschien, hé. Misschien heeft ook het Cubaans communisme gefaald en hebben ze dat daar nu eindelijk door.

Alé; zou dat niet kunnen?

Niet meer dan het westers kapitalisme, me dunkt.

groenzwarte commie · 16 juni 2008, 20:44

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door FallenByTheHand

ze passen binnen het kader van een zich langzaam openstellen voor de markt. Om de weg van China op te gaan, feitelijk.

Het is vooral dat kader waar ik moeilijkheden mee heb.

Heb je daar concrete aanwijzingen voor? Het aantal joint ventures blijft dalen, ook sinds Raul aan de macht is. En aan de wetgeving daaromtrent is nog niets veranderd. Ik dacht dat dergelijke fundamentele economische zaken als graadmeter genomen moeten worden en niet randfactoren.

Als de Belgische regering morgen de lonen meer gaat gelijkschakelen, is dat dat een teken dat er een overgang naar communisme voorbereid wordt? De redeneerwijze is heus dezelfde hoor

AdrianHealey · 16 juni 2008, 20:50

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door lombas

Niet meer dan het westers kapitalisme, me dunkt.

Dat zou ik wel wat raar vinden; vermits ik vooral Cuba zie evolueren richting het kapitalistische welvaartstaat paradigma en niet omgekeerd.

Praetorian · 16 juni 2008, 21:12

Logische reactie na de enorme heropstanding uit de economische problemen begin jaren '90. Er is duidelijk geen sprake van afstand te nemen van een goedwerkend systeem, eerder bedrijfseconomische politiek op microniveau. Of het ethisch strookt met het idee van socialisme, is een andere vraag. Even de kat uit de boom kijken.

solidarnosc · 16 juni 2008, 21:22

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Praetorian

Logische reactie na de enorme heropstanding uit de economische problemen begin jaren '90. Er is duidelijk geen sprake van afstand te nemen van een goedwerkend systeem, eerder bedrijfseconomische politiek op microniveau. Of het ethisch strookt met het idee van socialisme, is een andere vraag. Even de kat uit de boom kijken.

Bedrijfseconomische politiek op microniveau?

Het was logischer geweest om dit in te voeren op het moment dat het zeer slecht ging om het af te bouwen naar mate het beter ging.

vavli · 16 juni 2008, 21:31

De discussie blijft hier zeer abstarct: wat is er nu precies veranderd in Cuba wat de lonen betreft? Kan iemand dat precies beschrijven? Dan pas kan je een debat hebben die verder gaat dan koffiedik kijken. Wat intussen blijkbaar wel vaststaat is dat de Peso terug veld wint ten koste van de dollar en dat is bijzonder goed nieuws voor de Cubaanse economie.(zie artikel in Mo) Voor de rest: eerst graag concrete gegevens over de loonpolitiek.

Samsa · 16 juni 2008, 21:52

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door vlijmscherp

en waarom vluchten zoveel Cubanen Cuba?

er ontvluchten niet meer Cubanen Cuba dan andere Latijns-Amerikaanse landen.
Ten andere blijkt uit het nettomigratiecijfer van Haïti tov van dat uit Cuba dat hoe 'goed' het in een land is niet bepalend is voor de emigratie. Haïti is nl op alle vlakken een rampgebied

cuba:https://www.cia.gov/library/publicat...cu.html#People
mexico:https://www.cia.gov/library/publicat...mx.html#People
haïti:https://www.cia.gov/library/publicat...ha.html#People
nicaragua:https://www.cia.gov/library/publicat...nu.html#People
dominicaanse republiek:https://www.cia.gov/library/publicat...dr.html#People

AdrianHealey · 16 juni 2008, 21:59

Grappige interpretatie van cijfers.

vlijmscherp · 17 juni 2008, 07:16

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Samsa

er ontvluchten niet meer Cubanen Cuba dan andere Latijns-Amerikaanse landen.
Ten andere blijkt uit het nettomigratiecijfer van Haïti tov van dat uit Cuba dat hoe 'goed' het in een land is niet bepalend is voor de emigratie. Haïti is nl op alle vlakken een rampgebied

cuba:https://www.cia.gov/library/publicat...cu.html#People
mexico:https://www.cia.gov/library/publicat...mx.html#People
haïti:https://www.cia.gov/library/publicat...ha.html#People
nicaragua:https://www.cia.gov/library/publicat...nu.html#People
dominicaanse republiek:https://www.cia.gov/library/publicat...dr.html#People

dus omdat er plaatsen zijn die het slechter doen, is het goed leven in Cuba???
bijzonder bizarre redenering.

vlijmscherp · 17 juni 2008, 07:18

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door AdrianHealey

Misschien, hé. Misschien heeft ook het Cubaans communisme gefaald en hebben ze dat daar nu eindelijk door.

Alé; zou dat niet kunnen?

of ze willen evolueren natuurlijk.

Pølle · 18 juni 2008, 01:02

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door lombas

Wacht even, is de verandering die in Cuba op til is een vermindering wat etatisme betreft? Ik dacht het even hárd niet, integendeel.

Hoezo niet?

Trouwens, mag ik uit al wat ge hier post concluderen dat ge liever communistisch etatisme ziet dan kapitalistisch etatisme? Of is die vergelijking te moeilijk om te maken en draait het puur om het etatisme?

groenzwarte commie · 18 juni 2008, 10:04

Hetgeen ik heel erg sumier en beknopt geschreven heb in deze draad is op de website van cubanismo een stuk uitgebreider en beter beschreven. Voor de gemakkelijkheid: ik plak hier het artikel (interview):

Loon naar werken

De nieuwe regeling i.v.m. het salaris in Cuba

15 juni 2008

In Cuba volgen de economische hervormingen zich op. Vanaf februari kunnen de Cubanen zich gsm's, dvd's en computer vrij aanschaffen en mogen ze logeren in toeristische hotels. In de landbouw worden fundamentele hervormingen verwacht en vorige week raakte bekend dat de gelijke verloning wordt afgeschaft vanaf augustus. Voor veel commentatoren is deze laatste maatregel het begin van het einde van het socialisme op Cuba. We vroegen aan Katrien Demuynck, coördinator van ICS (Initiatief Cuba Socialista) om uitleg.

Wat is er precies beslist?

Vanaf augustus zullen de arbeiders van alle bedrijven betaald worden volgens hun prestatie, d.w.z. rekening houdend met de kwaliteit en de hoeveelheid wat ze individueel gepresteerd hebben. Voordien bestond deze regeling, de zogenaamde Perfeccionamiento Empresionarial (perfectionering van het bedrijf) al in ongeveer een derde van de bedrijven, dat wordt nu veralgemeend tot alle productie-eenheden in het land.

Het principe is dus niet echt nieuw?

Niet echt. Voor de meeste werknemers bestond in het verleden al een systeem van bonussen en stimuli. Wie goed presteerde kon op het einde van het jaar rekenen op een pakket extra goederen, op aankoopbonnen in CUC-winkels (de vroegere dollarwinkels, n.v.d.r.), op een weekje vakantie in een luxehotel. Ook was al voor heel wat arbeiders het loon al gekoppeld aan het resultaat van het bedrijf. Haalde het bedrijf een bepaalde omzet, dan kregen alle arbeiders bijvoorbeeld vijf procent meer loon. Wat nu nieuw is, is dat het systeem geïndividualiseerd wordt. Elke arbeider zal betaald worden op basis van zijn of haar prestatie en niet die van het bedrijf. Dat laat dus loonverschillen toe tussen de verschillende arbeiders. In die zin is het een breuk met gelijk loon voor gelijk werk.

Maar ook dat systeem valt niet echt uit de lucht. Reeds op het einde van de jaren tachtig werd ermee geëxperimenteerd in het leger. Het bleek goed te functioneren. Na het vijfde partijcongres in 1997 werd het principe ook geleidelijk aan ingevoerd in een aantal sectoren. Nu wordt het dus ingevoerd in alle bedrijven.

Waarom wordt de maatregel ingevoerd?

Na de val van de Sovjetunie kreeg de Cubaanse economie een opdoffer van jewelste: het Bruto Nationaal Productie zakte met 35% en naar schatting werd de koopkracht van de bevolking gehalveerd. De Cubanen zaten echt op hun tandvlees. We kunnen ons nauwelijks voorstellen wat dat betekend heeft. Om uit het moeras te geraken werd de dollar toegelaten en ontstond er een dubbel geldcircuit. Maar omdat de peso veel aan waarde had verloren t.o.v. de dollar was dat dubbel geldcircuit een bron van ongelijkheid. Cubanen die over dollars beschikten omdat ze familie hebben in het buitenland of werken in de toerismesector waren beter af dan diegenen die het moesten stellen zonder dollars. De basisvoorzieningen zoals huishuur, energie, telefoon en een korf gerantsoeneerde goederen bleven spotgoedkoop en het onderwijs en de gezondheidszorg bleven gratis. Maar dat belette niet dat het loon niet zoveel meer voorstelde. Het gevolg was een dalende werkmotivatie en een toenemende corruptie, wat op zijn beurt resulteerde in een lage efficiëntie en productiviteit. Dat was de situatie van de jaren negentig.

Sindsdien gaat het stukken beter met de Cubaanse economie. Samenwerking met Venezuela, China en Brazilië gaven de economie een belangrijke impuls. Zo was er de laatste drie jaar een economische groei van gemiddeld tien procent. De lonen en uitkeringen werden gevoelig opgetrokken. Maar om af te geraken van het dubbel geldcircuit en de koopkracht significatief te verhogen moest de productiviteit naar omhoog. En dat is precies de reden waarom men nu het loon volgens prestatie invoert. Het is een aanzet om de prestaties van de arbeiders te verhogen. Terzelfdertijd hoopt men op die manier de arbeidsmotivatie te verhogen en de corruptie te bestrijden.

Zal dat de ongelijkheid niet verder doen toenemen?

Op korte termijn wel. Maar je moet dat niet overdrijven. De overgrote meerderheid van de bedrijven is in staatshanden. Het valt niet te verwachten dat de loonspanning tussen de arbeiders al te groot zal worden. Uiteindelijk bepaalt de overheid hoe ver ze daarin gaat. Bij managers is er een plafond vastgelegd van maximaal dertig procent. Situaties van exuberante lonen van CEO's zoals bij ons zijn dus uitgesloten.

Op middenlange termijn zal deze maatregel de waarde van de peso t.o.v. de dollar versterken waardoor de ongelijkheid tussen de ‘dollar-Cubanen' en ‘peso-Cubanen' zal verkleinen.

Bepaalde commentatoren beschrijven deze maatregel als het begin van het einde van het socialisme.

Zoals ik al zei, de maatregel is precies bedoeld om de ongelijkheid te verminderen en de koopkracht van de bevolking te vergroten. Dat lijkt me niet strijdig te zijn met het socialisme. Er is hier ook een misverstand. Marx maakte een onderscheid tussen communisme en socialisme. In de fase van het communisme ‘werkt iedereen naar zijn vermogen, en krijgt iedereen naar zijn behoefte '. In het socialisme ‘krijgt iedereen naar zijn arbeid ', naar zijn prestatie dus . Je kan dus wel zeggen dat de Cubanen nu een stapje terugzetten. De gelijke verloning was mogelijk zolang Cuba kon werken binnen de Comecon, het economisch samenwerkingsverband met de Sovjetunie en de andere socialistische landen. Die gunstige voorwaarden zijn nu weggevallen en bovendien moet Cuba alles op alles zetten om zijn productiviteit op te krikken.

Het is misschien ook goed om zich de woorden van Che te herinneren: ‘ Er is geen andere geldige definitie van het socialisme voor ons, dan de afschaffing van de uitbuiting van de mens door de mens'. Uitbuiting betekent dat een privé-persoon mensen voor zich laat werken en daarop winst maakt. Daar is hier geen sprake van. Dat is ook het grote verschil met de situatie in China.

Velen zien de nieuwe maatregelen als een gevolg van het feit dat Raúl pragmatischer zou zijn dan zijn broer. Fidel zou zo'n maatregelen nooit nemen. Wat denk jij daarvan?

Dat is een hardnekkig cliché, maar het snijdt absoluut geen hout. Kijk, de meest drastische maatregelen zoals het toelaten van de dollar en het openstellen van dollarwinkels, de versnelde uitbouw van massatoerisme, het organiseren van landbouwmarkten enz., gebeurden in de jaren negentig. Toen was Fidel president. Het is overigens een misverstand te denken dat regeringsbesluiten in Cuba afhangen van het temperament van de president. Net zoals in de jaren negentig zijn de huidige maatregelen een antwoord op de omstandigheden van het moment. Het is geen politieke bocht zoals sommigen schijnen te denken, maar een flexibel en gepast antwoord op de nieuwe omstandigheden. Dat was zo in de jaren tachtig met de rectificatie en in de jaren negentig met de val van de Sovjetunie, en nu opnieuw met de samenwerking met Venezuela, China en Brazilië.

Dergelijke maatregelen worden bovendien collectief genomen en gebeuren steeds na consultatie van de bevolking via de massaorganisaties, de vele inspraakorganen en het parlement. Over de huidige maatregelen werd na de oproep van Raúl in de zomer van 2007gedurende een half jaar gediscussieerd in tienduizenden bijeenkomsten.

Dat Fidel zich tegen de huidige maatregelen zou verzetten, dat geloof ik niet. Op het einde van 2005 stelde Fidel al voor om het rantsoenboekje af te schaffen, hetgeen zijn ‘pragmatische' broer nog niet gedaan heeft. Ook stelde hij toen al dat het loon dringend opgewaardeerd moest worden. Het was tijdens zijn presidentsschap dat de verloning volgens prestatie werd ingevoerd.

Denk je dat er nog meer hervormingsmaatregelen op stapel staan?

Jazeker. Ik verwacht vooral ingrijpende maatregelen in de landbouw. Die sector is al lang een zorgenkind voor de revolutionaire leiding. Er stellen zich structurele problemen die niet eenvoudig op te lossen zijn. In feite is Cuba hier een beetje slachtoffer van zijn eigen succes, want het is niet eenvoudig een hooggeschoolde bevolking de boer op te krijgen in een klimaat van meer dan dertig graden Celsius, zeker als men zich geen zorgen hoeft te maken over werkloosheid. En die situatie is nog verergerd vanaf de jaren negentig toen de mechanisering van de landbouw grotendeels moest teruggeschroefd worden. Daarnaast is er nog een hardnekkig probleem van bureaucratie dat moet aangepakt worden.

Cuba moet vandaag een groot deel van zijn voedsel importeren. Met de huidige stijging van de voedselprijzen en de mogelijke krapte op de wereldmarkt is dat niet alleen een financiële aderlating voor het land maar ook een potentieel veiligheidsprobleem. Tijdens de Speciale Periode in de jaren negentig werden de meeste staatsbedrijven in de landbouw omgevormd tot coöperatieven. Maar die hebben niet het verhoopte resultaat gebracht. Het is mogelijk dat een deel van de coöperatieven en staatsbedrijven zullen omgevormd worden tot individuele landbouwbedrijfjes, zodat het percentage van individuele boeren zal oplopen van vijftien procent vandaag tot vijftig procent of misschien meer zelfs. Het is belangrijk hierbij op te merken dat in Cuba de grond eigendom is van de overheid en dat deze hem in bruikleen geeft aan de boeren in ruil voor productiecontracten.

Txiki · 18 juni 2008, 10:58

De vraag blijft toch wie er "gelijk" gaat krijgen. De aanhangers van de klassieke moderniseringstheorie en de convergentiethese, of de aanhangers van meervoudige en partiële modernisering.

Totnogtoe kunnen de eersten de beste papieren voorleggen. Of we dat nu leuk vinden of niet. Er is alleszins nog geen afdoende alternatief daarvoor. Gaat Cuba hierop een uitzondering zijn?

lombas · 20 juni 2008, 14:19

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Polle Tieker

Hoezo niet?

Omdat de voorgestelde verandering van een situatie vertrekt waarbij de overheid iedereen hetzelfde bedrag geeft, no questions asked, naar één waarbij de overheid zich actiever zal moeten inmengen in het arbeidsleven om productiviteit &c. te meten.

Citaat:

Trouwens, mag ik uit al wat ge hier post concluderen dat ge liever communistisch etatisme ziet dan kapitalistisch etatisme? Of is die vergelijking te moeilijk om te maken en draait het puur om het etatisme?

De vergelijking is inderdaad moeilijk te maken, maar in de mate mogelijk geef ik de voorkeur aan communistisch etatisme.

@lpha · 20 juni 2008, 14:33

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door groenzwarte commie

Het is mogelijk dat een deel van de coöperatieven en staatsbedrijven zullen omgevormd worden tot individuele landbouwbedrijfjes, zodat het percentage van individuele boeren zal oplopen van vijftien procent vandaag tot vijftig procent of misschien meer zelfs. Het is belangrijk hierbij op te merken dat in Cuba de grond eigendom is van de overheid en dat deze hem in bruikleen geeft aan de boeren in ruil voor productiecontracten.

Interessant.
Hoe worden die boeren vergoed voor hun arbeid?
Mogen ze hun producten verkopen aan partikulieren en eventuele handelaars?
Of omvatten die contracten hun ganse productie?

groenzwarte commie · 20 juni 2008, 18:56

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door @lpha

Interessant.
Hoe worden die boeren vergoed voor hun arbeid?
Mogen ze hun producten verkopen aan partikulieren en eventuele handelaars?
Of omvatten die contracten hun ganse productie?

Tot nu toe is het zo dat de cooperatieven (meerderheid) en priveboeren (minderheid) verplicht een deel aan de staat moeten verkopen aan een vaste prijs en een bepaald percentage van hun producten op de vrije marktjes mochten verkopen. Ik weet nu wel niet als daar door de staat maximumprijzen op gezet zijn (zou dat eens moeten nakijken). Die marktjes zijn voor Cubanen een heel stuk duurder dan hetgeen ze via de libretta krijgen natuurlijk, maar het blijft best betaalbaar.
Daarnaast zijn er ook nog een beperkt aantal staatsboerderijen, maar das niet echt een groot succes gebleken tot nu toe. Zoals in het artikel vermeld: waarom zou je voor een gewoon maandloon zwaar werk verrichten in de landbouw als je ofwel een diploma hebt ofwel werk krijgt in andere sectoren voor hetzelfde loon? Er zijn in dat kader op een bepaald moment serieuze voordelen gegeven aan suikerrietarbeiders: hoog loon, extra's (tv, auto,...) omdat ze echt geen mensen vonden. Ik weet niet als dit nu zo is (betwijfel het, want suikerrietproductie is niet meer zo groot).

Ik denk dat inzake landbouw dezelfde principes zullen blijven gelden, maar dat ze nu de staatsboerderijen nog zullen gaan afbouwen en prive initiatief meer gaan toelaten, dat dat zal groeien tov de cooperatieven. Het is wel zo dat niemand arbeiders in dienst mag nemen (enkel jij en je familie mogen werken, personeel kan niet, is ideologische keuze: meerwaarde van iemand anders arbeid mag je je niet toeeigenen als privepersoon). Wat je in de praktijk wel kreeg - zeker in de periodo especial toen er echt voedselproblemen waren- was dat een boer vrienden of kennissen liet helpen op het land en dat die dan in natura betaald werden. Zo ken ik een familie die op die manier in de periodo especial nooit enig probleem gehad heeft om elke dag het eten op de plank te krijgen dat ze wilden. De eerlijkheid gebied me te zeggen dat nu het economisch weer beter gaat die mensen ook niet meer gaan helpen op die boerderij. Zoals al gezegd, het werk is er echt super super super zwaar (ik heb ooit eens een uurtje of twee in de streek van gibara geholpen en het is echt niet te doen).

De landbouw is al sinds het begin van de revolutie een zorgenkind geweest. Nu met de stijgende voedselprijzen (en melkprijzen!) wil men meer en meer "zelfbedruipend" worden in de landbouw. Men heeft al wat experimenten achter de rug, het één al succesvoller dan de andere. Ik hoop oprecht dat dit wat zal opleveren

16 juni 2008, 21:12	#67
Praetorian Perm. Vertegenwoordiger VN Geregistreerd: 24 mei 2004 Locatie: Anti-liberalenstaat Ideologie: marxisme,Bolshevik-Leninism, Gramsci, Althusser, Badiou, Zizek, Sorel Berichten: 12.529	Logische reactie na de enorme heropstanding uit de economische problemen begin jaren '90. Er is duidelijk geen sprake van afstand te nemen van een goedwerkend systeem, eerder bedrijfseconomische politiek op microniveau. Of het ethisch strookt met het idee van socialisme, is een andere vraag. Even de kat uit de boom kijken. __________________

16 juni 2008, 21:31	#69
vavli Parlementslid Geregistreerd: 21 december 2006 Berichten: 1.915	De discussie blijft hier zeer abstarct: wat is er nu precies veranderd in Cuba wat de lonen betreft? Kan iemand dat precies beschrijven? Dan pas kan je een debat hebben die verder gaat dan koffiedik kijken. Wat intussen blijkbaar wel vaststaat is dat de Peso terug veld wint ten koste van de dollar en dat is bijzonder goed nieuws voor de Cubaanse economie.(zie artikel in Mo) Voor de rest: eerst graag concrete gegevens over de loonpolitiek. __________________

18 juni 2008, 10:04	#75
groenzwarte commie Burger Geregistreerd: 5 mei 2006 Berichten: 176	Hetgeen ik heel erg sumier en beknopt geschreven heb in deze draad is op de website van cubanismo een stuk uitgebreider en beter beschreven. Voor de gemakkelijkheid: ik plak hier het artikel (interview): Loon naar werken De nieuwe regeling i.v.m. het salaris in Cuba 15 juni 2008 In Cuba volgen de economische hervormingen zich op. Vanaf februari kunnen de Cubanen zich gsm's, dvd's en computer vrij aanschaffen en mogen ze logeren in toeristische hotels. In de landbouw worden fundamentele hervormingen verwacht en vorige week raakte bekend dat de gelijke verloning wordt afgeschaft vanaf augustus. Voor veel commentatoren is deze laatste maatregel het begin van het einde van het socialisme op Cuba. We vroegen aan Katrien Demuynck, coördinator van ICS (Initiatief Cuba Socialista) om uitleg. Wat is er precies beslist? Vanaf augustus zullen de arbeiders van alle bedrijven betaald worden volgens hun prestatie, d.w.z. rekening houdend met de kwaliteit en de hoeveelheid wat ze individueel gepresteerd hebben. Voordien bestond deze regeling, de zogenaamde Perfeccionamiento Empresionarial (perfectionering van het bedrijf) al in ongeveer een derde van de bedrijven, dat wordt nu veralgemeend tot alle productie-eenheden in het land. Het principe is dus niet echt nieuw? Niet echt. Voor de meeste werknemers bestond in het verleden al een systeem van bonussen en stimuli. Wie goed presteerde kon op het einde van het jaar rekenen op een pakket extra goederen, op aankoopbonnen in CUC-winkels (de vroegere dollarwinkels, n.v.d.r.), op een weekje vakantie in een luxehotel. Ook was al voor heel wat arbeiders het loon al gekoppeld aan het resultaat van het bedrijf. Haalde het bedrijf een bepaalde omzet, dan kregen alle arbeiders bijvoorbeeld vijf procent meer loon. Wat nu nieuw is, is dat het systeem geïndividualiseerd wordt. Elke arbeider zal betaald worden op basis van zijn of haar prestatie en niet die van het bedrijf. Dat laat dus loonverschillen toe tussen de verschillende arbeiders. In die zin is het een breuk met gelijk loon voor gelijk werk. Maar ook dat systeem valt niet echt uit de lucht. Reeds op het einde van de jaren tachtig werd ermee geëxperimenteerd in het leger. Het bleek goed te functioneren. Na het vijfde partijcongres in 1997 werd het principe ook geleidelijk aan ingevoerd in een aantal sectoren. Nu wordt het dus ingevoerd in alle bedrijven. Waarom wordt de maatregel ingevoerd? Na de val van de Sovjetunie kreeg de Cubaanse economie een opdoffer van jewelste: het Bruto Nationaal Productie zakte met 35% en naar schatting werd de koopkracht van de bevolking gehalveerd. De Cubanen zaten echt op hun tandvlees. We kunnen ons nauwelijks voorstellen wat dat betekend heeft. Om uit het moeras te geraken werd de dollar toegelaten en ontstond er een dubbel geldcircuit. Maar omdat de peso veel aan waarde had verloren t.o.v. de dollar was dat dubbel geldcircuit een bron van ongelijkheid. Cubanen die over dollars beschikten omdat ze familie hebben in het buitenland of werken in de toerismesector waren beter af dan diegenen die het moesten stellen zonder dollars. De basisvoorzieningen zoals huishuur, energie, telefoon en een korf gerantsoeneerde goederen bleven spotgoedkoop en het onderwijs en de gezondheidszorg bleven gratis. Maar dat belette niet dat het loon niet zoveel meer voorstelde. Het gevolg was een dalende werkmotivatie en een toenemende corruptie, wat op zijn beurt resulteerde in een lage efficiëntie en productiviteit. Dat was de situatie van de jaren negentig. Sindsdien gaat het stukken beter met de Cubaanse economie. Samenwerking met Venezuela, China en Brazilië gaven de economie een belangrijke impuls. Zo was er de laatste drie jaar een economische groei van gemiddeld tien procent. De lonen en uitkeringen werden gevoelig opgetrokken. Maar om af te geraken van het dubbel geldcircuit en de koopkracht significatief te verhogen moest de productiviteit naar omhoog. En dat is precies de reden waarom men nu het loon volgens prestatie invoert. Het is een aanzet om de prestaties van de arbeiders te verhogen. Terzelfdertijd hoopt men op die manier de arbeidsmotivatie te verhogen en de corruptie te bestrijden. Zal dat de ongelijkheid niet verder doen toenemen? Op korte termijn wel. Maar je moet dat niet overdrijven. De overgrote meerderheid van de bedrijven is in staatshanden. Het valt niet te verwachten dat de loonspanning tussen de arbeiders al te groot zal worden. Uiteindelijk bepaalt de overheid hoe ver ze daarin gaat. Bij managers is er een plafond vastgelegd van maximaal dertig procent. Situaties van exuberante lonen van CEO's zoals bij ons zijn dus uitgesloten. Op middenlange termijn zal deze maatregel de waarde van de peso t.o.v. de dollar versterken waardoor de ongelijkheid tussen de ‘dollar-Cubanen' en ‘peso-Cubanen' zal verkleinen. Bepaalde commentatoren beschrijven deze maatregel als het begin van het einde van het socialisme. Zoals ik al zei, de maatregel is precies bedoeld om de ongelijkheid te verminderen en de koopkracht van de bevolking te vergroten. Dat lijkt me niet strijdig te zijn met het socialisme. Er is hier ook een misverstand. Marx maakte een onderscheid tussen communisme en socialisme. In de fase van het communisme ‘werkt iedereen naar zijn vermogen, en krijgt iedereen naar zijn behoefte '. In het socialisme ‘krijgt iedereen naar zijn arbeid ', naar zijn prestatie dus . Je kan dus wel zeggen dat de Cubanen nu een stapje terugzetten. De gelijke verloning was mogelijk zolang Cuba kon werken binnen de Comecon, het economisch samenwerkingsverband met de Sovjetunie en de andere socialistische landen. Die gunstige voorwaarden zijn nu weggevallen en bovendien moet Cuba alles op alles zetten om zijn productiviteit op te krikken. Het is misschien ook goed om zich de woorden van Che te herinneren: ‘ Er is geen andere geldige definitie van het socialisme voor ons, dan de afschaffing van de uitbuiting van de mens door de mens'. Uitbuiting betekent dat een privé-persoon mensen voor zich laat werken en daarop winst maakt. Daar is hier geen sprake van. Dat is ook het grote verschil met de situatie in China. Velen zien de nieuwe maatregelen als een gevolg van het feit dat Raúl pragmatischer zou zijn dan zijn broer. Fidel zou zo'n maatregelen nooit nemen. Wat denk jij daarvan? Dat is een hardnekkig cliché, maar het snijdt absoluut geen hout. Kijk, de meest drastische maatregelen zoals het toelaten van de dollar en het openstellen van dollarwinkels, de versnelde uitbouw van massatoerisme, het organiseren van landbouwmarkten enz., gebeurden in de jaren negentig. Toen was Fidel president. Het is overigens een misverstand te denken dat regeringsbesluiten in Cuba afhangen van het temperament van de president. Net zoals in de jaren negentig zijn de huidige maatregelen een antwoord op de omstandigheden van het moment. Het is geen politieke bocht zoals sommigen schijnen te denken, maar een flexibel en gepast antwoord op de nieuwe omstandigheden. Dat was zo in de jaren tachtig met de rectificatie en in de jaren negentig met de val van de Sovjetunie, en nu opnieuw met de samenwerking met Venezuela, China en Brazilië. Dergelijke maatregelen worden bovendien collectief genomen en gebeuren steeds na consultatie van de bevolking via de massaorganisaties, de vele inspraakorganen en het parlement. Over de huidige maatregelen werd na de oproep van Raúl in de zomer van 2007gedurende een half jaar gediscussieerd in tienduizenden bijeenkomsten. Dat Fidel zich tegen de huidige maatregelen zou verzetten, dat geloof ik niet. Op het einde van 2005 stelde Fidel al voor om het rantsoenboekje af te schaffen, hetgeen zijn ‘pragmatische' broer nog niet gedaan heeft. Ook stelde hij toen al dat het loon dringend opgewaardeerd moest worden. Het was tijdens zijn presidentsschap dat de verloning volgens prestatie werd ingevoerd. Denk je dat er nog meer hervormingsmaatregelen op stapel staan? Jazeker. Ik verwacht vooral ingrijpende maatregelen in de landbouw. Die sector is al lang een zorgenkind voor de revolutionaire leiding. Er stellen zich structurele problemen die niet eenvoudig op te lossen zijn. In feite is Cuba hier een beetje slachtoffer van zijn eigen succes, want het is niet eenvoudig een hooggeschoolde bevolking de boer op te krijgen in een klimaat van meer dan dertig graden Celsius, zeker als men zich geen zorgen hoeft te maken over werkloosheid. En die situatie is nog verergerd vanaf de jaren negentig toen de mechanisering van de landbouw grotendeels moest teruggeschroefd worden. Daarnaast is er nog een hardnekkig probleem van bureaucratie dat moet aangepakt worden. Cuba moet vandaag een groot deel van zijn voedsel importeren. Met de huidige stijging van de voedselprijzen en de mogelijke krapte op de wereldmarkt is dat niet alleen een financiële aderlating voor het land maar ook een potentieel veiligheidsprobleem. Tijdens de Speciale Periode in de jaren negentig werden de meeste staatsbedrijven in de landbouw omgevormd tot coöperatieven. Maar die hebben niet het verhoopte resultaat gebracht. Het is mogelijk dat een deel van de coöperatieven en staatsbedrijven zullen omgevormd worden tot individuele landbouwbedrijfjes, zodat het percentage van individuele boeren zal oplopen van vijftien procent vandaag tot vijftig procent of misschien meer zelfs. Het is belangrijk hierbij op te merken dat in Cuba de grond eigendom is van de overheid en dat deze hem in bruikleen geeft aan de boeren in ruil voor productiecontracten. __________________

18 juni 2008, 10:58	#76
Txiki Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 11 september 2007 Locatie: Killucan Berichten: 57.743	De vraag blijft toch wie er "gelijk" gaat krijgen. De aanhangers van de klassieke moderniseringstheorie en de convergentiethese, of de aanhangers van meervoudige en partiële modernisering. Totnogtoe kunnen de eersten de beste papieren voorleggen. Of we dat nu leuk vinden of niet. Er is alleszins nog geen afdoende alternatief daarvoor. Gaat Cuba hierop een uitzondering zijn? __________________ I have a total irreverence for anything connected with society except that which makes the roads safer, the beer stronger, the food cheaper and the old men and old women warmer in the winter and happier in the summer.