Vlaams Belang : over de aanbesteding van de Fyra

[Politics.be]

Interpellatie van volksvertegenwoordiger Tanguy Veys tot de Minister vanOverheidsbedrijven, Wetenschapsbeleid en Ontwikkelingssamenwerking,belast met Grote Steden, de heer Paul Magnette, over de aanbesteding van deFyra

In het kader van de hogesnelheidslijn Fyra tussen de steden Amsterdam, Rotterdam,
Antwerpen en Brussel, kreeg de Italiaanse treinbouwer AnsaldoBreda in mei 2004
via een Europese aanbestedingsprocedure van NMBS en HSA (High Speed
Alliance) de opdracht toegewezen om in totaal 19 V250’s te bouwen aan 22 miljoen
euro per stuk, ten koste van gerenommeerde firma’s als Bombardier, Siemens of
Alstom. Het bedrijf AnsaldoBreda had nochtans toen al een bedenkelijke reputatie
door talloze voorbeelden op vlak van leveringstermijnen, betrouwbaarheid,
degelijkheid, veiligheid en technologie uit het buitenland.
- Washington
- Los Angeles
- Boston: levering omschreven als "de slechtste aankoop ooit".
- Zweden: de levering zat vol mankementen.
- Denemarken: de treinen werden jaren te laat geleverd, veel ervan rijden nog steeds
niet en met als compensatie enkele gratis treinen die evenmin rijden… De Deense
spoormaatschappij DSB bestelde 83 dieseltreinen tegen 2006. Vijf jaar na de
deadline waren nog maar 42 treinen geleverd. In 2011 werden zij door de Deense
overheid per direct van het spoor gebannen; aanleiding waren 2 incidenten waarbij
de treinen niet tijdig voor een rood sein stopten. Pas in juli 2012 werden ze weer
toegelaten nadat de remprocedure werd aangepast. Op een aankoopbedrag van 700
miljoen euro werd bij AnsaldoBreda uiteindelijk een schadeclaim van 285 miljoen
ingediend.
- Noorwegen: ook hier late leveringen en treinen die men niet kan doen rijden. In die
mate zelfs dat men af zag van een tweede bestelling bij AnsaldoBreda na al die
technische problemen bij de eerste levering.
Voor de levering van de treinstellen voor de Fyra werd al in 2005 duidelijk dat de
leveringstermijn van april 2007 niet zou bereikt worden. Toen de
hogesnelheidsspoorlijn werd opgeleverd, was de Fyra dan ook nog niet klaar.
Uiteindelijk liep de levering niet minder dan 5 jaar vertraging op. Met grote gevolgen:
Nederlands minister van Verkeer Melanie Schultz (VVD) moest in 2012 een
faillissement van de Fyra voorkomen, een operatie die de Nederlandse schatkist een
miljard euro heeft gekost.
Tot overmaat van ramp was de software tussen locomotief en spoorweginfrastructuur
niet compatibel. Dat bleek al in 2008 tijdens de eerste proefritten op een testtraject in
het Tsjechische Velim. Drie jaar later, eind 2011, werkten de deuren nog altijd niet
naar behoren, net zoals de software en de tractie-installatie. In het contract zou
echter staan dat er maximaal 70 miljoen euro aan schadeclaims mag ingediend
worden, wat verwonderlijk is gelet op het totale kostenplaatje van de bestelling.
De reactie van de NMBS na dag 1 was in eerste instantie dat het goed gaat en dat
“slechts” één trein op twintig in panne was gevallen. Een paar dagen later, wanneer
er meer pannes en mankementen opduiken, oppert de NMBS dat het enkel de
Nederlandse treinstellen zijn die panne krijgen. Tot slot volgde de typische
crisiscommunicatie van de NMBS; zij verklaarde dat zij de Nederlandse Spoorwegen
op het matje zou roepen en dat er spoedig een overleg over de problematiek zou
zijn. Nu blijkt dat het om een gewoon en reeds gepland overleg gaat…
NMBS-CEO Marc Descheemaecker spande echter de kroon in Terzake:
- “Ook de Benelux-trein werd in zijn laatste 2 weken 7 keer afgeschaft.”
- “De Fyra doet het niet slechter dan de Thalys of de Eurostar bij hun lancering.”
- “De pers gaat in overdrive; bij de vorige nieuwe hst-verbindingen was iedereen fier
en namen ze er de kinderziektes bij."
- "Ik heb deze week de Fyra genomen en ben op tijd aangekomen in Amsterdam. Ik
heb genoten van de reis; enkel een klein deurtje van een cateringwagentje piepte."
Werd, gelet op de vele gebreken die de Fyra kent sinds de opstart van 9 december
’12, bij de opmaak van het lastenboek en bij de toewijzing van de opdracht er wel
voldoende aandacht besteed dat een goedkopere prijs niet te koste ging van de
leveringstermijnen, betrouwbaarheid, degelijkheid, veiligheid en technologie?
Werd bij de toewijzing geen rekening gehouden met de talloze slechte ervaringen uit
het buitenland?
Welke problemen werden sinds de eerste leveringen gedetecteerd en welke
maatregelen werden genomen?
Welke problemen werden sinds de opstart van de Fyra op 9 december ’12
gedetecteerd en welke maatregelen werden genomen?
Konden de gebreken niet op voorhand gedetecteerd en aangepakt worden zodat de
opstart veel minder problematisch was?
Is de minister van oordeel dat de communicatie van de NMBS sinds de vloedgolf aan
mankementen niet minstens ongelukkig te noemen is?
Tanguy Veys

Bron: politics.be