Het dialect-draadje - Pagina 4

pajoske · 20 juli 2021, 15:17

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door NieuwNoors

Mo neije (maar nee): een kabas!

Ikzelf ben niet in Brussel geboren maar mijn vader wel. Regio de Marollen.
Ken je dat?

Ja. Ben ik verleden maand nog naartoe gewandeld op weg naar de markt op het vossenplein. Ik kom nog altijd graag in Brussel. Heerlijke internationale stad.

Rudy · 20 juli 2021, 15:17

Tis an de wup. (wvl)
(het is om zeep)

NieuwNoors · 20 juli 2021, 15:35

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Ja. Ben ik verleden maand nog naartoe gewandeld op weg naar de markt op het vossenplein. Ik kom nog altijd graag in Brussel. Heerlijke internationale stad.

Zelf kom ik er allang niet meer. Ik ben wel van plan om er nog eens een dagtrip te gaan doen.
Het Vossenplein, de Zavel oftewel de Sablon, Manneken Pis ( den tofste ket van Brussel!), de rue des Bouchers....het staat op mijn lijstje!

NieuwNoors · 20 juli 2021, 15:36

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Rudy

Tis an de wup. (wvl)
(het is om zeep)

Die kende ik nog ni!

NieuwNoors · 20 juli 2021, 15:38

Oeps, vergeite vè in't dialect te schraaive

Verexcuseit ma astambleeft!

NieuwNoors · 20 juli 2021, 15:41

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Rudy

Tis an de wup. (wvl)
(het is om zeep)

In 't Brussels zegge we; 't es no de kluute.

Boduo · 20 juli 2021, 16:07

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Rudy

k Doe me beste.
A kotepoointe. Miljer zeg. En ip under bedde ton nog. Is da e soart van a sarze ?

Joat ! Da s e dikke bedspreie.
Alli . Toe te nooste kee.

NieuwNoors · 20 juli 2021, 16:28

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Rudy

k Doe me beste.
A kotepoointe. Miljer zeg. En ip under bedde ton nog. Is da e soart van a sarze ?

Is sarge niet gewoon een deken dan?
Of is dat specifiek een sprei?

NieuwNoors · 20 juli 2021, 16:30

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door NieuwNoors

Is sarge niet gewoon een deken dan?
Of is dat specifiek een sprei?

Oeps, ik lees nu dat een "sarge" idd een sprei is.

Herr Flick · 20 juli 2021, 16:30

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door NieuwNoors

Oeps, ik lees nu dat een "sarge" idd een sprei is.

of een sorge

Zucht · 20 juli 2021, 16:45

Ik denk da ta boaons een seuzze is , en da's dan oek wel een deike.

Koenaard Depuydt · 20 juli 2021, 16:59

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Dat is centraal-Limburgs dialect. Men spreekt dat, (met kleine variaties) aan beide zijden van de Maas, van Voeren tot ongeveer Roermond.zijden van de Maas is dat hetzelfde. Ik was verleden week in Eijsden (NED. Visé ligt daar aan de overzijde van de Maas is ) Zij spraken tot in de kleinste details identiek hetzelfde als ikzelf. "Euver de strieep' (=over de grens) in Nederland spreken jonge ouders trouwens nog bijna allemaal Limburgs tegen hun kinderen. ik vind dat heerlijk. Overal kan ik daar in mijn Limburgse moedertaal terecht. Niet vergeten dat ons eerste contact met Standaard-Nederlands pas op het eerste studiejaar was. TV hadden we nog niet. Radio was ook héél beperkt.

Pajosje

Wezet (in het Waals "Visé", uit te spreken als "vîzé") wordt door de Ei(j)sdenaren ook "Wèzet" genoemd en door de Moelingse en Gravenvoerense bevolking "Wèzent".
De Nederlandstalige naam scheen vroeger algemeen gebruikt geweest te zijn: 1176 Wegesaten (oorkonde te Utrecht).
De betreffende nederzetting verscheen in een andere middeleeuwse oorkonde (1191), opgesteld te Echternaken, als een Hoogduits "Wegesaz", volgens de hedendaagse Duitse spelling: "Wegsass".
Wezet werd ook "Marktwezet" genoemd om zich te kunnen onderscheiden van het nabij gelegen Veldwezelt (gemeente Lanaken).
Wezet ligt nu in het Waals Gewest maar wordt door oorspronkelijk oud-Nederlandse nederzettingsnamen omringd:

Berneau = Bern "Bjèn"
Bombaye = Bolsbeek "Bòòlbek"
Dal(h)em "Daoëlem"
Halembaye = Halenbeek
Hermalle = Hermaal
Houtain-Saint-Siméon = Houtem
Lanaye = Ternaaien "Terneie"
Lixhe = Lieze
Loën = Loon
Nivelle = Niel
Richelle = Rijkel

te Wezet zelf zijn er bovendien tweetalige veldnamen:

Brousse = Broek
Hennen
Mons = Berg
Navagne = Elven, nu "de Schans"
Les Trois Rois = Drie Koningen
Vaudrée = Aan Wares, Op Waris
La Wade = Waarde

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Vandaar dat ik toch wel iets van dat dialect begrijp.

Alle verschillende Nederlandstalige (Dietse) tongvallen zijn onderling (met enige moeite) verstaanbaar. Het wordt hoogtijd om deze verkeerde aanname, die ook de Walen graag staande houden, te ontkrachten.

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Ja. Ben ik verleden maand nog naartoe gewandeld op weg naar de markt op het vossenplein.

Het Vossenplein wordt ter plekke ook de "Luizemèt" (= Luizenmarkt) genoemd.

Met Wezetse groeten

NieuwNoors · 20 juli 2021, 18:26

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Herr Flick

of een sorge

Een Sjozze!

NieuwNoors · 20 juli 2021, 18:37

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Koenaard Depuydt

Pajosje

Wezet (in het Waals "Visé", uit te spreken als "vîzé") wordt door de Ei(j)sdenaren ook "Wèzet" genoemd en door de Moelingse en Gravenvoerense bevolking "Wèzent".
De Nederlandstalige naam scheen vroeger algemeen gebruikt geweest te zijn: 1176 Wegesaten (oorkonde te Utrecht).
De betreffende nederzetting verscheen in een andere middeleeuwse oorkonde (1191), opgesteld te Echternaken, als een Hoogduits "Wegesaz", volgens de hedendaagse Duitse spelling: "Wegsass".
Wezet werd ook "Marktwezet" genoemd om zich te kunnen onderscheiden van het nabij gelegen Veldwezelt (gemeente Lanaken).
Wezet ligt nu in het Waals Gewest maar wordt door oorspronkelijk oud-Nederlandse nederzettingsnamen omringd:

Berneau = Bern "Bjèn"
Bombaye = Bolsbeek "Bòòlbek"
Dal(h)em "Daoëlem"
Halembaye = Halenbeek
Hermalle = Hermaal
Houtain-Saint-Siméon = Houtem
Lanaye = Ternaaien "Terneie"
Lixhe = Lieze
Loën = Loon
Nivelle = Niel
Richelle = Rijkel

te Wezet zelf zijn er bovendien tweetalige veldnamen:

Brousse = Broek
Hennen
Mons = Berg
Navagne = Elven, nu "de Schans"
Les Trois Rois = Drie Koningen
Vaudrée = Aan Wares, Op Waris
La Wade = Waarde

Alle verschillende Nederlandstalige (Dietse) tongvallen zijn onderling (met enige moeite) verstaanbaar. Het wordt hoogtijd om deze verkeerde aanname, die ook de Walen graag staande houden, te ontkrachten.

Het Vossenplein wordt ter plekke ook de "Luizemèt" (= Luizenmarkt) genoemd.

Met Wezetse groeten

Dag madam,
't Es ee wel den but om in't dialect mei te schraaive.
Ne preik kunne we ee misse!
Merci.

Geachte mevrouw,
De bedoeling van mijn draadje is dat u in het/ een dialect post.Niet dat u een preek geeft!
Dank u.

Koenaard Depuydt · 20 juli 2021, 19:23

Geachte heren

Een kleine verbetering is op zijn plek.

Citaat:

Het Vossenplein wordt ter plekke ook de "Luizemèt" (= Luizenmarkt) genoemd.

Het Vossenplein ("Vosseplaain") draagt meerdere volkse benamingen zoals "Den Â Met" (= de Oude Markt) en de "Loeizemet" (Luizenmarkt). De oude ambtelijke Nederlandstalige benaming was "Kaatsspelplaats" die zich als een vertaling tegenover de ambtelijke Waalse benaming verhoudt.

Enkele andere volkse wegbenamingen in de Marollen zijn o.a.:

Den Bloempanchgang (Bloedpensgang) = Abrikozenboomstraat
De Builestroet (Beulstraat) = Valkstraat
Deevestroet (Dievenstraat) = Huishoudensstraat
Op de Marolle = Montserratstraat
Peeremansstrotche = Pieremansstraat (vroeger ook verkeerdelijk: Pierenstraat)
Poepengang (Papengang) = Priesterstraat
Rattestroet (Rattenstraat) = Spaarzaamheidstraat (Zuinigheidsstraat)
Vossestroet = Vossenstraat
't Werm Vliesstrotche (Warm Vleesstraat) = Heilige Geeststraat
Zeekestroet (Ziekenstraat) = Charles Hanssensstraat
Zustervatstroet = Sistervatstraat

Met Brusselse groeten

pajoske · 20 juli 2021, 20:54

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Koenaard Depuydt

Pajosje

Wezet (in het Waals "Visé", uit te spreken als "vîzé") wordt door de Ei(j)sdenaren ook "Wèzet" genoemd en door de Moelingse en Gravenvoerense bevolking "Wèzent".
De Nederlandstalige naam scheen vroeger algemeen gebruikt geweest te zijn: 1176 Wegesaten (oorkonde te Utrecht).
De betreffende nederzetting verscheen in een andere middeleeuwse oorkonde (1191), opgesteld te Echternaken, als een Hoogduits "Wegesaz", volgens de hedendaagse Duitse spelling: "Wegsass".
Wezet werd ook "Marktwezet" genoemd om zich te kunnen onderscheiden van het nabij gelegen Veldwezelt (gemeente Lanaken).
Wezet ligt nu in het Waals Gewest maar wordt door oorspronkelijk oud-Nederlandse nederzettingsnamen omringd:

Géér zeet ferrem aan het zeivere.
Iech deink dat géer het verschil neet weit tusjen Eisden en Eijsden.

Wèzent en Daelwèzent zin gehuchte van Rèkum.

Iech lèes in de Duitse wikipedia get angers euver deij aw name vaan Visé.

Citaat:

Die erste urkundliche Erwähnung Visés ist unter den Herausgebern der "Regesta Imperii" umstritten. Mit dem in Urkunden von 814 und 841 genannten "Wasitico[" soll eher Wasseiges gemeint sein. Dann ist das im Teilungsvertrag von Meerssen 870 erwähnte "Veosatum" die früheste urkundliche Erwähnung Visés, es kam hier als Grenzort zum neuen Reich Karls des Kahlen.[2] 942 traf sich Otto I. "in Veusegus" mit König Ludwig IV. von Frankreich, um einen Freundschaftsvertrag abzuschließen.[3] Im gleichen Jahr stellte der Kaiser in "Wegesata" eine Schenkungsurkunde aus.

PS "Veldwezelt" weurt beej ös auch Verrekeswezent geneumt.

Koenaard Depuydt · 20 juli 2021, 22:39

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Géér zeet ferrem aan het zeivere.
Iech deink dat géer het verschil neet weit tusjen Eisden en Eijsden.

Pajosje

U wordt dringend verzocht om uw onbetamelijke houding op te bergen. Er werd in het betreffende bericht volstrekt geen onzin verteld.

Er zijn inderdaad twee plekken die "Eisden" heten.

1. Eisden in de gemeente Maasmechelen (linkerzijde der Maas, nu Zuid-Nederlands of voor u "Belsj")
2. Ei(j)sden-Margraten (rechterzijde der Maas, nu Noord-Nederlands of voor u "Hollensj")

Niet alle Noord-Nederlandse ("Hollandse") gemeentenamen volgen de hedendaagse spellingsgewoonten, vandaar de ambtelijk weergave "Eijsden".

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Wèzent en Daelwèzent zin gehuchte van Rèkum.

Dit klopt.

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Iech lèes in de Duitse wikipedia get angers euver deij aw name vaan Visé.

U blijkt wel heel vaak op de betreffende bron en ook op het nepnieuws te steunen. Dit schaadt uw geloofwaardigheid ten zeerste. U beseft dit toch?

U hoort als zogezegd Maaslandse hooggeleerde de Dietse benaming Wezet voor Visé te kennen. De Dietse benaming is, zoals eerder meegedeeld, nog in de volkstaal der buurdorpen gekend. Men zegt bv. te Ei(j)sden "Wèzet", te Moelingen of 's-Gravenvoeren echter "Wèzent" en "Wèzenderwjèg" (= Wezeterweg). De oude Waalse benaming voor Ei(j)sden, d.i. "Aspre", is in de Waalse spreektaal verloren gegaan.
Er werd ten jare 2007 in de gemeente Voeren een grote wegennaamvernieuwing met bijhorende taalverbeteringen doorgevoerd.
Zo werden de afschuwelijke leenvertalingen "Weg op Moelingen" (Route de Mouland) en "Weg op Warsage" (Route de Warsage) volledig terecht in "Moelingerweg" en "Weersterweg" gewijzigd. De taalverbetering bleef in de gevallen "Weg op Berneau" (Route de Berneau) en "Viséstraat" daarentegen tot "Berneauweg" en "Viséweg" steken, beter ware uiteraard "Bernerweg" (of volkser: Bjanderweg) en "Wezeterweg". De uitspraak van Bern is verschillend tussen de Voerdorpen: "Bjan" (te 's-Gravenvoeren) en "Bjen" (te Moelingen en ook Ei(j)sden)
In de gemeente Riemst is de Dietse benaming in de volkstaal niet meer in gebruik. De weg die naar Wezet leidt heeft ambtelijk, doch slecht Nederlands: "Visésteenweg".
Aan de andere zijde schijnt de oude Waalse benaming van Riemst, d.i. "Rimosse", onlangs uit gebruik geraakt te zijn.
In het nog verder afgelegen Tongeren is de toestand gelijkaardig. De weg, die vanuit de Maastrichtersteenweg langs de deelgemeenten Mal en Sluizen richting Wezet loopt, heet ambtelijk, eveneens slecht Nederlands: "Viséweg".
Het begrip "steenweg" is eigenlijk een nieuw Vlaams-Brabantse indringer in de Limburgse wegennaamgeving. In Limburg wordt sinds oudsher enkel het eenvoudigere begrip "weg" gebezigd.

De verschillende "Weze(l)t" nederzettingsnamen zijn van Germaanse oorsprong: "weg" + "zate" = afleiding van "zitten", een "zitplek" of bij uitbreiding een woonplek ter hoogte van een weg. Bij de verschillende middeleeuwse Hoogduitse vermeldingen "Viosaz" (1025-39/1070), "Wegsaze" (1096), "Wegesaz" (1191) is de t in "zate" (Wegesaten) verschoven vgl. zitten = sitzen. Vergelijkbare benamingen zijn bv. Zelzate, Elzate (Elzas) = Elsass en Holzate (Holsaten) = Holstein. In Noord-Duitsland is de Hoogduitse klankverschuiving in de volkstaal niet doorgevoerd. De Hoogduitse benaming "Wegsatz" is eveneens verloren gegaan.

Wat hierboven vermeld werd, steunt op allerhande taalkundige werken en inlichtingen die ter plekke verworven werden of door de bewoners zelf meegedeeld werden. Hiertegen kan u niets inbrengen. U zal niet alles wat u niet aanstaat of niet weet als "zever" bestempelen.

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

PS "Veldwezelt" weurt beej ös auch Verrekeswezent geneumt.

Eerlijk is eerlijk! Dit is een nuttige inlichting. U wordt hiervoor bedankt.

Met Wezetse groeten

Het Verzet · 20 juli 2021, 23:20

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Géér zeet ferrem aan het zeivere.
Iech deink dat géer het verschil neet weit tusjen Eisden en Eijsden.

Wèzent en Daelwèzent zin gehuchte van Rèkum.

Iech lèes in de Duitse wikipedia get angers euver deij aw name vaan Visé.

PS "Veldwezelt" weurt beej ös auch Verrekeswezent geneumt.

Ik"em famille woejnen in Stein.
Die diajalectn. Da's de moejt as da mengt.
Mor toch? Ik verston eulle miejstal wel.
Toalj es mor ferm as ge't kent kalln

pajoske · 21 juli 2021, 08:45

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Koenaard Depuydt

U hoort als zogezegd Maaslandse hooggeleerde de Dietse benaming Wezet voor Visé te kennen. De Dietse benaming is, zoals eerder meegedeeld, nog in de volkstaal der buurdorpen gekend. Men zegt bv. te Ei(j)sden "Wèzet", te Moelingen of 's-Gravenvoeren echter "Wèzent" en "Wèzenderwjèg" (= Wezeterweg). De oude Waalse benaming voor Ei(j)sden, d.i. "Aspre", is in de Waalse spreektaal verloren gegaan.
Er werd ten jare 2007 in de gemeente Voeren een grote wegennaamvernieuwing met bijhorende taalverbeteringen doorgevoerd.
Zo werden de afschuwelijke leenvertalingen "Weg op Moelingen" (Route de Mouland) en "Weg op Warsage" (Route de Warsage) volledig terecht in "Moelingerweg" en "Weersterweg" gewijzigd. De taalverbetering bleef in de gevallen "Weg op Berneau" (Route de Berneau) en "Viséstraat" daarentegen tot "Berneauweg" en "Viséweg" steken, beter ware uiteraard "Bernerweg" (of volkser: Bjanderweg) en "Wezeterweg". De uitspraak van Bern is verschillend tussen de Voerdorpen: "Bjan" (te 's-Gravenvoeren) en "Bjen" (te Moelingen en ook Ei(j)sden)
In de gemeente Riemst is de Dietse benaming in de volkstaal niet meer in gebruik. De weg die naar Wezet leidt heeft ambtelijk, doch slecht Nederlands: "Visésteenweg".

Es echte maaslenger hub iech nog noejts de naam Wèzent gebruikt of gehuurd voor Visé. Mine kameroad, oet de Maaskant afkumstig woende in Visé. Dèè hèèt nog noets gezag dat er in Wezet woended. mè altied Visé gezag.

Es in 2007 er naasmveranderinge woare zin toen gewoen de auw namen vernederlandst. Politieke druk vanoet de roet. In Voere kalde ze gein Nederlands of Frans met ein. Dei kalde gewoen plat.

Rudy · 21 juli 2021, 09:37

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door NieuwNoors

Is sarge niet gewoon een deken dan?
Of is dat specifiek een sprei?

A sarze is "een deken", zo van die lelijke oederwetsche dekens van vor de dekbed tiet.

20 juli 2021, 15:17	#62
Rudy Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 24 november 2004 Locatie: Mechelen - Oostende Berichten: 38.975	Tis an de wup. (wvl) (het is om zeep) Laatst gewijzigd door Rudy : 20 juli 2021 om 15:18.

20 juli 2021, 16:45	#71
Zucht Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 28 augustus 2007 Berichten: 21.222	Ik denk da ta boaons een seuzze is , en da's dan oek wel een deike. __________________ I wish nothing but the best for you too.

20 juli 2021, 15:38	#65
NieuwNoors Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 24 februari 2012 Berichten: 22.410	Oeps, vergeite vè in't dialect te schraaive Verexcuseit ma astambleeft!