Bewustzijn is een eigenschap van materie

[Fred uit Gent]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Hoe weet je of iemand anders hetzelfde voelt?

Simpel, die persoon zat naast mij en vertelde het mij gewoon.

Fred.

[Scherven A. Mok]

Aangezien het bewustzijn gradueel groeit in het dierenrijk en de tijd en met de grootte en complexiteit van de hersenen is het nogal raar om ervan uit te gaan dat het bewustzijn daar los van staat. Men kan dit bezwaarlijk aanzien als een correlatie. Daarvoor zijn er al te veel bewijzen van het tegendeel.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door Scherven A. Mok

Aangezien het bewustzijn gradueel groeit in het dierenrijk en de tijd en met de grootte en complexiteit van de hersenen is het nogal raar om ervan uit te gaan dat het bewustzijn daar los van staat. Men kan dit bezwaarlijk aanzien als een correlatie. Daarvoor zijn er al te veel bewijzen van het tegendeel.

Ach hoe eenvoudig is dit toch allemaal. Natuurlijk, de afmetingen van de pre-frontale cortex vertonen een correlatie met de mate van bewustzijn.

"Access Phenomenal Neural Consciousness (NCC) is verbonden met systemen in de hersenen die een rol spelen bij werkgeheugen, beslissen, nadenken, plannen etc. Neurale basis hiervan zijn gebieden als de posterieure pariëtale cortex en dorsolaterale prefrontale cortex.

Een andere (niet-neurale) benadering van het bewustzijn vinden we in de denkbeelden van Roger Penrose, een wiskundige uit Cambridge . Volgens Penrose valt het bewustzijn niet te verklaren uit eigenschappen van neuronen of netwerken van neuronen. Hij meent dat de kern van het fenomeen bewustzijn ligt in de kwantummechanica. Deze gaat uit van microscopisch kleine deeltjes, de zogeheten microtubuli, die zich in elke cel van ons lichaam bevinden. Voor de juistheid van deze theorie is echter tot nu toe weinig objectief bewijs gevonden.

[...] Wél zijn hogere zoogdieren als mensapen en dolfijnen in staat gebleken kenmerken van eigen gedrag in zogeheten spiegeltests te herkennen. De vraag is echter of dit gedrag duidt op 'zelfbewustzijn' zoals het bij mensen voorkomt. In dit verband maakte Oakley onderscheid tussen begrippen als simple awareness, consciousness en self-awareness. Hieronder verstaat hij drie niveaus van bewustzijn die gepaard gaan met geleidelijk sterker ontwikkelde representatiesystemen in de hersenen van dieren en mensen. Algemeen wordt aangenomen dat het bewustzijn zich in de loop van de evolutie heeft ontwikkeld uit meer elementaire vormen van gedrag, omdat het de overlevingskansen vergrootte." Wikipedia

[exodus]

Hier nog een interessante motivatie ivm reïncarnatie en leven na de dood. Want die bewijzen toch ook wel dat bewustzijn geen eigenschap is van materie en afzonderlijk kan bestaan.

Er is meer bewijs voor het bestaan van reïncarnatie dan voor het bestaan van zwarte gaten.

There is More Evidence for Reincarnation than for Black Holes

Seth: “You are taught not to trust your subjective experience, which means that you are told not to trust your initial and primary connection with reality.

Evidence for reincarnation is quite available. There are enough instances of it, known and tabulated, to make an excellent case; and beside this there is evidence that remains psychologically invisible in your private lives, because you have been taught not to concentrate in that direction.

There is enough evidence to build an excellent case for life after death.

All of this involves direct experience episodes, encountered by individuals, highly suggestive of the after-death hypothesis; but the hypothesis is never taken seriously by your established sciences. There is far more evidence for reincarnation and life after death than there is, for example, for the existence of black holes. (With amusement) Few people have seen a black hole, to make the most generous statement possible, while countless people have had private reincarnational experiences, or encounters that suggest the survival of the personality beyond death.

Those experiences are usual. They have been reported by peoples of all kinds and in all ages, and they represent a common-sense kind of knowledge that is frowned upon by the men of learned universities.”

[parcifal]

Oorspronkelijk geplaatst door exodus

Er is meer bewijs voor het bestaan van reïncarnatie dan voor het bestaan van zwarte gaten.

Er is geen enkel extern geobserveerd bewijs voor reincarnatie terwijl er toch een aantal indirecte waarnemingen zijn van zwarte gaten en van supermassieve zwarte gaten die in het centrum van bepaalde melkwegstelsels voorkomen.

Zwarte gaten passen trouwens in het huidige cosmologisch model dat gebaseerd is op honderden jaren waarnemingen.

Reincarnatie past in geen enkel wetenschappelijk model, enkel in religieus geinspireerde fantasien.

Wat men een gechannelde entiteit als 'Seth' in de mond legt kan men moeilijk als ernstig beschouwen.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door exodus

Hier nog een interessante motivatie ivm reïncarnatie en leven na de dood. Want die bewijzen toch ook wel dat bewustzijn geen eigenschap is van materie en afzonderlijk kan bestaan.

Er is meer bewijs voor het bestaan van reïncarnatie dan voor het bestaan van zwarte gaten.

Als reïncarnatie zo evident is hoe zou het dan komen dat maar weinig mensen daarvan iets hebben ervaren? Ik ken bijvoorbeeld niemand die beweert dat hij iets weet van een vorig leven en dat hij is gereïncarneerd. Reïncarnatie is dus geen bewijs voor het bestaan van bewustzijn buiten de materie.

[kiko]

There is enough evidence to build an excellent case for life after death.

Ik daag je uit om met enkele sterke cases uit te pakken.

[Visjnu]

Oorspronkelijk geplaatst door Scherven A. Mok

Aangezien het bewustzijn gradueel groeit in het dierenrijk en de tijd en met de grootte en complexiteit van de hersenen is het nogal raar om ervan uit te gaan dat het bewustzijn daar los van staat.

Maar het is juist die bewering die ter discussie staat. Welke methode gebruik je dan om objectief het bewustzijn van organismen te meten? We kunnen helemaal niets zeggen over het bewustzijn van andere organismen aangezien we bewustzijn slechts kennen als een subjectieve ervaring.

Neem bijvoorbeeld de overbekende spiegeltest. Kan men beweren dat een wezen dat faalt voor deze test, minder bewust is dat wezens die zichzelf wel herkennen? De spiegeltest geeft hoogstens aan dat de hersenen van het wezen genoeg verwerkingskracht hebben om het eigen gedrag te kunnen linken aan visuele patronen, maar dat heeft niets te maken met bewustzijn. Een robot zou ook gemakkelijk zichzelf kunnen leren herkennen in een spiegel, zonder daarvoor enige vorm van bewustzijn te moeten bezitten.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door Visjnu

Maar het is juist die bewering die ter discussie staat. Welke methode gebruik je dan om objectief het bewustzijn van organismen te meten? We kunnen helemaal niets zeggen over het bewustzijn van andere organismen aangezien we bewustzijn slechts kennen als een subjectieve ervaring.

Neem bijvoorbeeld de overbekende spiegeltest. Kan men beweren dat een wezen dat faalt voor deze test, minder bewust is dat wezens die zichzelf wel herkennen? De spiegeltest geeft hoogstens aan dat de hersenen van het wezen genoeg verwerkingskracht hebben om het eigen gedrag te kunnen linken aan visuele patronen, maar dat heeft niets te maken met bewustzijn. Een robot zou ook gemakkelijk zichzelf kunnen leren herkennen in een spiegel, zonder daarvoor enige vorm van bewustzijn te moeten bezitten.

Waarom zou het herkennen van eigen gedrag voor een spiegel niets te maken hebben met bewustzijn? Dat hangt af van je definitie van bewustzijn. Er zijn soorten bewustzijn.

De meest basale definitie van bewustzijn is wellicht: 'het weten dat je bestaat. Het tegendeel is dan 'niet weten dat je bestaat'.
Bijvoorbeeld `door een klap het bewustzijn verliezen` en `buiten bewustzijn raken.` Dit geldt voor mens en dier en het blijkt duidelijk uit het gedrag van het beestje.

Daarnaast zijn er een reeks van factoren verbonden met het bewustzijn die wij leren door gebruik van de zintuigen, oefening en de rede. Bijvoorbeeld het kunnen doorzien dat woorden uit losse klanken bestaan (‘b’ is de eerste letter van ‘bal’ en ook van ‘boek’) http://www.steunpuntdyslexie.nl/wat-is-dyslexie/be Wat wij niet geleerd hebben kennen en kunnen wij niet. Wij zijn als bewust mens minstens 99% cultuur en amper 1% natuur. Zonder cultuur zou je niet praten en geen appel kunnen schillen of je veters kunnen vastmaken.

[Visjnu]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Waarom zou het herkennen van eigen gedrag voor een spiegel niets te maken hebben met bewustzijn? Dat hangt af van je definitie van bewustzijn. Er zijn soorten bewustzijn.

De meest basale definitie van bewustzijn is wellicht: 'het weten dat je bestaat. Het tegendeel is dan 'niet weten dat je bestaat'.
Bijvoorbeeld `door een klap het bewustzijn verliezen` en `buiten bewustzijn raken.` Dit geldt voor mens en dier en het blijkt duidelijk uit het gedrag van het beestje.

Mijns inziens draai je hier toch wel wat rond te pot door er nu plots op te wijzen dat bewustzijn verschillende betekenissen heeft. Ik zie geen reden om deze discussie te laten ontaarden in een semantische, aangezien uit de context toch wel duidelijk is dat we het over het besef hebben van het bestaan van de dingen. De klinische betekenis van bewustzijn of de betekenis van de term in de rechtsfilosofie etcetera is hier niet relevant.

Daarnaast zijn er een reeks van factoren verbonden met het bewustzijn die wij leren door gebruik van de zintuigen, oefening en de rede. Bijvoorbeeld het kunnen doorzien dat woorden uit losse klanken bestaan (‘b’ is de eerste letter van ‘bal’ en ook van ‘boek’) http://www.steunpuntdyslexie.nl/wat-is-dyslexie/be Wat wij niet geleerd hebben kennen en kunnen wij niet.

Maak die bewering nu eens hard, toon eens aan dat dit inderdaad verbonden is met het bewustzijn. Dit geldt namelijk evenzeer voor het leerproces van robots, computeralgoritmes en filosofische zombies, zonder dat deze daarvoor een bewustzijn nodig hebben. Waarom is dit volgens jouw dan wél het geval bij mensen?

Wij zijn als bewust mens minstens 99% cultuur en amper 1% natuur.

Dat dogma is al lang weerlegd, we zijn een wisselwerking van beide. "Normale" menselijke hersenen hebben de natuurlijke eigenschap om te kunnen leren lezen. Als bij een individu deze eigenschap om een of andere reden verstoord is, dan mag je die persoon nog zoveel blootstellen aan cultuur, leren lezen zal nooit lukken. Anderzijds kunnen kinderen met hyperlexia spontaan leren lezen, zonder dat daar veel nurture aan te pas komt.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door Visjnu

Mijns inziens draai je hier toch wel wat rond te pot door er nu plots op te wijzen dat bewustzijn verschillende betekenissen heeft. Ik zie geen reden om deze discussie te laten ontaarden in een semantische, aangezien uit de context toch wel duidelijk is dat we het over het besef hebben van het bestaan van de dingen. De klinische betekenis van bewustzijn of de betekenis van de term in de rechtsfilosofie etcetera is hier niet relevant.

Dan zie je het verkeerd. In de openingstekst heb al duidelijk gemaakt dat ik bij het zoeken naar bewustzijn begin bij de kleinste deeltjes en moleculen. De biologische en klinische betekenissen van bewustzijn staan daarom voorop.

Maak die bewering nu eens hard, toon eens aan dat dit inderdaad verbonden is met het bewustzijn. Dit geldt namelijk evenzeer voor het leerproces van robots, computeralgoritmes en filosofische zombies, zonder dat deze daarvoor een bewustzijn nodig hebben. Waarom is dit volgens jouw dan wél het geval bij mensen?

Ik zei:"Daarnaast zijn er een reeks van factoren verbonden met het bewustzijn die wij leren door gebruik van de zintuigen, oefening en de rede." Dat heb ik met het voorbeeld van het leren van taal al hard gemaakt. Wij hebben onze zintuigen leren gebruiken en daarmee is ons bewustzijn geactiveerd en verruimd. Robots hebben geen motief om te leren en ze hebben er geen plezier in.

Dat dogma is al lang weerlegd, we zijn een wisselwerking van beide. "Normale" menselijke hersenen hebben de natuurlijke eigenschap om te kunnen leren lezen. Als bij een individu deze eigenschap om een of andere reden verstoord is, dan mag je die persoon nog zoveel blootstellen aan cultuur, leren lezen zal nooit lukken. Anderzijds kunnen kinderen met hyperlexia spontaan leren lezen, zonder dat daar veel nurture aan te pas komt.

Ik stelde:"Wij zijn als bewust mens minstens 99% cultuur en amper 1% natuur." Dat latente vermogen om iets te leren noem ik verstand. Door dit te stimuleren en te oefenen vergroot je je bewustzijn. We worden niet geboren met een bewustzijn van de wereld met haar betekenis. Ons bewustzijn is bij de geboorte niet ontwikkeld. Een kind probeert om aan zijn indrukken betekenis te geven en zijn belangrijkste motief is volgens mij 'spelen' en het leren kennen van de regels van het spel. Dat is het grote verschil met robots, ze zijn nergens bang voor en ze genieten nergens van en ze kiezen geen partij. Ze hebben geen gevoelens.

[Visjnu]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Dan zie je het verkeerd. In de openingstekst heb al duidelijk gemaakt dat ik bij het zoeken naar bewustzijn begin bij de kleinste deeltjes en moleculen. De biologische en klinische betekenissen van bewustzijn staan daarom voorop.

Zou je dan even kunnen uitleggen wat je precies bedoelt met bewustzijn? De klinische betekenis van bewustzijn is dat de patient reageert op zintuiglijke prikkels, ik zie niet goed in wat dit te maken heeft met een "discussie tussen creationisten en atheisten". Ik heb eerder de indruk dat je het over kennis hebt, waarin verschilt jouw definitie van bewustzijn daar juist van?

[Piero]

@Visjnu
Nee, ik heb het niet over kennis. Bewustzijn kan ik niet even precies definiëren omdat het bestaat in verschillende verschijningsvormen in verschillende organismen en bewustzijnstoestanden en stadia van ontwikkeling.

Een groot probleem bij ons denken over menselijk bewustzijn is dat wij zeggen: "ik ben bewust" of "ik denk" en dan is denken een activiteit en ik is iemand die denkt: "Ik denk dus ik besta". Bij een werkwoordelijk deel van de zin hoort een naamwoordelijk deel. Maar "ik" is een axioma waarover wij niets anders weten dan dat het gebonden is aan ons lichaam. Er is geen enkele aanwijzing voor de opvatting dat ik los sta van mijn biomassa laat staan dat ik eeuwig ben en onsterfelijk.

Wel is duidelijk dat ik niet bestaat zonder bewustzijn of zonder denken. We hebben daarom reden te denken dat "ik" en "mijn bewustzijn" dezelfde zijn. Als dat juist is dan wordt IK, als dat zinvol is, voortgebracht door mijn brein op basis van het bewaarde geheugen (mijn kennis) en de werking van mijn zintuigen. Als mijn brein uitgeput raakt dan wordt mijn bewustzijn, IK dus, een tijdje uitgeschakeld.

[exodus]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Als reïncarnatie zo evident is hoe zou het dan komen dat maar weinig mensen daarvan iets hebben ervaren? Ik ken bijvoorbeeld niemand die beweert dat hij iets weet van een vorig leven en dat hij is gereïncarneerd. Reïncarnatie is dus geen bewijs voor het bestaan van bewustzijn buiten de materie.

ER zijn veel mensen die iets hiervan hebben ervaren. Dat U geen mensen kent die zoiets meegemaakt hebben is totaal geen argument.

Er is zelfs wetenschappelijk onderzoek naar geweest. Vorige levens die geverifieerd zijn geweest aan de hand van feiten. Dit boek is een academische studie hierover:

[Fred uit Gent]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

Ons bewustzijn is bij de geboorte niet ontwikkeld.

Als baby moet ons nieuwe geheugen inderdaad nog gevuld worden, maar het "ik" besef is er reeds hoor. Dat is er reeds van bij de geboorte. En hoe verklaar je het enorme verschil in karakter? Dat verschil is er ook reeds van bij de geboorte. En het verschil in talenten: de éne leert spelenderwijs lezen bijvoorbeeld en voor de ander is dit een groot probleem. Met reïncarnatie kun je dit perfect verklaren. Je kon reeds goed lezen in een vorig leven en die kennis zit in je onderbewustzijn. Dit geldt voor alle talenten.

Volgens mij hebben wij twee geheugens. Een nieuw blanco geheugen waar alles in opgeslagen wordt wat we in dit leven meemaken. Het andere geheugen is de som van alle vorige levens. Vandaar dat je met een bepaald karakter en met bepaalde talenten geboren wordt. Men probeert dit genetisch te verklaren maar deze uitleg voldoet niet. Er worden vaak grote talenten geboren bij eenvoudige mensen, waar dit talent niet aanwezig is, ook niet in vorige generaties.

Fred.

[parcifal]

Oorspronkelijk geplaatst door Fred uit Gent

Als baby moet ons nieuwe geheugen inderdaad nog gevuld worden, maar het "ik" besef is er reeds hoor. Dat is er reeds van bij de geboorte. En hoe verklaar je het enorme verschil in karakter? Dat verschil is er ook reeds van bij de geboorte. En het verschil in talenten: de éne leert spelenderwijs lezen bijvoorbeeld en voor de ander is dit een groot probleem. Met reïncarnatie kun je dit perfect verklaren. Je kon reeds goed lezen in een vorig leven en die kennis zit in je onderbewustzijn. Dit geldt voor alle talenten.

Er is inderdaad een collectief onderbewustzijn, dit is absoluut geen aanwijzing (zelfs niet in het minste) voor reincarnatie.
Er bestaat namelijk een aantoonbaar principe om dat te verklaren : evolutionaire overerving.

Oorspronkelijk geplaatst door Fred uit Gent

Volgens mij hebben wij twee geheugens. Een nieuw blanco geheugen waar alles in opgeslagen wordt wat we in dit leven meemaken. Het andere geheugen is de som van alle vorige levens. Vandaar dat je met een bepaald karakter en met bepaalde talenten geboren wordt. Men probeert dit genetisch te verklaren maar deze uitleg voldoet niet. Er worden vaak grote talenten geboren bij eenvoudige mensen, waar dit talent niet aanwezig is, ook niet in vorige generaties.

Dit laatste is dus duidelijk een argument tegen reincarnatie en voor genetische variatie.

Bovendien is er ook nog de invloed van opvoeding/cultuur.
Blijkbaar ben jij een nogal fervente aanhanger van de nature-strekking in het nature/nurture debat.

[Visjnu]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

@Visjnu
Nee, ik heb het niet over kennis. Bewustzijn kan ik niet even precies definiëren omdat het bestaat in verschillende verschijningsvormen in verschillende organismen en bewustzijnstoestanden en stadia van ontwikkeling.

Ik vind het erg moeilijk om op deze manier over bewustzijn te praten, aangezien je het nu eerder over een religieus concept lijkt te hebben dan over een natuurwetenschappelijk fenomeen. Het bewustzijn is in verschillende vormen in verschillende organismen aanwezig, maar het is ontastbaar en onbepaalbaar. Je zou het even goed over de ziel, qi, prana of The Force (c) kunnen hebben.

Uiteraard verschillen de hersenen van uiteenlopende organismen van elkaar en hebben ze een verschillend vermogen om bepaalde concepten te vatten, maar dit zegt helemaal niets over het bewustzijn van dit organisme. Daarover valt binnen het magisterium van de wetenschappen gewoon niet over te praten. Het gebruik van de term lijkt me vergelijkbaar met hoe alternatieve genezers "energie" gebruiken, puur voor het wetenschappelijk cachet.

Een groot probleem bij ons denken over menselijk bewustzijn is dat wij zeggen: "ik ben bewust" of "ik denk" en dan is denken een activiteit en ik is iemand die denkt: "Ik denk dus ik besta". Bij een werkwoordelijk deel van de zin hoort een naamwoordelijk deel. Maar "ik" is een axioma waarover wij niets anders weten dan dat het gebonden is aan ons lichaam. Er is geen enkele aanwijzing voor de opvatting dat ik los sta van mijn biomassa laat staan dat ik eeuwig ben en onsterfelijk.

Dat vind ik een vreemde uitspraak voor iemand die eerder stelde dat de werkelijkheid informatie was. Onder die premisse is het "ik" toch ook slechts informatie, ofte slechts een bepaalde configuratie van onze biomassa? Er is dan geen enkele reden om aan te nemen dat het niet mogelijk zou zijn de functionaliteit van jouw biomassa te emuleren op een hiervoor voldoende krachtige machine en aldus het "ik" onafhankelijk van je biomassa te laten bestaan. Het "ik" valt dan wel degelijk als eeuwig en onsterfelijk te zien, het is alleen het medium dat dit "ik" draagt dat vergankelijk is.

Wel is duidelijk dat ik niet bestaat zonder bewustzijn of zonder denken. We hebben daarom reden te denken dat "ik" en "mijn bewustzijn" dezelfde zijn. Als dat juist is dan wordt IK, als dat zinvol is, voortgebracht door mijn brein op basis van het bewaarde geheugen (mijn kennis) en de werking van mijn zintuigen. Als mijn brein uitgeput raakt dan wordt mijn bewustzijn, IK dus, een tijdje uitgeschakeld.

Dat hangt er van af hoe je het bekijkt. Als je de hersenen vergelijkt met een computer, welke rol speelt dan het bewustzijn (in de betekenis van een besef, een subjectieve gewaarwording)? Is het zoals een computerprogramma waarvan, wanneer de computer in standby gaat, de instructies tijdelijk niet worden uitgevoerd, of is het eerder iets als elektrische stroom dat op de achtergrond aanwezig blijft? Het grote probleem is juist dat we ons geen voorstelling kunnen maken van wat het bewustzijn precies is, wat we ook niet per se moeten verwachten van onze aan overleving en voortplanting geoptimaliseerde hersenen.

[exodus]

Reïncarnatie verklaart zeer veel. Maar de wetenschap accepteert het nog niet alhoewel er een zeer sterke case voor kan gemaakt worden.

Vele onverklaarbare fobieën zijn terug te leiden tot trauma's opgelopen in vorige levens. Als de persoon in contact kan komen met een trauma wordt de werkelijke aard van de onbewuste onverklaarbare angst duidelijk.

Niet alleen angsten maar dus ook talenten, zoals Fred zegt. Iemand die bijvoorbeeld zeer gemakkelijk kan mediteren en ontdekte dat hij in een vorige leven een monnik in een klooster was geweest waar hij heel de dagen niet anders deed.

Een ander voorbeeld is een persoon die zichzelf constant inhield, die bang was zich te uiten. Hij was in een vorige leven in een strijd gedood met een zwaard recht door zijn solar plexus, dit op het moment dat hij net ook iemand anders dodelijk raakte. Het solar plexus is het centrum van de daadkracht, van het manifesteren naar buiten toe. Deze episode had hem de onbewuste overtuging gegeven dat elke expressie van levenskracht gevaarlijk is.

[Fred uit Gent]

Oorspronkelijk geplaatst door parcifal

Er is inderdaad een collectief onderbewustzijn, dit is absoluut geen aanwijzing (zelfs niet in het minste) voor reincarnatie.
Er bestaat namelijk een aantoonbaar principe om dat te verklaren : evolutionaire overerving.

Dan moeten we allemaal uit dat collectieve onderbewustzijn kunnen putten en dat is niet zo. Collectief onderbewustzijn verklaart de individuele verschillen niet.

Blijkbaar ben jij een nogal fervente aanhanger van de nature-strekking in het nature/nurture debat.

Nog nooit van gehoord. Ik volg vooral de Fred strekking.

Fred.

[Piero]

Oorspronkelijk geplaatst door exodus

ER zijn veel mensen die iets hiervan hebben ervaren. Dat U geen mensen kent die zoiets meegemaakt hebben is totaal geen argument.

Er is zelfs wetenschappelijk onderzoek naar geweest. Vorige levens die geverifieerd zijn geweest aan de hand van feiten. Dit boek is een academische studie hierover:

Dit zogenaamde wetenschappelijke onderzoek kan niet worden herhaald en geverifieerd. Het is ongetwijfeld beïnvloed door de jarenlange begeleiding van de betrokken kleuters en het zoeken naar bij de verhalen passende personen en geschiedenissen. Bij dit soort onderzoek kan gemakkelijk gefraudeerd worden door de ouders en de vaak alleen opererende onderzoeker. Opvallend is dat bij de gemelde gevallen de reïncarnatie vaak kort na een overlijden plaats vond en in de omgeving van de overleden persoon. Een motief kan zijn zich op te willen dringen in de kringen van voorname of rijke mensen in de omgeving.
Zie verder enkele kritische opmerkingen en links: http://en.wikipedia.org/wiki/Twenty_..._Reincarnation