Komt er een staatshervorming?

[E. Gidius]

Oorspronkelijk geplaatst door BWarrior

Ik zeg toch niet dat dat niet kan? Maar een entiteit die zelf bevoegdheden overdraagt naar een andere entiteit is een soevereine staat.

Dat kan een confederalisme sui generis zijn. A la belge. Of geeft het kind een andere naam als het zo stoort.

[E. Gidius]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

De betekenisverschuiving van het woord "Vlaanderen" is attesteerbaar. Net waar het ook normaal: in het taalgebruik. Van "confederalisme" niet. Zelfs binnen de N-VA weten ze niet welke vorm het uiteindelijk zou moeten aannemen. "Iets" met veel bevoegdheden voor iedere deelstaat. Krijgt iedere deelstaat dan ook een eigen leger? Is de koning dan in die constructie "de koning der Vlamingen en der Walen"? Het is bij de N-VA ergens een vaag concept, met als enige kenmerk dat het toch geen "conderalisme" is zoals het woord in de woordenboeken staat.

Het is behoorlijk duidelijk wat in de Belgische context met confederalisme wordt bedoeld: de staatsmacht komt bij de "entiteiten" te liggen en die bepalen wat ze samen willen doen.

Niks vaag aan.

Kortom, we vinden iets uit en plakken daar een woord op dat eigenlijk voor iets anders staat.

Zo groeit taal.

Maar mij kan het eigenlijk geen barst schelen hoe de kat genoemd wordt, als ze maar muizen vangt. Als de autisten onder ons zich zo storen aan het begrip confederalisme in deze context, mogen ze er voor mij gerust een andere naam voor bedenken.

Mij valt momenteel niets te binnen, dus laat de voorstellen maar komen.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door E. Gidius

Het is behoorlijk duidelijk wat in de Belgische context met confederalisme wordt bedoeld: de staatsmacht komt bij de "entiteiten" te liggen en die bepalen wat ze samen willen doen.

Kortom, België houdt op te bestaan, de "entiteiten" worden soevereine staten en dan komen er samenwerkingsakkoorden. Alleen is dat niet wat ik van de N-VA hoor.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door E. Gidius

Zo groeit taal.

Ja, maar tot nu toe is het niet zo dat "confederalisme" een andere betekenis heeft, hoe hard de N-VA ook probeert dat woord een andere betekenis te geven.

[E. Gidius]

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

In elke federale staat werkt bevoegdheidsverdeling zo. Enkel in de fantasie van wat vendeliers hoort dat omgekeerd te zijn.

De staat beslist welke bevoegdheden zij doorgeeft aan de regio's. De regio's werken met de bevoegdheden die zij kregen.

Dat lijkt me onzin. De bevoegdheidsverdeling tussen de federale staat en de deelstaten ligt grondwettelijk vast. Alsof Washington zou kunnen decreteren waarmee Californië of New York zich mogen mee bezighouden.

[E. Gidius]

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

De realiteit zoals die bestaat.

Hervormen betekent dat we die veranderen.

Wat jij beschrijft is de revolutie. Of noem het desnoods 'het catalaans scenario'.

Helemaal niet.

[E. Gidius]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Helemaal niet. In Zwitserland, een land met verschillende taalgroepen, werkt het.

Zwitserland is dan ook een authentiek democratisch land, waar de burger het beleid kan veranderen wanneer hij daar zin heeft. Dat werkt daar.

[BWarrior]

Oorspronkelijk geplaatst door E. Gidius

Dat lijkt me onzin. De bevoegdheidsverdeling tussen de federale staat en de deelstaten ligt grondwettelijk vast. Alsof Washington zou kunnen decreteren waarmee Californië of New York zich mogen mee bezighouden.

De enige die bevoegd is om de bevoegdheidsverdeling te veranderen, is het Congres en dus de federale staat.

[BWarrior]

Uit ‘De Standaard’ van vandaag:

Het is nu of nooit voor het confederalisme, en Bart De Wever weet dat

https://www.standaard.be/cnt/dmf20240612_96182888


De kaarten liggen wonderlijk goed voor een confederale constructie, schrijft Bart Maddens. Een duurzame oplossing is het niet, maar het kan zich wel in in de geesten nestelen. Bart De Wever weet dat.

Een tijdlang zag het er op de verkiezingsavond naar uit dat Vlaams Belang en de N-VA samen een nipte meerderheid van 63 zetels zouden halen in het Vlaams Parlement. Het was al redelijk laat toen de N-VA van 32 naar 31 zetels zakte en het droomscenario van veel Vlaams-nationalisten in duigen viel.

Het is wachten op de film van Paul Jambers om te zien hoe Bart De Wever daarop reageerde. Was hij ontgoocheld omdat een potentieel belangrijke politieke hefboom hem nipt uit handen glipte? Ik gok eerder dat hij opgelucht was. Want die hefboom zou ook een tweesnijdend zwaard geweest zijn. De druk vanuit de Vlaamse beweging om toch maar die Vlaams-nationale regering te vormen was allicht zeer groot geweest. Ook binnen de N-VA dreigden spanningen daarover. Een gemiste afspraak met de geschiedenis zou als een schaduw boven de legislatuur zijn blijven hangen.

Toch blijven de verwachtingen van de Vlaamsgezinden hooggespannen. Ook al is er geen absolute zetelmeerderheid, de Vlaams-nationalisten zetten hun indrukwekkende zegetocht voort, van record naar record: 44,1 procent in 2019, 47,4 procent vandaag. Het Vlaams-nationalisme is met straatlengtes voorsprong de grootste politieke familie van het land, met bijna een derde van de Kamerzetels. Dat moet nu eindelijk maar eens verzilverd worden met een grote stap voorwaarts naar Vlaams zelfbestuur, vinden de flaminganten.

Tweehoofdig beleid

Ook voor de N-VA zelf is het geen optie om het communautaire gewoonweg onder de mat te vegen, zoals in 2014. Dat was toen gemakkelijker, doordat Vlaams Belang op sterven na dood was. Met amper drie Kamerzetels kon die partij de N-VA hoogstens wat speldenprikken uitdelen. Vandaag is er een imposante Vlaams Belang-falanx in de Kamer, met twintig zetels. Die zal constant communautair inbeuken op de N-VA.

Het regeerakkoord zal dus een stevig institutioneel luik moeten bevatten. Gek genoeg kan De Wever daarvoor inspiratie halen uit het Vivaldi-akkoord. Voormalig CD&V-voorzitter Joachim Coens zat vier jaar geleden in dezelfde positie als De Wever. Hij eiste garanties voor meer Vlaamse autonomie, ook al waren zijn coalitiepartners daar niet tuk op en was er geen tweederdemeerderheid.

Coens heeft toen niet slecht onderhandeld. Het communautaire luik is het meest concrete in het Vivaldi-akkoord. Het door De Wever gewenste ‘bicefale’ (tweehoofdige) beleid staat erin. Sterker nog, Vivaldi engageerde zich om de gezondheidszorg te splitsen. Daartoe moesten zelfs concrete wetsontwerpen worden goedgekeurd, waarvoor dan een bijzondere meerderheid zou worden gezocht in het parlement.

Alleen is het daar nadien oorverdovend stil over gebleven en dat is natuurlijk het grote probleem van De Wever. Je kunt allerlei communautaire hervormingen voorspiegelen in het regeerakkoord, maar zonder bijzondere meerderheid dreigen die niet meer te zijn dan een fata morgana. Al is er wel een cruciaal verschil met de vorige federale regering: als dominante coalitiepartner zal de N-VA zelf de regie in handen hebben voor de uitvoering van het regeerakkoord.

Herenakkoord

In het verleden was een ‘Dialoog van Gemeenschap tot Gemeenschap’ soms de truc om een regering te vormen zonder akkoord over een staatshervorming. Maar dat roept alleen maar nare herinneringen op bij de N-VA’ers. Een vorige editie, de paars-groene ‘Costa’ (Conferentie voor de Staatshervorming) lag mee aan de basis van de splitsing van de Volksunie in 2001. En de communautaire dialoog die minister-president Kris Peeters (CD&V) in 2008 opstartte, was de aanleiding voor het uiteenvallen van het kartel CD&V-N-VA. Met een ‘Costa 2.0’ zal De Wever niet moeten afkomen.

Misschien zit een stukje van de oplossing wel verscholen in het ‘herenakkoord’ dat De Wever en Paul Magnette in de zomer van 2020 sloten. Daarin lezen we onder meer dat federale bevoegdheden die relevant zijn voor de deelstaten afhankelijk moeten worden gemaakt van deelstatelijke voorwaarden. En ook dat het federale beleid voortaan moet worden gevoerd op advies van de deelstaten.

In feite komt dat erop neer dat de federale overheid wordt aangestuurd door de deelstaten. Dat is het confederalisme in de praktijk. Het zijn de Vlaamse en de Waalse regering die onderhandelen over het federale beleid.

Met enige institutionele creativiteit zou dat ook aanschouwelijk kunnen worden gemaakt. Zo zou je een officieuze confederale ministerraad kunnen installeren, met alle ministers van de Waalse en de Vlaamse regering, afwisselend voorgezeten door de beide ministers-presidenten. De beslissingen die daar worden genomen, kunnen dan worden bekrachtigd door de echte federale ministerraad, maar dat mag niet meer zijn dan een formaliteit.

Twee democratieën

In zo’n scenario zou de Belgische premier een eerder ceremoniële rol krijgen. Hij of zij moet alleen maar akte nemen van wat de deelregeringen onderling beslissen. Je zou dat zelfs nog verder kunnen doortrekken en de federale wetsontwerpen eerst informeel laten goedkeuren door het Vlaams en het Waals Parlement. Daarna kan de federale Kamer er een officiële stempel op zetten. Zonder ook maar iets te wijzigen aan de grondwet kom je op die manier in de buurt van het tweeledige confederalisme dat de N-VA voor ogen heeft.

Dat kan natuurlijk alleen maar werken als de federale regering een afspiegeling is van ideologisch min of meer congruente deelstaatcoalities. Vandaag liggen de kaarten wonderlijk goed voor zo’n confederale constructie, maar de volgende keer kan het anders uitdraaien. Een duurzame oplossing is dit zeker niet, misschien louter symboliek.

Maar het confederalisme kan zich op die manier wel in de geesten nestelen. Er kan gaandeweg een consensus groeien dat dit een logische manier is om een land met twee democratieën te besturen. De Wever zou De Wever niet zijn als hij niet met dat soort strategieën in zijn hoofd zat.

Bart Maddens

Los van het feit dat de andere partijen het hiermee eens moeten zijn, stapt Maddens wel heel licht over de grondwettelijke samenstelling van het federale België. Dat bestaat niet uit Vlaanderen en Wallonië, maar uit drie gewesten en drie gemeenschappen. De schrijver doet alsof noch het Brussels hoofdstedelijk gewest noch de Duitstalige gemeenschap, noch de Franse gemeenschap, noch de Franse gemeenschapscommissie een institutionele werkelijkheid zijn. Maar die entiteiten vaardigen decreten uit die op gelijke voet staan met de Vlaamse en Waalse decreten.

[Pandareus]

Oorspronkelijk geplaatst door E. Gidius

Dat lijkt me onzin. De bevoegdheidsverdeling tussen de federale staat en de deelstaten ligt grondwettelijk vast. Alsof Washington zou kunnen decreteren waarmee Californië of New York zich mogen mee bezighouden.

Die is door de staat vastgelegd in de grondwet, via het federaal parlement. De VS als staat bepaalt welke bevoegdheden zij wil houden, en welke zij afgeeft aan de regio's. (in jouw voorbeeld, de individuele staten).

Dat is toch allemaal niets nieuws ?

[Pandareus]

Oorspronkelijk geplaatst door E. Gidius

Zwitserland is dan ook een authentiek democratisch land, waar de burger het beleid kan veranderen wanneer hij daar zin heeft. Dat werkt daar.

Net zoals wij of bv Duitsland is het een federaal land, waarbij de regio's bij ons, de länder in duitsland of de 26 kantons in zwitserland bevoegd zijn voor wat ze toegewezen kregen vanuit de staat, de federale wetgever. Die kantons werken volgens het principe : De Zwitserse grondwet zegt: 'De kantons zijn soeverein in zoverre hun soevereiniteit niet beperkt is door de Federale Grondwet'.

[Boduo]

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

Die is door de staat vastgelegd in de grondwet, via het federaal parlement. De VS als staat bepaalt welke bevoegdheden zij wil houden, en welke zij afgeeft aan de regio's. (in jouw voorbeeld, de individuele staten).

Dat is toch allemaal niets nieuws ?

De grondwet kan altijd gewijzigd worden.

[speurneus]

Oorspronkelijk geplaatst door Xenophon

Pas op, dat "confederalisme" dat BDW beloofde, dat is zonder onafhankelijke staten, zonder fiscale autonomie en de federale staat blijft niet alleen bestaan maar blijft ook voor alles bevoegd en er komt nog een bevoegdheidsniveau/praatgroep bij...

Met andere woorden, het is een lege blaas waar men alles kan opplakken waar iedereen zowat een eigen uitleg kan over geven zonder dat er iets wezenlijks hoeft te veranderen.

Het confederalisme a la Dewever staat gelijk aan een doorgedreven federalisme. Het overkoepelende Belgie blijft immers bestaan. Waarom Dewever dat dan confederalisme noemt is mij een raadsel.

[speurneus]

Oorspronkelijk geplaatst door BWarrior

Maar om de instellingen van de Franse gemeenschap en het Waals gewest samen te voegen, is de steun der Duitstaligen niet nodig.

Dat gaan het Brussels gewest nooit toestaan.

[k9]

Oorspronkelijk geplaatst door BWarrior

Ah. Waarom bestaat de N-VA dan?

LOL beter de context lezen

[k9]

Oorspronkelijk geplaatst door speurneus

Het confederalisme a la Dewever staat gelijk aan een doorgedreven federalisme. Het overkoepelende Belgie blijft immers bestaan. Waarom Dewever dat dan confederalisme noemt is mij een raadsel.

Vanwege de logica qua bevoegdheden die men omkeert :
Nu is alles federaal behalve wat men zegt bij de deelstatent e zetten
dan zal alels bij de deelstaten zeggen behalve wat ze nog aan het belgische niveau geven.

Confederalisme is makkelijker te zeggen dan "een heel doorgedreven form van federalisme"

[k9]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Kortom, België houdt op te bestaan, de "entiteiten" worden soevereine staten en dan komen er samenwerkingsakkoorden. Alleen is dat niet wat ik van de N-VA hoor.

Omdat dat hun plan niet is.
Wat vb voorstelt en uit de EU gaan is onmogelijk en zelf al zou het mogelijk zijn: het is achterlijk en nog een pak dommer dan brexit.

[Boduo]

Oorspronkelijk geplaatst door speurneus

Het confederalisme a la Dewever staat gelijk aan een doorgedreven federalisme. Het overkoepelende Belgie blijft immers bestaan. Waarom Dewever dat dan confederalisme noemt is mij een raadsel.

Confederalisme: what's a word ?

[De schoofzak]

Ik denk wel dat er een staatshervorming komt.

De Franstaligen gaan geconfronteerd worden met grote financiële problemen.
Door een beperkt aantal beleidsdomeinen die in de richting van confederalisme, zonder staatshervorming, geduwd gaan worden,
zal er honger zijn om aan het beleid te komen in Wallonië. Meer honger daar, dan aan het federale.
En dan kan Vlaanderen mild zijn en extra geld toeschuiven.

Franstalige politici gaan het verkopen als "we gaan een sociaal en economisch beleid kunnen voeren, dank zij de financiële middelen waar we nu zicht op krijgen. We mogen deze kans niet missen.

Er is maar één voorwaarde: het been stijf houden bij een strakke opvolging.
Bart De Wever kent de gevolgen als hij het been niet zal stijf houden.
Een keer hebben ze hem (en ons) liggen gehad.

[E. Gidius]

Oorspronkelijk geplaatst door speurneus

Het confederalisme a la Dewever staat gelijk aan een doorgedreven federalisme. Het overkoepelende Belgie blijft immers bestaan. Waarom Dewever dat dan confederalisme noemt is mij een raadsel.

Omdat hij de bevoegdheidsverdeling bij Vlaanderen en Wallonië wilt leggen in plaats van bij de federale staat.