Concentratie in sociale woonwijken

[Lien Creemers]

Als studente sociaal werk en stagiaire bij Jeugdwelzijnswerk Meulenberg te Houthalen-Helchteren onderzoek ik in het kader van mijn eindwerk het beleid rond toenemende concentratie in sociale woonwijken en de invloed van het toewijzingsbeleid van sociale woningen daarop.

Mensen op de wachtlijst voor een sociale woning mogen straten opgeven die hun voorkeur genieten, blijkbaar is het ook mogelijk om een toegewezen woning te weigeren. Dit werkt toenemende concentratie in bepaalde buurten blijkbaar in de
hand. Sommigen wensen er niet te gaan wonen. Andere geven er blijkbaar de voorkeur aan. Concentratie van buurten, wijken geeft concentratie in scholen, verenigingsleven,… en heeft nog andere gevolgen voor de betrokken inwoners.
(Bvb. taalachterstand, lage scholing, werkloosheid, moeilijke inburgering,…)

Zelfredzaamheid is een begrip dat politici graag gebruiken. Maar wordt hier net die zelfredzaamheid en keuzevrijheid van de bevolking gebruikt om dergelijke problemen van zich af te schuiven?

Reactie graag!

Alvast bedankt.

[Doki]

Lien,

Verwacht je maar al aan een rist van reacties waarin de Grote Boze Islam naar voren wordt geschoven als bron van alle problemen die je vernoemt. De meningen op dit forum neigen over het algemeen nogal naar (extreem) rechts.

Eigenlijk is je vraag in hoeverre de overheid moet/mag tussenkomen in het organiseren van de geografisch spreiding van migranten.

De twee deelvragen die je moet beantwoorden zijn volgens mij:

1) Vormen concentratiebuurten op zich een probleem of niet?
2) Als concentratiebuurten een probleem vormen, kan een ander toewijzingsbeleid van de overheid voor sociale woningen daarin dan een oplossing zijn? Met andere woorden, moet de overheid ingrijpen door regularisering?

Op vraag 1 zou ik volmondig ja antwoorden, al zullen bepaalde mensen het daar misschien niet mee eens zijn. Het "samenhokken" van migranten is iets dat je ziet terugkomen doorheen de geschiedenis. Nieuwkomers hebben nood aan vertrouwde elementen in hun nieuwe omgeving, aan een soort van "thuisbasis" waar ze hun eigen taal kunnen spreken en hun eigen gebruiken kunnen delen. Bij nieuwkomers lijkt enige mate van concentratie me dan ook natuurlijk en niet schadelijk. Het probleem is echter dat in die concentratiebuurten niet alleen nieuwkomers leven, maar ook veel mensen van allochtone origine die hier al jaren wonen, en zelfs veel jeugd die hier geboren is. En voor hen is die concentratie eerder een handicap dan een houvast, al zullen ze daar misschien zelf anders over denken.

Concentratiebuurten hebben de neiging om zichzelf in stand te houden, omdat zoals je zelf schetst enerzijds allochtonen een voorkeur hebben om net in die buurten te gaan wonen, en anderzijds autochtonen die buurten liever mijden. Je hoeft maar eens door een tijdje in een concentratiebuurt rond te lopen om te beseffen dat zo'n milieu geen goede basis is voor een actieve integratie: hier leven mensen die bijna nooit buiten de grenzen van hun buurt komen. Alles gebeurt in de eigen taal, en een groot deel van de bevolking staat dan ook op inactief door een schrijnend gebrek aan kennis van het Nederlands of het Frans. De motivatie om naar de buitenwereld te treden, en actief deel te nemen aan de maatschappij door bijvoorbeeld werk te zoeken is zeer laag. De structurele problemen zoals een alomtegenwoordige verloedering van de infrastructuur werken een verdergaande marginalisering in de hand. Dus wat mij betreft : ja, concentratiebuurten zijn zeker een probleem.

Op vraag 2 zou ik ook ja antwoorden. Ik geloof niet in zelfregulatie in deze problematiek. Concentratiebuurten houden zichzelf in stand en er is geen teken dat dat spontaan gaat veranderen. Ik denk dat het de taak is van de overheid om in dit soort situaties met zachte dwang de zaken recht te trekken. Dat kan door de regelgeving aan te passen.

Dus mijn conclusie zou zijn dat de overheid de mogelijkheid om een straat te kiezen zou moeten verwijderen uit de regelgeving, behalve voor nieuwkomers die een eerste woonst willen betrekken.

[alice]

Hier zijn toch wat misverstanden; in Antwerpen kun je aangeven in welke buurt je graag een sociale woning wilt; dat betekent niet dat je de straat kunt kiezen!
Ook zijn sinds 2008 de voorwaarden verstrengt; je moet drie jaar inwoner zijn van Groot Antwerpen voor je in aanmerking komt om jezelf aan te bieden voor een sociale woning;vanaf dit moment kun je dus ingeschreven worden als je o.a kunt voorleggen de Nederlandse taal te beheersen.
Dat bewijs krijgen mensen in het Atlasgebouw in Antwerpen.
'Nieuwkomers' moeten dus hier al drie jaar wonen voor ze op de lijst kunnen voor een sociale woning, Nederlands gevolgd hebben en over een aantoonbaar inkomen beschikken, regels die trouwens voor iedereen gelden.

Toch zijn er vooral in wijken met grote concentratie sociale woningen (Kiel en Linkeroever bijvoorbeeld) veel problemen.
Hoe komt dit?
- vooral mensen met een laag inkomen schrijven zich in; onlangs werd de grens opgetrokken van wat je mag verdienen om in aanmerking te komen.
- bij mensen met een laag inkomen zijn veel migranten van allerlei generaties.
-Logisch gevolg is een hoog aantal ( van etnisch verschillende origine)wat op de lijsten komt
-maatschappijen worden verplicht die lijsten te volgen
Resultaat; wooneenheden waar grote groepen van etnisch andere afkomt op een kluitje terecht komt.
-dat geeft spanningen en sociale problemen.
-een batterij welzijnswerkers wordt erop losgelaten; pleinwerkers en animatoren, projectmedewerkers en buurtregisseurs.
Maar om vijf uur tikt de sociale sector massaal uit terwijl de bewoners dan pas wakker worden en het leven begint van armen die het hoofd boven water moeten houden. Een groot gedeelte leeft van een uitkering dat maakt extra veel spanning omdat etnische verschillen ook een andere benadering geeft van armoede.
De noodzaak strikt lijsten te volgen van inschrijving zorgt voor sociale spanningen tussen mnderheden die dicht op elkaar worden gezet.
De oplossing zit erin de sociale woningen zelf een gezonde sociale en etnische evenwichtige 'mix 'te laten maken, zonder dat dit tot een 'doelgroepenbeleid' komt.

[Rudy]

Het verbaast mij dat er zelfs nog kan gekozen worden uit een aanbod aan sociale woningen. Ik dacht dat er een tekort was.
In ieder geval vind ik het positief dat in het beleidsplan van bijvoorbeeld Mechelen er meer geopteerd wordt voor een spreiding van sociale woningen. Nadeel is dat je dan in een buurt terecht komt waar bepaalde eigenaars zich afvragen waarom ze hun ganse leven hebben moeten werken om eigenaar te kunnen worden.

Voor de rest ben ik het volledig eens met Doki.

[freespirit]

Een hiermee samenhangende problematiek is de wens om qua de onderbrenging van asielzoekers, illegalen en sociaal zwakkeren een landelijk of gewestelijk spreidingsbeleid qua huisvestiging te ontwikkelen. Nu zijn er vaak OCMW's van kleinere, groene, landelijke en vooral steenrijke gemeenten die hun toegewezen asielzoekers en (kans)armen op de trein 'deporteren' naar de grotere steden en doen alzo de overlast in deze steden en sociale concentratie toenemen. Deze gemeenten verschuilen zich achter het argument dat iedereen het recht heeft zich vrij eender waar op het grondgebied te vestigen of dat men gewoon geen sociale woningen ter beschikking heeft om deze mensen in onder te brengen. Vaak makkelijke excuses natuurlijk om het eigen 'rijke' gemeentelijke grondgebied te vrijwaren van vreemdelingen en sociaal zwakkeren, zodat de 'locals' hun onbezorgd leven in hun villa of verkaveling ongestoord kunnen verderzetten. De maatschappijproblemen en de overlast aan illegalen, zwervers, huisjesmelkers en bijbehorende criminaliteit is voor de grotere steden (Antwerpen, Gent, Brussel, Mechelen, Sint-Niklaas, enz.) die sowieso al problemen hebben met hun stadsfinanciën. Het gevolg is dat middenklassers en/of rijke burgers in de getergde steden meer gemeentebelasting moeten betalen en tussen de criminaliteit moeten leven, en wanneer zij dus 'de kans' krijgen (lees: geld hebben om iets 'beters' te kopen) proberen ze de stad uit te trekken naar de rijkere randgemeenten. Het gevolg is dat men uiteindelijk met verpauperde steden zit (behalve de historische stadskernen waar zich een nieuwe politiek correcte elite is gaan vestigen) en een rijke groene rand of een 'onbezoedeld' platteland, waar men onbezorgd zijn suburbleventje kan verderzetten en zijn kop in het zand kan steken voor allerhande sociale en integratieproblematieken.

Daarom pleit ik ook voor:
- Voor een nationaal of gewestelijk spreidingsbeleid van sociaal zwakkere groepen en/of nieuwkomers en asielzoekers. Gemeentelijke OCMW's hebben niet langer het recht om zich achter de vestigingsvrijheid te verschuilen en de aan hun toegewezen steuntrekkers in de grote steden te dumpen.
- Eenzelfde percentage gemeentebelasting gelijk over alle gemeenten over het gehele grondgebied verdeeld.
- Gemeenten hebben de plicht op hun grondgebied een minimum aantal sociale en dus betaalbare woongelegenheden te voorzien, deze desnoods bij te bouwen. In noodgevallen asielzoekers en/of steuntrekkers onderbrengen in leegstaande huizen of zelfs villa's, tot men voldoende eigen sociale woningen heeft.

Ik verwacht echter vanuit politieke hoek weinig 'goodwill' en/of initiatief, omdat de meeste parlementariërs zelf of in de groene rand wonen, of op het platteland, of in de historische binnensteden. Zelden in een verpauperde buurt of sociale woonwijk.

[Rudy]

Oorspronkelijk geplaatst door freespirit

Een hiermee samenhangende problematiek is de wens om qua de onderbrenging van asielzoekers, illegalen en sociaal zwakkeren een landelijk of gewestelijk spreidingsbeleid qua huisvestiging te ontwikkelen. Nu zijn er vaak OCMW's van kleinere, groene, landelijke en vooral steenrijke gemeenten die hun toegewezen asielzoekers en (kans)armen op de trein 'deporteren' naar de grotere steden en doen alzo de overlast in deze steden en sociale concentratie toenemen. Deze gemeenten verschuilen zich achter het argument dat iedereen het recht heeft zich vrij eender waar op het grondgebied te vestigen of dat men gewoon geen sociale woningen ter beschikking heeft om deze mensen in onder te brengen. Vaak makkelijke excuses natuurlijk om het eigen 'rijke' gemeentelijke grondgebied te vrijwaren van vreemdelingen en sociaal zwakkeren, zodat de 'locals' hun onbezorgd leven in hun villa of verkaveling ongestoord kunnen verderzetten. De maatschappijproblemen en de overlast aan illegalen, zwervers, huisjesmelkers en bijbehorende criminaliteit is voor de grotere steden (Antwerpen, Gent, Brussel, Mechelen, Sint-Niklaas, enz.) die sowieso al problemen hebben met hun stadsfinanciën. Het gevolg is dat middenklassers en/of rijke burgers in de getergde steden meer gemeentebelasting moeten betalen en tussen de criminaliteit moeten leven, en wanneer zij dus 'de kans' krijgen (lees: geld hebben om iets 'beters' te kopen) proberen ze de stad uit te trekken naar de rijkere randgemeenten. Het gevolg is dat men uiteindelijk met verpauperde steden zit (behalve de historische stadskernen waar zich een nieuwe politiek correcte elite is gaan vestigen) en een rijke groene rand of een 'onbezoedeld' platteland, waar men onbezorgd zijn suburbleventje kan verderzetten en zijn kop in het zand kan steken voor allerhande sociale en integratieproblematieken.

Daarom pleit ik ook voor:
- Voor een nationaal of gewestelijk spreidingsbeleid van sociaal zwakkere groepen en/of nieuwkomers en asielzoekers. Gemeentelijke OCMW's hebben niet langer het recht om zich achter de vestigingsvrijheid te verschuilen en de aan hun toegewezen steuntrekkers in de grote steden te dumpen.
- Eenzelfde percentage gemeentebelasting gelijk over alle gemeenten over het gehele grondgebied verdeeld.
- Gemeenten hebben de plicht op hun grondgebied een minimum aantal sociale en dus betaalbare woongelegenheden te voorzien, deze desnoods bij te bouwen. In noodgevallen asielzoekers en/of steuntrekkers onderbrengen in leegstaande huizen of zelfs villa's, tot men voldoende eigen sociale woningen heeft.

Ik verwacht echter vanuit politieke hoek weinig 'goodwill' en/of initiatief, omdat de meeste parlementariërs zelf of in de groene rand wonen, of op het platteland, of in de historische binnensteden. Zelden in een verpauperde buurt of sociale woonwijk.

Akkoord voor zover het gaat om sociaal zwakkeren die hier aan lager wal zijn geraakt. Maar uw voorstel om sociale woningen te bouwen voor asielzoekers en nieuwkomers is een stap te ver. De zelfredzaamheid bij de nieuwkomers vind ik belangrijk. Voor asielzoekers bestaan er asielcentra.

[forumspook]

Oorspronkelijk geplaatst door alice

Hier zijn toch wat misverstanden; in Antwerpen kun je aangeven in welke buurt je graag een sociale woning wilt; dat betekent niet dat je de straat kunt kiezen!
Ook zijn sinds 2008 de voorwaarden verstrengt; je moet drie jaar inwoner zijn van Groot Antwerpen voor je in aanmerking komt om jezelf aan te bieden voor een sociale woning;vanaf dit moment kun je dus ingeschreven worden als je o.a kunt voorleggen de Nederlandse taal te beheersen.
Dat bewijs krijgen mensen in het Atlasgebouw in Antwerpen.
'Nieuwkomers' moeten dus hier al drie jaar wonen voor ze op de lijst kunnen voor een sociale woning, Nederlands gevolgd hebben en over een aantoonbaar inkomen beschikken, regels die trouwens voor iedereen gelden.

Toch zijn er vooral in wijken met grote concentratie sociale woningen (Kiel en Linkeroever bijvoorbeeld) veel problemen.
Hoe komt dit?
- vooral mensen met een laag inkomen schrijven zich in; onlangs werd de grens opgetrokken van wat je mag verdienen om in aanmerking te komen.
- bij mensen met een laag inkomen zijn veel migranten van allerlei generaties.
-Logisch gevolg is een hoog aantal ( van etnisch verschillende origine)wat op de lijsten komt
-maatschappijen worden verplicht die lijsten te volgen
Resultaat; wooneenheden waar grote groepen van etnisch andere afkomt op een kluitje terecht komt.
-dat geeft spanningen en sociale problemen.
-een batterij welzijnswerkers wordt erop losgelaten; pleinwerkers en animatoren, projectmedewerkers en buurtregisseurs.
Maar om vijf uur tikt de sociale sector massaal uit terwijl de bewoners dan pas wakker worden en het leven begint van armen die het hoofd boven water moeten houden. Een groot gedeelte leeft van een uitkering dat maakt extra veel spanning omdat etnische verschillen ook een andere benadering geeft van armoede.
De noodzaak strikt lijsten te volgen van inschrijving zorgt voor sociale spanningen tussen mnderheden die dicht op elkaar worden gezet.
De oplossing zit erin de sociale woningen zelf een gezonde sociale en etnische evenwichtige 'mix 'te laten maken, zonder dat dit tot een 'doelgroepenbeleid' komt.

Sociale woningen zouden gereserveerd moeten zijn voor autochtonen.

[averechts]

In de sociale woonwijk waar ik woon is de spreiding op dit moment zo:
1. ong. 65% van Turkse afkomst.
2.de rest is Belg,Italiaan,Marokkaans,Pools ea.
Op mijn straat alleen wonen er -op een totaal van 30 woningen- 22 Turkse gezinnen.
Het jammere hieraan is dat die gezinnen zich alleen maar bezighouden met hun groep omdat ze daar Turks/Koerdisch mee kunnen praten en dat bemoeilijkt het contact maken met anderen.Ook omdat de meeste afkomstig zij uit rurale berggbieden(niet verkeerd of denigrerend bedoelt),laaggeschoold zijn en 100% een partner huwt van het thuisland.
Dus het is zeer moeilijk om deze mensen te integreren omdat er een geweldige taalachterstand is,zowel bij de ouders als hun kinderen ,en als je gesprekken hebt met het onderwijzend personeel uit de ons omringende buurtscholen vang je op dat deze achterstand zich doortrekt naar school en het peil van het nederlands,ook van de "vlaamse"kinderen er zienderogen op achteruit gaat .
Let wel ,dit is in geen geval een verwijt of zo maar gewoon een vaststelling die ook de buurtopbouwwerkers maken!
Daarom dat ik vind dat men meer moet spreiden zodat iedere bevolkingsgroep niet op zijn eigen eilandje blijft.
Want laten we eerlijk zijn,als je constant tussen die verschillende eilandjes moet zwemmen dan raak je gauw buiten adem.
Mvg Patrick

[averechts]

Ik was nog even vergeten erbij te zetten dat in een arme gemeente zoals Maasmechelen er ook veel armere gezinnen zijn en door het beperkt aanbod aan sociale woningen men met wachtlijsten van minimum 4 a 5 jaar zit!

[averechts]

Oorspronkelijk geplaatst door Doki

Lien,

Verwacht je maar al aan een rist van reacties waarin de Grote Boze Islam naar voren wordt geschoven als bron van alle problemen die je vernoemt. De meningen op dit forum neigen over het algemeen nogal naar (extreem) rechts.

Eigenlijk is je vraag in hoeverre de overheid moet/mag tussenkomen in het organiseren van de geografisch spreiding van migranten.

De twee deelvragen die je moet beantwoorden zijn volgens mij:

1) Vormen concentratiebuurten op zich een probleem of niet?
2) Als concentratiebuurten een probleem vormen, kan een ander toewijzingsbeleid van de overheid voor sociale woningen daarin dan een oplossing zijn? Met andere woorden, moet de overheid ingrijpen door regularisering?

Op vraag 1 zou ik volmondig ja antwoorden, al zullen bepaalde mensen het daar misschien niet mee eens zijn. Het "samenhokken" van migranten is iets dat je ziet terugkomen doorheen de geschiedenis. Nieuwkomers hebben nood aan vertrouwde elementen in hun nieuwe omgeving, aan een soort van "thuisbasis" waar ze hun eigen taal kunnen spreken en hun eigen gebruiken kunnen delen. Bij nieuwkomers lijkt enige mate van concentratie me dan ook natuurlijk en niet schadelijk. Het probleem is echter dat in die concentratiebuurten niet alleen nieuwkomers leven, maar ook veel mensen van allochtone origine die hier al jaren wonen, en zelfs veel jeugd die hier geboren is. En voor hen is die concentratie eerder een handicap dan een houvast, al zullen ze daar misschien zelf anders over denken.

Concentratiebuurten hebben de neiging om zichzelf in stand te houden, omdat zoals je zelf schetst enerzijds allochtonen een voorkeur hebben om net in die buurten te gaan wonen, en anderzijds autochtonen die buurten liever mijden. Je hoeft maar eens door een tijdje in een concentratiebuurt rond te lopen om te beseffen dat zo'n milieu geen goede basis is voor een actieve integratie: hier leven mensen die bijna nooit buiten de grenzen van hun buurt komen. Alles gebeurt in de eigen taal, en een groot deel van de bevolking staat dan ook op inactief door een schrijnend gebrek aan kennis van het Nederlands of het Frans. De motivatie om naar de buitenwereld te treden, en actief deel te nemen aan de maatschappij door bijvoorbeeld werk te zoeken is zeer laag. De structurele problemen zoals een alomtegenwoordige verloedering van de infrastructuur werken een verdergaande marginalisering in de hand. Dus wat mij betreft : ja, concentratiebuurten zijn zeker een probleem.

Op vraag 2 zou ik ook ja antwoorden. Ik geloof niet in zelfregulatie in deze problematiek. Concentratiebuurten houden zichzelf in stand en er is geen teken dat dat spontaan gaat veranderen. Ik denk dat het de taak is van de overheid om in dit soort situaties met zachte dwang de zaken recht te trekken. Dat kan door de regelgeving aan te passen.

Dus mijn conclusie zou zijn dat de overheid de mogelijkheid om een straat te kiezen zou moeten verwijderen uit de regelgeving, behalve voor nieuwkomers die een eerste woonst willen betrekken.

Beste Doki ik deel je mening hierin.
Er echter nog een factor die hierin meespeelt namelijk dat de meeste mensen van "vreemde"afkomst zelf specifiek vermelden dat ze in deze of deze wijk willen wonen omdat ze daar veel familie/kennissen hebben wonen en dat schept dan ook weer dezelfde problemen.

[Lien Creemers]

Ik geloof niet dat we deze problematiek op de allochtonen onder ons kunnen afschuiven. Iedere bevolkingsgroep zoekt nu eenmaal naar een houvast of overeenkomstigheden. Belgen willen even goed niet in een wijk wonen met veel allochtonen. We zijn simpelweg onbekenden voor elkaar. Het is een probleem dat zich vanuit twee invalshoeken manifesteert.


Als ik Marino Keulen mag geloven, komt sociale mix spontaan tot stand en is het niet aan een overheid om dat van bovenuit op te leggen.

Maar moet er niet ergens een grens getrokken worden aan de autonomie van de burger? Ook politici moeten ergens toch de verantwoordelijkheid nemen en ingrijpen?

[alice]

Volgens mij zijn er eerder wijken die aantonen dat sociale mix dus niet vanzelf tot stand komt; Keulen zit er dus naast.
Moeten we sociale mix afdwingen, Nee; mensen zoeken elkaar op en zijn ook vaak aan elkaar verbonden door de economisch status of etnische verbondenheid die ze ervaren.
Wel kun je dit doen binnen sociale woningbouw; de dwang van het verplicht volgen van inschrijvingslijsten zouden beter vervangen worden door gezond verstand; zet geen gebouw vol Afrikanen of andere groepen maar zorg voor evenwicht wat inkomen en etnische origine betreft; uit ervaring weet ik dat indien een bepaalde groep geen overwicht heeft in wijken er veel minder problemen zijn.

[Savatage]

Oorspronkelijk geplaatst door Lien Creemers

Als studente sociaal werk en stagiaire bij Jeugdwelzijnswerk Meulenberg te Houthalen-Helchteren onderzoek ik in het kader van mijn eindwerk het beleid rond toenemende concentratie in sociale woonwijken en de invloed van het toewijzingsbeleid van sociale woningen daarop.

Pas dan maar op als je je aan empirisch onderzoek waagt in die wijk