Heeft het AN afgedaan?

[Jan van den Berghe]

Discussietekst:

http://cf.hum.uva.nl/poldernederland...daard_taal.htm

[chr.wouters]

Ik heb die tekst met veel interesse gelezen maar ik vrees dat weinigen daar bij stilstaan. De totale taal-ontbinding ziet ge aan het werk op de live-SMS berichtjes op jongerenzenders. Werkelijk,mr.Van den Berghe dat tart alle verbeelding. Mij valt ook telkens de concordantie tussen inhoud en vorm op: hoe slechter geformuleerd, hoe dommer de inhoud.
In feite willen de Hollanders af van het Nederlands en beschouwen ze zich als Amerikanen die voorlopig nog een dialect spreken.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door chr.wouters

Ik heb die tekst met veel interesse gelezen maar ik vrees dat weinigen daar bij stilstaan. De totale taal-ontbinding ziet ge aan het werk op de live-SMS berichtjes op jongerenzenders. Werkelijk,mr.Van den Berghe dat tart alle verbeelding. Mij valt ook telkens de concordantie tussen inhoud en vorm op: hoe slechter geformuleerd, hoe dommer de inhoud.

Jammer genoeg is het inderdaad zo... De verkleutering van onze taal neemt toe en de platste vormen worden tegenwoordig als vanzelfsprekend ervaren (door heel velen toch). Al jaren troost ik me op school moeite noch inspanning om de jongeren AN te laten spreken; de laatste jaren wordt het steeds moeilijker. "Mijnheer," zeggen ze dan, "dat is toch Hollands wat gij spreekt," terwijl ik in de verste verte helemaal geen Randstad Hollands gebruik maar AN. Het gebruik van ge/gij kan ik nog enigszins toleren (al klinkt dat in Nederlandse oren verschrikkelijk ouderwets, m.a.w. het is geen ALGEMEEN Nederlands), maar de vele dialectwoorden die ze gebruiken en ronduit foutieve zinsconstructies tarten soms alle verbeelding.

Wat brengt de toekomst? Ik vraag het me soms af. In Nederland wordt er in de scholen al lang geen aandacht meer besteed aan de uitspraak. Iedereen spreekt maar zoals hij denkt te moeten spreken (tenminste als het maar met de harde g en een hoop tweeklanken waar er eigenlijk geen moeten zijn).

In feite willen de Hollanders af van het Nederlands en beschouwen ze zich als Amerikanen die voorlopig nog een dialect spreken.

In Nederland bestaat er jammer genoeg niet zoiets als "taaltrots". Enkele dagen geleden bekeek ik een reportage op Omrop Fryslân waar dit op een schrijnende wijze tot uiting kwam. Alle "Hollanders" in de reportage waren door die worm gestoken... Op een bepaald moment werd ik echt kwaad! Een iemand, een schrijfster dan nog, haalde haar schouders op voor al dat gedoe rond het Fries en vond het al evenmin een probleem als het Nederlands ooit zou verdwijnen. "Is taal dan een wegwerpartikel?" dacht ik toen.

http://omropfryslan.modules.nl/defau...ObjectID=13139
Klikken op "Rykdom of efterstân". De moeite waard!



Toch heel anders zijn de IJslanders: ze zijn nauwelijks met een half miljoen en niettemin verdedigen ze hun taal met hand en tand. In IJsland wordt alles vertaald en mensen staan daar ook op.

[chr.wouters]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

[
Jammer genoeg is het inderdaad zo... De verkleutering van onze taal neemt toe en de platste vormen worden tegenwoordig als vanzelfsprekend ervaren

Het massamedium TV speelt daar een heel kwalijke rol in. De meest schabouwelijke dialecten worden dooreen geklutst, niet alleen in platvloerse Big Brother en soap-toestanden maar ook in zog.kwaliteitswerk genre Terug naar Oosterdonck.
U geeft les? Dan moet u beseffen dat vele van uw goede intenties na half vier in de prullenmand belanden het ogenblik dat voor het hele gezin de TV opgezet wordt.

O ja, ik heb toch niets tegen ge en gij hoor. Ik krijg dat gejij en gejou niet uit mijn mond, waarom zou ik het dan schrijven?

[Dimitri]

Goh, in de tijd dat ik naar Klokhuis keek spraken de presentatoren nog behoorlijk ABN, volgens mij.

Ik denk dat die taalverandering maar gedeeltelijk is. De meeste vormen van het Poldernederlands worden eerder door vrouwen en homoseksuelen (ja, dat is echt zo) gesproken. Mannen zijn er daarom minder gevoelig voor, want anders klinkt je uitspraak te 'vrouwelijk'. Op de universiteit heb ik in ieder geval het idee dat het zo is.

In de lessen Nederlands op mijn school besteedde de leraar toch wel aandacht aan de uitspraak. Hij probeerde die te veranderen door mensen met een bepaald accent (Rotterdams, bekakt of Poldernederlands) spottend daar op te wijzen. Bij de meesten heeft dat weinig succes, maar hij heeft het in ieder geval geprobeerd.

Ik heb de documentaire van Omrop Fryslân ook gezien en ik werd er niet echt vrolijk van. Ik heb het idee dat de meeste mensen het Nederlands wel meer waarderen dan Elsbeth Etty en het niet als een 'positieve onvermijdelijkheid' beschouwen als het Nederlands verdwijnt. Ik zou dat zelf als een heel negatieve ontwikkeling zien, en bijna alle Nederlanders met mij. Enkele weken geleden stelde een peilingbureau de vraag 'hoe zou u het vinden als in de toekomst het Nederlands als Europese taal plaats zou moeten maken voor Engels, Duits of Frans?'. Ongeveer 85% zei dat een negatieve ontwikkeling te vinden. Dat vond ik verheugend en ook opmerkelijk, want veel Nederlandse politici, met name die in het Europees Parlement, zeggen het geen probleem te vinden als ze zouden moeten overschakelen op het Engels. Het onderzoek is helaas niet na te lezen op internet, maar ik heb zelf aan het onderzoek deelgenomen, dus ik kan me de uitslag nog herinneren.

Er is ook nog een ander onderzoek geweest, over de Engelse bewegwijzering op Schiphol. De resultaten:
- 76% vind het niet erg dat de bewegwijzering achter de paspoortcontrole in het Engels is
- 61% zou het slecht vinden als ook voor de paspoortcontrole de bewegwijzering in het Engels zou zijn
- op de stelling: "Nederlands zal in Nederland op den duur worden verdreven door Engels" antwoord 69% nee
- 57% is tegen het doorvoeren van het Engels als voertaal in Europa

N.B. er is meestal een optie 'geen mening' of 'weet niet', dus het is niet automatisch zo dat 100% min het gegeven percentage een tegenovergestelde mening heeft.
Bron: http://stemburo.noties.nl/report-pro...0928330b0c573a

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door chr.wouters

De meest schabouwelijke dialecten worden dooreen geklutst...

Even toch dit: geen enkel dialect vind ik schabouwelijk. Ongetwijfeld heeft iedereen zo zijn voorkeur, maar dan gaat het eerder om smaak. Sommigen vinden Gents heel platvloers, terwijl ze Brugs dan weer de hemel in prijzen. Anderen zweren dan weer bij het Tongers of het Hasselts. Enzovoort. In familie- en vriendekring spreek ik ook dialect, onvervalst en zuiver dialect trouwens.

Met platvloerse taal bedoel ik geen dialectische taal, maar wel gemeen en plat taalgebruik.

Maar het is inderdaad zo dat men in sommige tv-programma's een taaltje gebruikt dat doorspekt is met woorden uit verschillende dialecten. Stompzinnig en belachelijk. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen komt dat taaltje als gekunsteld over. Meestal gaat het om een soort veredeld Antwerps, waar dus de rest van Vlaanderen zich niet in herkent en zich eraan trouwens mateloos ergert.

Eerlijk gezegd ben ik niet tegen een grotere Zuid-Nederlandse woordinbreng in het AN. Woorden als "kuisen" e.d. kunnen gerust een plaats krijgen in de standaardtaal. Een zekere verscheidenheid kan geen kwaad, als men er zich maar van bewust blijft dat sommige woorden niet in het hele Nederlandstalig gebied worden gesproken. Ook in Nederland moet men er zich van bewust zijn (in Vlaanderen neemt nu ook niemand het woord "opsodemieteren" in de mond). In het Duitstalig gebied is dat al lang een vanzelfsprekendheid: luister maar eens naar wat in Oostenrijk als standaardduits doorgaat (en daarmee bedoel ik niet de Oostenrijkse omgangstaal die natuurlijk nog veel sterker van de standaardtaal verschilt).

[Pelgrim]

Zolang het maar over nieuwe varianten van het Nederlands gaat vind ik het zo erg niet, een taal evolueert nu eenmaal en het zou net erg zijn als dat niet meer gebeurt.

Waar ik me wel aan stoor is de alsmaar toenemende populariteit van het Engels, vooral dan onder de jongeren (waar ik zelf overigens ook bij hoor). Zet u Jimtv maar eens op. Pas op, ik heb helemaal niets tegen het Engels als taal (integendeel), maar wel tegen het Engels als vervangmiddel. Spijtig genoeg merk ik ook dat ik zowat de enige ben onder de jongeren die er iets tegen heeft.

[Blake]

Oorspronkelijk geplaatst door Pelgrim

Spijtig genoeg merk ik ook dat ik zowat de enige ben onder de jongeren die er iets tegen heeft.

wees gerust. Je bent niet allen
Ik heb ook iets tegen het voortdurende gebruik van Engels in de omgangstaal.
Ik doe Germaanse (Nederlands & Engels), dus qua taal vind ik Engels een zeer interessante en mooie taal, maar elke taalgebruiker moet zijn eigen taal verdedigen en hoog in het vaandel dragen.
Dit is spijtig genoeg meestal niet het geval bij de Nederlandstaligen.

Ik walg van de vele taalfouten die je constant in het straatbeeld ziet. Zelfs de VRT maakt soms kemels (ze schreven ooit 'helicopter'). Dan vraag ik me soms wel af wat er met onze taal te gebeuren staat.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Blake

Zelfs de VRT maakt soms kemels (ze schreven ooit 'helicopter'). Dan vraag ik me soms wel af wat er met onze taal te gebeuren staat.

Dat is nu toch geen "kemel". Dat is een spellingsfout.

En hoeveel maal heb ik al niet "copie", "electriciteit", e.d. gezien... Niet de taalgebruiker treft de grootste schuld, wel de beleidsmensen die sedert de jaren zestig voortdurend met spellingshervormingen komen afdraven. Nu, ik heb niets tegen een goed voorbereide spellingshervorming. De Hongaren hebben dat eens gedaan en het resultaat mag er zijn: een volkomen logische, eenduidige, dus fonologische spelling. Na een uurtje is een beginner in staat een Hongaarse tekst foutloos te lezen (Hongaars heeft dan nog dat grote voordeel dat de klemtoon altijd op de eerste lettergreep valt). In het Nederlands is dat niet het geval: het krioelt nog van de etymolgische woordbeelden, vooral bij de leenwoorden.

Men had voor eens en altijd een duidelijke fonologische spelling moeten vastleggen i.p.v. die terugkeer naar de "voorkeursspelling". Wat is dat voor onzin dat we voortaan weer "insect" mogen schrijven nadat we zoveel jaar "insekt" gewoon waren. Dat moet omdat "insecticide" met een c staat geboekstaafd. Kom men dan niet beter daar de c door een k vervangen? Bij de laatste Duitse spellingsaanpassing heeft men radicaal gekozen voor verdeutsing van het woordbeeld. Een k is er een k. In het Nederlands niet: voor de k-klank hebben we c en k.

En nog meer van die dingen: de sjwa (doffe e in "de") neemt dan eens de vorm van e, dan weer ij, dan weer u. Onlogisch. Ook dat gedoe met de -isch. Waarom moeten we dit in godsnaam blijven schrijven alhoewel niemand in de standaardtaal de -sch uitspreekt. Het is een s geworden. Daarom hoort er Belgies, matematies... te staan, net zoals we sedert jaar en dag Nederlands, Vlaams, mens zijn gaan schrijven i.p.v. Nederlandsch, Vlaamsch, mensch.

En dan dat gerommel met de open en gesloten lettergrepen. Maar die regel gaat dan weer niet op voor de e-klank en niet voor de o in bepaalde woorden. Kon men dat nu niet eens eenvormig maken: e = korte, scherpe e; ee = lange, open e en die regel geldt dan ook voor de andere klinkers. Ofwel houdt men de regel aan en trekt men die volledig door.

[democratsteve]

Als schrijver word ik zowieso dagelijks met het nederlands geconfronteerd.
Ik stoor me ook enorm aan de veelvuldige taal- en spellingfouten in onze maatschappij. Aan de andere kant, wie kan er op den duur nog kop of staart krijgen aan onze spelling?
Als onderwijzer zal Jan beter dan wie kunnen beamen hoe moeilijk het is om bij te blijven met al die regeltjes en uitzonderingen.
Ik haalde vroeger op school bijna steeds het maximum van de punten op dictee. Vandaag reken ik voor mijn teksten die gepubliceerd worden op mijn spellingsprogramma op m'n pc. Als je ziet hoeveel vooraanstaande en intellectuele Vlamingen en Nederlanders talloze fouten maken op het jaarlijkse "Groot Dictee", zegt dat genoeg over de moeilijkheidsgraad van ons Algemeen Beschaafd Nederlands.
Een beetje meer logica in het nederlands, zou het aantal mensen dat zonder fouten kan schrijven, gevoelig doen toenemen denk ik.

[chr.wouters]

Oorspronkelijk geplaatst door Pelgrim

Waar ik me wel aan stoor is de alsmaar toenemende populariteit van het Engels, vooral dan onder de jongeren

Eerst dit: ik ben anti-globalist.
Het opdringen van het Engels is een vehikel voor de globalisatie van het Angelsaksisch maatschappijmodel dat natuur én cultuur zal vernietigen.
Het is nu al zo erg: de Euro die dezelfde koers krijgt als de dollar, het Amerikaanse politieke overwicht, de Hollywood-amusementscultuur als norm, Coca Cola, Mc.Donalds...Als wij dan zelf nog onze taal laten afpakken zijn we helemaal"gleichgeschaltet". Een taal is niet zomaar een werktuig. Als die Nederlandse "schrijfster"dat vond dan mag ze rap een andere hobby kiezen.
Boutade: de grote criminelen van de 2Oste eeuw waren niet Hitler en Stalin maar Walt Disney en Mac Donalds.

[Blake]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Dat is nu toch geen "kemel". Dat is een spellingsfout.

het is een kemel van een spellingsfout... ik zie niet in waarom een spellingsfout minder erg zou zijn dan enige andere taalfout! Integendeel!

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

En hoeveel maal heb ik al niet "copie", "electriciteit", e.d. gezien... Niet de taalgebruiker treft de grootste schuld, wel de beleidsmensen die sedert de jaren zestig voortdurend met spellingshervormingen komen afdraven.

Het Nederlands is niet constant onderworpen geweest aan spellingshervormingen zoals u het hier voorstelt, wel integendeel!

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Nu, ik heb niets tegen een goed voorbereide spellingshervorming. De Hongaren hebben dat eens gedaan en het resultaat mag er zijn: een volkomen logische, eenduidige, dus fonologische spelling. Na een uurtje is een beginner in staat een Hongaarse tekst foutloos te lezen (Hongaars heeft dan nog dat grote voordeel dat de klemtoon altijd op de eerste lettergreep valt). In het Nederlands is dat niet het geval: het krioelt nog van de etymolgische woordbeelden, vooral bij de leenwoorden.

Laten we nu een fonologische spelling maken.
De spelling is een aspect van de schoonheid van een taal. Het Engels heeft een nog minder fonologische spelling dan het Nederlands.
We moeten de taal niet gaan vereenvoudigen omdat sommige mensen niet mee willen (want dat is het meestal).

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Men had voor eens en altijd een duidelijke fonologische spelling moeten vastleggen i.p.v. die terugkeer naar de "voorkeursspelling". Wat is dat voor onzin dat we voortaan weer "insect" mogen schrijven nadat we zoveel jaar "insekt" gewoon waren. Dat moet omdat "insecticide" met een c staat geboekstaafd. Kom men dan niet beter daar de c door een k vervangen? Bij de laatste Duitse spellingsaanpassing heeft men radicaal gekozen voor verdeutsing van het woordbeeld. Een k is er een k. In het Nederlands niet: voor de k-klank hebben we c en k.

Voor zowel het Nederlands als het Duits is de huidige spelling een overgangsspelling.
Het is een goede zaak dat 'insect' weer juist is i.p.v. 'insekt'.

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

En nog meer van die dingen: de sjwa (doffe e in "de") neemt dan eens de vorm van e, dan weer ij, dan weer u. Onlogisch. Ook dat gedoe met de -isch. Waarom moeten we dit in godsnaam blijven schrijven alhoewel niemand in de standaardtaal de -sch uitspreekt. Het is een s geworden. Daarom hoort er Belgies, matematies... te staan, net zoals we sedert jaar en dag Nederlands, Vlaams, mens zijn gaan schrijven i.p.v. Nederlandsch, Vlaamsch, mensch.

Hier kom ik weer terug op het feit dat het Nederlands in een overgangsspelling zit.

Oorspronkelijk geplaatst door democratsteve

Als schrijver word ik zowieso dagelijks met het nederlands geconfronteerd.
Ik stoor me ook enorm aan de veelvuldige taal- en spellingfouten in onze maatschappij.

Een mooie illustratie. "Zowieso" bestaat niet in het Nederlands. De correcte schrijfwijze is "sowieso". Het is spellingsfouten i.p.v. 'spellingfouten'.

Oorspronkelijk geplaatst door democratsteve

Als onderwijzer zal Jan beter dan wie kunnen beamen hoe moeilijk het is om bij te blijven met al die regeltjes en uitzonderingen.

De spellingshervorming dateert van 7 jaar geleden. Als je nu nog niet opnieuw meebent, is dat slechte wil. In die 7 jaar is er geen ENKELE nieuwe spellingsregel toegevoegd, bij mijn weten.

Oorspronkelijk geplaatst door democratsteve

Een beetje meer logica in het nederlands, zou het aantal mensen dat zonder fouten kan schrijven, gevoelig doen toenemen denk ik.

Ik vind het Nederlands nogal logisch, hoor.

[democratsteve]

Oorspronkelijk geplaatst door Blake

het is een kemel van een spellingsfout... ik zie niet in waarom een spellingsfout minder erg zou zijn dan enige andere taalfout! Integendeel!

Het Nederlands is niet constant onderworpen geweest aan spellingshervormingen zoals u het hier voorstelt, wel integendeel!

Laten we nu een fonologische spelling maken.
De spelling is een aspect van de schoonheid van een taal. Het Engels heeft een nog minder fonologische spelling dan het Nederlands.
We moeten de taal niet gaan vereenvoudigen omdat sommige mensen niet mee willen (want dat is het meestal).

Voor zowel het Nederlands als het Duits is de huidige spelling een overgangsspelling.
Het is een goede zaak dat 'insect' weer juist is i.p.v. 'insekt'.

Hier kom ik weer terug op het feit dat het Nederlands in een overgangsspelling zit.

Een mooie illustratie. "Zowieso" bestaat niet in het Nederlands. De correcte schrijfwijze is "sowieso". Het is spellingsfouten i.p.v. 'spellingfouten'.

De spellingshervorming dateert van 7 jaar geleden. Als je nu nog niet opnieuw meebent, is dat slechte wil. In die 7 jaar is er geen ENKELE nieuwe spellingsregel toegevoegd, bij mijn weten.

Ik vind het Nederlands nogal logisch, hoor.

Ne slimme hier zie. Ne is ook geen correct nederlands.
En weet je, het kan me niet eens schelen.

"Taalfout" is : fout tegen de taal.
"SpellingSfout" is: fout tegen de spelling.
Wat is het verschil? Waarom niet "talenfout" of "spellingfout"?
D�*t bedoel ik met logica.
En trouwens mijnheer de slimmerik, wanneer je niet het land, maar de taal benoemd, is het niet Engels maar engels, volgens de geplogenheden.
En tot slot heb ik nog een vraagje. Hoeveel Euro stort jij op m'n rekening, telkens ik een foutje in uw teksten ontdek?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Blake

Laten we nu een fonologische spelling maken.
De spelling is een aspect van de schoonheid van een taal. Het Engels heeft een nog minder fonologische spelling dan het Nederlands.
We moeten de taal niet gaan vereenvoudigen omdat sommige mensen niet mee willen (want dat is het meestal).

U begrijpt duidelijk de moraal van het verhaal niet; noch ziet in waar het bij spelling om draait.

Sedert wanneer is de spelling van een taal een element van schoonheid? Schoonheid is in de eerste plaats een bijzonder subjectief begrip: wat u mooi vindt, zal ik misschien verafschuwen, omgekeerd kan ook waar zijn. Trouwens, vindt u dat onze taal er lelijker op geworden is sedert we niet meer "mensch", "visch", "Nederlandsch" schrijven en we over zijn gestapt op "mens", "vis" en "Nederlands"? Vindt u "oktober" (spelling sedert 1954) mooier dan het eerdere "October"? Meent u dat de "bloemkolen" tegenwoordiger lelijker zijn dan de vroegere "bloemkoolen"? Is "sigaar" tegenwoordig zoveel lelijker dan het oude "cigaar"?

Spelling heeft wezenlijk niets met taalschoonheid te maken, maar met nuttigheid. Toen onze voorouders in de Middeleeuwen voor de eerste maal de voorloper van het Nederlands op papier trachtten te zetten, gebeurde dat met Latijnse letters. Een schrift dat eigenlijk niet bij hun taal paste. Daarom schreef de ene scribent "ick", de andere "ic" en weer een andere "ik". Uiteindelijk heeft "ik" het gehaald, al had "ic" in de volle Middeleeuwen de absolute bovenhand. Is "ic" nu mooier of lelijker dan "ik"?

Toen onze voorouders onze taal neerschreven probeerden ze schrift en klank zo goed mogelijk met elkaar overeen te laten stemmen. Dat lukte natuurlijk niet altijd zo goed, omdat er nu eenmaal geen regels waren en men zich min of meer richtte op wat men uit het Latijn kende. Maar toch, de algemene regel was: klank en schrift moeten samenvallen.

Waarom zouden wij dan anno 2002 een schrift moeten hanteren dat helemaal niet overeenkomt met de klank? Is spelling dan een soort intellectueel spelletje voor hogerbegaafde mensen? Als leraar merk ik voortdurend dat spelling op zich geen probleem is, maar wel de onlogische elementen erin. "Mijnheer," vragen de leerlingen dan, "waarom die verschillen?" En zeg mij nu eens: "Waar ligt de schoonheid in die verwarring?" Waarom moeten we "machine" schrijven, maar wordt het woord plotseling naar spelling vernederlandst als het om het verkleinwoord gaat (machientje = scherpe ie-klanken worden in de Nederlandse spelling ie geschreven)? Leg dan maar eens uit aan uw kinderen waarom we "juli" en "juni" schrijven, in weerwil van de ie-regel. Totaal onlogisch, daar het gaat om een historische, etymologische spelling hier.

Neem nu die regel van de analogie. Die is niet algemeen toegepast, daar het Nederlands voor een groep andere woorden dan weer de regel van de fonologie toepast. Enerzijds moeten we schrijven "paard", "paarden" (analogie), maar dat gaat dan weer niet op voor "kaas", "kazen" (fonologie). Leg dat maar eens uit aan kinderen van het vijfde studiejaar! Het valt niet uit te leggen: men moet het leren omdat het nu eenmaal onlogisch is. De middeleeuwer was echter veel logischer: hij schreef "paart", "paarden" (nu ja, het zal wel "paert", "paerden" geweest zijn). Fonologisch dus.

Wat is er nu zo mooi aan "kwantum"? Of vindt u "quantum" mooier? En wat te denken over "frequent" en "frekwent"? Weet u wel wat de nieuwe spelling ons heeft gebracht? Nu moeten we "kwantum" en "frequent" schrijven... Leg mij nu maar eens uit waar de schoonheid van deze onlogische spelling ligt!

Een spelling fonologisch maken is, in tegenstelling tot wat u schrijft, niet dat we de taal eenvoudiger maken. Spelling is één zaak, de taal zelf is een andere zaak.

Is Hongaars een taal voor domoren omdat het een volkomen fonologische spelling heeft? Is Hongaars nu een lelijke taal geworden sedert de radicale spellingshervorming? Is Hongaars lelijk geworden omdat de scherpe s-klank altijd wordt voorgesteld door "sz" in het nieuwe spellingssysteem, daar waar in de oude spelling dan weer eens "s", "sc" en "z" wordt gebruikt. En in die oude spelling werd diezelfde "s" ook voor een andere klank (sj) gebruikt. Verwarring dus. In de oude Hongaarse spelling werd er geen onderscheid weergegeven tussen de lange en korte klanken. Dit is nochtans van zeer groot belang in die taal. Nu is dat van de baan. En dat is nog maar een klein voorbeeldje uit de grote stapel onlogische elementen die in de oude spelling werd gebruikt. Dit alles is nu achter de rug. De Hongaarse spelling is strikt fonologisch.

Ook het Tsjechisch, Fins, Macedonisch hebben allemaal strikt fonologische spellingen. Allemaal lelijke talen?

En wat met het ons zeer nabije Afrikaans? De Afrikaanse spelling is niet 100% fonologisch, maar met een hele boel onlogische elementen uit de Nederlandse spelling werd definitief komaf mee gemaakt. Is "moeilik", "aanvankelik" nu zoveel lelijker dan "moeilijk", "aanvankelijk"? En wat te denken over hun 'n i.p.v. het voluit geschreven onbepaald lidwoord een, daar niemand die lange e-klank uitspreekt (als we dat wel doen dan schrijven we immers "één")? Is dat lelijk? En wat te denken over hun "Belgies" i.p.v. onze "Belgisch"? Zoveel lelijker?

Waar de schoonheid van het ene tegenover de lelijkheid van het andere zit is me absolute niet duidelijk. U zult me het dus even moeten uitleggen...


Engels heeft een spelling die werkelijk rampzalig en zelfs belachelijk is. Eenzelfde klank kan soms op tien, vijftien verschillende manieren geschreven worden naargelang het woord waarin het voorkomt. In de Middeleeuwen was dat nog logisch: toen stond iedere letter voor een bepaalde klank. Maar het Engels heeft naar uitspraak zulke ingrijpende veranderingen ondergaan dat iedere band tussen spelling en uitspraak bijna totaal verdwenen is. Ook het Frans is in hetzelfde bedje ziek. Zijn Engels en Frans nu mooie talen omdat ze een volkomen onlogische spelling hebben? En zijn Fins, Hongaars en Tsjechisch nu lelijke talen omdat ze een volkomen logische spelling hebben?

http://www.spellingsociety.org/index.html

[chr.wouters]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Met platvloerse taal bedoel ik geen dialectische taal, maar wel gemeen en plat taalgebruik.

Meestal gaan de twee toch samen. U kunnen uitdrukken in een gesofisticeerde en, waarom niet, artificiële taal, veronderstelt een mentale discipline op flitsniveau die prietpraat de pas afsnijdt.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Blake

Het is een goede zaak dat 'insect' weer juist is i.p.v. 'insekt'.

Wat is er dan zo goed aan?

Een fonologische spelling heeft een overeenkomst tussen schriftbeeld en klank. In een fonologische spelling wordt de k-klank altijd k geschreven bijvoorbeeld, en dus niet nu eens k dan weer eens c. De Hongaarse spelling is daarin heel consequent: k-klank = schrifbeeld k, altijd. De c staat in het Hongaars dan weer altijd voor "ts".

In het Nederlands is dat niet zo. Insect moet met c, kopie met k, kroket ook met k, collega met c, enzovoort. Eens wordt het etymologisch principe gebruikt (geleend uit een bepaalde taal met behoud van de oorspronkelijke spelling), in andere gevallen wordt het woord toch vernederlandst (kroket bijvoorbeeld, dat uit het Frans komt en daar "croquet" wordt geschreven). Waar is de logica? Afwezig... Het is allemaal heel arbitrair.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Blake

De spellingshervorming dateert van 7 jaar geleden. Als je nu nog niet opnieuw meebent, is dat slechte wil. In die 7 jaar is er geen ENKELE nieuwe spellingsregel toegevoegd, bij mijn weten.

Overduidelijk is het dat u niet in het onderwijs staat, anders had u dergelijke dingen hier niet neergepoot. Nog dagelijks merk ik hoe leerlingen spellingsfouten maken, niet in de eerste plaats uit domheid maar omdat ze met bepaalde woorden niet vertrouwd zijn. Dat is ook zo met volwassenen. In het Nederlands bestaan er immers een hele boel woorden die niet tot de dagdagelijkse omgangstaal behoren en zelfs wel eens tot een welbepaalde vakwoordenschat behoren. Juist door het niet volledig doortrekken van de regel klank = schriftbeeld gaan mensen automatisch twijfelen in hun spelling. Een Hongaar heeft dat probleem nu eenmaal niet. Hij hoort een s en hij weet dat hij altijd een sz moet schrijven; of hij hoort een k en weet dat dit altijd k wordt geschreven. Er is bij hem nooit twijfel, zelfs bij woorden waarmee hij niet vertrouwd is. In het Nederlands niet: s wordt dan eens s geschreven dan weer eens c en zelfs -sch. Met de k-klank hetzelfde probleem: c of k en bij sommige leenwoorden zelfs eens ck.

De nieuwe spellingsregels voor de tussen-n zijn helemaal geen verbetering (eigenlijk gaat het om enkele regels met een heleboel uitzonderingen). Leg maar eens uit aan kinderen waarom je wel "paddestoel" schrijft (en dus niet "paddenstoel"), maar wel "pannenkoek"! Dan mag er wel in het boekje iets staan over "versteende uitdrukking", maar dat is zo vaag dat de woordenboekmakers het onder elkaar niet eens worden. U weet toch wel dat er vele tientallen woorden afwijken tussen Van Dale en het Groene Boekje, niet?! Leg maar eens uit aan leerlingen dat ze daar een n moet schrijven die je niet uitspreekt. Het Afrikaans is hierin veel logischer: pannekoek, buiteland, boerekos, enzovoort. Geen n waar er geen n wordt uitgesproken. Altijd en overal, een bijzonder doorzichtige regel.

De zaak is dat het Nederlands een aantal opeenvolgende spelling heeft gekend, waarbij men maar met mondjesmaat de dingen heeft aangepast. Dat schept verwarring en creëert een sfeer van kijk-daar-gaan-ze-weer-aan-het-veranderen. Beter ware het voor eens en voorgoed een spelling op punt te stellen en daar dan niet meer van af te wijken. Even kijken bij de buren kan geen kwaad (Afrikaans en Duits).

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Blake

Ik vind het Nederlands nogal logisch, hoor.

Leg mij dan maar even uit wat er zo logisch is aan:

Voortaan moeten macrokosmos met een k schrijven, terwijl we een ander Grieks leenwoord als icoon met een c moeten schrijven. In de oude spelling was dat macrocosmos en ikoon... Beide woorden stammen uit het Grieks waar de k-klank altijd met een kappa wordt geschreven...

Wat is er logisch aan de -sch op het einde van bastaardwoorden?

Het Nederlands zweeft ergens tussen een fonologisch en een etymologische spelling, en dat is geen goede zaak.

Weet u trouwens de achterliggende reden waarom het Nederlands van veel leenwoorden hun oorspronkelijke spelling behoudt? Althans dat was de achterliggende reden van De Vries-Te Winkel toen ze onze spelling definitief vastlegden voor ze begonnen met de samenstelling van het Groot Woordenboek der Nederlandsche Taal... Leenwoorden hoorden hun oorspronkelijke spelling te behouden opdat de gebruiker aldus kon merken dat het geen eigen woorden zouden zijn en de Nederlandstalige dan ook naar nieuwe woorden uit het eigen taalgoed zou zoeken. Dat was de reden (staat uitgeschreven in het inleidend deel bij het woordenboek). Dit heeft niet gewerkt, dus heeft het geen zin een dergelijke regel te blijven hanteren.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Blake

het is een kemel van een spellingsfout... ik zie niet in waarom een spellingsfout minder erg zou zijn dan enige andere taalfout! Integendeel!

Een spellingsfout is in mijn ogen van minder belang dan een taalfout. Zo heb ik een Nederlandse leerling in mijn klas die zijn taal op een uitstekende manier beheerst (die opstelletjes zijn echte pareltjes), maar hij durft wel eens ij/ei door elkaar haspelen. Dan heb ik ook andere leerlingen die wel juist spellen, maar die gekunstelde zinnen in elkaar flansen. Wie beheerst dan zijn taal?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door democratsteve

En trouwens mijnheer de slimmerik, wanneer je niet het land, maar de taal benoemd, is het niet Engels maar engels, volgens de geplogenheden.

Toch even het schoolmeestertje uithangen. Land als taal krijgen in het Nederlands een hoofdletter. Dus: Engeland, Engels; Frankrijk, Frans, enzovoort. In de Duitse spelling (alsook in de Franse) krijgt de taal een kleine letter. Er stond vroeger bij die regel wat kleine lettertjes: men mocht de kleine letter gebruiken als het ging om een bijv. naamwoord (engelse pudding, nederlandse kaas).

En tot slot heb ik nog een vraagje. Hoeveel Euro stort jij op m'n rekening, telkens ik een foutje in uw teksten ontdek?

euro, kleine letter "e", zo heeft men afgesproken.