Nederlands meisje van 13 wil de wereld rondzeilen

[djimi]

Oorspronkelijk geplaatst door Immanence³

I rest my case.

Doe dat, mijn kind, doe dat.

[Steve_M]

Oorspronkelijk geplaatst door djimi

Dat zijn zo van die vragen die ik graag aan mensen stel. Ik hoop dat deze vragen niet �*l te brutaal klonken.

Ik zal beginnen bij het einde van je bericht: ik vind dit allemaal uitdagende vragen, die geenszins brutaal zijn. Het onderwerp vind ik bijzonder interessant (anders zou ik de draad niet gestart zijn), omdat de kwestie op het kruispunt ligt van onderwijs, individualisme, talent en verantwoordelijkheid.

Zoals je weet ben ik zelf ook leerkracht. Ik stel me steeds vaker vragen bij de manier waarop het onderwijs (en niet alleen dat, maar dat is voer voor andere draden) georganiseerd wordt.

Jonge mensen worden afgericht in functie van het systeem, terwijl het net omgekeerd zou moeten zijn.

Overal rondom mij is het allemaal 'flexibiliteit' en 'creativiteit' en 'vernieuwing' en wat weet ik nog allemaal wat de klok slaat, maar het (klassiek) onderwijs is duidelijk nog ergens in de 19e eeuw blijven hangen, zo op het niveau van de eerste industriële revolutie: massaproductie in mensonwaardige omstandigheden (poëtische overdrijving).

Misschien herinner je je nog uit andere draden dat ik aan een universiteit werk. Ik geef daar zelden les, maar doe er veelal onderzoek. Toch merk ik in contacten met studenten de laatste jaren dat het kennisniveau daalt. Bij collega's hoor ik hetzelfde verhaal. De vraag is dus of de 'flexibiliteit', 'creativiteit' en 'vernieuwing' waarmee vooral pedagogen schermen voordelen bieden. Een mooi voorbeeld is de overtuiging dat vaardigheden belangrijker zijn dan kennis. Voor mij kan het een niet zonder het andere: wie niet weet wat de stam van een werkwoord is (kennis), kan de d/t-regel niet toepassen (vaardigheid). Kijk maar eens rond op dit forum en je weet wat ik bedoel. Zo kan ik tal van voorbeelden aanhalen. Ikzelf heb nog min of meer onderwijs genoten in het 'oude systeem' (tijdens de jaren '80 en vroege jaren '90) en dat gold toen als voorbereiding op een verdere studie, waar creativiteit en flexibiliteit een veel grotere speelden. Let wel: ik heb het nu over ASO, TSO en BSO is volgens mij een heel ander verhaal.

Ik denk steeds vaker dat het de taak is van volwassenen die naam waard om jongeren zo snel mogelijk in staat te stellen zèlf hun grenzen te trekken.
'Dank zij' de dominantie van de gecommercialiseerde (pop)cultuur wordt dat echter steeds moeilijker. En nochtans wordt het steeds noodzakelijker, tenminste toch als we de doldraaiende Planetaire Arbeids Machinerie willen stopzetten (en dat zal wel moeten als we niet met z'n allen naar de haaien willen gaan).

Interessante stelling, maar ik vrees dat je op die manier een verantwoordelijkheid bij jongeren en kinderen legt die zij eigenlijk nog niet hoeven te dragen. Kinderen hebben het recht kind te zijn, pubers hebben het recht puber te zijn. Op dat ogenblik is het ook aan volwassenen om kinderen en pubers aan te leren waar de grenzen liggen, dat is nl. hun plicht. Psychologisch is het zo dat kinderen en vooral pubers aftasten om te zoeken waar de grenzen liggen, wat ook impliceert dat zij dit nog niet uit zichzelf kunnen weten. Ook is het de plicht van de ouders en van leerkrachten om jongeren aan te leren bepaalde grenzen of zekerheden in vraag te durven stellen. Het mag duidelijk zijn dat dit een moeilijk evenwicht is.

Bovendien vind ik dat je het onderwijs (maar ik kan mis zijn, want ik be al enkele jaren geleden afgestudeerd) te negatief afschildert. De meeste vakken die ik heb gehad zijn volstrekt nutteloos geweest in mijn latere carrière, maar ik ben toch blij dat ik ze gekregen heb. Als het echt alleen maar ging om het klaarstomen van jongeren voor de arbeidsmarkt, dan bestonden vakken als geschiedenis, literatuur (onder de taalvakken), zedenleer, aardrijkskunde ... allang niet meer.

Om op je concrete voorbeelden in te gaan: volgens mij kan het niet zo moeilijk zijn om die ambitieuze jonge mensen alsnog examens te laten afleggen. Er is ook nog zoiets als een Centrale Examencommissie, nietwaar? Ik heb al een paar 'drop-outs' van bij ons er toe kunnen overhalen het langs die weg te proberen. Ik heb hen goed op het hart gedrukt dat het geen lachertje is, dat zij zich dus extra zullen moeten inspannen, maar dat ze, �*ls ze er uiteindelijk toch in zullen slagen op die manier alsnog hun diploma te halen, met recht en reden trots zullen kunnen zijn op zichzelf. Veel méér dan diegenen die braafjes het platgetreden pad bewandelen en hun diploma behalen onder begeleiding van de 'bureaucraten' die wij onderwijsmensen uiteindelijk zijn.

Ik ken ook een paar mensen die dat gedaan hebben. Helaas ken ik er meer (ik heb een tijd in een milieu gezeten waar veel jonge meisjes voluit gingen voor een carrière als model) die dat wel van plan waren, maar het uiteindelijk nooit gedaan hebben. Nu zijn diploma's niet alles in het leven, maar je weet zo goed als ik dat het zonder diploma secundair onderwijs bijzonder moeilijk is op de arbeidsmarkt. Die arbeidsmarkt mag (moet) natuurlijk in vraag gesteld worden, maar de realiteit heeft ook nog enig belang.

Ik zou dus zeggen: laat die jongens en meisjes maar begaan. Maak het ze niet gemakkelijk. Leer ze vechten, tegen zichzelf en tegen de 'grote boze buitenwereld'. Dwing hen ertoe op hun tanden te bijten. Drijf ze tot het uiterste. Als ze slagen, zullen ze m.i. heel wat kunnen bijdragen aan de samenleving, die ook maar eens moet leren dat het leven zo véél rijker kan zijn dan wat zij meent ervan te moeten maken.

Voor een deel akkoord, maar tegelijk is dat een systeem waarbij toch een belangrijk deel survival of the fittest komt kijken. Nu ben ik niet naïef, die strijd is er natuurlijk altijd. Ze laten vechten is goed voor wie wint, maar wat doe je met de jongeren die verliezen? Nu lijkt me dat weinig waarschijnlijk voor het zeilmeisje, maar wat doe je met het bejaarde fotomodel (die is dan een jaar of 22) of het uitgezongen kindsterretje?

U bent ook jong geweest, of u bent dat nog. Wat blijft er over van uw eigen natuurlijke exploratiedrang? Hoe ver heeft u het gebracht in uw taak van zelfontplooiing? Hoe verrijkend bent ù voor de mensen om u heen?

Ik ben nog steeds tamelijk jong (vorig weekend op Pukkelpop voelde ik me vrij oud, maar dat is natuurlijk relatief ) en mag zeker niet klagen over mijn zelfontplooiing. Ik leef al jaren van een vrij genereuze onderzoeksbeurs, waardoor ik in alle vrijheid onderzoek kan doen, studenten kan begeleiden en naar het buitenland kan reizen. Anderzijds ben ik blij dat ik tijdens mijn vormende jaren in een gewoon onderwijssysteem heb gezeten, waardoor ik niet lijd aan dat vreselijke 'iedereen-is-speciaal'-syndroom waaraan velen tegenwoordig lijden. Dat hyperindividualisme is er destijds bij mij thuis uitgeramd en daar ben ik nog steeds erg blij om. Ik beschouw mezelf wel degelijk als kritisch individu, maar tegelijk ben ik nog altijd een gewoon mens tussen de mensen. Ik vraag me af of dat nog mogelijk is als je 13-jarigen het signaal geeft dat ze maar lekker hun zin moeten doen en niet naar school moeten zoals de andere kinderen omdat ze toevallig goed kunnen zeilen.

[Flanelcondoom]

Maybe I'm mistaken expecting you to fight

Or maybe I'm just crazy, I don't know wrong from right

But while I'm still living I just have this to say:

Now it's up to you,

If you want to see it, want to be it, want to see it that way,

You're coming along...

//Supertramp, School

[djimi]

Oorspronkelijk geplaatst door Steve_M

Ik zal beginnen bij het einde van je bericht: ik vind dit allemaal uitdagende vragen, die geenszins brutaal zijn. Het onderwerp vind ik bijzonder interessant (anders zou ik de draad niet gestart zijn), omdat de kwestie op het kruispunt ligt van onderwijs, individualisme, talent en verantwoordelijkheid.



Misschien herinner je je nog uit andere draden dat ik aan een universiteit werk. Ik geef daar zelden les, maar doe er veelal onderzoek. Toch merk ik in contacten met studenten de laatste jaren dat het kennisniveau daalt. Bij collega's hoor ik hetzelfde verhaal. De vraag is dus of de 'flexibiliteit', 'creativiteit' en 'vernieuwing' waarmee vooral pedagogen schermen voordelen bieden. Een mooi voorbeeld is de overtuiging dat vaardigheden belangrijker zijn dan kennis. Voor mij kan het een niet zonder het andere: wie niet weet wat de stam van een werkwoord is (kennis), kan de d/t-regel niet toepassen (vaardigheid). Kijk maar eens rond op dit forum en je weet wat ik bedoel. Zo kan ik tal van voorbeelden aanhalen. Ikzelf heb nog min of meer onderwijs genoten in het 'oude systeem' (tijdens de jaren '80 en vroege jaren '90) en dat gold toen als voorbereiding op een verdere studie, waar creativiteit en flexibiliteit een veel grotere speelden. Let wel: ik heb het nu over ASO, TSO en BSO is volgens mij een heel ander verhaal.



Interessante stelling, maar ik vrees dat je op die manier een verantwoordelijkheid bij jongeren en kinderen legt die zij eigenlijk nog niet hoeven te dragen. Kinderen hebben het recht kind te zijn, pubers hebben het recht puber te zijn. Op dat ogenblik is het ook aan volwassenen om kinderen en pubers aan te leren waar de grenzen liggen, dat is nl. hun plicht. Psychologisch is het zo dat kinderen en vooral pubers aftasten om te zoeken waar de grenzen liggen, wat ook impliceert dat zij dit nog niet uit zichzelf kunnen weten. Ook is het de plicht van de ouders en van leerkrachten om jongeren aan te leren bepaalde grenzen of zekerheden in vraag te durven stellen. Het mag duidelijk zijn dat dit een moeilijk evenwicht is.

Bovendien vind ik dat je het onderwijs (maar ik kan mis zijn, want ik be al enkele jaren geleden afgestudeerd) te negatief afschildert. De meeste vakken die ik heb gehad zijn volstrekt nutteloos geweest in mijn latere carrière, maar ik ben toch blij dat ik ze gekregen heb. Als het echt alleen maar ging om het klaarstomen van jongeren voor de arbeidsmarkt, dan bestonden vakken als geschiedenis, literatuur (onder de taalvakken), zedenleer, aardrijkskunde ... allang niet meer.



Ik ken ook een paar mensen die dat gedaan hebben. Helaas ken ik er meer (ik heb een tijd in een milieu gezeten waar veel jonge meisjes voluit gingen voor een carrière als model) die dat wel van plan waren, maar het uiteindelijk nooit gedaan hebben. Nu zijn diploma's niet alles in het leven, maar je weet zo goed als ik dat het zonder diploma secundair onderwijs bijzonder moeilijk is op de arbeidsmarkt. Die arbeidsmarkt mag (moet) natuurlijk in vraag gesteld worden, maar de realiteit heeft ook nog enig belang.



Voor een deel akkoord, maar tegelijk is dat een systeem waarbij toch een belangrijk deel survival of the fittest komt kijken. Nu ben ik niet naïef, die strijd is er natuurlijk altijd. Ze laten vechten is goed voor wie wint, maar wat doe je met de jongeren die verliezen? Nu lijkt me dat weinig waarschijnlijk voor het zeilmeisje, maar wat doe je met het bejaarde fotomodel (die is dan een jaar of 22) of het uitgezongen kindsterretje?



Ik ben nog steeds tamelijk jong (vorig weekend op Pukkelpop voelde ik me vrij oud, maar dat is natuurlijk relatief ) en mag zeker niet klagen over mijn zelfontplooiing. Ik leef al jaren van een vrij genereuze onderzoeksbeurs, waardoor ik in alle vrijheid onderzoek kan doen, studenten kan begeleiden en naar het buitenland kan reizen. Anderzijds ben ik blij dat ik tijdens mijn vormende jaren in een gewoon onderwijssysteem heb gezeten, waardoor ik niet lijd aan dat vreselijke 'iedereen-is-speciaal'-syndroom waaraan velen tegenwoordig lijden. Dat hyperindividualisme is er destijds bij mij thuis uitgeramd en daar ben ik nog steeds erg blij om. Ik beschouw mezelf wel degelijk als kritisch individu, maar tegelijk ben ik nog altijd een gewoon mens tussen de mensen. Ik vraag me af of dat nog mogelijk is als je 13-jarigen het signaal geeft dat ze maar lekker hun zin moeten doen en niet naar school moeten zoals de andere kinderen omdat ze toevallig goed kunnen zeilen.

Dag Steve_M,

hartelijk dank voor dit uitgebreid en boeiend antwoord.

Helaas is het erg laat aan het worden, en moet ik er morgen vroeg uit.

Ik zal in elk geval goed over jouw pertinente opwerpingen nadenken, om je daarna van repliek te dienen. Mocht het te lang duren naar je zin, laat me dan maar via PB weten dat ik je nog iets verschuldigd ben.

Vriendelijke groet,

djimi

[Steve_M]

Oorspronkelijk geplaatst door djimi

Dag Steve_M,

hartelijk dank voor dit uitgebreid en boeiend antwoord.

Helaas is het erg laat aan het worden, en moet ik er morgen vroeg uit.

Ik zal in elk geval goed over jouw pertinente opwerpingen nadenken, en je daarna van repliek te dienen. Mocht het te lang duren naar je zin, laat me dan maar via PB weten dat ik je nog iets verschuldigd ben.

Vriendelijke groet,

djimi

Slaapwel, djimi!

[djimi]

Oorspronkelijk geplaatst door Steve_M

Slaapwel, djimi!

Dank je.

Jij ook, Steve_M

[Demper]

Oorspronkelijk geplaatst door Steve_M

In Nederland is het al een tijdje in het nieuws: de 13-jarige Laura Dekkers wil een solozeilreis rond de wereld maken. Hierdoor zou zij de jongste zijn die deze prestatie neerzet. Haar ouders, beiden ervaren zeilers, zijn het eens met het plan van dochterlief. De Nederlandse overheid ziet dit echter anders: naast de gevaren van de zeilreis, kent Nederland namelijk ook leerplicht tot 16.

http://www.volkskrant.nl/binnenland/article1276518.ece

Vrijdag doet de rechter een uitspraak. Wat vinden jullie hiervan: is dit verantwoord en moet Laura de gelegenheid krijgen haar droom in vervulling te laten gaan?

Typisch zo een gevalletje van ouders die plooien als een rietje voor hun kinderen. Van mij mag ze het doen, ieder persoon heeft het recht om zich in zijn ongeluk te storten. De ouders moeten bij problemen wel opdraaien voor alle kosten en niet de belastingbetaler. Laat dat op papier zetten en aftekenen.

[kiko]

Wat men allemaal doet om eens 30 seconden op CNN te komen en om een idioot record te verbreken.

Nu laat men zelfs al kinderen solo zeiltochten rond de wereld maken, een twee jaar durende zeiltocht in een vijandige omgeving, die zowel fysiek als mentaal bijzonder zwaar is.

Alles om toch maar vermeld te worden in het Guinness Book of Records.

Trieste evolutie.

[Wimpeus]

Men is vrij te doen en laten wat men wil zover men er anderen en/of de maatschappij geen schade of overlast mee bezorgt.
Als men dus in het kader van één of andere idyllische 'de wereld is mooi en alle mensen zijn vriendelijk, fantastisch en hulpzaam' alleen de wereld wil rondzeilen of met een Jeep door de bergen van Iran wil trekken, dan moet men dat zeker doen. Als men onderweg echter op Somalische piraten of Taliban stuit, dan is het absoluut uit den boze dat de maatschappij zou tussenkomen om de interactie tussen de cultuurminnende Westerling en plaatselijke bevolking op enigerlei wijze te beïnvloeden.

[1207]

Oorspronkelijk geplaatst door Steve_M

Tja, het verschil is wel dat deze 13-jarige over de vaardigheden en de kennis beschikt om haar droom waar te maken, in tegenstelling tot de gemiddelde puber, die over meer dromen dan talent beschikt.

en hoe weet ge dat? omdat ze op tv verstandig overkomt? In hoeveel takes hebben ze dit stukske misschien opgenomen?

dit is een kind die een droom heeft net zoals alle kinderen wel dromen hebben. Laat ze eerst een keertje ietsje volwassener worden en dan vertrekken. Haar alleen op weg langs Z-Amerika, Midden-Oosten of Afrika laten vertrekken is gewoon misdadig

ik geef kinderbescherming gelijk. de kleine weet niet waar ze aan begint en ouders dienen verantwoordelijkheid voor hun kleine op te nemen en dat is niet haar goesting geven.

[willem1940NLD]

Ik weet een beetje van varen & zwerven; vind eigenlijk dat het kan en moet kunnen, beter "toeziend" daaraan meewerken dan proberen te blokkeren want dit typetje laat zich niet opsluiten en kan ieder moment geruisloos ontsnappen met haar hoogwaardig scheepje. Wie eenmaal verslaafd is aan het Grote Water kan niet tot inkeer gebracht worden.

Ze is ook al een keer in haar eentje naar Engeland gevaren en heelhuids teruggekomen.

Hier mijn overig commentaar in per ongeluk gedubbelde draad:

http://forum.politics.be/showthread.php?t=127698




http://www.rtvutrecht.nl/nieuws/215162

[Rudy]

Oorspronkelijk geplaatst door Steve_M

Vrijdag doet de rechter een uitspraak. Wat vinden jullie hiervan: is dit verantwoord en moet Laura de gelegenheid krijgen haar droom in vervulling te laten gaan?

Het toppunt is dat de overheid, de Nederlandse Jeugdzorg, al een beslissing zou nemen vooraleer de tiener op reis vertrekt. Als staatsbemoeienis kan dit dus wel tellen.
Ik ben geen Calvinist, maar ik kan mij best voorstellen dat een belissing van de Jeugdzorg om zelf in te staan voor de opvoeding, voor een volk dat vindt dat ieder verantwoordelijk is voor zijn eigen daden, en niet houdt van overheidsbetutteling, een kaakslag moet zijn.
Als de ouders instemmen met de plannen van dochterlief, dan dient de overheid zich slechts te bemoeien als nadien blijkt dat plannen van de tiener schade hebben berokkend.
Maar preventief het ouderlijk gezg ontnemen ? Waar gaat dit naartoe ?

[Indigo-blues]

Oorspronkelijk geplaatst door kiko

Wat men allemaal doet om eens 30 seconden op CNN te komen en om een idioot record te verbreken.

Nu laat men zelfs al kinderen solo zeiltochten rond de wereld maken, een twee jaar durende zeiltocht in een vijandige omgeving, die zowel fysiek als mentaal bijzonder zwaar is.

Alles om toch maar vermeld te worden in het Guinness Book of Records.

Trieste evolutie.

²

[willem1940NLD]

Oorspronkelijk geplaatst door kiko

Wat men allemaal doet om eens 30 seconden op CNN te komen en om een idioot record te verbreken.

Nu laat men zelfs al kinderen solo zeiltochten rond de wereld maken, een twee jaar durende zeiltocht in een vijandige omgeving, die zowel fysiek als mentaal bijzonder zwaar is.

Alles om toch maar vermeld te worden in het Guinness Book of Records.

Trieste evolutie.

Ooit al zelf eens een flinke solo-zwerf-vacantie gehad en ooit al met klein materieel op GROOT water gevaren? Zelfgevangen vissen gegeten?

Guinness Book is hooguit een grappig extra'tje.

[fb718882]

Oorspronkelijk geplaatst door willem1940NLD

Ooit al zelf eens een flinke solo-zwerf-vacantie gehad en ooit al met klein materieel op GROOT water gevaren? Zelfgevangen vissen gegeten?

Guinness Book is hooguit een grappig extra'tje.

U spreekt als volwassene , het gaat hier wel om een kind van 13 . Als een solo-zeiltocht rond de wereld al een hele uitdaging is voor een ervaren , volwassen solozeiler , dan heb ik er mijn twijfels over of een kind van 13 jaar eraan moet beginnen .

Indien er onderweg iets ernstig gebeurt , wie is dan verantwoordelijk ?

[Marie van de koster]

Oorspronkelijk geplaatst door Flanelcondoom

Overweeg sterilisatie.

Goed idee. Ouders die zo dom zijn dat ze een 13-jarige toestemming geven om aan zo een gevaarlijk avontuur te beginnen, zouden inderdaad beter geen kinderen hebben.
Wordt er niet soms gezegd dat mensen een examen zouden moeten doen vooraleer aan het ouderschap te beginnen? Je moet een examen afleggen om een rijbewijs te krijgen en je in het verkeer te wagen maar de eerste de beste idioot die geslachtsrijp is, kan beginnen met kinderen produceren.
Ik wil niet zeggen dat deze ouders volledig achterlijk zijn, maar om het te illustreren nog deze opmerking : gisteren hoorde ik ergens dat Einstein en Socrates en nog enkele genieën waarschijnlijk autisten waren. Die mensen waren ongelooflijk verstandig en grote vernieuwers/uitvinders enzovoort, maar ik zou ze niet graag een kleuterklas toevertrouwen.
Er bestaat nog zoiets als normaal gezond verstand. Ieder mens die een beetje gezond verstand bezit - zonder daarom een IQ van 150 of wat dan ook te bezitten - laat zijn 13-jarige kinderen niet alleen over de aardbol zwerven.

[Flanelcondoom]

Oorspronkelijk geplaatst door Marie van de koster

Goed idee. Ouders die zo dom zijn dat ze een 13-jarige toestemming geven om aan zo een gevaarlijk avontuur te beginnen, zouden inderdaad beter geen kinderen hebben.
Wordt er niet soms gezegd dat mensen een examen zouden moeten doen vooraleer aan het ouderschap te beginnen? Je moet een examen afleggen om een rijbewijs te krijgen en je in het verkeer te wagen maar de eerste de beste idioot die geslachtsrijp is, kan beginnen met kinderen produceren.
Ik wil niet zeggen dat deze ouders volledig achterlijk zijn, maar om het te illustreren nog deze opmerking : gisteren hoorde ik ergens dat Einstein en Socrates en nog enkele genieën waarschijnlijk autisten waren. Die mensen waren ongelooflijk verstandig en grote vernieuwers/uitvinders enzovoort, maar ik zou ze niet graag een kleuterklas toevertrouwen.
Er bestaat nog zoiets als normaal gezond verstand. Ieder mens die een beetje gezond verstand bezit - zonder daarom een IQ van 150 of wat dan ook te bezitten - laat zijn 13-jarige kinderen niet alleen over de aardbol zwerven.

Dat is het probleem: gezond boerenverstand. Jij zal je kinderen wellicht opvoeden om saaie teevee te worden dat in kravat rondrijdt met de SUV van en naar het kantoortje.

[Rudy]

Oorspronkelijk geplaatst door willem1940NLD

Guinness Book is hooguit een grappig extra'tje.

Juist. Onsterfelijkheid bestendigen door records te breken is iets voor aandachtshoeren.

Weet je wat ik spijtig vind ? Dat ze geen vriendje meeneemt op haar twee jaar durendende reis. Het zou het perfecte Romeo en Juliette verhaal geweest zijn waar een overheid zich geroepen voelt een stokje tussen te steken.

Wat ik nog het meest spijtig vind. En wat ik nog het meest benijd: dat ik zelf die reis niet kan maken.

Als discussiepunt over persoonljke prioriteiten enerzijds, en de prioriteiten van een overheid die steevast de maakbaarheid van de mensheid wil bestendigen anderzijds, kan deze historie wel tellen.

[Indigo-blues]

Puur en alleen omdat ze 13 is wil ze dit doen. Eerst even naar school gaan ....en neem je ouders gerust mee naar de klas. Ze hebben nog wat te leren!

[Rudy]

Oorspronkelijk geplaatst door Indigo-blues

Puur en alleen omdat ze 13 is wil ze dit doen. Eerst even naar school gaan ....en neem je ouders gerust mee naar de klas. Ze hebben nog wat te leren!

Ah, 13-jarigen moeten per definitie zwijgen ? Dat ze dit nadien de maatschappij voor de rest van haar leven kwalijk neemt is dus van ondergeschikt belang ?