Tijd om reclame voor vlees, auto’s en vliegtuigreizen te verbieden

[Anna List]

Opinie Lieven Bervoets
‘Tijd om reclame voor vlees, auto’s en vliegtuigreizen te verbieden’


Lieven Bervoets is professor Ecotoxicologie aan de Universiteit Antwerpen
door Lieven Bervoets13 januari 2020, 6:01

We hebben een woelig jaar achter de rug wat het klimaat betreft. Niet dat klimaatverandering nu pas een probleem is geworden, verre van, wetenschappers waarschuwen al minstens 25 jaar voor de gevolgen van antropogene emissies (uitstoot waarvoor de mens verantwoordelijk is, red.) op het klimaat en de fysische basis van het broeikaseffect is al meer dan 100 jaar gekend. Maar het is wel dankzij de klimaatactivisten, vooral de jongeren, dat klimaat gedurende het voorbije jaar prominent op de politieke agenda stond.

Ondanks de grote eensgezindheid onder klimaatwetenschappers over wat de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering zijn, blijven een aantal pseudosceptici, meestal politici maar ook enkele academici, hardnekkig spartelen als een duivel in een wijwatervat om de invloed van menselijk handelen op klimaatverandering te ontkennen of te minimaliseren. Naast deze ontkenners zijn er echter ook nog de zogenaamde ecorealisten en ecomodernisten: opiniemakers, maar ook opnieuw politici, die de klimaatactivisten belachelijk maken, wegzetten als doemdenkers of hen aanmatigend noemen en vinden dat ze op de schoolbanken moeten blijven. Ook gebruiken ze steeds vaker de term ‘religie’. Dat is een irritante dooddoener die bedoeld is om kritische stemmen het zwijgen op te leggen, want het zou over geloof gaan en dus niet gefundeerd zijn. Niets is minder waar. Er wordt veel te veel CO2 uitgestoten en dat is de belangrijkste oorzaak van klimaatverandering. Dat is geen religie, dat zijn feiten.

Volgens hen zouden we niets aan ons consumptiegedrag moeten doen, maar moeten vertrouwen op de technologie; heeft die immers niet al bewezen dat we als mens in staat zijn om de meest complexe (milieu)problemen op te lossen? Van de pot gerukte vergelijkingen worden hierbij niet geschuwd; zoals het feit dat onze waterlopen 50 jaar geleden veel ernstiger verontreinigd waren dan nu en we dat probleem hebben opgelost dankzij technologie. Los van het feit dat het probleem van waterverontreiniging absoluut nog niet is opgelost, gaat het over een heel andere orde van problematiek.


Uiteraard mag de schuld niet alleen bij de consument gelegd worden. We worden ongewild in bepaalde consumptiepatronen geduwd. Maar zeggen dat onze consumptie aanpassen een druppel op een hete plaat is, klopt niet. We kunnen niet vragen van het armste gedeelte van de wereldbevolking dat zij nog minder consumeren, maar indien de rijkste helft of zelfs maar de rijkste 20% van de wereldbevolking zijn ecologische voetafdruk zou halveren, dan staan we al heel ver wat CO2-reductie betreft.
Natuurlijk zijn we er dan nog niet, maar misschien kan het klimaatprobleem dan met de, dringend nodige, technologische vernieuwingen opgelost worden. De ecomodernisten/ecorealisten zeggen dat we vol moeten inzetten op kernenergie. Maar uitsluitend hierop of op nog niet bestaande technologische vernieuwingen vertrouwen, is bijna even gevaarlijk als het probleem ontkennen. Hoeveel kerncentrales zouden er wereldwijd moeten worden bijgebouwd om de groeiende wereldbevolking van al de energie te voorzien? Hoe lang gaat dat duren? Zou het niet veel makkelijker zijn om aan de energiebehoefte te voldoen met andere dan fossiele brandstof indien we behoorlijk minder energie zouden verbruiken?
Omdat waarschijnlijk een groot deel van de rijke wereldbevolking zijn/haar gedrag niet vrijwillig zal aanpassen, is er dringend nood aan maatregelen vanuit de overheden om een andere (vooral mindere) energieconsumptie te bewerkstelligen. Dit kan door milieu- en klimaatonvriendelijk gedrag zwaar te belasten en milieuvriendelijk gedrag goedkoper te maken. Een simpel voorbeeld zou zijn om enerzijds eindelijk kerosine te belasten en btw te heffen op vliegtuigtickets, en anderzijds een extra taks op elke vlucht te heffen van bijvoorbeeld initieel 20 euro. Dit zou miljarden vrijmaken die geïnvesteerd kunnen worden in een goedkoop spoorwegnetwerk en verbetering van openbaar vervoer in het algemeen. Vanaf het moment dat het openbaar vervoer dan ook behoorlijk werkt, kan de taks op vluchten gradueel omhoog. En zo zijn er nog veel voorbeelden te bedenken.
Ten slotte nog dit: al vele jaren is reclame op tabaksproducten verboden omdat roken ernstige gezondheidsproblemen met zich meebrengt. Wordt het geen tijd om reclame te verbieden voor andere zaken die de gezondheid van iedereen schaden? En dan denk ik bijvoorbeeld aan reclame voor vlees, auto’s en vliegtuigreizen.

belastingen!

verbieden!

UA is goed bezig, laat ze maar doen!

[maddox]

Ironisch genoeg roken er nog steeds veel mensen, en is reclame via het internet niet te stoppen zonder echte, hardnekkige censuur toe te passen zoals we prima kunnen zien in dictaturen.

En belastingen nog verhogen. Dan dan de (r)overheid gewoon de lonen integraal aanslaan, en de bevolking in voedsel- en "comfortbonnen" betalen.

[blub]

En wat is er mis met het spoor? Waarom zouden we hier nog eens miljarden moeten inpompen? Dan zal ik maar mijn eigen kippen beginnen kweken en deze thuis slachten.

[De schoofzak]

Uit DS van vandaag:

Beleidsmakers focussen te vaak op klimaatmaatregelen die geen gram CO2 uitsparen. Elf Leuvense professoren scheiden het kaf van het koren.

Schijnbaar logische maatregelen helpen geen zier voor het klimaat .

Van onze redacteurs Dries De Smet, Pascal Sertyn


BrusselHoe kan België een duurzaam energie- en klimaat¬beleid voeren? Op die vraag geven elf Leuvense professoren, samengebracht door de interdisciplinaire KU Leuven-denktank Meta¬forum, antwoord in een rapport dat morgen voorgesteld wordt. ‘Het is géén klimaatplan. Daarvoor zijn honderden manjaren nodig’, zegt Stef Proost, professor economie en coördinator van de werkgroep met academici uit de energie-ingenieurswetenschappen, een geoloog, een bioloog en een ¬filosoof. Maar de academici helpen zo wel een aantal hardnekkige ¬misverstanden de wereld uit.


1 Lig niet wakker van korteafstandsvluchten

Of u nu met de hogesnelheidstrein of met het vliegtuig naar Madrid gaat: voor de CO2-uitstoot maakt dat geen zier uit. Beide vervoersmiddelen stoten CO2 uit: de trein doordat niet alle opgewekte elektriciteit CO2-vrij is, en het vliegtuig door het verbranden van kerosine. Voor beide valt de CO2-uitstoot onder de Europese emissiehandel. Die bepaalt, met behulp van uitstootrechten, hoeveel CO2-uitstoot er gezamenlijk mag zijn in Europa. Wat het ene bedrijf niet uitstoot, mag een andere uitstoten – als hij ervoor betaalt. Dat geldt dus ook voor de vlucht: als iemand minder uitstoot omdat hij niet vliegt, kan de luchtvaartmaatschappij de rechten verkopen aan een ander bedrijf dat dan de CO2-uitstoot kan doen. Waardoor de CO2-besparing nul is.
‘De hele discussie of Zuhal ¬Demir het lijnvliegtuig of de trein moet nemen? Laat ons toch eens volwassen worden. Voor de CO2-uitstoot komt dat juist op hetzelfde neer’, zegt Proost.
Paradoxaal genoeg loont het niet om de verguisde korte-afstandsvluchten te ontraden, maar wel lange-afstandsvluchten
Vluchten buiten Europa zitten niet in het systeem voor emissiehandel. Daarom is elke vlucht die daar niet plaatsvindt wél een netto¬vermindering van de CO2-uitstoot. Paradoxaal genoeg loont het dus niet om de verguisde korteafstandsvluchten te ontraden, maar wel langeafstandsvluchten.


2 Bouw windmolens aan Nederlandse kust

Wanneer we in België in 2050 onze elektriciteitsvoorziening volledig willen decarboniseren, moeten we kunnen rekenen op vijf- tot zevenmaal onze huidige hernieuwbare elektriciteitsproductie. ‘Met zonnepanelen en windmolens langs de autosnelwegen gaan we er niet geraken’, zegt Proost. Bovendien hoeft die hernieuwbare energie niet in België gebouwd te worden. ‘Het is heel slecht begrepen, maar Europa heeft van in het begin gezegd dat de investeringen ook in een ander land mogen gebeuren. Zelfs als die stroom nooit naar België komt.’
Door per se te willen dat de hernieuwbare productie op het eigen grondgebied plaatsvindt, moeten we veel te hoge subsidies inzetten. Nochtans kan het in het buitenland goedkoper, bijvoorbeeld omdat een zonnepaneel in Spanje meer opbrengt. De meest realistische piste is om windmolens op zee te zetten. Gezien onze kust klein is, moeten we hiervoor naar de Nederlandse Noordzee kijken, stelt Proost.

3 Schrijf kerncentrales nog niet af

De academici spreken zich niet uit voor kernenergie, maar opperen dat een verlenging van de twee jongste centrales met twintig jaar te overwegen valt. Dat is waarschijnlijk goedkoper dan gascentrales bouwen, en staat ook de uitbouw van hernieuwbare energie niet in de weg. Door de iets lagere elektriciteitsprijs maakt het investeringen in hernieuwbare energie een beetje minder interessant. Maar Proost stipt aan dat ook die markt vooral Europees is, en dat 2 gigawatt (de capaciteit van de twee centrales) weinig uitmaakt op Europees niveau.
Een nadeel is het bijkomende nucleaire afval, al is dat extra afval volgens de auteurs geen ‘onoverkomelijk probleem’. Bijkomstig voordeel: als de nucleaire kennis in ons land blijft, is het makkelijker om over enkele decennia over te stappen op nieuwere, kleinere kerncentrales die ook hoogradioactief afval kunnen verwerken.

4 Geef de warmtepomp een eerlijke kans

Verwarming van gebouwen is vandaag goed voor 13 procent van onze CO2-uitstoot. Om klimaatneutraal te worden in 2050, moeten we af van aardgas en stookolie. Bijvoorbeeld door in te zetten op warmtepompen. ‘Maar de concurrentie tussen warmtepomp en olie en gas is heel slecht georganiseerd’, zegt Proost. ‘De behandeling van warmtepompten is unfair, doordat er veel grotere heffingen zijn op elektriciteit dan op aardgas en olie. Dat moet beter verdeeld worden, maar ligt politiek gevoelig.’
Door over te schakelen op warmtepompen realiseren we een reductie van de CO2-uitstoot bovenop het emissiehandelsysteem, want stookolie en aardgas vallen daar momenteel niet onder.

5 Subsidieer geen elektrische auto’s

Automobielfederatie Febiac pleit ervoor om elektrische bedrijfswagens fiscaal nog aantrekkelijker te maken, om de vergroening te versnellen. Maar daar zijn de auteurs niet voor te vinden. De autoconstructeurs hebben immers doelstellingen op Europees niveau om de totale uitstoot van hun nieuw verkochte wagens te verminderen. Als België ambitieuzer is, dan laat het constructeurs toe in andere landen minder elektrische auto’s verkopen. Bijgevolg is het klimaateffect nul. Uiteraard is er wel de winst voor de lokale luchtkwaliteit.
Ook een betere ruimtelijke ordening of openbaar vervoer kunnen helpen, maar het is een dure manier om CO2 te besparen. Ze zijn wel nuttig voor filebestrijding en luchtverontreiniging.

6 Investeer in technologieën waar anderen van profiteren

Een slimme manier om CO2 te reduceren, is investeren in technologieën waar minder klimaat¬bewuste landen van kunnen meeprofiteren. Europa zal binnenkort nog maar verantwoordelijk zijn voor 10 procent van de wereldwijde uitstoot. Proost geeft het voorbeeld van het zuiniger maken van auto’s op fossiele brandstoffen. ‘De hele wereld volgt, wat een gigantische CO2-reductie teweegbrengt, terwijl elektrisch rijden misschien nooit doorbreekt in de rest van de wereld. Hetzelfde geldt voor het goedkoper maken van bijvoorbeeld windmolens.’

7 Leg uw boontjes niet te week op waterstof

Productie van groene waterstof is duur. Daarom stellen de auteurs dat het enkel te verkiezen is in toepassingen waar elektriciteit niet of moeilijk rechtstreeks kan worden ingezet. Voorbeelden daarvan zijn industriële processen, en langeafstandstransport per schip of vliegtuig.
Voor auto’s of als verwarming is waterstof minder geschikt, omdat zowel warmtepompen als elektrische auto’s efficiënter zijn.

[Universalia]

Oorspronkelijk geplaatst door Anna List

belastingen!

verbieden!

UA is goed bezig, laat ze maar doen!

Doe er nog een leuke bij Anna List.

Verbieden van nog auto te rijden op 75 jaar.

Of zou daar teveel aan verdient zijn?

[Vette Pois(s)on]

minder mensen kweken

[Eyjafjallajökull]

Les van de dag : de ecologische voetafdruk van een korteafstandsvlucht is niet groter dan het equivalente treintraject.

Zuhal had de ganse tijd gewoon gelijk. Wat een biatch

[Tavek]

Oorspronkelijk geplaatst door Eyjafjallajökull

Les van de dag : de ecologische voetafdruk van een korteafstandsvlucht is niet groter dan het equivalente treintraject.

Zuhal had de ganse tijd gewoon gelijk. Wat een biatch

In het kader van de emissiehandel ETS waar beiden in deelnemen.

Uiteraard zijn die korte afstandvluchten veel vervuilender.

[Eyjafjallajökull]

Oorspronkelijk geplaatst door Tavek

In het kader van de emissiehandel ETS waar beiden in deelnemen.

Uiteraard zijn die korte afstandvluchten veel vervuilender.

Ik citeer slechts 11 professoren hoor

Als ik die korteafstandsvlucht niet neem gaat die luchtvaartmaatschappij die emissierechten immers verkopen aan die spoorwegmaatschappij...

[Zucht]

Ban treinen en vliegtuigen. Cargoschepen zijn het beste vervoermiddel volgens de youth for climate activisten.

[maddox]

Oorspronkelijk geplaatst door Tavek

In het kader van de emissiehandel ETS waar beiden in deelnemen.

Uiteraard zijn die korte afstandvluchten veel vervuilender.

Alle transport is energievretend, en energie vertegenwoordigd vervuiling.

[Het Verzet]

Allemaal ni aantrekken

[Anna List]

Oorspronkelijk geplaatst door Universalia

Doe er nog een leuke bij Anna List.

Verbieden van nog auto te rijden op 75 jaar.

Of zou daar teveel aan verdiend zijn?

dat is niet nodig.

ik heb een ander voorstel :

pensioen op 67

en op 70 de vrije keuze :

-voortleven zonder pensioen
-vrijwillige euthanasie



keigoe voor t milieu én de begroting.

[Skobelev]

Oorspronkelijk geplaatst door Anna List

dat is niet nodig.

ik heb een ander voorstel :

pensioen op 67

en op 70 de vrije keuze :

-voortleven zonder pensioen
-vrijwillige euthanasie



keigoe voor t milieu én de begroting.

Dat zou de staat, omwille van gemiste belasting op erfenis, een ferme stuiver kunnen kosten.

[Anna List]

Oorspronkelijk geplaatst door Skobelev

Dat zou de staat, omwille van gemiste belasting op erfenis, een ferme stuiver kunnen kosten.

dat wordt meermaals gecompenseerd door besparing in zorg en pensioenen voor de +70 ers.

[Tavek]

Oorspronkelijk geplaatst door Eyjafjallajökull

Ik citeer slechts 11 professoren hoor

Als ik die korteafstandsvlucht niet neem gaat die luchtvaartmaatschappij die emissierechten immers verkopen aan die spoorwegmaatschappij...

Dat is toch exact wat ik zeg ?

Wat niet wegneemt dat de CO2 emissies per passagier bij een vliegtuigttrip drie keer zo hoog liggen dan die voor een treinverplaatsing voor dezelfde trip.

Maar via dat emissiehandelsysteem maakt dat niet uit, wat op zich bijzonder pervers is.

[Anna List]

Oorspronkelijk geplaatst door Tavek

Dat is toch exact wat ik zeg ?

Wat niet wegneemt dat de CO2 emissies per passagier bij een vliegtuigttrip drie keer zo hoog liggen dan die voor een treinverplaatsing voor dezelfde trip.

Maar via dat emissiehandelsysteem maakt dat niet uit, wat op zich bijzonder pervers is.

ik volg Anuna.

het speelt geen rol, dat vliegtuig vliegt toch.

[Hypochonder]

Oorspronkelijk geplaatst door Vette Pois(s)on

minder mensen kweken

Hoe ze daar nooit opkomen in naam van het milieu is natuurlijk geen raadsel: import kiesvee zijn de grootste kwekers die er rondlopen.

[Anna List]

Oorspronkelijk geplaatst door Hypochonder

Hoe ze daar nooit opkomen in naam van het milieu is natuurlijk geen raadsel: import kiesvee zijn de grootste kwekers die er rondlopen.

die mannen komen wel zorgen voor economische groei en voor mijn pensioen zorgen! terwijl hun vrouwen mijn gat komen afvegen en mijne pamper komen vervangen!
anders hadt ge zelf maar kinderen moeten maken hé.

[reservespeler]

Oorspronkelijk geplaatst door Anna List

belastingen!

verbieden!

UA is goed bezig, laat ze maar doen!

Ik lees vooral dat de trein vervuilend is omdat de stroom opgewekt moet worden ….


En maar inzetten op elektrische voertuigen.

Begrijpe wie begrijpe kan!