Brandveiligheid en ventilatie

[Paul Nollen]

van de heer Willekens, FOD Binnenlandse zaken, ontvingen we volgend bericht:

From: Willekens Philip
Sent: Tuesday, September 22, 2020 9:45 AM
To: [email protected]
Cc: De Saedeleer Jan


Geachte heer Nollen,

Ik heb uw mail in goede orde ontvangen en overgemaakt aan de Directie brandpreventie – Dhr. De Saedeleer, die ons in kopie leest. Betrokkene zal u, met zijn kennis en kunde, zeker verder helpen mbt de door u gestelde vragen.

Met vriendelijke groet,

Philip Willekens
Directeur-generaal

Algemene Directie Veiligheid & Preventie
FOD Binnenlandse Zaken
Waterloolaan 76 -1000 Brussel

Miscshien komt hij het initiatief van de dienst van onze gouverneur Cathy Berx nog tegen. We zouden verwachten dat dat na 3 jaar toch ook ergens geraakt is.

From: IDES Hans

Sent: Thursday, August 17, 2017 1:55 PM

To: Paul Nollen

Subject: RE: rampenplan en ventilatie

..........

De Brandweer en de Veiligheidscoördinator van de stad Antwerpen zijn er zich alvast van bewust dat de raad tot het sluiten van ramen en deuren in nieuwere woningen niet voldoende is in de communicatie. Op hun website https://www.antwerpen.be/nl/info/52d...-uit-de-rook-2 wordt dan ook al meegegeven dat indien mogelijk de ventilatie dient uitgeschakeld te worden. De gouverneur zal ook aan de andere brandweerzones in de provincie alvast vragen, hun communicatie inzake het sluiten van ramen en deuren aldus aan te vullen.

Met vriendelijke groeten,

Hans Ides

--

Kabinet gouverneur Cathy Berx

Kabinetschef van de gouverneur

Parkhuis
Koningin Elisabethlei 18, 2018 Antwerpen

Alhoewel de meeste mededeling bij brand, ook in onze provincie (Antwerpen), zich nog altijd beperken tot 'ramen en deuren sluiten".

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/04/20/brand-emblem/

Brand in magazijn in Emblem: buurtbewoners moeten ramen en deuren sluiten

In Emblem bij Ranst is er een brand ontstaan in een magazijn waar verf opgeslagen ligt. Door de rookontwikkeling kregen buurtbewoners het advies ramen en deuren gesloten te houden. ....

Wie deze raad opvolgt en de ventilatie laat opstaan kan zich nog wel aan verassing verwachten. Zeker als ge overal in alle kamers met ventilatie rookmelders hebt geplaatst

[Paul Nollen]

We hebben een antwoord ontvangen van het Vlaams Energieagentschap.
Met onze reactie :

Dag Vlaams energieagentschap,

bedankt voor uw snelle respons en uw raadgevingen. Ik antwoord tussenin uw mail.

Tot voor de corona pandemie was mijn belangstelling toegespitst op het residentieel probleem van de ventilatie en zijn verband met andere gebeurtenissen die relevant zijn (interne brand, externe brand, Seveso alarm). Het is mij sindsdien echter opgevallen dat hetzelfde probleem zich voordoet in onze rust en zorg tehuizen. Afschakeling van ventilatie bij calamiteit is een grote onbekende. Ik vrees dat het bij onze onderwijsinstellingen en hospitalen niet beter gesteld is.

Beste groeten

Paul Nollen


mijn antwoord tussenin: (mijn italic en bold)

From: [email protected]
Sent: Wednesday, September 23, 2020 9:22 AM
To: [email protected]
Subject: ventilatie, brandveiligheid en externe calamiteit : hoe te verenigen (VEA-563090)

Geachte,

Als antwoord op uw bericht van 22.09.2020 06:39 geven wij graag het volgende mee:

1)U kan deuren sluiten bij brand en de spleten onderaan dichten met natte doeken.

Natte doeken tegen de spleet onderaan de deur waar bij natuurlijke ventilatie de doorvoeropening mag zijn is een mogelijkheid. Dat is natuurlijk in het geval men wakker is en direct weet wat te doen. We veronderstellen dan dat er bv een rookalarm in de kamer is afgegaan, of dat ge de rook hebt opgemerkt.

Of u kan brandwerende doorstroomroosters voorzien indien u dit nodig acht, dit is afhankelijk van de brandreglementering voor woningen.

Brandwerende doorgangsroosters is ook een mogelijkheid al wordt is dat nergens in de reglementering of informatie voor residentiele woningen opgenomen voor zover ik weet.
Een oppervlakkige kennismaking met studies over rooktemperatuur bij brand in woningen laat mij echter vermoeden dat dergelijke roosters helemaal niet voldoen bij rookontwikkeling bij brand op enige afstand van uw deur. Maar het is allicht beter dan niets en zeker als de brand zich uitbreid en de hitte nadert.

https://www.jstage.jst.go.jp/article.../_pdf/-char/en p345

2)Het afschakelen van de mechanische ventilatie is toegestaan. U kan dit nalezen in onze website onder Regeling als volgt: Let op! Het doel is dat er in principe permanent wordt geventileerd en dat de mechanische ventilatie dus nooit volledig uitgeschakeld wordt. Zo kan niemand het systeem per ongeluk uitschakelen of de uit-stand gebruiken als een dagelijkse praktijk. Enkel in noodsituaties of bij onderhoud moet u het systeem bewust kunnen uitschakelen. Dat kan dan bijvoorbeeld met een schakelaar in een technisch lokaal of in de zekeringkast. Er is nergens bepaald dat deze noodafschakeling niet zou mogen aangesloten worden op een branddetectiesysteem.

Over die mogelijkheden van uitschakeling ben ik het totaal oneens. In het appartement dat ik bezocht heb in 2016 was afschakeling van de ventilatie van het gebouw slechts mogelijk via het appartement van de bovenburen. Uiteraard zijn die niet altijd thuis. Een aanvaardbaar systeem, om nog te zwijgen over de haalbaarheid van een redelijke tijd van afschakeling, is dat ook niet.
In de kelder kon men wel alles afschakelen maar of dat gewenst is (lift, verlichting, rookafzuiging bij interne brand) valt te betwijfelen.
In een ander appartements gebouw dat ik later bezocht heb was de technische ruimte op slot. Men kan dan gaan zoeken naar wie de sleutel heeft en kan komen (conciërge, technische dienst,..)
En dan wil ik nog zien hoeveel mensen in een zekeringkast gaan zoeken en vinden wat ze moeten uitschakelen als ze via een openbare oproep horen dat ze ramen en deuren moeten sluiten en de ventilatie afzetten. Dan vind ik de Nederlandse oplossing tenminste praktisch haalbaar en verantwoord tegenover de bevolking. (calamiteitschakelaar ‘ventilatie’ en afschakeling ventilatie op afstand vanuit een noodcentrale).


In het geval ik ooit mechanische ventilatie voor mijzelf zou plaatsen zou ik ze zeker afschakelbaar maken door rookdetectie in het luchtaanvoer kanaal (in geval van een centraal systeem) en een ‘app’ op de smartphone (die ik niet bezit) of met SMS. Zodoende kan ik snel reageren, waar ik ook ben, bij een B-alert. https://www.be-alert.be/nl/laat-je-waarschuwen
Het al dan niet volledig afzetten van de ventilatie is een probleem dat ik voor mezelf nog niet heb opgelost. Ik heb bij dergelijke industriële installaties (die slechts enkele uren per dag werkten) vervuiling opgemerkt van de filters door schimmels en rottende insectenlijken die bij continu werking blijkbaar niet of minder voorkomen (uitdroging, mummificering) https://forum.politics.be/showthread.php?t=240577

3) Wij hebben geen bevoegdheid over de communicatie van andere diensten, zeker niet als ze federaal zijn. Wij merken dat dergelijke communicatie vaak geënt is op het feit dat het grootste deel van ons woningenbestand bestaande bouw is en dat in bestaande bouw in de meeste gevallen geen ventilatiesysteem aanwezig is.



We hopen u hiermee van dienst te zijn geweest.

Met vriendelijke groeten,

Vlaams Energieagentschap
Koning Albert II-laan 20 bus 17
1000 Brussel

[Paul Nollen]

Ook waar onze kinderen verblijven is een minimum aan kennis en maatregelen nodig in geval van calamiteiten. Zij bevestigen onze mail.

From: Kind en Gezin
Sent: Thursday, September 24, 2020 10:17 AM
To: [email protected]
Subject: Kind en Gezin Contactformulier

Beste Paul Nollen,

Je hebt op de website van Kind en Gezin een contactformulier ingevuld. Hier vind je een kopie van de gegevens die je hebt verzonden. Opgelet! Je kan geen antwoord sturen naar dit e-mailadres.


Vragen/opmerkingen:

[Paul Nollen]

Ondertussen hebben we van het Nationaal Crisiscentrum vernomen dat zij niet bevoegd zijn.

13 sep 2020 10:03

Dat hebben we dan ook gedaan en we volgen de evolutie met belangstelling https://forum.politics.be/showpost.p...3&postcount=61

[Paul Nollen]

Van het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin ontvingen we een antwoordbevestiging en doorzending:

[Paul Nollen]

De noodplannen voor onze onderwijsinrichtingen staan op https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/home : Canvas intern noodplan voor scholen en internaten https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/n...n-noodsituatie
Zoals we vreesden is de afschakeling van de ventilatie bij Seveso alarm niet voorzien. Vandaar dat we ook deze dienst gecontacteerd hebben:

Geachte,

de mail hierna heb ik aan de heer Weyts verzonden langs verschillende kanalen zonder echter een ontvangstbevestiging of reactie te ontvangen. Ondertussen heb ik wel de noodplannen voor het onderwijs gevonden en ik moest vaststellen dat het afschakelen van de ventilatie wél voorkomt bij een nucleair incident maar niet bij een Seveso incident of externe of interne brand waarbij rook of gevaarlijke gassen langs de ventilatie binnengezogen kunnen worden en gelijktijdig ingeblazen zal worden in alle lokalen met ventilatie .
https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/n...tie#wat-is-het

https://onderwijs.vlaanderen.be/site...0%28002%29.pdf Canvas intern noodplan voor scholen en

internaten blz 17 en blz 22 Schuilmaatregel

SCHUILEN (zie actiekaart 5.1.1) betekent dat leerlingen en personeelsleden binnen de schoolgebouwen en/of hun klaslokalen moeten blijven, omwille van een noodsituatie die van buitenaf komt. Er wordt bij schuilen ofwel een specifiek alarmsignaal gebruikt, ofwel moeten leerlingen en personeel mondeling of telefonisch gewaarschuwd worden. Aan ouders wordt gevraagd hun kinderen niet te komen ophalen wanneer een schuilmaatregel in werking is.

Voor scholen gelegen in de omgeving van een SEVESO-bedrijf (chemische industrie) gelden de specifieke richtlijnen bij een SEVESO-alarm: (www.seveso.be)

ga of blijf binnen

sluit ramen en deuren

luister radio of kijk tv

telefoneren kan wachten

laat de kinderen op school

Op blz 43 voor nucleair alarm moet dan wel de ventilatie afgeschakeld worden. (wat mij correct lijkt)


De noodplanning is dus wat dit aspect betreft onvolledig. In de gevallen dat ik zelf de ventilatie installatie heb bekeken (residentieel) was het zelfs zo dat de uitschakeling van de ventilatie niet vlot (of zelfs niet) bereikbaar of te vinden was. Dit zou dan ook een aandachtspunt kunnen zijn. (Waar bevind zich de ‘uitschakeling ventilatie’ en hoe bedien ik dat, uiteraard binnen redelijke termijn voor dergelijke gevallen)


Beste groeten

Paul Nollen

[Paul Nollen]

In Nederland werkt men ondertussen aan een aangepaste reglementering voor de brandveiligheid in verband met (oa) ventilatie:

https://www.bbn.nu/wp-content/upload...versie2020.pdf

Luchtkanalen en de nieuwe NEN6075

De nieuwe voorschriften over de bepaling van de weerstand tegen rookdoorgang tussen ruimten op basis van rookdoorlatendheid van constructieonderdelen zullen worden opgenomen in de nieuwe versie van het Bouwbesluit en worden uitgedrukt volgens Ra en R200. Dit gaat normaal van kracht in 2021, maar daar wordt door brandveiligheidadviseurs nu reeds op geanticipeerd.
Voor nieuwbouw is het dan noodzakelijk om de rookdoorlatendheid van het constructieonderdeel uit te drukken in:
- Sa (bij rook van 20°C, Pa <= 25 Pa; a= ambient) of
- S200 (bij rook van >= 200°C , Pa <=50 Pa)
Voor brandkleppen gelden de volgende regels:
Voor zowel Sa als S200 geldt dus dat er geen rookverspreiding mag optreden via de ventilatiekanalen. De beste manier om dit te garanderen is door de klep te laten sluiten bij waarneming van rook in de ruimte van waaruit rookwerendheid wordt bepaald. In dit geval wordt een aangestuurde klep op afstand gesloten door een signaal van een brandmeldcentrale dat door een rooksensor geactiveerd wordt. Deze evolutie verhoogt de brandveiligheid en vereenvoudigt sterk de controlemogelijkheden.

Een brandklep (brandwerend rooster) zoals voorgesteld door het Vlaams Energieagentschap https://forum.politics.be/showpost.p...7&postcount=62 volstaat dus niet

Brandklep
• Een correcte installatie van een brandklep is steeds een exacte combinatie van wandtype + brandklep + afdichting zoals in de DoP beschreven.
• Brandklep A niet vervangen door B.
• Indien een brandklep op enige afstand van de wand is gemonteerd, dient dit ook zo getest te zijn en dient dit te gebeuren zoals in een specifiek officieel classficatierapport van het geplaatste product is beschreven.
• Brandwerende roosters en manchetten zijn beproefd volgens andere normen die geen rekening houden met drukverschil, rookdoorgang en sluitingstijd. Ze zijn niet geschikt voor het afsluiten van ventilatiesystemen.
• Als de aansluiting tussen klep en kanaal rigide is, monteer dan aan beide zijden van de klep tenminste één montagerail met draadstangen onder het kanaal.

[Vlad]

https://www.tijd.be/ondernemen/milie.../10256595.html

[Paul Nollen]

Van de dienst Civiele Veiligheid ontvingen we:

From: De Saedeleer Jan
Sent: Tuesday, October 13, 2020 1:52 PM
To: [email protected]
Cc: Maenhout Randy
Subject: RE: uw actie 'sluit ramen en deuren'

Geachte heer Nollen,

In uw vraag onderscheid ik twee verschillende gevallen: een eerste waarbij het gevaar van buiten de woning of het gebouw komt en een tweede waarbij brand ontstaat in de woning of het gebouw en het gevaar dus van binnenuit komt.


1/ Het gevaar komt van buiten

Als het gevaar van buitenaf komt en is doorgaans belangrijk om binnen te blijven omdat blootstelling aan de buitenlucht een gevaar is voor de eigen gezondheid. In dergelijke gevallen is het raadzaam om inderdaad ramen en deuren te sluiten en ventilatiesystemen uit te schikken. Dit laatste wordt regelmatig vermeld bij incidenten, maar wellicht niet elke keer en wellicht ook niet door elk communicatiekanaal op dezelfde wijze overgenomen.

Behoudens enkele uitzonderingen waar deze installaties ook gebruikt worden om rookverspreiding tegen te gaan (bvb. in parkeergarages, in trappenhuizen en gangen van hoge gebouwen), zijn door de regelgeving waarvoor de FOD Binnenlandse Zaken bevoegd is, zijnde het koninklijk besluit van 7 juli 1994, GEEN verluchtingsinstallaties verplicht gesteld. In de regelgeving zijn alleen voorschriften opgenomen voor het geval er een verluchtingsinstallatie (al dan niet verplicht) in het gebouw aanwezig is.

Deze regelgeving bevat bovendien voornamelijk voorschriften die betrekking hebben op de invloed van dergelijke installaties op de brandveiligheid in geval van brand IN HET GEBOUW. Dit behandel ik in het volgende punt.

2/ Het gevaar komt van binnen

In geval van brand in het gebouw is het belangrijk om de rookverspreiding doorheen het gebouw te beperken, daartoe is compartimentering voorzien en deze compartimentering mag door de verluchtingsinstallaties (zowel kanalen als doorstroomopeningen) niet teniet gedaan worden. In essentie zijn er verschillende soorten van maatregelen voorgeschreven om deze interne rookverspreiding tegen te gaan. Zo zijn er brandwerende kleppen (of roosters) voorzien op de compartimentsgrenzen (of brandwerende kanalen doorheen de compartimenten) (punt 6.7.3 van de bijlage 2, 3 of 4), het brandgedrag van de kanalen is voorgeschreven in sommige lokalen (punt 6.7.2) en de verluchtingsinstallatie dient stil gezet te worden in geval van detectie van brand (punt 6.7.6). U kan deze voorschriften terugvinden op onze website www.civieleveiligheid.be indien u meer details wenst. De voorschriften van het koninklijk besluit van 7 juli 1994 bevatten geen bepalingen die het stilzetten van de installaties onmogelijk zou maken. Omgekeerd zelf, er zijn bepalingen die in geval van detectie van rook in het gebouw (of de verluchtingsinstallatie) de installatie automatisch stilleggen. Ook zijn er geen voorschriften die detectie in de luchtaanvoer zouden verbieden.

Zelfs als er geen natuurlijke of mechanische verluchting aanwezig is, is het belangrijk om in geval van brand, rookverspreiding doorheen het gebouw te beperken. Door de deuren dicht te doen als u ’s avonds gaat slapen, zal, wanneer er brand uitbreekt, het vuur en de verstikkende rook – de grootste bedreiging – langer opgesloten blijven. Zo heb je meer tijd om jezelf en je gezin in veiligheid te brengen wanneer een rookmelder alarm slaat. Vandaar de boodschap om zoveel mogelijk deuren dicht te doen. Zo blijft de rook zo lang mogelijk op dezelfde plaats. Uiteraard zullen er ook spelingen zijn rondom de deur die enerzijds het openen van de deur moeten mogelijk maken en anderzijds ook als doorstroomopening voor de verluchting kunnen gebruikt worden. Deuren worden doorgaans ook zo geplaatst dat de grootste spelingen onderaan zijn voorzien. De rook bevindt zich in het begin bovenaan (vandaar dat rookmelders bovenaan geplaatst worden) en dus komt rook in eerste instantie niet via de opening onderaan de deur in het lokaal. U zal het wellicht eens zijn dat een deur die open staat in alle gevallen slechter zal zijn voor de rookverspreiding dan een deur die dicht is maar waar nog doorstroomopeningen in voorzien zijn. In geval na brand in het gebouw, kan je trouwens altijd deze spleten en openingen dichtmaken met doeken, zodat het lokaal waarin je je teruggetrokken hebt langer gevrijwaard blijft van de rook. Indien deze deuren een rol spelen in de compartimentering zal het bovendien noodzakelijk zijn om de spelingen beperkt te houden en brandwerende deurroosters te voorzien die dichtschuimen bij blootstelling aan hete rookgassen.

Jaarlijks overlijden in België een 50 ?* 60-tal personen door een brand in hun woning, vandaar dat het belangrijk is om deze boodschap om deuren dicht te doen te verspreiden.

Met vriendelijke groet,

Jan De Saedeleer
Adviseur

T +32 2 488 51 70 *New*
[email protected]


Algemene Directie Civiele Veiligheid | Direction générale Sécurité civile *New*

Brandpreventie | Prévention incendie

FOD Binnenlandse Zaken | SPF Intérieur
Leuvenseweg 1, 1000 Brussel | rue de Louvain 1, 1000 Bruxelles *New*
www.civieleveiligheid.be - www.securitecivile.be

Er wordt verwezen naar het KB van 7 juli 1994. Voor zo ver dit KB van toepassing is (op eensgezinswoningen niet) lijkt mij de verplichting om bij een oproep van de bevoegde diensten om 'ramen en deuren te sluiten en de ventilatie af te schakelen' te vallen onder

[17 6.7.6]17 Bediening bij brand van de aëraulische installaties art 6.8.2.2 De toestellen die menselijke interventie vergen, worden aangebracht op zichtbare of helder aangeduide plaatsen die in alle omstandigheden vrij bereikbaar zijn. Zij bevinden zich ondermeer nabij uitgangen, op overlopen, in gangen en worden derwijze aangebracht dat zij de circulatie niet hinderen en niet beschadigd of aangestoten kunnen worden.

Als er een branddetectie aanwezig is in het gebouw is

6.7.6 Bediening bij brand van de aëraulische installaties

[6.7.6] Bediening bij brand van de aëraulische installaties
In de zones van het gebouw, die uitgerust zijn met een branddetectie-installatie, worden de luchtbehandelingsgroepen die enkel het geteisterde compartiment bedienen, stilgelegd bij detectie van brand.
De plaatsing van een centraal brandbedieningsbord om bepaalde elementen uit de aëraulische installaties te bedienen, kan in bijzondere gevallen door de bevoegde brandweerdienst opgelegd worden. In dit geval wordt dit bord geplaatst op een punt dat gemakkelijk bereikbaar is voor de brandweer en dat gelegen is op het gebruikelijke toegangsniveau.

van toepassing.