De toekomst van het kapitalisme in de 21ste eeuw

[tandem]

Stellingen ten behoeve van de discussie

1. Wanneer het kapitalisme omschreven wordt als een stelsel waarbij de beschikkingsmacht over productiefactor kapitaal die over andere productiefactoren (zoals arbeid en natuurlijke hulpbronnen) domineert, dan is dit stelsel eeuwen oud. Maar in de huidige fase van de wereldgeschiedenis is dit stelsel kapitalistischer dan ooit tevoren. Dat is vooral toe te schrijven aan steeds verder voortschrijdende:

• globalisering van de economie;
• transnationalisatie van ondernemingen;
• economische machtsconcentraties in mega ondernemingen;
• machtsconcentratie bij banken en financiële ondernemingen;
• vernieuwing van informatie- en communicatietechnologieën in onderlinge samenhang.

2. Een en ander leidt tot steeds verder voortschrijdende

• aanslagen op het natuurlijk milieu (inclusief klimaatverslechtering, biodiversiteitsverlies, afnemende bodemvruchtbarheid, toenemende schaarste aan grondstoffen, fossiele energie en water);
• marginalisering, flexibilisering en informalisering van arbeid, voor zover die zelf geen beschikkingsmacht heeft over vormen van kapitaal, en verslechtering van arbeidsvoorwaarden;
• vergroting van sociaaleconomische ongelijkheid vooral binnen afzonderlijke landen (meer dan tussen landen), waarbij hoogste inkomens- en vermogensklassen steeds rijker worden, de koopkrachtige middenklasse zich zal weten te handhaven, de perspectieven van de lagere middenklasse stagneren en de armste bevolkingsgroepen verder wegzinken, omdat hun inkomen relatief afneemt evenals hun toegang tot basisvoorzieningen (onderwijs, gezondheidszorg, water en sanitatie, huisvesting, e.d.).

3. Sociaal-politieke gevolgen van deze toenemende schaarste en grotere ongelijkheden die zich thans reeds laten zien, en die steeds scherper zullen worden, zijn

• toenemend consumentisme, mede onder invloed van moderne communicatiemiddelen;
• uitsluiting van steeds grotere groepen mensen van toegang tot de markt, naast uitbuiting van arbeid verricht door mensen behorend tot de lagere middenklasse en de onderklasse;
• talrijke complexe conflicten binnen landen (religieus fundamentalisme, nadruk op etnische identiteit, herlevend nationalisme, in combinatie met economische tegenstellingen), met steeds meer grensoverschrijdende gevolgen;
• sterkere geopolitieke polarisatie (onder meer vanwege strijd om toegang tot schaarse hulpbronnen);
• steeds meer nadruk op 'homeland security' als cruciale waarde, steeds minder op duurzaamheid.

....

Deze tekst van Jan Pronk diende als inleiding bij het Gentse Feestendebat naar aanleiding van 'Het Kapitaal in de 21ste eeuw' van Thomas Piketty op zaterdag 26 juli.

http://www.dewereldmorgen.be/artikel...-de-21ste-eeuw

[tandem]

Oorspronkelijk geplaatst door Rodent

nee

Hoe bedoel je, nee?

In het moderne leven onderdrukken we het kind meestal, want kinderlijkheid is een belediging voor het soort ego dat we bewonderen. We geven de voorkeur aan de welopgevoede, beheerste, aangepaste en nogal uniforme mens die heeft geleerd dat hij moet passen in de doelstellingen van onze maatschappij, die grotendeels vorm hebben gekregen door ons geloof in het Kapitalisme. We definiëren rijpheid in die termen en steunen een opvoedingssysteem dat die filosofie schraagt. Ons gebrek aan wellevendheid is grotendeels te wijten aan het onderdrukte kind dat ingaat tegen de harde eisen die door de maatschappij aan hem worden gesteld. Mensen zijn boos en gedeprimeerd om het vreugdeloze leven dat ze gedwongen worden te leiden en luchten hun frustratie door verwerpelijke manieren van asociaal gedrag, als waren ze kinderen die niet hebben geleerd wat het is om sociaal te zijn. Onze huidige maatschappelijk ‘donkere nacht’ is deels te wijten aan de onderdrukking van het kind in ons.

http://www.bol.com/nl/p/de-donkere-n...1004002095437/

[tandem]

Oorspronkelijk geplaatst door Rodent

nee

Of op het vervolg?

5. Zowel ethische overwegingen als overwegingen van rationaliteit, en ook de mogelijkheden zich te organiseren en te verzetten, hebben op de wereldmarkt minder kans van slagen dan binnen een nationale economie.

[Avsjo Roger]

Het kapitalisme wordt hoe langer hoe mer een stuurloos schip, dat de goedwillende leidinggevenden verzwelgt.. De politieke kaste, overal ter wereld, heeft de greep op het gebeuren reeds verloren. Maar telkens weer komen er nieuwe beter opgeleide mensen aan het roer die pragmatisch verbeteringen invoeren.

Het is niet zo dat kwaadaardige kapitalisten tegenover de idealisten van een "maakbare" wereld staan ; de pragmatische weg van niet-revolutionaire verbetering wordt intussen wel gevolgd : maar hebben we de tijd aan onze zijde ?

[tandem]

Oorspronkelijk geplaatst door Avsjo Roger

Het kapitalisme wordt hoe langer hoe mer een stuurloos schip, dat de goedwillende leidinggevenden verzwelgt.. De politieke kaste, overal ter wereld, heeft de greep op het gebeuren reeds verloren. Maar telkens weer komen er nieuwe beter opgeleide mensen aan het roer die pragmatisch verbeteringen invoeren. Het is niet zo dat kwaadaardige kapitalisten tegenover de idealisten van een "maakbare" wereld staan ; de pragmatische weg van niet-revolutionaire verbetering wordt intussen wel gevolgd : maar hebben we de tijd aan onze zijde ?

Dan zou de analyse Castells wel eens kunnen kloppen? Het lijkt er zeer sterk op, dat stuurloze schip waar niemand nog greep op lijkt te hebben hieronder weergegeven. En omwille van deze onzekerheid wordt het steeds erger, toch zijn er alternatieven maar dan heb je ook een goed beleid nodig.

Het eindresultaat van het proces van financiële mondialisering zal misschien zijn dat we in de kern van onze economieën een automaat hebben gecreëerd die in beslissende mate ons leven conditioneert. De grote nachtmerrie van de mensheid – er getuige van zijn hoe machines onze wereld gaan beheersen – lijkt op elk ogenblik werkelijkheid te kunnen worden, niet in de vorm van robots die banen overbodig maken, of grote regeringscomputers die ons dag en nacht bewaken, maar als een elektronisch systeem van financiële transacties. Deze automaat functioneert volgens een eigen logica die niet de logica is van de regels van onze traditionele markt. Overheden, ondernemingen en financiële instellingen hebben vrijwel geen greep op de dynamiek van de door de automaat in beweging gebrachte geldstromen, ondanks hun rijkdom en macht. Toch is een effectieve regulering van de wereldeconomie technisch denkbaar. Het schort niet aan technologie, maar het draait om menselijke (en dus ook om politieke) waarden. Deze menselijke waarden kunnen veranderen, het zijn geen natuurwetten. Dezelfde elektronische netwerken van informationele en financiële stromen kunnen worden afgestemd op andere waarden.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Manuel_Castells

[Piero]

@tandem
Dit onderwerp hoort niet in deze rubriek. Waarom plaats je dit niet bij economie?

[tandem]

Oorspronkelijk geplaatst door Piero

@tandem
Dit onderwerp hoort niet in deze rubriek. Waarom plaats je dit niet bij economie?

'Kapitalisme' is een 'religie', in deze context iets dat men je opdringt en als machtsmiddel in stand houdt. Heeft niets meer met 'economie' te maken, 'kerk' en 'staat' zijn niet gescheiden.