Nederladstalige dialecten verdwijnen.

Derk de Tweede · 3 augustus 2006, 11:37

NIJMEGEN - Het aantal Nederlanders dat in het dagelijks leven een dialect of spreektaal gebruikt, neemt snel af. Het Limburgs is nog het populairst. Het aantal Friezen dat zijn eigen taal spreekt, is echter sinds 1995 met bijna 20 procent gedaald.

Dat blijkt uit een onderzoek van dr. Geert Driessen van onderzoeksbureau ITS in Nijmegen, onderdeel van de Radboud Universiteit. De resultaten zijn woensdag gepresenteerd. Driessen verzamelde de gegevens van 35.000 basisscholieren en hun ouders.

Streektalen

Nederland kent naast het Nederlands drie erkende streektalen: Fries, Limburgs en Nedersaksisch. Daarnaast wordt in veel gebieden een dialect gesproken, zoals Zeeuws of Brabants. In 1995 gebruikte nog een kwart van de ouders dialect of streektaal, maar in 2003 was hun aantal met eenderde geslonken tot 18 procent.

Onder kinderen komt het gebruik van streektaal nog maar weinig voor. Slechts enkele procenten van de onderzochte scholieren zeggen dat ze dialect spreken. Vooral in het Nedersaksisch en het Brabants zijn de verschillen tussen ouders en kinderen groot: nog ruim een kwart van de volwassenen gebruikt bijvoorbeeld Nedersaksisch, terwijl maar 4 procent van hun kinderen dat doet.

Taalvaardigheid

Driessen heeft ook onderzocht of het gebruik van streektaal of dialect de taalvaardigheid in het Nederlands beïnvloedt. Dat blijkt negatief uit te pakken voor ouders en kinderen die Brabants spreken. Limburgers die hun eigen taal gebruiken beheersen het Nederlands juist goed.

In de zuidelijke provincie is het Limburgs spreken het populairst onder gezinnen van havo/vwo-niveau. Academisch geschoolde gezinnen gebruiken het Limburgs het minst, zo is gebleken.

bron: nu.nl

Mijn familie in Sneek spreekt geen Fries, maar meer Nederlands met een licht Fries accent.
Morgen ben ik op vakantie in Drenthe, zal daar opletten hoe het met het Neder-Saksisch gesteld is.
Op een vorige vakantie was ik in Noorbeek, een dorpje in Zuid-Limburg.
Daar hadden ze echt nog moeite om mijn Hollands accent te verstaan.
In Vlaanderen houden de dialecten beter stand, maar ook daar zal het verval ongetwijfeld toeslaan.
In de grote steden ontstaan wel nieuwe accenten dankzij de immigratie en bv MSN-taal.
Ik persoonlijk vind het jammer dat die accenten (en de Friese Taal) zo snel verdwijnen.
Maar wellicht denkt een ander daar anders over.

Stef Leeuwenhart · 3 augustus 2006, 17:26

Er is wel een opleving van de dialecten. Laatst was ik nog in Gelderland en op TV Gelderland was een serie volledig in dialect. De streektalen mogen niet verloren gaan maar men moet ook het algemeen Nederlands machtig zijn zodat men indien nodig kan overschakelen naargelang de gelegenheid of gesprekspartner..

Stef Leeuwenhart · 3 augustus 2006, 17:28

De titel van deze topic doet wel het ergste vermoeden Nederladstaligedialecten verdwijnen.

Stef Leeuwenhart · 3 augustus 2006, 17:30

Verwarring alom er is een topic die het tegenovergestelde beweert:

http://forum.politics.be/showthread.php?t=51712

Stef Leeuwenhart · 3 augustus 2006, 17:32

In Nederland neemt het gebruik van streektalen blijkbaar af, in tegensteling tot Vlaanderen.

Kweepeer · 3 augustus 2006, 17:43

Tja, het valt wel op wanneer je naar Nederland gaat, je zo goed als nergens mensen in het dialect hoort praten, ook niet onderling. In tegenstelling tot de Vlaamse streken, waar bijna iederen minstens enkele dialectaccenten gebruikt.

Ik wist trouwens niet dat Fries een dialect was, was dat niet erkend tot volwaardige taal.

Weezer · 3 augustus 2006, 17:58

Waar ik vandaan kom, had vroeger ieder dorp z'n eigen dialect, dat wordt steeds minder. Zelf kan ik volgens m'n moeder ook geen Zeeuws

. Het 'TMF-Hollands' komt er voor in de plaats. Niet alleen hier trouwens hoor, bijvoorbeeld een regio als West-Brabant begint ook helemaal te verhollandsen.

Supervlaming · 3 augustus 2006, 18:07

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Kweepeer

Tja, het valt wel op wanneer je naar Nederland gaat, je zo goed als nergens mensen in het dialect hoort praten, ook niet onderling. In tegenstelling tot de Vlaamse streken, waar bijna iederen minstens enkele dialectaccenten gebruikt.

Ik wist trouwens niet dat Fries een dialect was, was dat niet erkend tot volwaardige taal.

Dat klopt. Het Limburgs en Nedersaksisch zijn erkend als streektalen, het Zeeuws nog niet. Daarnaast zijn er vele tongvallen en streek- en stadsdialecten. Nederland centraliseert behoorlijk onder eerst Paars, daarna de LPF-periode en nu het post-Fortuyn-tijdperk.

Wat niet onderzocht blijkt is de opkomst van de nieuwe multiculturele hybride straattaal, waarin Tarifit, Turks, Papiamento, Sranan Tongo, Sarnami en Nederlands vermengd zijn.

FISHERMAN · 3 augustus 2006, 18:45

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Stef Leeuwenhart

In Nederland neemt het gebruik van streektalen blijkbaar af, in tegensteling tot Vlaanderen.

Niet akkoord.
Typische dialectwoorden verdwijnen in snel tempo en worden vervangen door hun AN-variant(weliswaar spreken er nog heel wat jongeren die AN-woorden uit met een "dialectische" tongval maar das niet genoeg om het nog een volwaardig dialect te noemen).
Persoonlijk vind ik dit een goeie zaak, leve het AN en weg met het dialect.

Supervlaming · 3 augustus 2006, 18:47

Citaat:

"I disapprove of what you say, but I will defend to the death your right to say it." Evelyn Beatrice Hall

(Misschien geen origineel onderschrift, maar ik weet

Fisherman, je spreekt jezelf nu tegen ...

FISHERMAN · 3 augustus 2006, 18:56

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Supervlaming

Fisherman, je spreekt jezelf nu tegen ...

-Die quote staat er in de eerste plaats om al diegenen(voornamelijk rechtsen) ,die voortdurend Voltaire willen quoten, belachelijk te maken.

-Ik heb nooit gezegd dat dialect verboden moet worden(als men dialect wil spreken moet men dat kunnen), maar ik vind het wel leuk dat het verdwijnt.

Supervlaming · 3 augustus 2006, 21:08

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door FISHERMAN

-Ik heb nooit gezegd dat dialect verboden moet worden(als men dialect wil spreken moet men dat kunnen), maar ik vind het wel leuk dat het verdwijnt.

Dùs spreek je jezelf tegen!

liberalist_NL · 4 augustus 2006, 11:39

Op zich is het jammer dat de dialecten verdwijnen. Ik denk dat het komt omdat men denkt beter kans maakt te slagen in de maatschappij als men ABN spreekt. Uit onderzoek blijkt namelijk dat 90% van de leraren vinden dat een leerling die ABN spreekt intelligenter overkomt, dan een die in dialect spreekt.

Overigens zie ik het ''Asociaals'' er niet bijstaan. Deze taal wordt gesproken (althans in Nederland) in de Nederlandse achterstandswijken, spreekt de ''s'' en ''z'' uit als ''sj'' (om maar eens een voorbeeld te noemen) en zit vol met taalfouten. Mag ik terugverwijzen naar ''de Tokkies'': http://www.ikonrtv.nl/site/algInfo.asp?oId=393.

Niet in heel Nederland wordt dit erkent als een dialect, ik geloof eerder dat het een gevolg is van domheid. Een dialect is immers toch plaatselijk?
Ik noem dit voor het gemak maar het ''Asociaals''.

Supervlaming · 5 augustus 2006, 00:50

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door liberalist_NL

Op zich is het jammer dat de dialecten verdwijnen. Ik denk dat het komt omdat men denkt beter kans maakt te slagen in de maatschappij als men ABN spreekt. Uit onderzoek blijkt namelijk dat 90% van de leraren vinden dat een leerling die ABN spreekt intelligenter overkomt, dan een die in dialect spreekt.

Overigens zie ik het ''Asociaals'' er niet bijstaan. Deze taal wordt gesproken (althans in Nederland) in de Nederlandse achterstandswijken, spreekt de ''s'' en ''z'' uit als ''sj'' (om maar eens een voorbeeld te noemen) en zit vol met taalfouten. Mag ik terugverwijzen naar ''de Tokkies'': http://www.ikonrtv.nl/site/algInfo.asp?oId=393.

Niet in heel Nederland wordt dit erkent als een dialect, ik geloof eerder dat het een gevolg is van domheid. Een dialect is immers toch plaatselijk?
Ik noem dit voor het gemak maar het ''Asociaals''.

Jaja. ABN = Algemeen beschaafd Nederlands dus is de rest dom of Asociaal. Democratisch hoor ... Het gaat hier over teloorgang van volkstalen en meteen moet er een waardeoordeel overheen. Mij (in Utrecht) wordt steeds meer verweten Vloms te spreken en schrijven. Nou valt dat volgens mij best tegen (of mee, 't is maar hoe je 't ziet) maar dat is dus "asociaal"?

liberalist_NL · 5 augustus 2006, 10:27

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Supervlaming

Jaja. ABN = Algemeen beschaafd Nederlands dus is de rest dom of Asociaal. Democratisch hoor ... Het gaat hier over teloorgang van volkstalen en meteen moet er een waardeoordeel overheen. Mij (in Utrecht) wordt steeds meer verweten Vloms te spreken en schrijven. Nou valt dat volgens mij best tegen (of mee, 't is maar hoe je 't ziet) maar dat is dus "asociaal"?

Nee, u begreep me verkeerd. Alleen de tokkkietaal is asociaals. Toch zijn er in heel Nederland mensen die dit aanhangen. Waarschijnlijk een chronisch gebrek aan onderwijs. Een dialect is plaatselijk. Ik bedoel, mijn vrienden en familie zijn Limburgs, ik heb familie in Friesland (Weststellingwerfs), familie in Amsterdam (En die spreken gewoon ABN), en een oom en tante in Wallonië waarvan de oom geen woord Nederlands spreekt maar mijn tante perfect Nederlands spreekt, overigens wel met een Franse tongval. En nu wilt u beweren dat ik dialecten asociaal vind?

Ik vind Vlaams trouwens een van de mooiste dialecten die er is.

Derk de Tweede · 5 augustus 2006, 15:08

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Supervlaming

Dat klopt. Het Limburgs en Nedersaksisch zijn erkend als streektalen, het Zeeuws nog niet. Daarnaast zijn er vele tongvallen en streek- en stadsdialecten. Nederland centraliseert behoorlijk onder eerst Paars, daarna de LPF-periode en nu het post-Fortuyn-tijdperk.

Wat niet onderzocht blijkt is de opkomst van de nieuwe multiculturele hybride straattaal, waarin Tarifit, Turks, Papiamento, Sranan Tongo, Sarnami en Nederlands vermengd zijn.

En vergeet ook niet de invloed van de jongerentalen, bv MSN- en SMS-taal, bij vooral het geschreven woord.
Wat betreft het Fries, kijk eens naar de locale Friese TV-zender. Alleen de interviewers spreken over het algemeen perfect maar gemaakt Fries, de geinterviewden praten meestal Nederlands.

PAJOT · 5 augustus 2006, 18:40

men moet zich losmaken van die dialectische afwijkingen van het nederlands, ook wat betreft de articulatie en de toon

Het is een kwestie van zelftucht en fierheid.

Onze streektalen zijn te verbasterd om er nog enige waarde aan te hechten

@ Derk de Tweede : immigranten spreken dikwijls nog een sappig dialect itt wat men zou vermoeden.

Supervlaming · 6 augustus 2006, 01:05

Citaat:

Alleen de tokkkietaal is asociaals.

Nogmaals: dat is een waarde-oordeel. Een tongval heeft niets te maken met a-sociaal of niet. Jan Schaefer sprak met een forse Amsterdamse tongval en hees zich nimmer in een colbertje, laat staan dat 'ie zich liet stroppen, maar a-sociaal was hij niet. Ik ken corpsballen uit Leiden met de studenten-Leidse tongval die ik eerder asociaal zou noemen dan de heren van Catapult/Rubberen Robbie/Ome Henk.

Derk de Tweede · 6 augustus 2006, 18:27

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Stef Leeuwenhart

De titel van deze topic doet wel het ergste vermoeden Nederladstaligedialecten verdwijnen.

Vakantiestress!

Derk de Tweede · 6 augustus 2006, 18:34

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door PAJOT

men moet zich losmaken van die dialectische afwijkingen van het nederlands, ook wat betreft de articulatie en de toon

Het is een kwestie van zelftucht en fierheid.

Onze streektalen zijn te verbasterd om er nog enige waarde aan te hechten

@ Derk de Tweede : immigranten spreken dikwijls nog een sappig dialect itt wat men zou vermoeden.

Toch heeft ook het streekdialect zijn charmes, de een wat meer dan de ander.
Ik ben bang dat het uitsluitend nog in folkloristische liedjes zal voorkomen, van Normaal in het Achterhoeks tot Ivan Heylen in het West-Vlaams.
Hoewel Ivan is geboren in Assenede vlak bij het Zeeuws-Vlaamse Sas van Gent.

3 augustus 2006, 11:37	#1
Derk de Tweede Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 28 januari 2005 Locatie: Ergens tussen Dollard en Duinkerken Berichten: 37.539	Nederladstalige dialecten verdwijnen. NIJMEGEN - Het aantal Nederlanders dat in het dagelijks leven een dialect of spreektaal gebruikt, neemt snel af. Het Limburgs is nog het populairst. Het aantal Friezen dat zijn eigen taal spreekt, is echter sinds 1995 met bijna 20 procent gedaald. Dat blijkt uit een onderzoek van dr. Geert Driessen van onderzoeksbureau ITS in Nijmegen, onderdeel van de Radboud Universiteit. De resultaten zijn woensdag gepresenteerd. Driessen verzamelde de gegevens van 35.000 basisscholieren en hun ouders. Streektalen Nederland kent naast het Nederlands drie erkende streektalen: Fries, Limburgs en Nedersaksisch. Daarnaast wordt in veel gebieden een dialect gesproken, zoals Zeeuws of Brabants. In 1995 gebruikte nog een kwart van de ouders dialect of streektaal, maar in 2003 was hun aantal met eenderde geslonken tot 18 procent. Onder kinderen komt het gebruik van streektaal nog maar weinig voor. Slechts enkele procenten van de onderzochte scholieren zeggen dat ze dialect spreken. Vooral in het Nedersaksisch en het Brabants zijn de verschillen tussen ouders en kinderen groot: nog ruim een kwart van de volwassenen gebruikt bijvoorbeeld Nedersaksisch, terwijl maar 4 procent van hun kinderen dat doet. Taalvaardigheid Driessen heeft ook onderzocht of het gebruik van streektaal of dialect de taalvaardigheid in het Nederlands beïnvloedt. Dat blijkt negatief uit te pakken voor ouders en kinderen die Brabants spreken. Limburgers die hun eigen taal gebruiken beheersen het Nederlands juist goed. In de zuidelijke provincie is het Limburgs spreken het populairst onder gezinnen van havo/vwo-niveau. Academisch geschoolde gezinnen gebruiken het Limburgs het minst, zo is gebleken. bron: nu.nl Mijn familie in Sneek spreekt geen Fries, maar meer Nederlands met een licht Fries accent. Morgen ben ik op vakantie in Drenthe, zal daar opletten hoe het met het Neder-Saksisch gesteld is. Op een vorige vakantie was ik in Noorbeek, een dorpje in Zuid-Limburg. Daar hadden ze echt nog moeite om mijn Hollands accent te verstaan. In Vlaanderen houden de dialecten beter stand, maar ook daar zal het verval ongetwijfeld toeslaan. In de grote steden ontstaan wel nieuwe accenten dankzij de immigratie en bv MSN-taal. Ik persoonlijk vind het jammer dat die accenten (en de Friese Taal) zo snel verdwijnen. Maar wellicht denkt een ander daar anders over. __________________

3 augustus 2006, 17:58	#7
Weezer Eur. Commissievoorzitter Geregistreerd: 25 april 2006 Locatie: Zeeuws-Vlaanderen Berichten: 9.152	Waar ik vandaan kom, had vroeger ieder dorp z'n eigen dialect, dat wordt steeds minder. Zelf kan ik volgens m'n moeder ook geen Zeeuws . Het 'TMF-Hollands' komt er voor in de plaats. Niet alleen hier trouwens hoor, bijvoorbeeld een regio als West-Brabant begint ook helemaal te verhollandsen. __________________ The problem with quotes on the Internet is that it is hard to verify their authenticity - Abraham Lincoln

4 augustus 2006, 11:39	#13
liberalist_NL Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 16 januari 2006 Berichten: 28.141	Op zich is het jammer dat de dialecten verdwijnen. Ik denk dat het komt omdat men denkt beter kans maakt te slagen in de maatschappij als men ABN spreekt. Uit onderzoek blijkt namelijk dat 90% van de leraren vinden dat een leerling die ABN spreekt intelligenter overkomt, dan een die in dialect spreekt. Overigens zie ik het ''Asociaals'' er niet bijstaan. Deze taal wordt gesproken (althans in Nederland) in de Nederlandse achterstandswijken, spreekt de ''s'' en ''z'' uit als ''sj'' (om maar eens een voorbeeld te noemen) en zit vol met taalfouten. Mag ik terugverwijzen naar ''de Tokkies'': http://www.ikonrtv.nl/site/algInfo.asp?oId=393. Niet in heel Nederland wordt dit erkent als een dialect, ik geloof eerder dat het een gevolg is van domheid. Een dialect is immers toch plaatselijk? Ik noem dit voor het gemak maar het ''Asociaals''. Laatst gewijzigd door liberalist_NL : 4 augustus 2006 om 11:39.

3 augustus 2006, 17:26	#2
Stef Leeuwenhart Staatssecretaris Geregistreerd: 14 mei 2004 Locatie: het land tussen de torens van Gent en Brugge. Berichten: 2.580	Er is wel een opleving van de dialecten. Laatst was ik nog in Gelderland en op TV Gelderland was een serie volledig in dialect. De streektalen mogen niet verloren gaan maar men moet ook het algemeen Nederlands machtig zijn zodat men indien nodig kan overschakelen naargelang de gelegenheid of gesprekspartner..

3 augustus 2006, 17:28	#3
Stef Leeuwenhart Staatssecretaris Geregistreerd: 14 mei 2004 Locatie: het land tussen de torens van Gent en Brugge. Berichten: 2.580	De titel van deze topic doet wel het ergste vermoeden Nederladstaligedialecten verdwijnen.

3 augustus 2006, 17:30	#4
Stef Leeuwenhart Staatssecretaris Geregistreerd: 14 mei 2004 Locatie: het land tussen de torens van Gent en Brugge. Berichten: 2.580	Verwarring alom er is een topic die het tegenovergestelde beweert: http://forum.politics.be/showthread.php?t=51712

3 augustus 2006, 17:32	#5
Stef Leeuwenhart Staatssecretaris Geregistreerd: 14 mei 2004 Locatie: het land tussen de torens van Gent en Brugge. Berichten: 2.580	In Nederland neemt het gebruik van streektalen blijkbaar af, in tegensteling tot Vlaanderen.

3 augustus 2006, 17:43	#6
Kweepeer Partijlid Geregistreerd: 12 mei 2006 Locatie: Vlaanderen Berichten: 274	Tja, het valt wel op wanneer je naar Nederland gaat, je zo goed als nergens mensen in het dialect hoort praten, ook niet onderling. In tegenstelling tot de Vlaamse streken, waar bijna iederen minstens enkele dialectaccenten gebruikt. Ik wist trouwens niet dat Fries een dialect was, was dat niet erkend tot volwaardige taal.

5 augustus 2006, 18:40	#17
PAJOT Banneling Geregistreerd: 13 juni 2003 Berichten: 6.792	men moet zich losmaken van die dialectische afwijkingen van het nederlands, ook wat betreft de articulatie en de toon Het is een kwestie van zelftucht en fierheid. Onze streektalen zijn te verbasterd om er nog enige waarde aan te hechten @ Derk de Tweede : immigranten spreken dikwijls nog een sappig dialect itt wat men zou vermoeden.